MU 2010, ico bembilako oilo mu Cofi ca Mexico calipuulike no kwibila muli bemba, ne ci calengele amalita ya oilo 800 millioni ukwitikila mu menshi. Na lyo line, pa numa ya myeshi fye iinono, oilo iyaitikiile muli bemba yalilekele ukumoneka. Cinshi calengele ileke ukumoneka?

Tontonkanyeni pali ici: Abasambilila ifya sayansi basanga ukuti utushiishi utusangwa muli fibemba utwatemwa ifyaba muli oilo, tulalya oilo. Ba Terry Hazen, abasambilila sana pa tushiishi, balondolwele utu utushiishi ukuti twaba kwati fyanso ifyapangilwa ukonaula oilo. Utu utushiishi e twaliile oilo imo iyaitikiile mu Cofi ca Mexico.

Aba ku mulabasa wa BBC balandile pa fyacitike ukuti: “Muli fibemba mwaliba utushiishi utwatemwa sana ukulya ifyaba muli oilo. Na kuba, pa nshi ya fibemba palafuma oilo iinono iinono iyisakana na menshi ya muli fibemba.”

Abantu balikwata ifyo babomfya pa kufumya oilo iyaitikila muli fibemba. Na lyo line, ifyo abantu babomfya pa kufumya oilo filaleta amafya. Imiti babomfya ilepaya utushiishi utulya oilo. Imiti babomfya yaba kwati ni sumu kabili ilonaula isonde. Apo oilo yalikwata amaka ya kuisungulula iine kabili kwaliba no tushiishi utulya ifyaba muli oilo, kuti twatila bemba yalikwata amaka ya kuisangulula iine ukwabula ukuleta amafya ayali yonse. *

Muletipo shani? Bushe utushiishi utulya ifyaba muli oilo twaishilebako fye utwine nelyo kwali uwatupangile?