በ2015 በስምንት አገሮች በሚኖሩ ሠራተኞች ላይ የተደረገ አንድ ጥናት እንደሚያሳየው አብዛኞቹ ሰዎች ሥራቸውና የቤተሰብ ሕይወታቸው ያስከተለባቸውን ኃላፊነት በተሟላ ሁኔታ መወጣት አስቸጋሪ ሆኖባቸዋል። ለዚህ ሁኔታ በምክንያትነት ከሚጠቀሱት መካከል በሥራ ቦታም ሆነ በቤት ውስጥ የሚያከናውኗቸው ነገሮች መብዛት፣ ወጪያቸው እየጨመረ መሄዱና የሥራ ሰዓት መራዘም ይገኙባቸዋል። ለምሳሌ፣ በዩናይትድ ስቴትስ ሙሉ ቀን የሚሠሩ ሠራተኞች በሳምንት በአማካይ 47 ሰዓት ይሠራሉ። ከአምስት ሠራተኞች አንዱ ማለት ይቻላል፣ በሳምንት 60 ሰዓት ወይም ከዚያ በላይ ይሠራል።

ሠላሳ ስድስት አገሮችን ያካተተ ሌላ ጥናት እንደሚያሳየው ከአንድ አራተኛ በላይ የሚሆኑት ሰዎች በእረፍት ጊዜያቸው ጭምር ያለመረጋጋትና የጥድፊያ ስሜት ይሰማቸዋል። ወላጆች የሚያወጡት የተጣበበ ፕሮግራም በልጆቻቸውም ላይ ውጥረት ሊያስከትል ይችላል።

ያለን ጊዜ ከሚፈቅድልን በላይ ለመሥራት የምንጣጣር ከሆነ ጊዜ በማጣት ከባድ ውጥረት ውስጥ ልንገባ እንችላለን። ታዲያ ጊዜያችንን ሚዛናዊ በሆነ መንገድ መጠቀም እንችል ይሆን? አመለካከታችን፣ የምናደርጋቸው ምርጫዎችም ሆኑ የምናወጣቸው ግቦች በዚህ ረገድ ምን ሚና ይጫወታሉ? በመጀመሪያ አንዳንዶች ብዙ ለመሥራት እንዲነሳሱ የሚያደርጓቸውን አራት ምክንያቶች እንመልከት።

ጋሪ የተባለ አንድ አባት “በሳምንት ውስጥ ሰባቱንም ቀን የማሳልፈው በሥራ ነው” ብሏል። “እንዲህ የማደርገው ምንጊዜም ቢሆን ልጆቼ የተሻለ ነገር እንዲኖራቸው ስለምፈልግ ነው። እኔ ያልነበሩኝ ነገሮች እንዲኖሯቸው እፈልጋለሁ።” ወላጆች ይህን የሚያደርጉት በቅን ልቦና ተነሳስተው ቢሆንም ለየትኞቹ ነገሮች ቅድሚያ መስጠት እንዳለባቸው ቆም ብለው ማሰብ ይኖርባቸዋል። አንዳንድ ጥናቶች እንደሚያመለክቱት ለገንዘብና ለቁሳዊ ነገሮች እምብዛም ትኩረት የማይሰጡ አዋቂዎችም ሆኑ ልጆች ለቁሳዊ ነገሮች ትልቅ ቦታ ከሚሰጡት ጋር ሲነጻጸሩ ይበልጥ ደስተኞችና ጤናሞች ናቸው።

አንዳንድ ወላጆች የልጆቻቸው የወደፊት ሕይወት የተደላደለ እንዲሆን ለማድረግ ሲሉ ራሳቸውንም ሆነ ልጆቻቸውን በተለያዩ እንቅስቃሴዎች ያስጠምዳሉ። በዚህ የተነሳ የወላጆቹም ሆነ የልጆቻቸው ሕይወት ውጥረት የበዛበት ይሆናል።

የንግድ ማስታወቂያዎች በየጊዜው ለገበያ የሚቀርቡትን አዳዲስ ምርቶች ካልገዛን ትልቅ ነገር እንደቀረብን ሆኖ እንዲሰማን ለማድረግ ይሞክራሉ። ዚ ኢኮኖሚስት የተባለው መጽሔት ሸማቾች ባላቸው ጥቂት ጊዜ ውስጥ “ምን እንደሚገዙ ወይም ምን እንደሚያዩ አሊያም ምን እንደሚበሉ ለመወሰን ስለሚቸገሩ የሸቀጦች መብዛት ጊዜያቸውን ይበልጥ አጣቦባቸዋል” ብሏል።

በ1930 አንድ እውቅ ኢኮኖሚስት ‘ቴክኖሎጂ እያደገ ሲሄድ ሠራተኞች የበለጠ ትርፍ ጊዜ ይኖራቸዋል’ በማለት ተንብዮ ነበር። ይህ ፈጽሞ ስህተት ነው። ኒው ዮርከር የተባለው መጽሔት ጸሐፊ የሆኑት ኤሊዛቤት ኮልበርት እንደገለጹት ሰዎች “ማግኘት የሚፈልጓቸው ነገሮች እየበዙ ስለመጡ ቀደም ብለው ከሥራ ከመውጣት ይልቅ” ብዙ ሰዓት ይሠራሉ፤ ምክንያቱም እነዚህ ነገሮች ከፍተኛ ወጪ ይጠይቃሉ።

አንዳንድ ተቀጣሪዎች አሠሪዎቻቸውን ለማስደሰት ሲሉ ብዙ ሰዓት ይሠራሉ። የሥራ ባልደረቦቻቸውም ተጨማሪ ሰዓት ካልሠሩ የጥፋተኝነት ስሜት እንዲሰማቸው በማድረግ ተጽዕኖ ያሳድሩባቸዋል። በተጨማሪም የኢኮኖሚ አለመረጋጋት በመኖሩ ምክንያት ሰዎች ረጅም ሰዓት ለመሥራት ወይም በማንኛውም ሰዓት ሥራ ለመግባት ፈቃደኛ ይሆናሉ።

ከዚህም ሌላ ወላጆች የሌሎች ቤተሰቦችን የአኗኗር ዘይቤ በመኮረጅ እነሱም ሩጫ የበዛበት ሕይወት መምራት ሊጀምሩ ይችላሉ። ሌሎች የሚያደርጉትን ነገር ሁሉ ካላደረጉ ልጆቻቸውን የሆነ ነገር እንዳስቀሩባቸው ሆኖ ይሰማቸዋል።

በዩናይትድ ስቴትስ የሚኖረው ቲም “ሥራዬን በጣም ስለምወደው በትጋት እሠራ ነበር። ማንነቴን ማሳየት እንዳለብኝ ሆኖ ይሰማኝ ነበር” ብሏል።

ብዙ ሰዎች፣ ልክ እንደ ቲም በሥራ ሲወጠሩ ተፈላጊ እንደሆኑ ስለሚሰማቸው ለራሳቸው ያላቸው ግምት ይጨምራል። ቀደም ሲል የተጠቀሱት ኤሊዛቤት ኮልበርት “ሰዎች በሥራ መወጠራቸው በሌሎች ዘንድ አክብሮት እንዲያተርፉ ያስችላቸዋል” ብለዋል። አክለውም “ሥራ በበዛብህ መጠን ሰዎች ይበልጥ ተፈላጊ እንደሆንክ አድርገው ይመለከቱሃል” ሲሉ ገልጸዋል።

መጽሐፍ ቅዱስ ትጉዎች እንድንሆንና ጠንክረን እንድንሠራ ያበረታታናል። (ምሳሌ 13:4) ይሁንና ሚዛናዊ እንድንሆንም ይመክረናል። መክብብ 4:6 “ብዙ በመልፋትና ነፋስን በማሳደድ ከሚገኝ ሁለት እፍኝ ይልቅ ጥቂት እረፍት በማድረግ የሚገኝ አንድ እፍኝ ይሻላል” ይላል።

ሚዛናዊ የሆነ ሕይወት መምራት ለአእምሮም ሆነ ለአካላዊ ጤንነት ጠቃሚ ነው። ይሁን እንጂ በሥራ የምናሳልፈውን ሰዓት መቀነስ እንችላለን? አዎ፣ እንችላለን። ይህን ለማድረግ የሚረዱ አራት ነጥቦችን እንመልከት፦

ማንኛውም ሰው በቂ የሆነ ገንዘብ ማግኘት እንደሚፈልግ የታወቀ ነው። ይሁን እንጂ በቂ የሚባለው ምን ያህል ገንዘብ ነው? አንድን ሰው ተሳክቶለታል የሚያሰኘውስ ምንድን ነው? ስኬት የሚለካው በገቢ መጠን ወይም በቁሳዊ ንብረት ብቻ ነው? በእረፍት ወይም በመዝናኛ ብዙ ጊዜ ማሳለፍም ቢሆን ለሌሎች ነገሮች ጊዜ እንድናጣ በማድረግ ውጥረት ሊያስከትልብን ይችላል።

ቀደም ሲል የተጠቀሰው ቲም እንዲህ ብሏል፦ “እኔና ባለቤቴ አኗኗራችንን በሚገባ ከመረመርን በኋላ ኑሯችንን ለማቅለል ወሰንን። አሁን ያለንበትን ሁኔታና አዳዲሶቹን ግቦቻችንን የሚያሳይ ሰንጠረዥ ሠራን። ቀደም ሲል ያደረግናቸው ውሳኔዎች ምን ውጤት እንዳስከተሉብን እንዲሁም አዳዲሶቹ ግቦቻችን ላይ ለመድረስ ምን ማድረግ እንደሚያስፈልገን ተወያየን።”

መጽሐፍ ቅዱስ ‘የዓይን አምሮትን’ እንድንቆጣጠር ይመክረናል። (1 ዮሐንስ 2:15-17) ማስታወቂያዎች እንዲህ ዓይነቱን ፍላጎት ይበልጥ ስለሚያነሳሱ ብዙ ሰዓት እንድንሠራ ወይም ብዙ ጊዜና ወጪ በሚጠይቁ መዝናኛዎች እንድንካፈል ሊያደርጉ ይችላሉ። እርግጥ ነው፣ አንዳንድ ማስታወቂያዎችን ማየታችን አይቀርም። ማስታወቂያዎችን የማየት ልማድ እንዳይጠናወተን መጠንቀቅ ግን እንችላለን። በተጨማሪም የሚያስፈልጉንን ነገሮች ከምንፈልጋቸው ነገሮች መለየት መቻል ይኖርብናል።

ከዚህም ሌላ ጓደኞችህ ተጽዕኖ ሊያሳድሩብህ እንደሚችሉ አስታውስ። ጓደኞችህ ቁሳዊ ነገሮችን የሚያሳድዱ ከሆኑ ወይም ስኬትን የሚለኩት በቁሳዊ ነገሮች ከሆነ ይበልጥ አስፈላጊ ለሆኑ ነገሮች ቅድሚያ የሚሰጡ ጓደኞችን ብትመርጥ የተሻለ ነው። መጽሐፍ ቅዱስ “ከጥበበኞች ጋር የሚሄድ ጥበበኛ ይሆናል” ይላል።—ምሳሌ 13:20

ስለ ሥራችሁም ሆነ ቅድሚያ ስለምትሰጧቸው ነገሮች ከአሠሪያችሁ ጋር ተነጋገሩ። ከሥራችሁ ውጭ የምታሳልፉት  ጊዜ መኖሩ የጥፋተኝነት ስሜት እንዲሰማችሁ ሊያደርጋችሁ አይገባም። ወርክ ቱ ሊቭ የተባለው መጽሐፍ እንዲህ ይላል፦ “ለሥራቸው ገደብ በማበጀት በቤታቸው ጊዜ የሚያሳልፉ ወይም እረፍት የሚወስዱ ሰዎች አንድ የሚገነዘቡት ሐቅ አለ፦ ሥራ ባለመግባታቸው የሚፈጠር ቀውስ የለም።”

ቀደም ሲል የተጠቀሰው ጋሪ የቤተሰቡን ቁሳዊ ፍላጎት ማሟላት እንደማይከብደው ስለተሰማው የሥራ ሰዓቱን ለመቀነስ ወሰነ። እንዲህ ብሏል፦ “አኗኗራችንን ቀለል እንድናደርግ ለቤተሰቤ ሐሳብ አቀረብኩ። ከዚያም ይህን ለማድረግ የሚያስችሉንን እርምጃዎች መውሰድ ጀመርን። በተጨማሪም በሳምንት ውስጥ ሥራ የምገባባቸውን ቀናት መቀነስ እንደምፈልግ ለአሠሪዬ ነገርኩት፤ እሱም በሐሳቤ ተስማማ።”

ባሎችና ሚስቶች አብረው ጊዜ ማሳለፍ ይኖርባቸዋል፤ ልጆችም ከወላጆቻቸው ጋር ጊዜ ማሳለፋቸው አስፈላጊ ነው። ስለዚህ በሥራ የተወጠሩ ቤተሰቦች የሚከተሉትን የአኗኗር ዘይቤ ለመኮረጅ አትሞክሩ። ጋሪ “አረፍ የምትሉበትና የምትዝናኑበት ጊዜ ይኑራችሁ። ያን ያህል ቅድሚያ ሊሰጣቸው በማይገቡ ነገሮች ራሳችሁን አታስጠምዱ” የሚል ምክር ሰጥቷል።

ቤተሰባችሁ አንድ ላይ በሚሆንበት ጊዜ ቴሌቪዥን፣ ሞባይል ስልክ ወይም ሌሎች ነገሮች ከቤተሰባችሁ አባላት ጋር የምታሳልፉትን ጊዜ እንዲሻሙባችሁ አትፍቀዱ። በቀን ውስጥ ቢያንስ አንድ ጊዜ አብራችሁ ለመመገብ ጥረት አድርጉ፤ የምግብ ሰዓቱን ከቤተሰባችሁ አባላት ጋር ለመጫወት ተጠቀሙበት። ወላጆች ይህን ምክር ተግባራዊ ካደረጉ ልጆቻቸው ይበልጥ ደስተኛ ይሆናሉ፤ በትምህርታቸውም የተሻለ ውጤት ያገኛሉ።

በመሆኑም ‘በሕይወቴ ማግኘት የምፈልገው ነገር ምንድን ነው? ለቤተሰቤስ የምመኘው ነገር ምንድን ነው?’ ብላችሁ ራሳችሁን ጠይቁ። አስደሳችና ትርጉም ያለው ሕይወት መምራት ከፈለጋችሁ በመጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ የሚገኘውን ጥበብ ያዘለ ምክር ተግባራዊ በማድረግ ይበልጥ አስፈላጊ ለሆኑ ነገሮች ቅድሚያ ስጡ።