1-3. Cinshi catulenga ukuba kwati bafungwa, kabili Yehova akatulubula shani?

ELENGANYENI ukuti bamukaka mu cifungo pa mulandu uo mushacitile. Kabili tamuleenekela no kuti bakamukakula. Tamukwete ne subilo kabili tamukwete no mwakulosha. Nomba lilya line fye isubilo lyapwa, e lyo mwaishiba ukuti, kuli umuntu uukwete amaka ya kumukakula kabili amulaya no kuti alamwafwa! Kuti mwaumfwa shani?

² Apo bonse tulafwa twaba nga abafungwa. Nangu tucite shani te kuti tulubuke ku mfwa. Lelo Yehova alikwata amaka ya kutulubula ku mfwa. Kabili alitulaya ukuti ‘umulwani wa kulekelesha ukonaulwa ni mfwa.’—1 Abena Korinti 15:26.

³ Nomba kuti mwaumfwa shani nga mwaishiba ukuti tamwakafwe? Kwena Yehova takapelele fye pa kufumyapo imfwa, lelo akabuusha na bonse abafwa kale. Bushe ici tacakawame? Atweba ukuti “abafwa” bakabuushiwa. (Esaya 26:19) Ifi e fyo Baibolo yalondolola ukubuushiwa.

4. (a) Cinshi cingatusansamusha nga ca kuti lupwa wesu nelyo cibusa wesu afwa? (b) Ni bani baali ifibusa fya kwa Yesu?

⁴ Nga ca kuti lupwa wesu nelyo cibusa wesu afwa, tulomfwa sana ububi, tulaba sana no bulanda kabili tatwishiba ne fya kucita. Takuba nangu cimo ico twingacita pa kuti abe no mweo na kabili. Lelo  amashiwi ayaba muli Baibolo yalatusansamusha sana. (2 Abena Korinti 1:3, 4.) Lekeni tusambilile pa cilangililo cimo icilangilila ukuti Yehova na Yesu balafwaisha ukubuusha abafwa. Lintu Yesu ali pano isonde, ilingi line aleya mu kutandalila Lasaro na bankashi yakwe babili Marita na Maria, bonse batatu bali fibusa fyakwe. Baibolo itila: “Yesu alitemenwe Marita na nkashi nankwe na Lasaro.” Lelo ubushiku bumo Lasaro alifwile.—Yohane 11:3-5.

5, 6. (a) Cinshi Yesu acitile ilyo amwene balupwa wa kwa Lasaro ne fibusa fyabo baleloosha? (b) Mulandu nshi tusansamukila nga twaishiba ifyo Yesu aumfwile pa mfwa?

⁵ Yesu aliile mu kusansamusha Marita na Maria. Ilyo Marita aumfwile ukuti Yesu aleisa, alimine aya ku nse ya musumba pa kuti bamonane nankwe. Alitemenwe pa kumona Yesu, lelo amwebele ati: “Nga mwali kuno ndume yandi nga tafwile.” Marita ena aletontonkanya ukuti Yesu alicelelwe ukufika. Lyena Yesu amwene Maria umwaice wa kwa Marita alelila, kabili alyumfwile sana ubulanda, no kulila alililile. (Yohane 11:21, 33, 35) Alyumfwile sana ububi nga filya mumfwa umuntu wenu nga afwa.

⁶ Tulasansamuka nga twaishiba ukuti ifyo tumfwa umuntu wesu nga afwa e fyo Yesu na Wishi bomfwa. (Yohane 14:9) Yehova alikwata amaka ya kufumyapo imfwa umupwilapo, kabili ifi fine e fyo ali no kucita nomba line.

7, 8. Cinshi Marita ashalefwaila ukuti bafumye ilibwe pa nshiishi ya kwa Lasaro, lelo finshi Yesu acitile?

⁷ Ilyo Yesu afikile ku nshiishi uko bashikile Lasaro, asangile ukuti pa mwinshi wa lucengo balibikilepo ilibwe  ilikalamba. Lyena Yesu atile: “Fumyenipo ilibwe.” Lelo Marita ena talefwaya ukuti bafumyepo ilibwe. Lasaro ali mu nshiishi pa nshiku shine. (Yohane 11:39) Marita taishibe ifyo Yesu ali no kucita pa mfwa ya kwa ndume yakwe, Lasaro.

⁸ Yesu abilikishe ati: “Fuma!” Ifyo Marita na Maria bamwene fyalibasungwishe. “Uwafwile alifumine ku nse, ninshi napombwa insalu ku makasa na ku maboko.” (Yohane 11:43, 44) Lasaro alibuushiwe! Na balupwa wakwe balemumona, balelanda nankwe kabili balishininkishe ukuti e ulya wine wabuushiwe. Ala cilya icacitike cali cisungusho! Yesu alibuushishe Lasaro.

9, 10. (a) Nani uwapeele Yesu amaka ya kubuusha abantu abafwa? (b) Mulandu nshi amalyashi ayalanda pa kubuushiwa yacindamina?

⁹ Bushe Yesu alebomfya amaka yakwe pa kubuusha abantu? Awe. Ilyo ashilabuusha Lasaro, Yesu alipepele kuli Yehova kabili Yehova alimupeele amaka ya kubuusha Lasaro. (Belengeni Yohane 11:41, 42.) Te Lasaro fye eka abuushiwe. Baibolo yalilanda pa mukashana uwali ne myaka 12 uwalwele sana. Yairo, wishi wa mukashana alipelenganishiwe, e co apapeete Yesu ukuti engaposha umwana wakwe. E mwana fye akwete. Ilyo acili alelanda na Yesu, kwali abaume bamo abaishile no kulanda abati: “Umwana wenu nafwa! Cinshi ico mucili mulepamfisha kasambilisha?” Lelo Yesu aebele Yairo ati: “Witiina, tetekela fye. Alepusuka.” Lyena baile bonse ku ng’anda ya kwa Yairo. Ilyo baleya balepalamina ku ng’anda, Yesu amwene abantu balelila. Abebele ati: “Lekeni ukulila, pantu tafwile iyo lelo aleele fye utulo.” Bawishi ba mwana na banyina tabaishibe bwino bwino umo Yesu aloseshe. Yesu aebele  abantu ukufuma mu ng’anda kabili aingile na bawishi ba mwana na banyina mu muputule umo balaalike umwana. Lyena Yesu aikete umwana pa kuboko, e lyo atila: “We mukashana, ndekweba nati, Ima!” Elenganyeni ifyo abafyashi bakwe batemenwe ilyo umwana abuukile lilya line fye, atampa no kwenda! Yesu e wabuushishe umwana wabo. (Marko 5:22-24, 35-42; Luka 8:49-56) Ukutula bulya bwine bushiku, lyonse nga bamona umwana wabo, baleibukisha ifyo Yehova abacitile ukupitila muli Yesu. *

¹⁰ Nangu ca kuti abantu abo Yesu abuushishe balifwile na kabili, ifyo tubelenga pali aba bantu fisuma sana pantu filalenga twaba ne subilo lya cine cine. Yehova alafwaya ukubuusha abantu, kabili akababuusha.

11. Finshi tusambilila kwi lembo lya kwa Lukala Milandu 9:5 pa fyo Lasaro aali lintu afwile?

¹¹ Baibolo yalilanda fye bwino bwino ukuti “abafwa, tabaishiba akantu nangu kamo.” Na Lasaro wine e fyo aali ilyo afwile. (Lukala Milandu 9:5) Nga filya fine Yesu alandile, ilyo Lasaro afwile cali kwati Lasaro alileele utulo. (Yohane 11:11) Lintu aali mu nshiishi, Lasaro ‘taishibe akantu nangu kamo.’

12. Twaishiba shani ukuti cine cine Lasaro alibuushiwe?

¹² Ilyo Yesu abuushishe Lasaro, abantu abengi balimweneko. Nangu fye balwani ba kwa Yesu baliimwenene  ukuti Yesu alicitile cilya cipesha mano. Lasaro aali no mweo na kabili, kabili ici calangilile fye apabuuta tuutu ukuti Lasaro alibuushiwe. (Yohane 11:47) Na kabili, abantu abengi baleya mu kumona Lasaro, e ico balitampile ukusumina ukuti Lesa e watumine Yesu pano calo. Abalwani ba kwa Yesu tabatemenwe ifyo Yesu acitile, e co bapangile ukumwipaya pamo na Lasaro wine.—Yohane 11:53; 12:9-11.

13. Kuti twashininkisha shani ukuti Yehova akabuusha abafwa?

¹³ Yesu atile “bonse ababa mu nshiishi” sha cibukisho bakabuushiwa. (Yohane 5:28) Ici calola mu kuti bonse ababa mu cibukisho ca kwa Yehova bakaba no mweo na kabili. Lelo pa kuti Yehova abuushe umuntu, alingile aibukisha fyonse pali uyo muntu. Bushe Yehova cine cine kuti aibukisha fyonse? Taleni tontonkanyeni pa minshipendwa ya ntanda mu muulu. Baibolo itila Yehova alishiba amashina ya ntanda shonse. (Belengeni Esaya 40:26.) Nga ca kutila kuti aibukisha amashina ya ntanda shonse, ukwabula no kutwishika te kuti cimwafye ukwibukisha fyonse pa bantu abo akabuusha. Ne calenga tushininkishe sana, ca kuti Yehova e wabumbile ifintu fyonse, kanshi twalishiba ukuti alikwata amaka ya kubuusha abantu.

14, 15. Finshi tusambilila ku mashiwi ayo Yobo alandile pa kubuushiwa?

¹⁴ Yobo, umwaume uwali ne citetekelo alisumine ukuti kwaliba ukubuushiwa. Aipwishe ati: “Umuntu nga afwa bushe kuti aba no mweo na kabili?” Lyena aebele Yehova ati: “Muketa, na ine nkaasuka. Pantu mukafuluka umulimo wa minwe yenu.” Ca cine, Yobo alishibe ukuti Yehova alafwaisha ukubuusha abafwa.—Yobo 14:13-15.

 ¹⁵ Bushe mumfwa shani pe subilo lya kuti abafwa bakabuushiwa? Nalimo kuti mwalayipusha amuti, ‘Cikaba shani kuli balupwa wandi ne fibusa abafwa, bushe nabo bakabuushiwa?’ Ala tulasansamuka nga twaishiba ukuti Yehova alafwaisha ukubuusha abafwa. Nomba natusambilile ifyo Baibolo yalanda pa bakabuushiwa na uko bakekala.

16. Fisuma nshi ifyo abakabuushiwa bakaipakisha mwi sonde lipya?

¹⁶ Ku kale, ababuushiwe batwalilile ukulaikala pano pene pe sonde pamo na balupwa wabo ne fibusa. Ifi fine e fyo cikaba ku ntanshi, lelo uno muku wena cikawamapo ukucila ifyo caali. Cinshi twalandila ifi? Pantu abakabuushiwa bakakwata ishuko lya kuba no mweo wa muyayaya, tabakatale abafwa na kabili. Kabili icalo bakekalamo cikawama ukucila icalo twikalamo pali lelo. Tamwakabe inkondo, bumpulamafunde na malwele.

17. Bushe bantu ba musango nshi abakabuushiwa?

¹⁷ Ni bani bakabuushiwa? Yesu atile “bonse ababa mu nshiishi bakebukishiwa kabili bakomfwa ishiwi lyakwe.” (Yohane 5:28, 29) Na kabili, pa Ukusokolola 20:13 patila: “Bemba alekele abafwa abalimo, ne mfwa ne Nshiishi na fyo fyalekele abafwa abalimo.” Ukwabula no kutwishika, iminshipendwa ya bantu bakabuushiwa. Umutumwa Paulo na o alandile ati “abalungama na bashalungama” bakabuushiwa. (Belengeni Imilimo 24:15.) Bushe aya amashiwi yalola mwi?

18. Bushe “abalungama” abakabuushiwa, bantu ba musango nshi?

¹⁸ Pa bantu “abalungama” paba na babomfi ba cishinka aba kwa Yehova abaali aba mweo ilyo Yesu  ashilaisa pe sonde. Noa, Abrahamu, Sara, Mose, Ruti, na Estere bakabuushiwa no kwikala pano pene pe sonde. Kuti mwaishibilapo na fimbi pali aba baume na banakashi nga mwabelenga AbaHebere icipandwa 11. Inga babomfi ba kwa Yehova abafwa muno nshiku bena, cikaba shani? Apo ‘balungami,’ nabo bene bakabuushiwa.

19. Bushe “abashalungama” bantu ba musango nshi? Lishuko nshi Yehova akabapeela?

 ¹⁹ “Abashalungama” minshipendwa ya bantu abashakwete ishuko lya kwishiba Yehova. Nangu ca kuti balifwa, Yehova acili alabebukisha. Akababuusha kabili akabapeela ne shuko lya kumwishiba no kumubombela.

20. Cinshi twingalandila ukuti te bantu bonse abafwa abakabuushiwa?

²⁰ Bushe ici calola mu kuti bonse abafwa bakabuushiwa? Awe. Yesu atile abantu bamo tabakabuushiwe. (Luka 12:5) Nani akapingula pa balingile ukubuushiwa na bashilingile ukubuushiwa? Yehova e Kapingula mukalamba, lelo alipeelako Yesu amaka ya “kuba kapingula wa ba mweo na bafwa.” (Imilimo 10:42) Onse uwapingulwa ukuti mubifi, uushifwaya kwaluka takabuushiwe.—Belengeni Ifyebo na Fimbi pa 19.

21, 22. (a) Bushe ukubuukila ku muulu calola mwi? (b) Nani abalilepo ukubuushiwa no mubili wa ku muulu?

²¹ Baibolo na kabili ilanda ukuti abantu bamo bakalaikala ku muulu. Umuntu nga abuushiwa no kuya ku muulu, tabuushiwa no mubili wa buntunse, lelo abuushiwa no mubili wa mupashi.

²² Yesu e wabalilepo ukubuushiwa no mubili wa mupashi. (Yohane 3:13) Pa numa ya nshiku shitatu ukutula apo Yesu bamwipaile, Yehova alimubuushishe. (Amalumbo 16:10; Imilimo 13:34, 35) Yesu tabuushiwe no mubili wa buntunse. Umutumwa Petro atile, Yesu “bamwipeye no mubili wa buntunse, lelo abuushiwe no mubili wa ku muulu.” (1 Petro 3:18) Ilyo Yesu abuushiwe, aali cibumbwa ca mupashi ica maka!  (1 Abena Korinti 15:3-6) Lelo Baibolo itila te Yesu fye eka uwali no kubuushiwa no mubili wa ku muulu.

23, 24. Bushe ababa mu “mukuni unono” abo Yesu alandilepo ni bani kabili bakaba banga?

²³ Ilyo Yesu aali fye mupepi no kufwa, aebele abasambi bakwe aba cishinka ati: “Ndeya ku kumupekanishisha apa kwikala.” (Yohane 14:2) Ici calolele mu kuti abasambi bakwe bamo nga babuushiwa, baali no kuya mu kwikala na Yesu ku muulu. Baali no kuba banga? Yesu atile baali no kuba fye ibumba ilinono, “umukuni unono.” (Luka 12:32) Umutumwa Yohane alilandile impendwa ilyo amwene Yesu ‘naiminina pa Lupili lwa Sione [ulwa ku muulu], kabili ali pamo na ba makana umwanda umo na makana makumi yane na makana yane (144,000).’ —Ukusokolola 14:1.

²⁴ Ni lilali Abena Kristu ababa mwi bumba lya ba  144,000 baali no kutendeka ukubuushiwa? Baibolo itila baali no kutampa ukubuushiwa pa numa Kristu atendeke ukuteka ku muulu. (1 Abena Korinti 15:23) Tuleikala muli iyi yine inshita kabili abengi pali ba  144,000 balibuushiwa kabili baliya kale ku muulu. Ababa muli ili bumba abacili pe sonde nga bafwa muli ino ine nshita, ilyo line fye balabuushiwa, baya na ku muulu. Lelo abantu abengi bakabuushiwa ku ntanshi no kwikala pe sonde mu Paradaise.

25. Finshi tukasambilila mu cipandwa cikonkelepo?

²⁵ Nomba line Yehova ali no kulubula abantunse bonse ku mfwa kabili takwakabe imfwa! (Belengeni Esaya 25:8.) Lelo finshi abakaya ku muulu bakalacita? Baibolo itila bakalateka na Yesu mu Buteko bwakwe. Tukasambilila ifingi pali ubu Buteko mu cipandwa cikonkelepo.