1, 2. Moo tsɔɔ nɔ́ nɛ Yesu pee kɛ ha e bɔfo anɔkualetsɛmɛ ɔmɛ benɛ a ye Hetsɔmi ɔ ta ngɛ jeha 33 M.B.

MUNYU nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ ya nɔ gbɔkuɛ ngɛ Nisan ligbi 14 ɔ nɔ, ngɛ jeha 33 M.B. ɔ mi. Yesu kɛ e huɛmɛ nɛ nyu bi ngɛ e kɛ mɛ a kpɛti ɔ ye Hetsɔmi ɔ ta nɔuu pɛ. Hetsɔmi ɔ ha nɛ a kai bɔnɛ Mawu plɛ kɛ he Israelbi ɔmɛ a yi wami ngɛ Egipt ɔ. Se a ma ‘he e kaseli anɔkualetsɛmɛ ɔmɛ a yi wami kɛ ya neneene.’ Yi wami hemi nɛ ɔ maa kle kulaa pe Israelbi ɔmɛ a yi wami nɛ a he ngɛ Egipt ɔ. Jamɛ a ligbi ɔ nɔ jena a, Yesu he nyɛli ɔmɛ maa gbe lɛ. Se gbemi nɛ a maa gbe Yesu ɔ ma plɛ jɔɔmi kɛ ha adesahi. A maa da Yesu muɔ ɔ nɛ e ma plɛ kɛ pue si ɔ nɔ kɛ he adesahi a yi wami ngɛ yayami kɛ gbenɔ dɛ mi.—Heb. 9:12-14.

² Bɔnɛ pee nɛ wa hɛ nɛ ko je suɔmi nɛ ɔ nɛ Mawu je kpo kɛ tsɔɔ wɔ ɔ nɔ ɔ, Yesu to gbijlɔ ehe ko he blɔ nya konɛ a ye daa jeha kɛ da Hetsɔmi ɔ nane mi. Bɔnɛ e pee enɛ ɔ ha ji kaa e ku abolo nɛ masa be mi nɛ e ngɔ ha e bɔfo anɔkualetsɛmɛ 11 ɔmɛ. E de mɛ ke: “Enɛ ɔ ji ye nɔmlɔtso nɛ a ngɔ sã bɔ ha Mawu ngɛ nyɛ he. Nyɛɛ pee enɛ ɔ nɛ nyɛ kɛ kai mi.” E wo kplu ɔ ja nɔuu, nɛ e de mɛ ke: “Kplu nɛ ɔ ji Mawu somi he ɔ nɛ a ngɔ ye muɔ nɛ a plɛ ngɔ pue si ha nyɛ ɔ kɛ sɔu nya a nɛ.”—Luka 22:19, 20.

3. (a) Mɛni tsakemi nguahi ba ngɛ Yesu gbenɔ ɔ se? (b) Mɛni sane bimihi nɛ kɔɔ sɔlemi nɛ Yesu sɔle nɛ a ngma ngɛ Yohane yi 17 ɔ he nɛ e sa kaa wa susu?

³ E be kɛe nɛ Mlaa somi nɛ ngɛ Mawu kɛ Israelbi ɔmɛ a kpɛti ɔ se maa po. A maa ngɔ somi he ɔ nɛ ngɛ Yehowa kɛ Yesu se nyɛɛli ɔmɛ a kpɛti ɔ kɛ da Mlaa somi ɔ nane mi. Yesu sume nɛ e se nyɛɛli ɔmɛ nɛ a pee a ní kaa blema Israelbi ɔmɛ. Israelbi ɔmɛ pee we kake kɛ ja we Mawu. Jã a nɛ a pee ɔ gbe Mawu biɛ klɔuklɔu ɔ he guɛ. (Yoh. 7:45-49; Níts. 23: 6-9) Se Yesu suɔ nɛ e se nyɛɛli ɔmɛ nɛ a pee kake konɛ a nyɛ nɛ a wo Mawu biɛ ɔ hɛ mi nyami. Enɛ ɔ he ɔ, mɛni Yesu pee? E sɔle sɔlemi ko nɛ ke o kane ɔ, e taa nɔ tsui he. (Yoh. 17:1-26; hyɛ sisije foni ɔ.) Wa ma nyɛ ma bi ke, “Anɛ Mawu ha Yesu sɔlemi ɔ heto lo?” Wɔ hu wa ma nyɛ ma susu wa si himi he nɛ wa bi ke, “Anɛ ye ní peepee kɛ Yesu sɔlemi ɔ kɔ lo?”

4, 5. (a) Mɛni wa kaseɔ ngɛ bɔnɛ Yesu je e sɔlemi ɔ sisi ha a mi? (b) Kɛ Yehowa ha Yesu sɔlemi ɔ heto ha kɛɛ?

⁴ Yesu tsɔɔ e kaseli ɔmɛ Mawu he ní kpakpahi fuu. E pee enɛ ɔ hluu kɛ ya si nyɔ mi. Lɔɔ se ɔ, e wo e hɛ nɔ nɛ e hyɛ hiɔwe, nɛ e sɔle ke: ‘Tsaatsɛ, be ɔ su. Moo wo o Bi ɔ hɛ mi nyami, konɛ Bi ɔ hu nɛ wo o hɛ mi nyami. Ejakaa o ha mi he wami nɛ ma ye adesahi tsuo a nɔ, konɛ nihi tsuo nɛ o tu ngɔ wo ye dɛ mi ɔ, ma ha nɛ a ná neneene wami. I wo o hɛ mi nyami ngɛ je ɔ mi; nítsumi nɛ o tu kɛ wo ye dɛ mi ɔ, i gbe nya. Tsaatsɛ, moo wo ye hɛ mi nyami amlɔ nɛ ɔ kaa bɔnɛ i ngɛ momo ngɛ o hɛ mi benɛ a ná we nɛ a bɔ je ɔ.’—Yoh. 17:1-5.

⁵ Mo kadi nɔ́ nɛ he hia Yesu titli ngɛ bɔnɛ e je e sɔlemi ɔ sisi ha a. Nɔ́ titli nɛ he hia lɛ ji, e hiɔwe Tsɛ ɔ hɛ mi nyami nɛ a maa wo. Enɛ ɔ kɛ e sɔlemi he nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ kɔ. E je jamɛ a sɔlemi ɔ sisi ke: “Wa Tsɛ, o biɛ ɔ he nɛ tsɔ.” (Luka 11:2) Ngɛ lɔɔ se ɔ, e sɔle kɛ bi e kaseli ɔmɛ a hiami níhi kɛ ha mɛ. E bi kaa e ma nyɛ ma ‘ha mɛ neneene wami lo.’ Nyagbe ɔ, Yesu bi lɛ nitsɛ e hiami nɔ́. E sɔle ke: ‘Tsaatsɛ, moo wo ye hɛ mi nyami amlɔ nɛ ɔ kaa bɔnɛ i ngɛ momo ngɛ o hɛ mi benɛ a ná we nɛ a bɔ je ɔ.’ Yehowa bu e Bi ɔ sɔlemi ɔ tue, nɛ e ha lɛ níhi po pe bɔnɛ e bi lɛ ɔ. ‘Mawu ha lɛ biɛ nɛ kle pe’ hiɔwe bɔfo ɔmɛ tsuo a biɛ.—Heb. 1:4.

6. Loko bɔfo ɔmɛ ma ná neneene wami ɔ, mɛni e biɔ nɛ a pee, nɛ kɛ wa plɛ kɛ le kaa a nyɛ pee jã ha kɛɛ?

⁶ Jehanɛ se hu ɔ, Yesu sɔle kɛ kɔ nɔ́ nɛ e sa kaa waa pee konɛ wa nine nɛ nyɛ nɛ su dloomi nike ní nɛ ji neneene wami ɔ nɔ. (Kane Yohane 17:3.) E tsɔɔ kaa e sa nɛ ‘waa le’ Mawu kɛ Kristo. Blɔ kake nɛ wa ma nyɛ maa gu nɔ kɛ pee enɛ ɔ ji, nɛ waa kɛ wa hɛngmɛ kɛ wa tue maa kase Yehowa kɛ e Bi ɔ a he ní. Blɔ kpa ko hu nɛ he hia nɛ wa ma nyɛ maa gu nɔ kɛ le Mawu ji, nɛ waa kɛ nɔ́ nɛ wa ngɛ kasee ɔ ma tsu ní ngɛ wa si himi mi. Kaa bɔnɛ Yesu de kɛ nyɛɛ se ɔ, bɔfo ɔmɛ bɔni jã peemi momo. Yesu sɔle ke: “Sɛ gbi nɛ o ha mi ɔ, i kɛ ha mɛ nɛ a ngɔ.” (Yoh. 17:8) Se loko a ma ná neneene wami ɔ, e biɔ nɛ a ya nɔ nɛ a susu Mawu sɛ gbi ɔ he, nɛ a kɛ tsu ní ngɛ a si himi mi. Anɛ bɔfo anɔkualetsɛmɛ ɔmɛ nyɛ nɛ a pee jã kɛ ya si benɛ a gbe a zugba a nɔ sɔmɔmi nítsumi ɔ nya lo? Ngɛ anɔkuale mi ɔ, a nyɛ nɛ a pee jã. Wa le kaa a nyɛ nɛ a pee jã, ejakaa a ngma a ti nɔ tsuaa nɔ biɛ kɛ fɔ hiɔwe Yerusalem Ma Ehe ɔ sisi tomi tɛ 12 ɔmɛ a nɔ.—Kpoj. 21:14.

7. Mɛni Mawu nɛ wa maa “le” ɔ tsɔɔ, nɛ mɛni heje nɛ jã peemi he hia wawɛɛ ɔ?

⁷ Hela gbi ɔ he ní leli tsɔɔ kaa a ma nyɛ maa tsɔɔ Hela munyu nɛ a tsɔɔ sisi ke “le” ɔ, sisi hu kaa “e sa nɛ o ya nɔ nɛ o le.” Enɛ ɔ he ɔ, lemi nɛ wa maa “le” Mawu ɔ tsɔɔ kaa e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa kase e he ní wawɛɛ. Enɛ ɔ biɔ babauu pe e suhi kɛ e yi mi tomi pɛ nɛ wa maa le. E sa nɛ wa ná suɔmi nɛ mi kuɔ kɛ ha lɛ, nɛ wa ha nɛ huɛ bɔmi gbagbanii nɛ hi waa kɛ lɛ wa kpɛti. E sa nɛ wa je suɔmi kpo kɛ ha wa nyɛmimɛ nyumuhi  kɛ yihi hulɔ. Baiblo ɔ de ke: “Nɔ tsuaa nɔ nɛ sume nɔmlɔ ɔ, e li Mawu.” (1 Yoh. 4:8) Enɛ ɔ he ɔ, Mawu nɛ wa maa le ɔ hu tsɔɔ kaa e sa nɛ waa pee tue bumi kɛ ha lɛ. (Kane 1 Yohane 2:3-5.) Moo hyɛ he blɔ ngua nɛ wa ná kaa wa le Yehowa! Se kaa bɔnɛ e ba ngɛ Yuda Iskariot nɔ ɔ, huɛ bɔmi kpakpa nɛ ngɛ waa kɛ Mawu wa kpɛti ɔ ma nyɛ ma puɛ. Nyɛ ha nɛ waa bɔ mɔde wawɛɛ konɛ waa baa yi. Ke wa pee jã a, nyagbenyagbe ɔ, wa nine maa su dloomi nike ní nɛ ji neneene wami ɔ nɔ.—Mat. 24:13.

8, 9. Mɛni ji nɔ́ titli nɛ he hia Yesu ngɛ e zugba a nɔ sɔmɔmi nítsumi ɔ mi, nɛ mɛni tsɔɔmi lɛ Yesu bua jɔɛ he?

⁸ Wa ti mɛnɔ lɛ ke e kane sɔlemi nɛ Yesu sɔle nɛ a ngma ngɛ Yohane yi 17 ɔ, e ma de ke Yesu be suɔmi nɛ mi kuɔ ha e bɔfo ɔmɛ kɛ wɔ nɛ wa ngɛ mwɔnɛ ɔ? (Yoh. 17:20) E sa nɛ waa le hu kaa pi wa yi wami nɛ a ma he ɔ nɛ he hia Yesu titli. Ngɛ e sɔmɔmi nítsumi ɔ sisije kɛ ya si nyagbe ɔ, nɔ́ titli nɛ e kɛ ma e hɛ mi ji kaa e ma tsu ní kɛ tsɔ e Tsɛ ɔ biɛ ɔ he nɛ́ e wo e Tsɛ ɔ hɛ mi nyami. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, benɛ Yesu ngɛ yi mi tomi heje nɛ e ba zugba a nɔ ɔ tsɔɔe ngɛ kpe he ɔ ngɛ Nazaret ɔ, e kane Yesaya womi ɔ. A ngma ngɛ he nɛ e kane ɔ ke: ‘Yehowa Mumi ɔ ngɛ ye nɔ, ejakaa e hla mi ke ma ngɔ sane kpakpa a ba ha nihi nɛ a ní pee mɔbɔ.’ Atsinyɛ jemi ko be he kaa benɛ Yesu ngɛ ngmami nɛ ɔ kanee ɔ, e tsɛ Yehowa biɛ ɔ saminya.—Luka 4:16-21.

⁹ Blema lokoo loko Yesu maa ba zugba a nɔ ɔ, Yudabi ɔmɛ a jami nya dali ɔmɛ tsɔɔ nihi kaa a ko tsɛ Mawu biɛ. Wa ma nyɛ ma ná nɔ mami kaa Yesu bua jɔɛ jamɛ a tsɔɔmi ɔ he. E de nihi nɛ a te si kɛ wo lɛ ɔ ke: ‘I ba ngɛ Tsaatsɛ biɛ mi po nyɛ he we mi; se nɔ ko nɛ maa ba ngɛ lɛ nitsɛ e suɔmi nya a lɛɛ nyɛ ma he lɛ.’ (Yoh. 5:43) Lɔɔ se ɔ, benɛ e piɛ bɔɔ nɛ Yesu ma gbo ɔ, e kpale tsɔɔ nɔ́ nɛ he hia lɛ titli ngɛ e si himi. E sɔle ke: ‘Tsaatsɛ, wo mo nitsɛ o biɛ ɔ hɛ mi nyami.’ (Yoh. 12:28) Enɛ ɔ he ɔ, e sɛ nɛ e pee wɔ nyakpɛ kaa nɔ́ titli nɛ he hia  Yesu ngɛ sɔlemi nɛ ɔ nɛ wa ngɛ he susue ɔ mi ji, e Tsɛ ɔ biɛ ɔ.

10, 11. (a) Mɛni blɔ nɔ Yesu ha nɛ nihi le e Tsɛ ɔ biɛ ngɛ? (b) Mɛni heje nɛ e sa kaa Yesu kaseli ɔmɛ nɛ a tsɔɔ nihi Yehowa biɛ ɔ?

¹⁰ Yesu sɔle ke: ‘Nihi tsuo nɛ o hla kɛ je je ɔ mi nɛ o tu ngɔ wo ye dɛ mi ɔ, i ha nɛ a le o biɛ ɔ. O nihi ji mɛ, nɛ o tu mɛ ngɔ wo ye dɛ mi. O munyu ɔ nɛ i kɛ ba ha mɛ ɔ, a ye nɔ. Amlɔ nɛ ɔ, i be je ɔ mi hu. Mɛɛ a ngɛ je ɔ mi, se imi lɛɛ i ma o ngɔ. Tsaatsɛ klɔuklɔu! Moo bu a he ngɛ mo nitsɛ o biɛ ɔ nɛ o ngɔ ha mi ɔ heje, konɛ a pee kake kaa bɔnɛ i kɛ mo wa ngɛ ɔ.’—Yoh. 17:6, 11.

¹¹ E Tsɛ ɔ biɛ nɛ e tsɔɔ e kaseli ɔmɛ ɔ biɔ babauu pe biɛ ɔ nɛ e tsɛ kɛkɛ nɛ a nu. Yesu ye bua mɛ nɛ a le nɔ́ nɛ Mawu biɛ ɔ tsɔɔ. E tsɔɔ mɛ su kpakpahi nɛ Mawu ngɛ kɛ bɔnɛ Mawu kɛ wɔ hiɔ si ngɛ suɔmi mi ha. (2 Mose 34:5-7) Amlɔ nɛ ɔ, Yesu ngɛ Matsɛ yee ngɛ hiɔwe, nɛ e ngɛ nɔ yae ngɛ e kaseli ɔmɛ ye buae konɛ a tsɔɔ nihi nɛ a ngɛ je kɛ wɛ ɔ Yehowa biɛ ɔ. Mɛni heje nɛ a ngɛ nítsumi nɛ ɔ tsue ɔ? Konɛ a nyɛ nɛ a bua kaseli fuu a nya loko a kpata je yaya nɛ ɔ hɛ mi. Ke jamɛ a be ɔ su ɔ, Yehowa ma he e we odasefoli nɛ yeɔ lɛ anɔkuale ɔ a yi wami nɛ nɔ tsuaa nɔ maa le e biɛ ngua a!—Eze. 36:23.

12. Mɛni níhi etɛ maa ye bua wɔ konɛ wa nyɛ nɛ wa tsu yi wami hemi nítsumi ɔ?

¹² Benɛ Yesu ngɛ zugba a nɔ ɔ, e bɔ mɔde wawɛɛ nɛ e ye bua e kaseli ɔmɛ konɛ a nyɛ nɛ a ye a gbɔjɔmihi a nɔ. E he hia nɛ a pee jã konɛ a nyɛ nɛ a gbe nítsumi nɛ Yesu je sisi ɔ nya. Yesu sɔle ke: “Bɔnɛ o tsɔ mi je ɔ mi ɔ, jã nɔuu imi hu i ngɛ mɛ tsɔe.” Yesu ma ní etɛ komɛ nɛ a he hia nɛ maa ye bua mɛ konɛ a nyɛ nɛ a tsu yi wami hemi nítsumi nɛ ɔ nɔ mi. Kekleekle ɔ, e sɔle kaa e kaseli ɔmɛ nɛ a ko ngɔ a he kɛ wo Satan je yaya a mi. Nɔ́ nɛ ji enyɔ ɔ, Yesu sɔle kaa e kaseli ɔmɛ nɛ a pee a he klɔuklɔu kɛ gu anɔkuale ɔ nɛ ngɛ Mawu Munyu ɔ mi nɛ a kɛ ma tsu ní ngɛ a si himi mi ɔ nɔ. Nɔ́ nɛ ji etɛ ɔ, Yesu sɔle kaa suɔmi kɛ kake peemi nɛ ngɛ e kɛ e Tsɛ ɔ a kpɛti ɔ eko nɛ hi e kaseli ɔmɛ hu a kpɛti. Enɛ ɔ biɔ nɛ waa hyɛ wa mi nɛ wa ti nɔ tsuaa nɔ nɛ bi e he ke, ‘Anɛ i ngɛ ní etɛ nɛ Yesu sɔle kɛ bi ɔ he ní tsue lo?’ Yesu ngɛ nɔ mi mami kaa ke e kaseli ɔmɛ pee ní nɛ ɔmɛ ɔ, nihi fuu maa bu a sɛ gbi ɔ tue.—Kane Yohane 17:15-21.

13. Mɛni blɔ nɔ Mawu ha Yesu sɔlemi ɔ heto ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ngɛ?

¹³ Ke wa kase Baiblo ɔ mi womi nɛ ji Bɔfo Ɔmɛ A Nítsumi ɔ, wa ma nyɛ maa na kaa Yehowa ha Yesu sɔlemi ɔ heto. Yudabi kɛ Ma Jeli, niatsɛmɛ kɛ ohiatsɛmɛ, nyɔguɛhi kɛ nyɔmtsɛmɛ tsuo piɛɛ Kristofoli nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ a he. Jinɛ mi gbami ko hi a kpɛti! Se kake peemi mohu hi a kpɛti wawɛɛ nitsɛ. Bɔfo Paulo ngɔ mɛ kɛ to nɔmlɔtso ɔ he ní slɔɔtoslɔɔtohi a he, nɛ Yesu ji a yi. (Efe. 4:15, 16) Kake peemi be nihi nɛ a ngɛ Satan je ɔ mi ɔ a kpɛti. Se kɛ̃ ɔ, Yehowa mumi klɔuklɔu ɔ he wami ɔ ha nɛ kake peemi hi kaseli ɔmɛ lɛɛ a kpɛti.—1 Kor. 3:5-7.

14. Ngɛ Mɛni blɔ nɔ Yehowa ha Yesu sɔlemi ɔ heto ngɛ wa be nɛ ɔ mi?

¹⁴ Aywilɛho sane ji kaa ngɛ bɔfo ɔmɛ a gbenɔ se ɔ, kake peemi nɛ ngɛ nyakpɛ nɛ ngɛ Kristofoli ɔmɛ a kpɛti ɔ laa. Hemi kɛ yemi kuami te si. Nihi kɛ lakpa tsɔɔmihi ba asafo ɔ mi nɛ lɔɔ kɛ mi gbami ba. (Níts. 20:29, 30) Se ngɛ jeha 1919 ɔ mi ɔ, Yesu kpɔ̃ e se nyɛɛli nɛ a pɔ mɛ nu ɔ kɛ je lakpa jami mi, nɛ e bua a nya, nɛ e ‘pee mɛ kake.’ (Kol. 3:14) Mɛni je kake nɛ a pee kɛ tsu fiɛɛmi nítsumi ɔ mi kɛ ba?  Nimli nɛ a yibɔ hiɛ pe ayɔ kpaago nɛ a je “je ma amɛ tsuo a mi, wɛtso munomuno, nimli munomuno, kɛ gbi munomuno” ba piɛɛ nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ a he kɛ ngɛ Yehowa jae. (Yoh. 10:16; Kpoj. 7:9) Enɛ ɔ tsɔɔ kaa Yehowa ha Yesu sɔlemi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ heto nitsɛnitsɛ! Yesu sɔle ke: “Kɛkɛ ɔ, je ɔ maa na kaa mo nɛ o tsɔ mi; nɛ bɔnɛ o suɔ mi ɔ, o suɔ mɛ hu ja nɔuu”!—Yoh. 17:23.

15. Mɛni sɔlemi Yesu sɔle kɛ ha e kaseli nɛ a pɔ mɛ nu ɔ?

¹⁵ Gbɔkuɛ nya si ngɛ Nisan ligbi 14 ɔ nɔ ɔ, Yesu wo e bɔfo ɔmɛ a hɛ mi nyami kɛ gu somi nɛ e kɛ mɛ so kaa a maa piɛɛ e he kɛ ye matsɛ ngɛ e Matsɛ Yemi ɔ mi ɔ nɔ. (Luka 22:28-30; Yoh. 17:22) Enɛ ɔ he ɔ, amlɔ nɛ ɔ, Yesu sɔle kɛ ha e se nyɛɛli tsuo nɛ a pɔ mɛ nu ɔ ke: “Tsaatsɛ! Nihi nɛ o tu ngɔ wo ye dɛ mi ɔ, he nɛ i ngɛ ɔ, i suɔ kaa mɛ hu a hi lejɛ ɔ, bɔnɛ pee nɛ a na ye hɛ mi nyami ɔ. O ha ye hɛ mi ba nyami, ejakaa benɛ o ná we nɛ o bɔ je ɔ tete po o suɔ mi.” (Yoh. 17:24) Yesu to kpa amɛ a bua jɔ hiɔwo nɛ nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ ma ná a he. A hɛ kɔɛ nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ nɔ. Enɛ ɔ hu ji nɔ mi mami nɛ tsɔɔ kaa kake peemi nitsɛnitsɛ ngɛ Kristofoli nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ, a kpɛti.

16, 17. (a) Ngɛ Yesu sɔlemi ɔ nyagbe ɔ, mɛni e tsɔɔ kaa e mwɔ e yi mi kpɔ kaa e maa ya nɔ maa pee? (b) Mɛni e sa kaa waa mwɔ wa yi mi kpɔ kaa wa maa pee?

¹⁶ Akɛnɛ jami nya dali puɛ nihi babauu ngɛ je ɔ mi ɔ a juɛmi heje ɔ, nihi fuu je blɔ kaa a be nɔ kplɛɛe kaa Yehowa ngɛ ni komɛ nɛ kake peemi ngɛ a kpɛti nɛ a le lɛ nitsɛnitsɛ. Jã ji bɔnɛ nihi pee a ní ngɛ Yesu be ɔ mi. Enɛ ɔ he ɔ, Yesu mwɔ e sɔlemi ɔ nya kɛ munyu nɛ ngɛ bua jɔmi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ: ‘Tsaatsɛ nɛ peeɔ nɔ́ nɛ da! Je ɔ li mo, se imi lɛɛ i le mo; nɛ ye nyɛmimɛ nɛ ɔmɛ le kaa mo nɛ o tsɔ mi. I ha nɛ a le o biɛ ɔ, nɛ ma ya nɔ ma pee jã, konɛ suɔmi nɛ o suɔ mi ɔ nɛ hi a mi, nɛ imi hu ma hi a mi.’—Yoh. 17:25, 26.

¹⁷ Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yesu ha nɛ nihi le e Tsɛ ɔ biɛ ɔ? Akɛnɛ lɛ ji asafo ɔ Yi heje ɔ, e ya nɔ nɛ e ngɛ wɔ ye buae konɛ waa tsɔɔ nihi e Tsɛ ɔ biɛ ɔ kɛ e Tsɛ ɔ yi mi tomi ɔ. Nyɛ ha nɛ waa ya nɔ nɛ waa ba wa he si ha lɛ konɛ waa kɛ kã nɛ fiɛɛ, nɛ waa pee nihi kaseli kaa bɔnɛ e fã wɔ ke waa pee ɔ. (Mat. 28:19, 20; Níts. 10:42) Nyɛ ha nɛ wɔ hu waa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ waa baa kake peemi nɛ ngɛ wa kpɛti ɔ yi. Ke wa peeɔ jã a, lɔɔ tsɔɔ kaa wa ní peepee kɛ sɔlemi nɛ Yesu sɔle ɔ kɔ. Enɛ ɔ ma ha nɛ wa maa wo Yehowa biɛ ɔ hɛ mi nyami, nɛ wa ma ná bua jɔmi kɛ ya neneene.