Məsihlə bağlı peyğəmbərliklər İsanın Məsih olduğunu sübut edir?
Müqəddəs Kitabın cavabı
Bəli. İsa peyğəmbər yer üzündə olduğu müddətdə Öndər Məsih, yəni «dünyanın Xilaskarı» ilə bağlı bir sıra peyğəmbərlikləri yerinə yetirdi (Dənyal 9:25; 1 Yəhya 4:14). Hətta ölümündən sonra da o, Məsihlə bağlı peyğəmbərlikləri yerinə yetirmişdi (Zəbur 110:1; Həvarilərin işləri 2:34—36).
«Məsih» sözünün mənası nədir?
İbranicə Maşiax (Məsih) və yunan ekvivalenti Xristos (Məsih) sözlərinin mənası «məsh edilmiş» deməkdir. Buna görə də «İsa Məsih» deyildikdə İsanın «məsh edilmiş» olduğu nəzərdə tutulur.
Müqəddəs Kitabın yazıldığı dövrdə insan hakimiyyətdə xüsusi mövqeyə təyin olunanda, adətən, başına yağ tökülüb məsh olunurdu (Lavililər 8:12; 1 İşmuil 16:13). İsanı yüksək səlahiyyət sahibi, yəni Məsih olmağa Allah təyin edib (Həvarilərin işləri 2:36). Lakin Allah İsanı yağla deyil, müqəddəs ruhla məsh edib (Mətta 3:16).
Məsihlə bağlı peyğəmbərlikləri bir neçə insan yerinə yetirə bilər?
Xeyr. Bir barmaq izi ilə yalnız bir insan müəyyən edildiyi kimi, Müqəddəs Kitab peyğəmbərliklərinin yerinə yetməsi də yalnız bir Məsihə işarə edir. Bununla belə, Müqəddəs Kitab xəbərdarlıq edir ki, «yalançı məsihlər və yalançı peyğəmbərlər peyda olacaq. Onlar böyük əlamətlər və möcüzələr göstərəcəklər ki, mümkünsə, seçilmişləri də yoldan çıxartsınlar» (Mətta 24:24).
Ola bilərmi ki, Məsih gələcəkdə peyda olsun?
Xeyr. Müqəddəs Kitabda peyğəmbərlik edilmişdi ki, Məsih İsrail padşahı Davudun nəslindən gələcək (Zəbur 89:3, 4). Lakin Davuda qədər olan yəhudi nəsil şəcərəsinin siyahısı itmişdi. Ehtimal ki, həmin siyahı eramızın 70-ci ilində romalılar Yerusəlimi ələ keçirən zaman məhv olmuşdu a. O vaxtdan bəri kiminsə Davud padşahın nəslindən olduğunu sübut etməsi mümkün deyil. Amma İsanın yaşadığı dövrdə bu nəsil şəcərəsinin siyahısı mövcud idi. İsa Davudun nəslindən gəldiyini deyəndə heç düşmənləri onun dediklərinin əksini sübut edə bilməmişdilər (Mətta 22:41—46).
Müqəddəs Kitabda Məsihlə bağlı neçə peyğəmbərlik qələmə alınıb?
Məsihlə bağlı peyğəmbərliklərin dəqiq sayını müəyyən etmək mümkün deyil. Hətta Məsih üzərində yerinə yetdiyini dəqiq bildiyimiz peyğəmbərliklərin yazıldığı parçalarda belə, peyğəmbərliklərin sayılma üsulu müxtəlif ola bilər. Məsələn, Əşiya 53:2—7 ayələrdə Məsihlə bağlı bir neçə təfsilat peyğəmbərlik edilib. Bəziləri bu parçada yazılanları bir peyğəmbərlik kimi, başqaları isə hər bir təfsilatı ayrı-ayrı peyğəmbərlik kimi saya bilər.
İsanın üzərində yerinə yetən Məsihlə bağlı peyğəmbərliklər
Peyğəmbərlik |
Yazılıb |
Yerinə yetib |
---|---|---|
İbrahimin övladı olması |
||
İbrahimin oğlu İshaqın nəslindən gəlməsi |
||
İsrailin Yəhuda qəbiləsindən doğulması |
||
Davud padşahın nəslindən gəlməsi |
||
Bakirə qızdan doğulması |
||
Beytləhmdə doğulması |
||
İmanuil b adlanması |
||
Sadə şəraitdə doğulması |
||
Doğulmasından sonra körpə uşaqların öldürülməsi |
||
Misirdən çağırılması |
||
Nəsrani c adlanması |
||
Qabağınca bir elçinin gəlməsi |
||
Eramızın 29-cu ilində məsh olunması |
||
Allahın onu Öz oğlu kimi bəyan etməsi |
||
Allahın evinin qeyrətini çəkməsi |
||
Xoş xəbəri təbliğ etməsi |
||
Cəlilədəki xalqın parlaq işıq görməsi |
||
Musa peyğəmbər kimi möcüzələr göstərməsi |
||
Musa peyğəmbər kimi Allahın sözünü çatdırması |
||
Xəstələri sağaltması |
||
Özünə diqqət çəkməməsi |
||
Dərdli insanlara şəfqət göstərməsi |
||
Allahın ədalətini əks etdirməsi |
||
Müdrik məsləhətçi olması |
||
Yehovanın adını bəyan etməsi |
||
Məsəllərlə danışması |
||
Öndər olması |
||
Çoxlarının ona iman gətirməməsi |
||
Büdrədən daş olması |
||
İnsanlar tərəfindən rədd edilməsi |
||
Ona nahaqdan nifrət edilməsi |
||
Qoduğun belində Yerusəlimə daxil olması |
||
Uşaqların ona həmd söyləməsi |
||
Yehovanın adı ilə gəlməsi |
||
Güvəndiyi kəs tərəfindən xəyanətə uğraması |
||
30 gümüşə d satılması |
||
Dostlarının ondan üz döndərməsi |
||
Yalançı şahidlərin ona böhtan atması |
||
İttihamçıların qarşısında susması |
||
Üzünə tüpürülməsi |
||
Çubuqla başına vurulması |
||
Qamçılanması |
||
Onu vuranlara müqavimət göstərməməsi |
||
Hakimiyyət rəhbərlərinin ona qarşı birləşməsi |
||
Əllərindən və ayaqlarından dirəyə mıxlanması |
||
Paltarını bölüşdürmək üçün insanların püşk atması |
||
Günahkarlara tay tutulması |
||
Söyülməsi, təhqir edilməsi |
||
Günahlı insanların uğrunda əzab çəkməsi |
||
Allah tərəfindən tərk edilmiş kimi görünməsi |
||
İçməsi üçün içinə acı bir şey qatılmış şərab verilməsi |
||
Ölümündən əvvəl susaması |
||
Ruhunu Allaha əmanət etməsi |
||
Canını ölümə verməsi |
||
Günahı aradan qaldırmaq üçün fidyə ödəməsi |
||
Heç bir sümüyünün sınmaması |
||
Bədəninin deşilməsi |
||
Dövlətlilərin yanında dəfn edilməsi |
||
Dirilməsi |
||
Ona xəyanət edən adamın əməlinin əvəzini ödəməsi |
||
Allahın sağında oturması |
a Mak-Klintok və Stronqun ensiklopediyasında deyilir: «Yəhudi nəsil şəcərəsinin siyahısının daha öncə yox, məhz Yerusəlimin dağıdıldığı zaman məhv edildiyinə demək olar ki, heç bir şübhə yoxdur».
b İbrani dilində İmanuil adı «Allah bizimlədir» mənasını daşıyır, bu, İsanın Məsih kimi rolunu çox gözəl təsvir edir. Onun yer üzünə gəlməsi və gördüyü işlər sübut edirdi ki, Allah Öz xidmətçiləri ilədir (Luka 2:27—32; 7:12—16).
c «Nəsrani» sözü ibranicə netser sözündən götürülüb, mənası «pöhrə» deməkdir.
d Bu peyğəmbərlik «Zəkəriyyə» kitabında yerləşir, lakin Müqəddəs Kitab yazarlarından Mətta deyir ki, bu, «Ərəmya peyğəmbər vasitəsilə» deyilib (Mətta 27:9). Görünür, bəzən «Ərəmya» kitabı Müqəddəs Kitabın «Peyğəmbərlərin kitabları» adlanan hissəsində ilk kitab olub (Luka 24:44). Deməli, Mətta «Ərəmya»nın adını çəkərkən «Zəkəriyyə» kitabının da daxil olduğu həmin hissəni bütövlükdə nəzərdə tutub.