Mga Hapot Hale sa mga Parabasa
Mga Hapot Hale sa mga Parabasa
Taano ta tinogotan an mga lalaking Israelita na agomon an bihag na mga babaeng dayo mantang an Ley ni Moises nagboot na mayong gigibohon na pakipagbalae sa nagkapirang klase nin dayo?—Deuteronomio 7:1-3; 21:10, 11.
An dahelan sa pagtogot kaini igwa nin koneksion sa espesyal na mga kamugtakan. Pinagbotan ni Jehova an mga Israelita na laglagon an mga siudad kan pitong nasyon sa daga kan Canaan, na ginagadan an gabos na nag-iistar dian. (Deuteronomio 20:15-18) Kun manongod sa ibang nasyon, an may posibilidad sanang mga makaligtas na adulto iyo an bihag na mga daraga. (Bilang 31:17, 18; Deuteronomio 20:14) Puedeng agomon nin sarong Israelitang lalaki an siring na babae, alagad sanang kun ginibo kan babae an nagkapirang aksion.
May labot sa mga aksion na kaipuhan na gibohon kan siring na babae, an Biblia nagsasabi: “Aarisan nia ngonyan an saiyang payo asin aasikasohon an saiyang mga kuko, asin hahaleon sa saiya an alikboy kan saiyang pagkabihag asin mag-eerok sa saimong harong asin magtatangis sa saiyang ama asin sa saiyang ina sa bilog na lunar na bulan; asin pakatapos kaiyan makikidorog ka sa saiya, asin sasadirihon mo sia bilang babaeng saimong pakakasalan, asin magigin siang saimong agom.”—Deuteronomio 21:12, 13.
An sarong bihag na daraga na gustong agomon nin sarong Israelita kaipuhan na mag-aris kan saiyang payo. An pagbulog sa buhok kapahayagan nin pagmondo o kasakitan. (Isaias 3:24) Halimbawa, kan an patriarkang si Job mawaran kan gabos niang aki asin rogaring, binulog nia an buhok sa saiyang payo bilang tanda nin pagmondo. (Job 1:20) Kaipuhan man na asikasohon kan babaeng dayo an saiyang mga kuko, tibaad ‘pinupodpod an saiyang mga kuko’ tanganing dawa iyan kinoloran, an saiyang mga kamot dai magin nakakaakit. (Deuteronomio 21:12, Knox) Ano an “alikboy kan saiyang pagkabihag” na dapat na haleon kan bihag na babae? Nagin nang kostumbre kan mga babae sa mga siudad kan Canaan na madali nang sakopon na magsulot nin pinakamagayon na gubing. Ginigibo ninda ini sa paglaom na maakit an mga nambihag sa sainda. Dai na dapat gamiton kan nagmomondong bihag na babae an siring na gubing.
An bihag na babae na magigin agom nin sarong Israelitang lalaki kaipuhan na magmondo para sa saiyang nagadan na mga mahal sa buhay sa laog nin sarong lunar na bulan. Lubos nanggad an paglaglag sa mga siudad sa Canaan kaya mayo na an gabos niang koneksion sa dating pamilya asin komunidad. Mantang linaglag na kan mga soldados na Israelita an mga imahen kan saiyang mga dios, mayo na sia nin bagay na masasamba. An bulan nin pagmondo magseserbi man bilang panahon nin pagdalisay na sa panahon na iyan isisiblag kan bihag na babae an saiyang sadiri sa gabos na kabtang kan nakaagi niang relihiosong debosyon.
Pero, laen man an situwasyon pag-abot sa mga babaeng dayo sa pankagabsan. Mapadapit digdi, nagboot si Jehova: “Dai ka makipagbalae sa sainda. Dai mo ipagtao an saimong aking babae sa saiyang aking lalaki, asin dai mo pagkuanon an saiyang aking babae para sa saimong aking lalaki.” (Deuteronomio 7:3) Ano an dahelan kan pangangalad na ini? An Deuteronomio 7:4 nagsasabi: “Huli ta papatalikodon nia an saimong aking lalaki sa pagsunod sa sako, asin sinda siertong maglilingkod sa ibang mga dios.” Kun siring, an pangangalad para sa katuyohan na protehiran an mga Israelita sa relihiosong kontaminasyon. Minsan siring, an babaeng dayo sa mga kamugtakan na ilinadawan sa Deuteronomio 21:10-13 mayo kan siring na peligro. An gabos niang paryente gadan na, asin an mga imahen na nagrerepresentar sa saiyang mga dios linaglag na. Mayo na sia nin koneksion sa mga paragibo nin falsong relihion. An sarong Israelita tinotogotan na mag-agom nin sarong dayo sa siring na mga kamugtakan.