1, 2. (a) Kii i nla tinde bés i badba le: “Letee ni ngéda mbe? (b) Inyuki di nla kôs makénd mu ndémbél i bôt ba kôba?

“LETEE ni ngéda mbe?” Mbadga i yon bapôdôl kii bo Yésaya ni Habakuk ba bi bat. (Yésaya 6:11; Habakuk 1:2) Ngéda Kiñe David a bé tila Hiémbi 13, a bi gwélél bini bibuk le: “Letee ni ngéda mbe?”, ngélé ina. (Tjémbi 13:1, 2) Yak Yésu a bi bat nlélém mbadga ngéda a bé i bisu bi bôt ba ngitophémle ba ngéda yé. (Matéô 17:17) Jon, hala a nlama bé hélés bés ibale bésbomede di mbéna badba nlélém mbadga.

² Kii i nla tinde bés i bat le: “Letee ni ngéda mbe”? Bebek le, di bi hônba ngim ngitelepsép. Tole di nhônba biuni, kon tole mandutu i niñ i “dilo di nsôk”, ti di yé “nledek kiyaga.” (2 Timôtéô 3:1) Bebek le maboñok mabe ma bôt ba nkéña bés ma ntômbôs bés. To kii i ntinde bés i bat mbadga i, di yé maséé i yi le bagwélél ba Yéhôva ba kôba ba ba bé ba tiñi ni nye, ba bi badba nlélém mbadga i i yé i tagbe bés mahoñol, ibabé le mut a kônd bo!

3. Kii i nla hôla bés ngéda di mboma mandutu?

 ³ Ndi kii i nla hôla bés ngéda di mboma nya mangéda mabe? Mbuu mpubi u bi tinde nigil Yakôbô, nu a bé manyañ Yésu i pes minsôn, i kal bés le: “Jon, a lôktata, hônbana yaga letee ni malôl ma Nwet [kiki kiñe].” (Yakôbô 5:7, MN) Ñ, bés bobasôna di gwé ngôñ ni hônba. Ndi kii di nlama boñ inyu bana lem lam Djob i?

4, 5. (a) Kii lem i hônba i mbat le di boñ? (b) Himbe hihéga nnigil Yakôbô a bi yoñ inyu toñol pant yada i hônba? (Béñge titii i bibôdle.)

⁴ Inoñnaga ni Bibel, hônba i nlôl ni mbuu mpubi; u héya mahôla ma Djob, bikwéha bi bôt bi nla bé hônba i likala li li kôli. Hônba i yé likébla li Djob, ni le i bana yo i yé ngim njel i nlôôha lam i unda gwéha yés inyu yé. Hônba i yé ki unda bôt bape le di ngwés bo. Ngeñ mut a nhônba bé, ndi a kenek ni bisu mu lem i, hala a ntômbôs maada mé ma gwéha ni bôt; ndi hônba i nlédés mo. (1 Korintô 13:4; Galatia 5:22) Hônba i nkiha ni bilem bilam bipe kristen i nlama bana. Kiki hihéga, i lem i le hônba i gwé maada ni wongut. Bilem bi, bi nhôla bés i kolba mandutu, ni i tééda litehge lilam. (Kôlôsé 1:11; Yakôbô 1:3, 4) I hônba i nla ki kobla le di nihbe ndutu ibabé le di yéñ pun bésbomede, di bak ki di umi siñ siñ, ibabé i pingla i bisu bi to imbe ndutu di mboma. Jam lipe li yé ki le, Bibel i ntinde bés i ba bebee i bem. Hala a yé jam li mahee di nigil munu kaat Yakôbô 5:7, 8. (Añ.)

⁵ Inyuki di nlama ba bebee i neebe ngôñ i hônba le Yéhôva a yoñ mam i moo? Yakôbô a nhégha libak jés ni li nsalwom. Tolakii nsalwom a nsal ni ngui inyu bel mbôô yé, a nla bé héñha bikék, to néñés bibebela. A nla bé ki to boñ le i hoo hôlôl. A neebe le a nlama bem “matam malam ma nlôl ’isi.” Nlélém jam inyu yés, mam ma yé ngandak ma di nla bé yi mu kii di mbem biyônôl bi mimbônga mi Yéhôva. (Markô 13:32, 33; Minson mi baôma 1:7) Kiki nsalwom, di nlama hônba.

6. Kii di nla nigil mu ndémbél mpôdôl Mika?

⁶ Mam di mboma i len ini ma yé nlélém ni ma Mika a boma dilo tjé. A bi niñ dilo di béba Kiñe Ahaz, ngéda mam mabe momasôna ma bé nayak. Ñ, bôt ba bé “hoo boñ béba jam.” (Añ Mika 7:1-3.) Mika a bi nôgda le a bé bé le a héñha mam mana. Jon, kii a bé le a boñ? A nkal bés: “Ndi memede m’a bel Yéhôva mis. M’a bôdôl [m’a bem ni wongut tole hônba] Nyambe nu tohi yem ñem. Nyambe wem a’ nôgôl me.” (Mika 7:7) Kiki Mika, yak bés di nlama bana nlélém lem “i bem ni wongut tole i hônba.”

7. Inyuki di nlama ndik bé bem le Yéhôva a yônôs mimbônga nwé?

⁷ Ibale di gwé nlélém ndémbél kiki Mika, di ga bem ndik bé. Ndi, di ga ba bebee i bem Yéhôva. Libak jés li ta bé nlélém kiki li mut mok nu a mbem ndigi kel ba nlo nol nye. A yé nyégsaga i bem, ni le a nyamnda bé ni ngôñ i tehe hilo hi. Kinje mahéñha ni libak jés! Di yé bebee i bem Yéhôva inyule di nyi le a ga yônôs mbônga wé i ti bés niñ boga i ngéda kôli, ni i nlôôha lam! Jon, di ‘nhônba ni wongut yosôna lôñni maséé.’ (Kôlôsé 1:11, 12) Ibale di gwé liboñok lipe​—kiki bo tjelel mu kii di mbem, tole huñbe le Yéhôva a nhoo  bé lona hiun hié​—di yé le di bébél Djob jés.​— Kôlôsé 3:12.

8. Kii di nlama bigda ngéda di nsoñda i ngii ndémbél i bagwélél ba Djob ba kôba?

⁸ Di ga ba toi bebee i bem ibale di nsoñda i ngii ndémbél i bagwélél ba Yéhôva ba kôba ba ba bi bem ni wongut le a yônôs mimbônga nwé. (Rôma 15:4) Mu kii di mba di nsoñda i ngii dihéga tjap, i yé loñge le di noode bigda ntel ngéda ba bi lama bem, inyuki ba bé bebee i bem, ni bimbe bisai ba bi kôs mu kii ba bé hônba.

9, 10. Abraham bo Sara ba bé nlama bem Yéhôva letee ni ngéda mbe?

⁹ Di wan ndémbél i Abraham bo Sara. Ba yé i nsoñgi u “bakôdôlbum i nlôl makak inyu hémle ni nihbe.” Bitilna bi nkal bés le: “Hala ni nyen a hônba bañ ni ndéñbe, a pam likak” li Yéhôva a bôn nye le a’ bulus mbôda yé. (Lôk Héber 6:12, 5) Inyuki Abraham a bé lama hônba? I sem kwep, inyule biyônôl bi mbônga u, bi bé lama yoñ ngéda. Malômbla Yéhôva a boñ ni Abraham i bi bôdôl hilo 14 hi sôñ Nisan, i nwii 1943 B.N.Y., ngéda nye ni Sara, mbôda ni ndap yé lihaa jolisôna ba bi yap lom Efraté, inyu njôp hisi likak. Abraham a bé lama bem letee ni 25 nwii ilole man wé Isak a ngwéé, i nwii 1918 B.N.Y., mbus ha, a bé lama ki bem 60 ma nwii ilole balal bé Esau bo Yakôb ba ngwéé, i nwii 1858 B.N.Y.​—Lôk Héber 11:9.

¹⁰ Disi tjañen Abraham a bé lama kôdôl? I bi kéla le: “Ndi [Yéhôva] a ti bé nye [Abraham] ngababum mu, to hindéndéga yaga i tééne libal jé; ndi a bôn le a’ ti nye hio le hi ba hié ni hi  mbôô yé limut y’a noñ nye, nye ngi bana man.” (Minson mi baôma 7:5) Mbônga u, u bi yon 430 nwii, mbus le Abraham a yap lom Efraté. Ha nyen mbôda yé i yila ngim litén, li li bé lama kôdôl hisi hi.​—Manyodi 12:40-42; Galatia 3:17.

11. Inyuki Abraham a bé bebee i bem Yéhôva, ni bimbe bisai a kôs inyu hônba yé?

¹¹ Abraham a bé bebee i bem, inyule a bé hémle le, Yéhôva a ga yônôs mbônga wé. (Añ Lôk Héber 11:8-12.) Abraham a bé maséé i bem, tolakii a bi tehe bé biyônôl gwobisôna bi mbônga u ngéda a bé niñik. Ndi, hégda maséé ma Abraham ngéda a’ lo bitugne i paradis hana isi. A ga ba nhelek i tehe le Bibel i bi pôdôl nye ni mbôda yé ngandak ngélé. * Hégda lelaa a ga lôôha ba maséé ngéda a’nok inyu ngélé bisu, le ni njel yé nyen bitééne bi Yéhôva inyu Mésia bi bi yon! Ibabé pééna, a’ nôgda le i bé toi i kôli le a bem ntandaa ngéda.

12, 13. Inyuki Yôsep a bééna ngôñ ni hônba, ni limbe libak lilam a bi éba?

¹² Yak Yôsep ndandi Abraham, a bi éba le a bé nkôôbaga i hônba. Ngandak ngélé, a boma ngitelepsép i nlôôha. Jam li bisu, ngéda a bééna 17 nwii, lôkisañ i bi nuñul nye kiki nkol. Mbus, ba ôm nye nsohi ngi njom le a bé sômbôl lalna nwaa malét wé ni ngui, ba ha ki nye i mok ni nsañ bikei. (Bibôdle 39:11-20; Tjémbi 105:17, 18) Inyu maboñok mé malam, i bi nene wee a nkôs kogse iloo le a ba nsaibak. Ndi mbus 13 nwii, mam momasôna ma bi pala héñha. Ba bi pémés nye i mok, ba hiômna nye ni loñ Égiptô yosôna kiki mut nu yônôs iba mbus Faraô.​—Bibôdle 41:14, 37-43; Minson mi baôma 7:9, 10.

¹³ Baa ngitelepsép i yosôna i bi ti Yôsep lôlha ñem? Baa a bi nimis bôdôl a bééna ni Djob jé, Yéhôva? Heeni. Kii i bi hôla Yôsep i bem ni wongut? A bé hémle Yéhôva. A bi tehe woo u Yéhôva mu mandutu mé. Di yimbe lelaa hala a nene ikété ndimbhe a ti lôkisañ: “Ni kon bañ woñi, inyule baa men me yé i ño Nyambe? Bé bon ni hégél me béba pék, ndi Nyambe a hek yo inyu loñge, le ndi a boñ le a niñis ngandak bôt, kiki i yé i len ini.” (Bibôdle 50:19, 20) Yôsep a bi sôk nôgda le, i bé nseñ i bem.

14, 15. (a) Kii i yé tôbôtôbô ikété hônba i David? (b) Kii i bi hôla David i bem ni wongut?

¹⁴ Kiñe David, yak nye, a kôs ngitelepsép ngandak. Tolakii a bé nhook u Yéhôva, ibôdôl nye mañge, a bi bem 15 nwii ilole a mba kiñe ngii litén jé. (2 Samuel 2:3, 4) Mu pes ngéda i, béba Kiñe Saulô i bé noñ nye, inyu nol nye. * Jon, David a bi tégbaha niñ yé i ke ngwéé, hog ngéda letee ni i loñ ipe, tole ikété bihôk i ñoñ. Yak ngéda Saulô a bi wo i gwét, David a bi kônde bem nwii minsambok ki ilole a bé tééba kiñe i ngii loñ Israel yosôna.​—2 Samuel 5:4, 5.

¹⁵ Inyuki David a bé bebee i bem ni wongut? A nti bés ndimbhe mu kaat Tjémbi het a mbat ngélé ina le: “Letee  ni ngéda mbe?” A nkal haana le: “Ndi me me mal bôdôl loñge yoñ ñem ñem; Ñem wem w’a séé inyu tohi yoñ. M’a tubul Yéhôva tjémbi, Inyule a bi boñ me loñge kiyaga.” (Tjémbi 13:5, 6) David a bééna bôdôl le Yéhôva a’ téñbe i gwés nye. A bé bem ni maséé le a tohol nye, a bigdaga lelaa Yéhôva a bi hôla nye ngéda bisu. Ñ, David a bi nôgda le, i bé nye nseñ i bem.

16, 17. Lelaa Yéhôva ni yésu ba bi ti ndémbél ilam i ba bebee i bem ni wongut?

¹⁶ Inyu lem i unda hônba, Yéhôva a mbémél bé bés jam li nyemede a ta bé bebee i boñ. A bi ti ndémbél i nlôôha lam inyu jam li ba bebee i bem. (Añ 2 Pétrô 3:9.) Yéhôva a bi bem dikôô di nwii, inyu boñ le mambadga makeñi ma ma bi gwéé i wom Eden, ma kôs ndimbhe ibabé pééna yo ki yo. A ‘mbem ni wongut’ ngéda jôl jé li ga pubhana i nya i yôni. Hala a ga lona bisai bi mbuma ñañ inyu bôt ba ‘ba mbem nye ni bôdôl.’​—Yésaya 30:18.

¹⁷ Yak Yésu a bi ba bebee i bem. Tolakii a bi net manoodana ma ndéñbe yé hana isi, a ti Yéhôva sesema yé i binoñ i nwii 33 N.Y., ndi a bi bem letee ni nwii 1914 ilole a mbôdôl énél kiki kiñe. (Minson mi baôma 2:33-35; Lôk Héber 10:12, 13) Yésu a nlama ki bem letee ni mamélél ma Ane yé i hikôô nwii ilole babala bé ba mal ntjiba le fet. (1 Korintô 15:25) Hala a ga ba ntandaa ngéda le a mbem, ndi di nla ba nkwook nkaa le i ga ba nseñ le a bem.

18, 19. Kii y’a hôla bés i ba nkôôbaga i bem ni wongut?

¹⁸ Ibabé pééna, hiki wada ikété yés a nlama ba bebee i bem, tole i unda libak li hônba. Ndi kii i ga hôla bés i boñ hala? Masoohe inyu kôs mbuu mpubi u Djob. Bigda ki le, hônba i yé lem lam yada i litam li mbuu. (Efésô 3:16; 6:18; 1 Tésalônika 5:17-19) Jon di nlama yemhe Yéhôva le a hôla bés i bem ni wongut.

¹⁹ Bigda ki jam li bi hôla Abraham, Yôsep ni David i bem biyônôl bi mimbônga mi Yéhôva ni wongut. Ba bé hémle Yéhôva, ba bôdlak ki nye ñem. Ba bé tôñ ndigi bé bomede, to inyu loñge yap. Ngéda di nhoñol lelaa mam ma bi sôk tagbe inyu yap, hala a nti bés makénd i bana lem i bem.

20. Mambe makidik hiki wada wés a nlama yoñ?

²⁰ Jon tolakii di mboma manoodana ni njiiha, makidik més ma yé le di ‘bana lem i bem.’ Ñ, ngim mangéda di nla lond le: “A Yéhôva, letee ni ngéda mbe?” (Yésaya 6:11) Ndi ni ngui i nlôl ni mbuu mpubi u Djob, hiki wada wés a nla nigle mpôdôl Yérémia, nu a kal le: ‘Yéhôva a yé ngaba yem .  . . Jon me mbem nye ni bôdôl.’ ​—Minlént mi Yérémia 3:21, 24.