KECHU FALIN DUNGU
Fente ñi falin-ngen tati pichikeche ñi kellungeal
¿INEY MÜLEY ÑI KELLUAFIEL TATI PICHIKECHE?
Tati pu pichikeche duamniey ñi adkünuaetew ka ngülamtuaetew pu tremche. Chawngelmi kam ñukengelmi, eymi müley tami adkünuafiel ka ngülamtuafiel tami pichikeche. Welu kafey, kakelu tremche kelluntukuafuy ñi ngülamtuafiel tami pichikeche.
¿CHUMNGELU FENTE FALIN-NGEY PU TREMCHE ÑI KELLUKEFIEL TATI PICHIKECHE?
Fentren trokiñ mapu mew, tati pu pichikeche rume pichiñmaleyngün ñi müleal pu tremche engün. Rakiduamnge tüfachi dungu mu:
-
Tati pu pichikeche kom antü rupakey colegio mew, tüfa mew fentreley pu pichikeche ka wechekeche, welu kiñeke profesor müten mülekey ka kiñeke tremche ti colegio mew.
-
Kiñeke wechekeche ka kidulewetukeyngün wiñotulu ruka mew, tañi pu chaw küdawmekelu kay.
-
Kiñe trokiñche Estados Unidos mapu mew ngüneduami tüfa: tati pu pichikeche nielu 8 ka 12 tripantu, fill antü rupakeyngün epe kayu ora ñi peniefiel ti television, awkantukeyngün videojuego ka allkütuniekefingün ti musika. *
Kiñe lifru feypingelu Regreso Al Vínculo Familiar, feypi: “Tati pu wechekeche feypiwekelafi tañi ñuke, tañi chaw, ñi profesor kam kakelu fütakeche ñi ngülamtuaetew, ñi kimeltuaetew kafey ñi adkünuaetew tañi tremkülerpun mu, welu may tüfa engün kintukeyngün ñi kellunieaetew tañi chaf kompañ”.
¿CHUMNGECHI KELLURPUAFUYMI TAMI PICHIKECHE?
Kiñentrür rupaleaymi tami pu yall engün
BIBLIA ÑI NGÜLAM: “Adümelfinge ti pichi wentru chumngechi feley ñi inayeafiel ñi rüpü kidu ngealu; füchallele rume püntütripalayay fey mu” (Proverbios 22:6).
Pu pichikeche ayükey tañi pu chaw ñi ngülamtuaetew ka adnieaetew. Kiñeke che adümuwkülelu feypikey pu wechekeche kütu doyümkey ñi ngülamtuaetew tañi pu chaw tañi pu weni mew. Ka kiñe lifru mu nütramkakelu chumngechi pu chaw kelluafuyngün pu wechekeche, tati doctor Laurence Steinberg feypi: “Tati pu wechekeche amuley ñi inayentufiel tañi pu chaw ñi chumngen ka ñi femken engün”. Ka feypi: “Tati pu wechekeche ñi rakiduam trürkülenole tami rakiduam mew kam allkütufaluwnole rume, tüfa engün küpa allkütuyngün chem tami rakiduamkeel ka chumngelu tami femngechi feypiken”.
Tami pu yall duamtuniefilu kay tami adkünuafiel, eluwnge llemay tami kelluafiel engün. Feymu yafüluwnge tami kiñewküleal kidu engün mu, fey feypiafuymi tami chum duamkülen, chem rakiduamkeymi fillke dungu mu ka chem doy falintukeymi, kafey chem dungu kimürpuymi fantepu mew tami mongelen.
Kintulelfinge kiñe che tañi inayentuafiel
BIBLIA TAÑI NGÜLAM: “Kimche engu miyawkelu ka kimchengeay” (Proverbios 13:20).
Kintuafuymi kiñe che tami manelfiel ka tami kimniefiel ñi wedalkanoafiel tami yall. Fey tüfa kelluafuy ñi ngülamtuafiel tami weche. Adkünuafuymi kiñe antü, femngechi feychi che kiñentrür tañi müleal tami weche engu. Welu müley tami kimtukunieal tüfa: eymi ngünenieafimi tami pu yall. Kafey feychi manelfalchi che ñi ngülam, ka kelluntukuafuy ñi küme tremümngeal tami weche. Tati Biblia kimeltuy Timotew ñi weche wentrungen mew müten, fentren kimürpuy tañi miyawün ti apostol Pablo engu, fücha wentrungelu tüfa, kafey müna küme duameleyew ta Pablo ñi weniyefiel ta Timotew (Filipense 2:20, 22).
Fantepu mew, fentren familia kiñe ruka mew mongelewelay kam fülmawkülewelayngün rume, kafey tati laku, chuchu, kuku, chedki, palu, ka kakelu tañi pu che ka trokiñ mapu mu mongelekeyngün. Femngechi felele ti dungu, eymün pu chaw kintulelfimün tamün wechekeche ñi adnieaetew kiñe tremche küme chengelu, femngechi tami yall ñi inayentuafiel.
^ parr. 9 Kafey tüfachi trokiñche ngüneduamürpuy tati pu wechekeche nielu 13 tripantu puwlu 19 tripantu, fill antü rupakeyngün epe aylla ora ñi peniefiel ti television, awkantukeyngün videojuego ka allkütuniekefingün ti musika. Welu tüfachi trokiñche rakilayngün tunten ora ñi rupakeel tüfa engün internet mew ñi femal tati tarea kolegio mu kam tañi ruka mew.