Cit atir i jami ma tye

Cit atir ka ma nyuto lok ma tye iye

Mok Tam Ma Keto Deyo I Kom Lubanga

Mok Tam Ma Keto Deyo I Kom Lubanga

Mok Tam Ma Keto Deyo I Kom Lubanga

“Ngat maryek kong ngiyo ka kwene ma en ecito iye.”​—CAR. 14:15.

1, 2. (a) Ngo ma omyero pire obed tek botwa ma lubbe ki tam ducu ma wamokogi? (b) Lapeny mene ma wabinenogi?

 WAN nen calo wamokogi tyen mapol nino ducu. Polgi adwogigi pe rac dok gik oyot. Ento mukene twero gudo kwowa matek tutwal. Man mono obedo ngo? Obedo moko tam. Kadi bed tam ma wamoko dit nyo tidi, gin ma pire tek botwa aye keto deyo i kom Lubanga.​—Kwan 1 Jo Korint 10:31.

2 Tika inongo moko tam yot nyo tek boti? Wek wadong me bedo Lukricitayo ma guteggi i yo me cwiny, omyero wapwony kit me poko gin maber ki marac ka dong wamok tamwa ma nyutu mitiwa, ento pe pa ngat mukene. (Rom. 12:1, 2; Ibru 5:14) Tyen lok ango mukene ma pigi tego mumiyo omyero wapwonye me moko tam mabeco? Pingo i kare mukene moko tam tek adada? Dok yo mene ma watwero kwanyogi me nenone ni tam ma wamoko keto deyo i kom Lubanga?

Pingo Myero Wamok Tam?

3. Ngo ma pe myero wawek obal kit ma wamoko ki tamwa?

3 Ka pe waromo moko tam ma lubbe ki cik me Baibul, lutino kwan luwotwa nyo lutic luwotwa giromo tamo ni wan pe watye ki niye muromo, pi meno gitwero loko tamwa woko. Giromo waco lok goba, kwalo kwo ci gitemo bitowa me ‘lubo kor lwak’ ki timo gin ma gimito nyo ka pe ci mungo jami maraco ma gitimo. (Nia 23:2) Ento, ngat ma ngeyo moko tam ma keto deyo i kom Lubanga pe miyo lworo nyo mito ni lureme pe gukwere weko en kwo i yo ma pe rwatte ki pwony ma en onongo ki i Baibul.​—Rom. 13:5.

4. Pingo jo mukene guromo mito ni gimok tam piwa?

4 Pe jo ducu ma gimito moko tam piwa nongo cwinygi mito wanowa. Kadi wa lurem ma gimito konyowa gitwero diyowa ni walub tamgi. Ka pe wabedo paco, romo bedo ni wadiwa nongo pud giparo pi ber bedowa ma miyo giromo mito ni myero gimedde ki moko tam ma pigi tego piwa. Me laporre, tam kong i kom lok me cango two. Baibul okwero ka maleng tic ki remo i yo marac. (Tic 15:28, 29) Tye lok mukene ma lubbe ki yotkom, ma kadi bed pe kiloko iye atir, myero ngat acel acel omok tamme pire kene i kom yo me cang ma en biye nyo kwero. * Jowa me amara giromo bedo ki tam matek i kom lok man. Ento, ka odok i lok me moko tam i kom lok man, Lakricitayo acel acel ma onongo batija myero oting “yecce” en kikome. (Gal. 6:4, 5) Mitiwa madit myero obed me gwoko cwiny ma ngoliwa kop-pi i nyim Lubanga ento pe i nyim dano.​—1 Tem. 1:5.

5. Wan watwero gwokke nining wek niyewa pe oballe?

5 Bedo ma pe watwero moko tam romo bolowa i peko. Lapwonnye Yakobo ocoyo ni ngat ma tamme tye aryo “pe cung matek i kit yo me kwone ducu.” (Yak. 1:8) Calo yeya ma pe ki opol [pol] me konyo goyo kona i dye nam ma yamo tye iye magwar, ngat ma kit meno tamme bedo ka lokke ma lubbe ki tam pa jo mukene. Pud dong bedo yot pi niye pa ngat ma kit meno me balle woko ki dok me kok i kom jo mukene! (1 Tem. 1:19) Wan watwero gwokke ki i adwogi ma kit meno nining? Omyero ‘wacung matek i niye.’ (Kwan Jo Kolocai 2:6, 7.) Me cung matek, omyero wapwony kit me moko tam ma nyutu niyewa i kom Lok pa Lubanga. (2 Tem. 3:14-17) Ento, ngo ma twero gengowa wek pe wamok tam matir?

Gin Mumiyo Moko Tam Twero Bedo Tek

6. Lworo twero gudowa nining?

6 Lworo twero balo cwinywa—lworo me moko tam marac, lworo me ran ata, nyo lworo me nen calo laming i wang jo mukene. Par ma kit meno gire niange. Pe tye ngat mo ma mito moko tam marac ma kelo peko ki lewic. Kadi bed kumeno, maro Lubanga kacel ki Lokke twero konyowa me dwoko lworowa piny. I yo ango? Maro Lubanga cuko cwinywa me kwano Lokke kacel ki bukke ma jenge i Baibul ma peya wamoko tam ma pigi tego. Pingo? Pien Baibul twero ‘pwonyo dano ma pe tye ki kit ngec mo, ci doko ryek, dok miyo ngec bot jo matino me moko lok maber pigi kengi.’​—Car. 1:4.

7. Lanen pa Kabaka Daudi pwonyowa gin ango?

7 Mono wabimoko tam matir kare ducu? Pe. Wan ducu watimo bal. (Rom. 3:23) Me laporre, Kabaka Daudi onongo obedo laco maryek dok lagen. Ento kadi bed kit meno, i kine mukene en omoko tam maraco ma okelo peko i kome kacel ki jo mukene. (2 Cam. 12:9-12) Ento, Daudi pe oweko balle ogenge moko tam ki dong nongo cwak pa Lubanga. (1 Luker 15:4, 5) Calo Daudi, watwero moko tam labongo paro pi bal mukato angec, ka wiwa po ni Jehovah jwayo balwa dok timiwa kica.​—Jab. 51:1-4, 7-10.

8. Pwony ango ma wanongo ki bot lakwena Paulo i kom nyom?

8 Waromo dwoko piny par ma watye kwede ma lubbe ki moko tam. Nining? Ka ce waniang ni i kine mukene tye yo mapol matir ma waromo yerogi. Nen kong kit ma lakwena Paulo oloko kwede i kom nyom. En ocoyo ki kony pa cwiny maleng ni: ‘Ka ngat mo tamo ni kit bedone kene ma pe enyomme pe tye atir, ka en okato kare me bulu, en dong myero otim kit macalo cwinye mito, ka tamo ni obed kit meno. Bal mo pe iye, gitwero nyomme megi. Ento ka dano mo cwinye tek kun pe tye ki gin mo ma diye, ma dong bene nongo otyeko mine me bedo ma pe enyomme, nongo otimo ber ka ce twero loyo tamme. Kumeno ngat ma omoko tamme me nyomme nongo otimo ber, ento ngat ma pe onyomme nongo otimo ber makato.’ (1 Kor. 7:36-38) Paulo owacci bedo labongo nyomme ber loyo, ento pe meno keken aye obedo yo matir.

9. Omyero mono wapar pi kit ma jo mukene gineno kwede tam ma wamoko? Tit kong.

9 Tika myero wapar pi kit ma jo mukene gineno kwede tam ma wamoko? Omyero olo wapar. Nen kong gin ma Paulo owaco ma lubbe ki camo cam ma oromo bedo ni kityero bot jogi. En oye ni tam moni ma nongo wamoko-ni pe oromo bedo rac, ento nyo twero doko ariya bot ngat ma cwinye goro. Paulo omoko tamme ningo? En ocoyo ni “ka cam aye miyo omera poto i bal, pe dong abicamo ringo matwal, wek pe ami omera opot i bal.” (1 Kor. 8:4-13) Omyero watam kit ma tam ma wamoko gigudo kwede jo mukene. Ada, gin ma pire tek botwa aye adwogi ma jami ma wayero kelo i kom watwa ki Jehovah. (Kwan Jo Roma 14:1-4.) Cik mene me Baibul ma romo konyowa me moko tam ma keto deyo i kom Lubanga?

Yo Abicel me Moko Tam Mabeco

10, 11. (a) Watwero gwokke ki cwiny me wakke nining i kwo me ot? (b) Ngo ma luelda myero gunge ka gitye ka moko tam ma gudo kacokke?

10 Gwokke ki cwiny me wakke. Ma peya wayero me timo gin moni, omyero kong wapenye kekenwa ni, ‘An tika atye ki twero me moko tam man?’ Kabaka Solomon ocoyo ni: “Ka ma wakke tye iye, lewic bino iye lacen; ento ryeko tye bot jo mamwol.”​—Car. 11:2, Baibol pa Katoli.

11 Lunyodo gitwero miyo kare bot lutinogi me moko tam mogo, ento lutino pe myero gukette ni gitye ki twero ma kit meno. (Kol. 3:20) Mon ki mege gitye ki ka ma twerogi gik iye i ot ento omyero gubed i te tela pa coggi. (Car. 1:8; 31:10-18; Ep. 5:23) I yo acel-lu, co bene myero gunge ka ma twerogi gik iye dok ni gitye i te tela pa Kricito. (1 Kor. 11:3) Luelda gimoko tam ma gudo kacokke. Ento myero gunen ni ‘gilubo gin ma yam gicoyo’ i Lok pa Lubanga. (1 Kor. 4:6) Gin gilubo tira ma ginongo ki bot lagwok ot ma lagen. (Mat. 24:45-47) Watwero gwokke ki i kelo par ki cwer cwiny mapol i komwa ki dong bot jo mukene ka wamoko tam mupore ma nongo kiminiwa twero me mokone.

12. (a) Pingo omyero wakwed lok? (b) Tit kit ma ngat moni romo kwedo kwede lok.

12 Kwed lok. Solomon ocoyo ni “Ngat ma yubo yubbe ma nongo kong oketo i tam, bilimo jami madwong ata; ento ngat ma tiyo jami oyotoyot bibedo lacan.” (Car. 21:5) Me laporre, itye ki yub me cako biacara? Pe iwek miti madit ma itye kwede obwo tammi. Nong ngec ducu ma pigi tego, yeny tam ki bot jo ma gitye ki ngec i kom lok meno, dok niang cik mene me Baibul ma gudo lok meno. (Car. 20:18) Me yubo kit me kwedo lokki, coo piny jami aryo—acel i kom adwogi mabeco, ki dong i kom adwogi maraco. Ma peya imoko tam mo keken, ‘kwan wel lim ma mitte.’ (Luka 14:28) Tam kong kit ma tam ma imoko bigudo kwede lim ma itye kwede ki dong wati ki Jehovah. Kwedo lok mito cawa kacel ki tute. Dong ka itimo kumeno, ci pe ibirune me moko tam ma keli peko kacel ki par.

13. (a) Cikke ango ma nonge i Yakobo 1:5? (b) Lega pi ryeko twero konyowa nining?

13 Leg pi ryeko. Tam ma wamoko biketo deyo i kom Lubanga ka ce walego bote wek en okonywa me mokogi. Lapwonnye Yakobo ocoyo ni: “Ka ce tye ngat mo i kinwu ma ryekone nok, myero en oleg Lubanga ma miyo bot jo ducu ki yomcwiny, kun pe twono ngat mo; ci bimiye.” (Yak. 1:5) Pe myero lewic omakwa me yeni wamito ryeko pa Lubanga me konyowa moko tam. (Car. 3:5, 6) Jenge i kom niango ma watye kwede twero rwenyowa woko. Ka walego pi ryeko kun wayenyo cik ma tye i Lok pa Lubanga, ci waweko cwiny maleng konyowa me niang pingo wamito timo gin moni-ni.​—Ibru 4:12; kwan Yakobo 1:22-25.

14. Pingo omyero pe wagalle?

14 Mok tammi. Pe irune me timo man labongo kwedo lok dok ma peya ilego pi ryeko. Ngat ma ryek cwalo kare me “ngiyo ka kwene ma en ecito iye.” (Car. 14:15) Ento pe myero igalle. Ngat ma galle twero bino ki lok mogo me gengo ngeye pi gallene pe me timo gin moni. (Car. 22:13) En pud gire moko tam—ento tam ma en moko aye me weko jo mukene loyo kwone.

15, 16. Keto tam i tic kwako timo gin ango?

15 Ket tam ma imoko i tic. Kero ma waketo i moko tam mabeco twero to nono ka pe watute matek me ketone i tic. Solomon ocoyo ni: “Kit gin mo keken ma inongo oye cingi me atiya, ti ki tekki.” (Latit. 9:10) Me cobo man, omyero wabed atera me tic ki jami ma mitte pi keto tam ma wamoko i tic. Me laporre, latit kwena i kacokke twero moko tamme me doko painia. En tika bicobo man? En bicobone ka pe ye tero kare mukato kare i dog ticce ki dok kwo me mato yamo ma miyo tyeko kerone ki karene me cito i ticwa me pwony.

16 Tam mabeco aye pol kare mokogi tek. Pingo? Pien “lobo ducu tye i te loc pa Larac.” (1 Jon 5:19) Omyero walweny ki “gin ducu ma loyo wi lobo ducu i kare man me colpiny, dok ki dul mony mogo maraco me cwiny ma tye i polo.” (Ep. 6:12) Lakwena Paulo gin ki Juda gunyutu ni jo ma gimoko tamgi me keto deyo i kom Lubanga gibibedo ki lweny.​—1 Tem. 6:12; Juda 3.

17. Ka odok i lubo tam ma wamokogi, Jehovah keto deyo i kom anga?

17 Ngi tam ma imoko dok itim alokaloka ka mitte. Pe tam ducu ma imoko cobbe kakare. “Kare kacel ki jami ma gitimme atura ata” timme i komwa ducu. (Latit. 9:11, NW) Kadi bed kumeno, Jehovah mito ni wadi cwinywa i moko tam mogo kadi bed warwatte ki atematema. Ka ngat mo omoko tamme ci odyere bot Jehovah nyo okwonge ci onyomo, pe dong tye loko tam. Lubanga mito ni walub tam ma kit meno, dok en ocikke me keto deyo i kom jo ma gilworo en. (Kwan Jabuli 15:1, 2, 4.) Pol tam ma wamokogi, kono, pe gidongo tutwal. Ngat maryek kare ki kare bedo ka ngiyo tam ma emoko. En pe weko cwiny me awaka genge me loko tam ma emoko. (Car. 16:18) Gin ma pire tek bote aye me weko yo me kwone medde ki keto deyo i kom Lubanga.

Pwony Jo Mukene me Moko Tam ma Keto Deyo i Kom Lubanga

18. Lunyodo gitwero pwonyo lutinogi nining me moko tam mabeco?

18 Lunyodo gitwero timo jami mapol me konyo lutinogi me moko tam ma keto deyo i kom Lubanga. Lanen maber aye tye lapwony maber loyo. (Luka 6:40) Ka pore, lunyodo gitwero tito bot lutinogi yo mogo ma gin gukwanyo me moko tam moni. Gin bene giromo miyo kare bot lutinogi me moko tam mogo pigi kengi dok myero gumi pwoc ka ce otiyo maber. Ento ka latin omoko tam ma pe tye atir kono? Cwiny ma lanyodo romo bedo kwede mukwongo aye me gwoko latinne ki i adwogi ma bino, timo meno kare ducu pe romo bedo ber pi latin. Me laporre, lanyodo romo ye ki latin me nongo waraga me dwoyo mutoka. Ket kong ni en oturo cik me tic ki gudo ci kingolo cul i wiye. Lanyodo twero culo cente meno. Ento ka kiwacci latin-ni myero oti ka ocul cente meno, ci en bipwonye me cung i balle.​—Rom. 13:4.

19. Ngo ma myero wapwony ki lutino kwanwa me Baibul, dok watwero timone nining?

19 Yecu owaco ni lulub kore myero gupwony jo mukene. (Mat. 28:20) Gin acel ma pire tek ma waromo pwonyo ki lutino kwan me Baibul aye kit me moko tam mabeco. Me timo man maber, omyero wagwokke ki cwiny me waccigi gin ma myero gutim. Bedo ber ka wapwonyogi me tam i kom cik ma igi lac me Baibul wek gumok gin ma gimito timone. Man mitte pien “ngat acel acel i kinwa bidok i lok ma i kome pire kene bot Lubanga.” (Rom. 14:12) Pi meno, wan ducu watye ki tyen lok mucwiny me moko tam ma keto deyo i kom Lubanga.

[Lok ma tye piny]

^ para. 4 Pi jami mukene ma kinyamogi ma lubbe ki lok man, nen karatac ma kiluto i Ticwa Me Ker me Novemba 2006, pot karatac 3-6, ma wiye tye ni “An Mono Aneno Jami ma Tye i Remo ki dok Tic pa Ludaktar ma Kubbe ki Remona Nining?”

In Iromo Gamone Ningo?

• Pingo myero wapwony kit me moko tam?

• Lworo twero gudowa nining, dok watwero lweny ki lworowa nining?

• Yo abicel mene ma waromo kwanyogi me moko tam ma keto deyo i kom Lubanga?

[Peny me Kwan]

[Bok/​Cal ma tye i pot karatac 20]

Yo me Moko Tam Mabeco

1 Gwokke ki cwiny me wakke

2 Kwed lok

3 Leg pi ryeko

4 Mok tammi

5 Ket tam ma imoko i tic

6 Ngi tam ma imoko dok itim alokaloka

[Cal ma tye i pot karatac 19]

Ngat ma tamme tye aryo rom ki yeya ma pe ki opol ma konye goyo kona i dye nam ma yamo tye iye magwar