1, 2. Mɛni blɔhi a nɔ Yehowa guɔ nɛ e kɛ blɔ tsɔɔmihi haa wɔ?

KƐ JE blema tɔɔ nɛ Yehowa tsɔɔ e we bi blɔ. Yehowa gu bɔfohi, ninahi, kɛ nlamihi a nɔ kɛ tsɔɔ e we bi ɔmɛ a ti ni komɛ níhi nɛ maa ba hwɔɔ se. Yehowa ngɔ ní tsumi kɛ wo e we bi ɔmɛ a ti ni komɛ hu a dɛ. (4 Mose 7:89; Eze. 1:1; Dan. 2:19) Be komɛ ɔ, Yehowa hlaa ni komɛ nɛ e haa nɛ a daa e nane mi nɛ a kɛ blɔ tsɔɔmi haa nihi. E ngɛ mi kaa Yehowa gu blɔ slɔɔtoslɔɔtohi a nɔ kɛ tsɔɔ e we bi blɔ mohu lɛɛ, se nihi nɛ a bu tue ɔ, ná he se.

² Mwɔnɛ ɔ, Yehowa guu Baiblo ɔ, kɛ e mumi klɔuklɔu ɔ, kɛ asafo ɔ nɔ kɛ tsɔɔ wɔ blɔ. (Níts. 9:31; 15:28; 2 Tim. 3:16, 17) Blɔ tsɔɔmi nɛ wa nine suɔ nɔ kɛ jeɔ e ngɔ ɔ mi tɛ̃. E ngɛ kaa nɔ́ nɛ wa ngɛ ‘gbi ko nue ngɛ wa se nɛ e ngɛ dee ke: “Blɔ ɔ ji nɛ oo! Nyɛɛ nyɛɛ blɔ ɔ nɔ.”’ (Yes. 30:21) Yehowa guu Yesu hu nɔ nɛ e kɛ blɔ tsɔɔmi haa wɔ. E ngɔ Yesu kɛ da asafo ɔ nya. Yesu hu guu “tsɔlɔ anɔkualetsɛ kɛ ní lelɔ ɔ” nɔ kɛ tsɔɔ asafo ɔ blɔ. (Mat. 24:45) E sa nɛ waa bu blɔ tsɔɔmi nɛ ɔmɛ tue, ejakaa ja jã loko wa ma ná neneene wami.—Heb. 5:9.

3. Mɛni ma nyɛ ma ha nɛ wa be Yehowa blɔ tsɔɔmi tue bue? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ni kasemi ɔ sisije ɔ.)

³ Satan le kaa ke wa bu blɔ tsɔɔmi nɛ Yehowa kɛ haa wɔ ɔ tue ɔ, Yehowa ma he wa yi wami. Enɛ ɔ he ɔ, e sume kaa waa  bu blɔ tsɔɔmi nɛ ɔmɛ tue. Jehanɛ se hu ɔ, akɛnɛ wa ‘tsui ɔ nɔ nɔ sisilɔ ko be’ he je ɔ, e yee haa wɔ kaa wa maa bu Yehowa tue kɛ pi si. (Yer. 17:9) Enɛ ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ wa susu bɔ nɛ wa ma plɛ kɛ yu wa he ngɛ níhi nɛ be hae nɛ waa pee tue bumi kɛ ha Mawu ɔ he nɛ waa hyɛ. Ngɛ lɔ ɔ se ɔ, wa ma susu bɔ nɛ sɔlemi ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa hi Yehowa kasa nya ngɛ haomi behi a mi po ɔ he.

4. Mɛni Satan bɔɔ mɔde kaa e kɛ ma puɛ nihi a juɛmi?

⁴ Satan bɔɔ mɔde kaa e maa ngɔ lakpa munyuhi kɛ puɛ nihi a juɛmi. (Kane 1 Yohane 5:19.) Womihi, adafi fiami womihi, womi tɛtlɛɛhi, redio, tiivi, kɛ Intanɛti ɔ gbɛɛ munyuhi kɛ fĩaa je ɔ mi tsuo. E ngɛ mi kaa wa ma nyɛ maa gu blɔ nɛ ɔmɛ a nɔ kɛ nu amaniɛ bɔmi kpakpahi mohu lɛɛ, se behi fuu ɔ, nihi guɔ blɔ nɛ ɔmɛ nɔuu a nɔ kɛ woɔ nihi he wami konɛ a pee níhi nɛ Yehowa sume. (Yer. 2:13) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, eko ɔ, a ma de ke tɔmi ko be he kaa nyumu kɛ nyumu aloo yo kɛ yo maa sɛ gba si himi mi. Enɛ ɔ ha nɛ nihi fuu susu kaa Baiblo ɔ ngɛ kpɛii tsɔ ngɛ nɔ́ nɛ e de ngɛ nyumu kɛ nyumu aloo yo kɛ yo a bɔmi nami he ɔ he.—1 Kor. 6:9, 10.

5. Kɛ wa ma plɛ kɛ yu wa he ngɛ Satan lakpa munyu ɔmɛ a he ha kɛɛ?

⁵ Kɛ nihi nɛ a suɔ Yehowa mlaa amɛ ɔ ma plɛ kɛ yu a he ngɛ Satan lakpa munyu ɔmɛ a he ha kɛɛ? Kɛ a ma plɛ kɛ le kpakpa kɛ yayami a mi tso ha kɛɛ? Baiblo ɔ de ke: ‘Bɔ nɛ a maa pee ji, a maa ye Mawu mlaa amɛ a nɔ.’ (La 119:9) Mawu Munyu ɔ yeɔ bua wɔ nɛ wa leɔ munyu nɛ ji anɔkuale, kɛ munyu nɛ ji lakpa a mi tso. (Abɛ 23:23) Yesu tsɔɔ kaa ‘munyu tsuaa munyu nɛ jee Mawu nya a, haa nɔmlɔ yi náa wami.’ (Mat. 4:4) Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ waa kase bɔ nɛ waa kɛ Baiblo sisi tomi mlaahi ma tsu ní ha ngɛ wa si himi mi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, loko Mose maa ngma kaa gba puɛmi hí ɔ, Yosef le momo kaa ke nɔ ko pee nɔ́ ko kaa jã a, e pee yayami kɛ si Mawu. Enɛ ɔ he ɔ, benɛ Potifar yo ɔ ka kaa e kɛ lɛ ma ná bɔmi ɔ, e kplɛɛ we. (Kane 1 Mose 39:7-9.) Potifar yo ɔ ka si abɔ kaa e kɛ Yosef ma ná bɔmi, se Yosef bui Potifar yo ɔ tue, mohu ɔ, e bu Yehowa tue. Loko wa ma nyɛ maa le slɔɔto nɛ ngɛ kpakpa kɛ yayami a kpɛti ɔ, e sa nɛ waa bu Yehowa tue, se pi Satan lakpa munyu ɔmɛ.

6, 7. Mɛni e sa kaa waa pee konɛ waa yu wa he ngɛ níhi nɛ Satan kɛ sisiɔ wɔ ɔ a he?

⁶ Jami slɔɔtoslɔɔtohi hyi je ɔ tɔ. E slo eko tsuaa eko tsɔɔmi kɛ bɔ nɛ a peeɔ a ní ha. Enɛ ɔ he ɔ, nihi babauu susu kaa a be nyɛe ma hla anɔkuale jami se blɔ. Se Yehowa yeɔ bua nihi nɛ a suɔ kaa a maa bu lɛ tue ɔ, nɛ a naa anɔkuale ɔ nɛ pɔ tɔɛ a he. E sa nɛ wɔ nitsɛmɛ waa hla nɔ nɛ wa suɔ kaa wa maa bu lɛ tue. Ke  nihi enyɔ ngɛ munyu tue ɔ, nɔ kake tue pɛ nɛ o ma nyɛ maa bu. Enɛ ɔ he ɔ, e biɔ nɛ waa “le” Yesu gbi, nɛ waa bu lɛ tue. Lɛ ji nɔ nɛ Yehowa hla kaa e hyɛ e to ɔmɛ a nɔ.—Kane Yohane 10:3-5.

⁷ Yesu de ke: “Nyɛ susu nɔ́ nɛ nyɛ ngɛ nue nɛ ɔ he saminya.” (Mar. 4:24) Ga nɛ Yehowa woɔ wɔ ɔ mi tɛ̃, nɛ e da. Se ja wa bua jɔ he loko waa kɛ ma nyɛ ma tsu ní. Ke wa hyɛ we nɛ hi ɔ, wa be ga nɛ Mawu jeɔ suɔmi kɛ woɔ wɔ ɔ tue bue, nɛ wa ma ya bu Satan ga yaya a mohu tue. Koo ngmɛ blɔ kɔkɔɔkɔ nɛ je ɔ lahi, videohi, tiivi nɔ ní peepeehi, womihi, huɛmɛ, womi mi leli, aloo ní leli kpahi nɛ a ngɛ je ɔ mi ɔ nɛ a kudɔ o si himi.—Kol. 2:8.

8. (a) Mɛni nɔ Satan ma nyɛ maa da kɛ ka wɔ? (b) Ke wa na kaa nɔ́ ko ngɛ wa hemi kɛ yemi ɔ he kɔe, nɛ wa ma wa hɛ kɛ fɔ nɔ ɔ, mɛni ma nyɛ maa ba?

⁸ Satan le kaa wa ji yayami peeli. Enɛ ɔ he ɔ, e bɔɔ mɔde kaa e maa da wa gbɔjɔmi ɔmɛ a nɔ kɛ ka wɔ konɛ wa ko ye Yehowa anɔkuale. (Yoh. 8:44-47) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, eko ɔ, wa kpa sɔlemi, aloo kã nɛ waa kɛ fiɛɛɔ ba si, aloo wa poɔ asafo mi kpehi a mi. Enɛ ɔmɛ ji okadihi nɛ tsɔɔ kaa nɔ́ ko ngɛ wa hemi kɛ yemi ɔ he kɔe. E sɛ nɛ wa ma wa hɛ kɛ fɔ okadi nɛ ɔmɛ a nɔ, ejakaa e maa ye wɔ awi. Bɔɔbɔɔbɔɔ ɔ, ke wa hyɛ we nɛ hi ɔ, wa maa jɔɔ Yehowa gbi tue bumi. Nyagbenyagbe ɔ, wa ma ya tɔ̃ tɔmi ko nɛ wa hɛ be nɔ. (Rom. 7:15) Se ke wa hɛ ngɛ wa he nɔ ɔ, wa ma nyɛ maa yu wa he ngɛ haomihi kaa jã a, a he. Ke wa buɔ Yehowa gbi tue saminya a, wa be hemi kɛ yemi kuali a munyuhi tue bue kɔkɔɔkɔ.—Abɛ 11:9.

9. Mɛni he je nɛ e he hia kaa waa le níhi nɛ ma nyɛ ma ha nɛ waa pee yayami ɔ?

⁹ Ke nɔ ko le hiɔ nɛ ngɛ lɛ nue ɔ, e hlaa nya tsaba mla. Jã nɔuu kɛ̃ nɛ ke wa ná le níhi nɛ ma nyɛ ma ha nɛ waa pee yayami ɔ, e sa nɛ wa tsu he ní mla, konɛ wa ko nɔ ‘klama nɛ Abosiami tsɔ ha wɔ ɔ mi.’ (2 Tim. 2:26) Ke wa yɔse kaa wa susumi, kɛ níhi nɛ peeɔ wɔ akɔnɔ ɔ kɛ Yehowa suɔmi nya ní kɔ we, nɛ lɔ ɔ ha nɛ blɔ ba waa kɛ lɛ wa kpɛti ɔ, mɛni e sa kaa waa pee? E sa nɛ waa ba wa he si nɛ wa dla waa kɛ lɛ wa kpɛti amlɔ. E sa nɛ waa je wa tsui mi kɛ bu lɛ tue. (Yes. 44:22) E sa nɛ wa kai kaa ke wa tɔ̃ tɔmi ko nɛ pee se ɔ, wa kpale kɛ ba Yehowa ngɔ po ɔ, wa ma nyɛ maa na e mi nɔ́. Enɛ ɔ he ɔ, ke wa yɔse wa gbɔjɔmi ko ɔ, e maa hi wawɛɛ kaa wa ma tsu he ní mla konɛ lɔ ɔ nɛ ko ha nɛ wa ya tɔ̃ tɔmi ngua ko, nɛ e ba je wɔ kɛ je Yehowa he!

10, 11. (a) Mɛni nɛ ke nɔ ko ngɛ pee ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa e woɔ e he nɔ? (b) Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ Kora, Datan, kɛ Abiram a sane ɔ mi?

¹⁰ E sa nɛ wa yɔse kaa wa tsui ɔ ma nyɛ ma je wɔ kɛ je Yehowa he. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ha wa susu he nɔ womi kɛ hɛkɔ he nɛ waa hyɛ. Su nɛ ɔmɛ ma nyɛ ma ha nɛ wa tɔ̃ tɔmi nguahi. Nɔ nɛ woɔ e he nɔ ɔ ma nyɛ ma susu kaa e nɔ kuɔ pe ni kpahi, nɛ e maa pee e tsui nya ní. E ma nyɛ ma susu kaa nɔ ko be nyɛe maa tsɔɔ lɛ nɔ́ nɛ e sa kaa e pee. E be e nyɛmimɛ Odasefohi, asafo mi nikɔtɔmahi, kɛ asafo ɔ nitsɛ po bue fɛɛ. E ma nyɛ ma je e he kɛ je Yehowa he kulaa, nɛ e be Yehowa gbi tue bue saminya.

¹¹ Benɛ Israel bi ɔmɛ ngɛ nga a nɔ kɛ yaa Kanaan ɔ, Kora, Datan, kɛ Abiram tsɔ Mose kɛ Aaron a hɛ mi atua ngɛ he blɔ nɛ Yehowa kɛ wo a dɛ ɔ he. Kora, Datan, kɛ Abiram wo a he nɔ, nɛ a suɔ kaa a ma ja Yehowa ngɛ blɔ nɛ mɛɛ a suɔ nɔ. Kɛ Yehowa pee e ní ha kɛɛ? E kpata a hɛ mi. (4 Mose 26:8-10) Wa ma nyɛ maa kase nɔ́ ko nɛ he hia ngɛ sane nɛ ɔ mi! Ke nɔ ko tsɔ Yehowa hɛ mi atua a, e hɛ mi ma kpata. Ejakaa Baiblo ɔ de ke, “nɔ nɛ woɔ e he nɔ ɔ, e hɛ mi kpataa.”—Abɛ 16:18; Yes. 13:11.

12, 13. (a) Mo ha nɔ hyɛmi nɔ́ ko nɛ tsɔɔ kaa hɛkɔ ma nyɛ ma kpata nɔ ko hɛ mi. (b) Moo tsɔɔ nɔ́ he je nɛ ke wa hɛ kɔ̃ɔ nɛ wa tsu we he ní ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ wa tɔ̃ ha.

¹² Hɛkɔ hu ji su ko nɛ ma nyɛ ma je wɔ kɛ je Yehowa he. Ke nɔ ko hɛ kɔ̃ɔ ɔ, behi fuu ɔ, e kɛ Yehowa blɔ tsɔɔmi tsu we ní. Eko ɔ, e ma susu kaa e ma nyɛ ma wo níhi nɛ a pi e nɔ́. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, kpiti pue Naeman, nɛ ji Siria tatsɛ nɔkɔtɔma a, nɛ Mawu gbalɔ Elisha tsa lɛ. Naeman bua jɔ wawɛɛ nitsɛ. Enɛ ɔ he ɔ, e suɔ kaa e maa ke Elisha ní, se Elisha ngɔɛ. Elisha ngɛ tsɔlɔ ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Gehazi. Gehazi hɛ kɔ̃ Naeman nike ní ɔ nɔ, enɛ ɔ he ɔ, e de ke: ‘I na Mawu, ma tu fo kɛ fie Naeman se nɛ ma ya he nɔ́ ko ngɛ e dɛ.’ Gehazi tu fo kɛ fie Naeman se nɛ́ Elisha li he nɔ́ ko. E ya ye Naeman lakpa nɛ e ngɔ “sika hiɔ yi akpe etɛ kɛ he dlami tade saminyawiiwi enyɔ.” Benɛ e kpale e se kɛ ba a, e ba ye gbalɔ Elisha hu lakpa. Mɛni ba Gehazi nɔ? Naeman kpiti ɔ pue lɛ!—2 Ma. 5:20-27.

¹³ Hɛkɔ ma nyɛ maa je sisi bɔɔbɔɔbɔɔ ngɛ wa tsui mi, nɛ ke wa tsu we he ní mla a, e ma nyɛ ma ha nɛ wa ma tɔ̃. Jã ji bɔ nɛ e ba ngɛ Akan blɔ fa mi. E de ke: ‘I na Babilonia bo kpakpa ko, kɛ sika hiɔ kilo enyɔ, kɛ sika tsu kpɔ kake nɛ ngmɛɛ kilo fã ngɛ ta yibu ní ɔmɛ a mi; ye hɛ kɔ ní ɔmɛ a nɔ, nɛ i muɔ.’ Benɛ Akan na ní ɔmɛ ɔ, jinɛ e sa nɛ e ko je e hɛ. Se e pee we jã, mohu ɔ, e hɛ kɔ ní ɔmɛ a nɔ, nɛ e ju kɛ ya wo e bo tsu ɔ mi. Benɛ a ná le kaa Akan nɛ ju ní ɔmɛ ɔ, Yoshua de lɛ ke Yehowa maa ngɔ haomi kɛ ba e nɔ. Jamɛ a ligbi ɔ, a fiaa Akan kɛ e weku mi bimɛ ɔmɛ tɛ nɛ a gbo. (Yosh. 7:11, 21, 24, 25) Wa ti nɔ tsuaa nɔ hɛ ma nyɛ maa kɔ̃ kaa bɔ nɛ Akan pee ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ waa ‘hyɛ saminya, nɛ wa hɛ ko kɔ nɔ́ ko nɔ́ ko nɔ.’ (Luka 12:15) Be komɛ ɔ, wa juɛmi ma nyɛ maa ya ajuama bɔmi ní peepeehi a nɔ. Ke e ba jã a, e he hia nɛ waa ye wa he nɔ konɛ wa ko pee yayami.—Kane Yakobo 1:14, 15.

14. Ke he nɔ womi kɛ hɛkɔ ha nɛ e peeɔ wɔ kaa waa pee nɔ́ yaya ko ɔ, mɛni e sa kaa waa pee?

¹⁴ He nɔ womi kɛ hɛkɔ tsuo ma nyɛ maa tane wa yi. Ke wa susuɔ níhi nɛ maa je tɔmi ko nɛ wa ma tɔ̃ ɔ mi kɛ ba a, wa be jamɛ a tɔmi ɔ tɔ̃e, mohu ɔ, wa maa bu Yehowa gbi tue be tsuaa be. (5 Mose 32:29) Mawu deɔ wɔ ngɛ Baiblo  ɔ mi kaa ke wa pee ní kpakpahi ɔ, wa ma ná he se, nɛ ke wa pee ní yayamihi hu ɔ, waa kɛ haomihi maa kpe. Ke he nɔ womi kɛ hɛkɔ ha nɛ e peeɔ wɔ kaa waa pee nɔ́ yayami ko ɔ, e sa nɛ wa susu haomi nɛ maa je mi ba a he! Ke wa pee nɔ́ yaya ko ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ maa sa wɔ nitsɛmɛ, wa suɔli, kɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ he. E sa nɛ wa susu lɔ ɔ he.

15. Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ Yesu he?

¹⁵ Yehowa suɔ nɛ e hi ha wɔ. (La 1:1-3) E haa wɔ blɔ tsɔɔmi kpakpa ngɛ be nɛ sa mi. (Kane Hebri Bi 4:16.) E ngɛ mi kaa Yesu ye mluku mohu lɛɛ, se e kɛ Yehowa sɛɛɔ ní be tsuaa be. E sɔleɔ daa be tsuaa be. Yehowa tsɔɔ Yesu blɔ, nɛ e ye bua lɛ ngɛ blɔhi nɛ a ngɛ nyakpɛ nɔ. E tsɔ bɔfohi nɛ a ya sɔmɔ lɛ, e kɛ e mumi klɔuklɔu ɔ ye bua lɛ, nɛ e ye bua lɛ kɛ hla e bɔfo 12 ɔmɛ hulɔ. Yehowa tu munyu kɛ je hiɔwe kɛ tsɔɔ kaa e fĩ Yesu se, nɛ e bua jɔ e he. (Mat. 3:17; 17:5; Mar. 1:12, 13; Luka 6:12, 13; Yoh. 12:28) Kaa bɔ nɛ Yesu je e tsui mi nɛ e sɔle kɛ ha Mawu ɔ, e he hia nɛ wɔ hu waa pee jã. (La 62:7, 8; Heb. 5:7) Wɔ hu waa kɛ Yehowa ma nyɛ maa sɛɛ ní ngɛ sɔlemi mi konɛ waa kɛ wa ní peepee nɛ wo e hɛ mi nyami.

16. Mɛni blɔ nɔ Yehowa guɔ kɛ yeɔ bua wɔ konɛ waa bu e gbi tue?

¹⁶ Yehowa jeɔ e tsui mi nɛ e woɔ wɔ ga mohu lɛɛ, se e nyɛ we wa nɔ kaa waa kɛ e ga womi ɔ nɛ tsu ní. E he hia nɛ waa sɔle kɛ bi Yehowa konɛ e ha wɔ e mumi klɔuklɔu ɔ. Ke wa pee jã a, e maa je e tsui mi faa nɛ e kɛ ma ha wɔ. (Kane Luka 11:10-13.) Se Baiblo ɔ de ke: “Nyɛɛ bu tue saminya.” (Luka 8:18) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke wa sɔleɔ kaa Yehowa nɛ ye bua wɔ konɛ waa yu wa he ngɛ je mi bami yaya ní peepeehi a he, se wa hyɛɛ bɔmi nami he fonihi aloo sini yayahi ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ osato pee. Ja wa hii hehi nɛ Yehowa mumi ɔ ngɛ loko e mumi ɔ maa ye bua wɔ. Hehi nɛ Yehowa mumi ɔ hii ɔ eko ji Kristofohi a kpehi a sisi. Yehowa sɔmɔli fuu yaa asafo mi kpehi, nɛ a kɛ munyuhi nɛ a nuɔ ɔ tsuɔ ní. Enɛ ɔ ha nɛ a yu a he ngɛ níhi nɛ ma nyɛ ma ha nɛ a tɔ̃ ɔ a he. Ke a yɔse kaa a ngɛ su yaya ko hu ɔ, a peeɔ tsakemi ngɛ he.—La 73:12-17; 143:10.

17. Mɛni he je nɛ e ngɛ oslaa kaa wa ma he wa he maa ye ɔ?

¹⁷ Mo susu Matsɛ David nɛ e hi si ngɛ blema Israel ɔ he nɛ o hyɛ. Benɛ e wɛ ɔ, e ye Filisti no oblai ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Goliat ɔ nɔ kunimi. Pee se ɔ, David ba pee ta bulɔ, matsɛ, he bulɔ, kɛ nɔ nɛ mwɔ yi mi kpɔ kɛ haa Israel ma a. Se be ko ɔ, David ba he e he ye. Enɛ ɔ ha nɛ e tsui sisi lɛ nɛ e kɛ Batsheba ya puɛ gba. Lɔ ɔ se ɔ, e ha nɛ a gbe Batsheba huno Uria. Benɛ Yehowa tsɔse David ɔ, David ba e he si nɛ e kplɛɛ e tɔmi nɔ, nɛ e dla e kɛ Yehowa a kpɛti.—La 51:4, 6, 10, 11.

18. Mɛni maa ye bua wɔ konɛ waa ya nɔ nɛ waa bu Yehowa gbi tue?

¹⁸ Nyɛ ha nɛ waa kɛ ga womi nɛ ngɛ 1 Korinto Bi 10:12 ɔ nɛ tsu ní, konɛ wa ko he wɔ nitsɛmɛ wa he nɛ waa ye tsɔ. Baiblo ɔ tsɔɔ heii kaa “pi nɔmlɔ adesa nitsɛ he wami nya ji kaa e maa pee kikɛ nɛ ɔ, loo kikɛ nɛ ɔ.”(Yer. 10:23) Enɛ ɔ he ɔ, e biɔ nɛ nɔ ko nɛ kudɔ wɔ. Nɔ ɔ ma nyɛ maa pee Yehowa aloo Satan. Ke wa suɔ nɛ Yehowa nɛ kudɔ wɔ ɔ, lɛɛ e sa nɛ waa sɔle daa, nɛ waa kɛ mumi klɔuklɔu ɔ blɔ tsɔɔmi nɛ tsu ní, konɛ waa bu Yehowa gbi tue be tsuaa be.