1. Mo ha nɔ́ hetomi nɔ́ ko nɛ tsɔɔ nɔ́ he je nɛ e he hia nɛ waa le be nɛ wa ngɛ mi kɛ níhi nɛ ngɛ nɔ yae ɔ. (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.)

E PIƐ bɔɔ nɛ a maa je kpokpa nɔ kpe ɔ sisi. Sɛnɔhilɔ ɔ ba munyu tumi kpoku ɔ nɔ. E nya nihi nɛ a ba kpe ɔ a he. E be kɛe nɛ a ma bɔni la fiami. Tue buli ɔmɛ le kaa e sa nɛ a hi si. A suɔ kaa a maa bu la ngɔngɔɛhi nɛ a maa fia a tue, nɛ a pee klaalo kɛ ha munyuhi nɛ a maa tu ngɛ kpe ɔ sisi ɔ. Se eko ɔ, nyɛmimɛ komɛ ngɛ nɛ a juɛmi be sɛnɔhilɔ ɔ aloo lahi nɛ a ngɛ fiae ɔ nɔ. Enɛ ɔ he ɔ, a ngɛ nyɛe kɛ ngɛ yae kɛ ngɛ bae, nɛ a kɛ a huɛmɛ ngɛ ní sɛɛe, nɛ a li kaa a ma kpe ɔ sisi jemi. Enɛ ɔ ha nɛ wa na kaa ke wa hyɛ we wa watsi konɛ waa le be nɛ a fia, aloo wa li níhi nɛ ngɛ nɔ yae ɔ, wɔ hu wa ma nyɛ maa pee wa ní jã. E he hia nɛ waa kase nɔ́ ko ngɛ sane nɛ ɔ mi, ejakaa e be kɛe kulaa nɛ nɔ́ ngua ko maa ya nɔ, nɛ e sa kaa wa dla wa he kɛ ha jamɛ a nɔ́ ɔ. Mɛni ji jamɛ a nɔ́ ɔ?

2. Mɛni he je nɛ Yesu de e kaseli ɔmɛ kaa a ‘ya nɔ nɛ a hwɔɔ’ ɔ?

² Benɛ Yesu Kristo ngɛ “je nɛ ɔ nyagbe be” ɔ he munyu tue ɔ, e wo e kaseli ɔmɛ he wami ke: “Nyɛɛ hyɛ saminya, nyɛɛ  hwɔɔ, ejakaa nyɛ li be mi nɛ ngmlɛfia a maa su.” Lɔ ɔ se ɔ, Yesu wo mɛ ga si abɔ ke: ‘Nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛɛ hwɔɔ.’ (Mat. 24:3; kane Marko 13:32-37.) Mateo womi ɔ hu tsɔɔ kaa Yesu bɔ e se nyɛɛli ɔmɛ kɔkɔ kaa a pee klaalo. E de mɛ ke: ‘Nyɛ hɛ nɛ hi nyɛ he nɔ; ejakaa nyɛ li ligbi ɔ nɛ nyɛ Nyɔmtsɛ ɔ ma. Nyɛ dla nyɛ he kɛ to; ejakaa Nɔmlɔ Bi ɔ maa ba tlukaa be mi nɛ nyɛ hɛ be nɔ.’ Lɔ ɔ se ɔ, e de ke: ‘nyɛɛ hyɛ nyɛ he nɔ saminya ejakaa jamɛ a ligbi ɔ, loo jamɛ a ngmlɛfia a, nyɛ li.’​—Mat. 24:42-44; 25:13.

3. Mɛni he je nɛ wa buɔ Yesu kɔkɔ bɔmi ɔ tue ɔ?

³ Akɛnɛ Yehowa Odasefohi ji wɔ he je ɔ, wa buɔ Yesu kɔkɔ bɔmi ɔ tue. Wa le kaa ‘nyagbe be’ ɔ mi tutuutu nɛ wa ngɛ ɔ nɛ, nɛ wa le kaa e be kɛe kulaa nɛ “haomi ngua” a maa je sisi! (Dan. 12:4; Mat. 24:21) Nihi ngɛ ta nguanguahi hwue ngɛ je ɔ mi, nɛ wa naa kaa nihi a je mi bami puɛ, nɛ a kɛ mlaa tsu we ní. Lakpa jami pɔ he, nɛ hwɔ, hiɔ nɛ saa nɔ, kɛ zugba mimiɛmi hu ngɛ nɔ yae ngɛ je ɔ mi. Wa le kaa Yehowa we bi ngɛ Matsɛ Yemi fiɛɛmi ní tsumi ɔ tsue wawɛɛ nitsɛ ngɛ je ɔ mi he fɛɛ he. (Mat. 24:7, 11, 12, 14; Luka 21:11) Wa ngɛ nɔ́ nɛ ke Nyɔmtsɛ ɔ ba a, e ma ba pee ha wɔ, kɛ bɔ nɛ e ma ha nɛ Mawu yi mi tomi ɔ maa ba mi ha a blɔ hyɛe wawɛɛ.​—Mar. 13:26, 27.

4. (a) Mɛni he je nɛ wa ma nyɛ ma he ye kaa amlɔ nɛ ɔ, Yesu le be nɛ Harmagedon ta a ma fɛ ɔ? (b) E ngɛ mi kaa wa li be nɛ haomi ngua a maa je sisi mohu lɛɛ, se mɛni nɔ mi mami wa ngɛ?

⁴ Wa le kaa kpe fɛɛ kpe ɔ, wa ngɛ be pɔtɛɛ nɛ waa kɛ jeɔ sisi. Se ke wa bɔ mɔde kaa mɛni po ɔ, wa be nyɛe maa tsɔɔ jeha, aloo ligbi, aloo ngmlɛfia nɛ haomi ngua a ma fɛ. Benɛ Yesu ngɛ zugba a nɔ ɔ, e de ke: “Jamɛ a ligbi ɔ, kɛ jamɛ a ngmlɛfia a, nɔ ko nɔ ko li. Hiɔwe bɔfo ɔmɛ li ɔ, Bi ɔ tete li; Tsɛ ɔ nɔ kake too nɛ le.” (Mat. 24:36) Se a ha Kristo he wami ngɛ hiɔwe kaa e kpata Satan je ɔ hɛ mi. (Kpoj. 19:11-16) Enɛ ɔ he ɔ, wa ma nyɛ maa ma nya si kaa amlɔ nɛ ɔ, Yesu le be nɛ Harmagedon ta a maa je sisi. Se wɔɔ lɛɛ wa li. E he hia wawɛɛ nɛ waa ya nɔ nɛ waa hwɔɔ kɛ ya si benɛ haomi ɔ maa je sisi. Se Yehowa lɛɛ e le be tutuutu nɛ haomi ngua a maa ba. E to be pɔtɛɛ nɛ e kɛ nyagbe ɔ maa ba. Benɛ je ngɛ jɔe nɛ je ngɛ nae ɔ, wa ngɛ jamɛ a be ɔ he sue haa. “E be kɛe.” (Kane Habakuk 2:1-3.) Kɛ wa plɛ kɛ le kɛɛ?

5. Mo ha nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ tsɔɔ kaa be fɛɛ be ɔ, Yehowa gbamihi baa mi ngɛ be nya pɛpɛɛpɛ.

⁵ Be fɛɛ be ɔ, Yehowa gbamihi baa mi ngɛ be nya pɛpɛɛpɛ! Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, mo susu be pɔtɛɛ nɛ e kpɔ̃ Israel bi ɔmɛ kɛ je Egipt ɔ he nɛ o hyɛ. Benɛ Mose ngɛ Nisan ligbi 14, jeha 1513 loko a fɔ Kristo ɔ he munyu tue ɔ, e de ke: ‘Nɛ jeha lafa eywiɛ kɛ nyingmi etɛ ɔ nyagbe ligbi ɔ tutuutu ɔ, Yehowa tabo ɔmɛ tsuo je Egipt zugba a nɔ.’ (2 Mose 12:40-42) A je “jeha lafa eywiɛ kɛ nyingmi etɛ ɔ” kanemi sisi kɛ je be nɛ Yehowa kɛ Abraham so ngɛ jeha 1943 loko a fɔ Kristo ɔ mi. (Gal. 3:17, 18) Pee se ɔ, Yehowa de Abraham ke: “I ngɛ mo dee anɔkuale mi kaa o nina ma ya pee nibwɔhi ngɛ zugba kpa nɔ; a maa pee nyɔguɛhi ngɛ lejɛ ɔ, nɛ a maa wa mɛ yi mi jeha lafa eywiɛ.” (1 Mose 15:13; Níts. 7:6) E ngɛ heii kaa “jeha lafa eywiɛ” nɛ a kɛ wa Israel bi ɔmɛ yi mi ɔ je sisi jeha 1913 loko a fɔ Kristo, benɛ a po Isak nyɔ nɛ Ishmael ye e he fɛu ɔ. Nɛ e ba nyagbe ngɛ jeha 1513 loko a fɔ Kristo ɔ mi, benɛ Israel bi ɔmɛ  je Egipt ɔ. (1 Mose 21:8-10; Gal. 4:22-29) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yehowa sɛ hlami nɛ e to ligbi pɔtɛɛ nɛ e ma kpɔ̃ e we bi, nɛ e pee jã jeha lafa eywiɛ se loko e su jamɛ a be ɔ!

6. Mɛni he je nɛ wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa Yehowa ma he e we bi a yi wami ɔ?

⁶ Yoshua piɛɛ nihi nɛ a kpɔ̃ mɛ kɛ je Egipt ɔ a he. E kai Israel bi ɔmɛ ke: ‘Nyɛ ti nɔ tsuaa nɔ le ngɛ e tsui mi, kɛ e klaa mi kaa Yehowa, nyɛ Mawu ɔ ha nyɛ ní kpakpa amɛ tsuo nɛ e wo si ke e ma ha nyɛ ɔ. E ye e si womi ɔmɛ tsuo kulaa nɔ; e si we eko.’ (Yosh. 23:2, 14) Wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa Yehowa maa ye si nɛ e wo kaa e ma kpɔ̃ wɔ ngɛ haomi ngua a mi ɔ nɔ kokooko. Se ke wa suɔ nɛ a baa wa yi ngɛ je nɛ ɔ hɛ mi kpatami ɔ mi ɔ, lɛɛ e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa hwɔɔ.

7, 8. (a) Blema a, mɛni ji buli a ní tsumi, nɛ mɛni lɔ ɔ tsɔɔ wɔ? (b) Mo ha nɔ hyɛmi nɔ́ ko nɛ tsɔɔ nɔ́ nɛ ma nyɛ maa ba ke bulɔ ko hwɔ mahe ngɛ e ní tsumi mi.

⁷ Wa ma nyɛ maa kase nɔ́ ko nɛ e he hia ngɛ buli nɛ a hi si blema a a he. Jamɛ a be ɔ mi ɔ, a fiaa gbogbohi kɛ woɔ ma nguanguahi a he kaa bɔ nɛ a fia gbogbo kɛ wo Yerusalem ma a he ɔ. Gbogbo ɔmɛ poɔ ma mi bi ɔmɛ a he piɛ kɛ jeɔ he nyɛli a he. Nihi hu daa gbogbo ɔmɛ a yi mi hehi nɛ ya hiɔwe ɔ, nɛ a kɛ hyɛɛ zugba nɛ bɔle mɛ ɔ. Nyɔnyɔɔnyɔ kɛ piapiaapia a, buli ngɛ gbogbo ɔmɛ a nɔ, kɛ agbo ɔmɛ a nya. Ke a na oslaa ko nɛ ma a, a woɔ ma mi bi ɔmɛ a tue nɔ. (Yes. 62:6) E he hia nɛ buli ɔmɛ nɛ a pee klaalo ngɛ hehi nɛ a ngɛ ɔ, ejakaa ke a hɛ je a he nɔ aloo a hwɔ mahe ɔ, e ma nyɛ maa pee gbenɔ kɛ ha a kɛ ma mi bi ɔmɛ tsuo.​—Eze. 33:6.

⁸ Yuda bi ɔmɛ a yi nɔ sane ngmalɔ ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Josephus ɔ tsɔɔ kaa ngɛ jeha 70 ɔ mi ɔ, Roma ta buli ɔmɛ a nine su Antonia Mɔ ɔ nɔ, nɛ a gu lejɛ ɔ kɛ sɛ Yerusalem ma a mi, ejakaa buli nɛ a ngɛ lejɛ ɔ hwɔ mahe! Roma ta buli ɔmɛ gu lejɛ ɔ kɛ sɛ sɔlemi we ɔ, nɛ a mɛ he la. Enɛ ɔ ji haomi ngua nɛ pe kulaa nɛ Yerusalem bi kɛ Yuda ma a kɛ kpe.

9. Mwɔnɛ ɔ, mɛni lɛ nihi fuu li?

⁹ Mwɔnɛ ɔ hu ɔ, ngɛ blɔ ko nɔ ɔ, “buli” ngɛ mahi fuu a mi. Mɛ ji ta buli kɛ polisihi nɛ tsuɔ ní ngɛ mahi a huzuhi a nya, kɛ buli a klama slɔɔtohi. “Buli” nɛ ɔmɛ hyɛɛ konɛ basabasa peeli loo he nyɛli nɛ a ko ba sɛ ma a mi nɛ a ba hao mɛ. Ke ma ko aloo adesa ko ma buli nɛ ɔmɛ a ma a tuami ɔ, lɔ ɔ pɛ nɛ buli ɔmɛ naa. Buli nɛ ɔmɛ li Mawu hiɔwe Matsɛ Yemi ɔ nɛ Kristo ji e nya dalɔ ɔ he nɔ́ ko nɔ́ ko. Nɛ a li kaa Mawu Matsɛ Yemi ɔ ma ba kpata je ma amɛ tsuo a hɛ mi. (Yes. 9:6, 7; 56:10; Dan. 2:44) Se ke wɔɔ wa hɛ ngɛ wa he nɔ, nɛ wa ngɛ hwɔɔe ngɛ mumi mi ɔ, jamɛ a ligbi ɔ ba be wɔ si tie tlukaa.​—La 130:6.

10, 11. (a) Mɛni he nɛ e sa kaa waa hyɛ wa he ngɛ, nɛ mɛni he je? (b) Mɛni ha nɛ o ná nɔ mi mami kaa Abosiami yu nihi a hɛngmɛ nɛ a je a juɛmi kɛ je Baiblo gbami nɔ ɔ?

¹⁰ Ngɔɔ lɛ kaa bulɔ ko ngɛ hwɔɔe nyɔ mi tsuo nɛ e hwɔ we mahe. Ke e piɛ bɔɔ nɛ e maa gbe e ní tsumi ɔ nya a, pɔ tɔɔ e he, nɛ mahe hu deɔ lɛ. Jã kɛ̃ nɛ ke wa ngɛ je nɛ ɔ nyagbe ɔ he sue haa a, e he maa wa ha wɔ kaa wa maa ya nɔ maa hwɔɔ. Ke wa nyɛ we nɛ waa hwɔɔ ɔ, wa hɛ mi ma hyɛ ma kpata! Nyɛ ha nɛ wa susu níhi etɛ nɛ ke wa hyɛ we nɛ hi ɔ, a be hae nɛ waa ya nɔ nɛ waa hwɔɔ ɔ a he nɛ waa hyɛ.

 ¹¹ Abosiami ngɛ nihi sisie. Benɛ e piɛ bɔɔ nɛ Yesu ma gbo ɔ, e bɔ e kaseli ɔmɛ kɔkɔ si etɛ sɔuu ngɛ “nɔ nɛ ngɛ je ɔ nɔ matsɛ yee” ɔ he. (Yoh. 12:31; 14:30; 16:11) Yesu le kaa Abosiami ma yu nihi a mumi mi hɛngmɛ nɛ a ma je a juɛmi kɛ je Baiblo gbamihi nɛ tsɔɔ heii kaa je nɛ ɔ nyagbe ɔ su si ta a nɔ. (Zef. 1:14) Satan guɔ je ɔ lakpa jami blɔ nya tomi ɔ nɔ kɛ yuɔ nihi a mumi mi hɛngmɛ. Ke o kɛ nihi ngɛ ní sɛɛe ɔ, mɛni ji nɔ́ nɛ o toɔ he hɛ? Anɛ Abosiami ‘yu we nihi nɛ a he we yi ɔ a mumi mi hɛngmɛ’ momo po lo? Anɛ e ha we nɛ nihi nɛ a je a juɛmi ngɛ je ɔ nyagbe ɔ nɛ ma, kɛ matsɛ nɛ Kristo ngɛ yee ngɛ Mawu Matsɛ Yemi ɔ nya a nɔ lo? (2 Kor. 4:3-6) Ke o bɔ mɔde kaa o ma de nihi kaa je ɔ nyagbe su si ta a, anɛ ni komɛ de we mo hyɛ ke a bua jɔɛ he lo? Nihi fuu sume kaa wa ma de mɛ ke je nɛ ɔ nyagbe su si ta.

12. Mɛni he je nɛ e sɛ nɛ wa ha nɛ Abosiami nɛ sisi wɔ ɔ?

¹² Ko ha nɛ sɛ gbi ɔ nɛ nihi sume kaa a maa bu tue ɔ nɛ wo o kɔni mi nyu aloo e ha nɛ o hɛ nɛ je o he nɔ. O le nɔ́ he je nɛ e sa kaa o ya nɔ nɛ o hwɔɔ ɔ. Paulo ngma e nyɛmimɛ Kristofohi ke: “Nyɛ nitsɛmɛ nyɛ le tsɔ kaa Nyɔmtsɛ ɔ maa ba tlukaa kaa bɔ nɛ julɔ baa nyɔ mi.” (Kane 1 Tesalonika Bi 5:1-6.) Yesu bɔ wɔ kɔkɔ ke: “Nyɛɛ pee klaalo, ejakaa Nɔmlɔ Bi ɔ maa ba be mi nɛ nyɛ hyɛ we lɛ blɔ.” (Luka 12:39, 40) E be kɛe nɛ Satan maa sisi nihi fuu, nɛ a ma de ke, “wa he mi jɔ wɔ, nɛ wa tue mi hu jɔ wɔ.” E maa sisi mɛ nɛ a ma susu kaa nɔ́ fɛɛ nɔ́ ngɛ nɔ yae saminya ngɛ je ɔ mi. Wɔ hu nɛɛ? Ke wa ngɛ ‘hɛ ngmengmle, nɛ wa hɛ mi ka si’ ɔ, jamɛ a ligbi ɔ ‘be wɔ si tie tlukaa kaa julɔ baa a.’ Lɔ ɔ he ɔ, e sa nɛ waa kane Mawu Munyu nɛ ji Baiblo ɔ daa nɛ wa pue wa yi mi tɛ ngɛ níhi nɛ Yehowa deɔ wɔ ɔ a he.

13. Kɛ je ɔ mumi ɔ ha nɛ nihi peeɔ a ní ha kɛɛ, nɛ mɛni wa maa pee konɛ je ɔ mumi ɔ nɛ ko puɛ wa juɛmi?

¹³ Je ɔ mumi ɔ kudɔɔ nihi. Nihi fuu ha nɛ níhi nɛ a peeɔ daa ligbi ɔ he a juɛmi nɛ a ‘li kaa mumi mi ohiatsɛmɛ ji mɛ.’ (Mat. 5:3) A ha nɛ je ɔ mi ‘níhi nɛ he lo ɔ dii se, kɛ níhi nɛ hɛngmɛ dii se’ ɔ he a juɛmi. (1 Yoh. 2:16) Jehanɛ se hu ɔ,  hɛja jemi níhi nɛ je ɔ peeɔ ɔ, ha nɛ nihi suɔ fiɛɛmi nɛ ngɔɔ “pe bɔ nɛ a suɔ Mawu,” nɛ nɔ́ nɛ ɔ yaa nɔ daa jeha. (2 Tim. 3:4) Ní nɛ ɔmɛ ma nyɛ ma ha nɛ nɔ ko nɛ hwɔ mahe ngɛ mumi mi. Enɛ ɔ he je nɛ Paulo de Kristofohi kaa “a ko susu he lo nya níhi a he” ɔ nɛ.​—Rom. 13:11-14.

14. Mɛni kɔkɔ bɔmi a kɛ ha wɔ ngɛ Luka 21:34, 35 ɔ?

¹⁴ Wa suɔ nɛ Mawu mumi ɔ mohu nɛ kudɔ wɔ, se pi je ɔ mumi ɔ. Yehowa guɔ e mumi ɔ nɔ kɛ haa nɛ wa leɔ níhi nɛ maa ba hwɔɔ se. ^[1] (1 Kor. 2:12) Se e sa nɛ waa hyɛ nɛ hi, ejakaa ní nyafinyafihi nɛ wa peeɔ ɔ po ma nyɛ ma je wa juɛmi ngɛ Yehowa sɔmɔmi nɔ. (Kane Luka 21:34, 35.) Eko ɔ, nihi maa ye wa he fɛu ngɛ hemi kɛ yemi nɛ wa ngɛ kaa wa ngɛ nyagbe ligbi ɔmɛ a mi ɔ he, se e sɛ nɛ lɔ ɔ nɛ jɔ̃ wa kɔni mi. (2 Pet. 3:3-7) Mohu ɔ, e sa nɛ waa kɛ wa nyɛmimɛ Kristofohi nɛ kpe daa ngɛ asafo mi kpehi a sisi, ejakaa Mawu mumi ɔ ngɛ lejɛ ɔ.

15. Mɛni Petro, Yakobo, kɛ Yohane pee, nɛ mɛni he je wɔ hu wa ma nyɛ maa pee jã a?

¹⁵ Mluku nɛ wa yi ɔ ma nyɛ ma ha nɛ e maa ye ha wɔ kaa wa maa hwɔɔ. Yesu le kaa adesahi yi mluku nɛ a ngɛ gbɔjɔmihi fuu. Mo susu nɔ́ nɛ ya nɔ nyɔ mi nɛ e nɔ jena a maa gbe Yesu ɔ he nɛ o hyɛ. Akɛnɛ e suɔ kaa e maa ye e hiɔwe Tsɛ ɔ anɔkuale kɛ ya su nyagbe he je ɔ, e he hia nɛ e de e Tsɛ ɔ nɛ e ye bua lɛ. Benɛ Yesu yaa nɛ e ya sɔle ɔ, e de Petro, Yakobo, kɛ Yohane kaa ‘a ya nɔ nɛ a hwɔɔ.’ Se bɔfo ɔmɛ li kaa e he hia wawɛɛ nɛ a ya nɔ nɛ a hwɔɔ. A piɛɛ we a Nyɔmtsɛ ɔ he kɛ hwɔɔ, mohu ɔ, akɛnɛ a yi mluku he je ɔ, pɔ tɔ a he nɛ a hwɔ mahe. E ngɛ mi kaa pɔ tɔ Yesu hu he mohu lɛɛ, se e hwɔ we mahe, nɛ e sɔle wawɛɛ kɛ ha e Tsɛ ɔ. Jinɛ e sa kaa e kaseli ɔmɛ hu nɛ a pee jã.​—Mar. 14:32-41.

16. Ngɛ Luka 21:36 nya a, mɛni Yesu tsɔɔ kaa waa pee konɛ wa nyɛ nɛ ‘waa ya nɔ nɛ waa hwɔɔ’?

¹⁶ Mɛni maa ye bua wɔ konɛ ‘waa ya nɔ nɛ waa hwɔɔ’ nɛ wa dla wa he kɛ ha Yehowa ligbi ɔ? E sa nɛ wa ná suɔmi kaa wa maa pee nɔ́ nɛ da. Se pi lɔ ɔ pɛ nɛ he hia. Loko sane nɛ ya nɔ ngɛ Getsemane abɔɔ ɔ mi ɔ, maa ba a, Yesu de Petro, Yakobo, kɛ Yohane kaa a fa kue ha Yehowa. (Kane Luka 21:36.) Enɛ ɔ he ɔ, ja wa sɔleɔ daa loko wa ma nyɛ maa ya nɔ maa hwɔɔ, nɛ wa ma dla wa he kɛ ha Yehowa ligbi ɔ.​—1 Pet. 4:7.

17. Mɛni wa maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa dla wa he kɛ ha nɔ́ nɛ e be kɛe nɛ e maa ba a?

¹⁷ Akɛnɛ Yesu tsɔɔ kaa nyagbe ɔ ‘maa ba tlukaa be mi nɛ wa hɛ be nɔ’ he je ɔ, pi be nɛ e sa kaa waa de kɔnɛɛ ngɛ mumi mi ji nɛ ɔ. Tsa pi be nɛ e sa kaa waa di he lo nya níhi nɛ Satan kɛ e je ɔ peeɔ ɔ, kɛ níhi nɛ peeɔ wa he lo ɔ akɔnɔ ɔ a se ji nɛ ɔ. (Mat. 24:44) Mawu kɛ Kristo guɔ Baiblo ɔ nɔ kɛ deɔ wɔ níhi nɛ a dla to wɔ nɛ e be kɛe nɛ wa nine maa su nɔ, kɛ bɔ nɛ wa ma plɛ nɛ wa maa ya nɔ maa hwɔɔ ha. E sa nɛ ke Baiblo gbamihi ngɛ mi bae ɔ, wa yɔse, nɛ waa hyɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ saminya, nɛ waa ngɔ Matsɛ Yemi ɔ kɛ pee nɔ́ titli ngɛ wa si himi mi. E sa nɛ waa le be nɛ wa ngɛ mi ɔ, kɛ nɔ́ nɛ níhi nɛ ngɛ nɔ yae ngɛ je ɔ mi ɔ tsɔɔ. (Kpoj. 22:20) Lɔ ɔ lɛ ma ha nɛ a ma he wa yi wami!