Ba Winston, twebeniko ifyo mwatendeke ukufwaya ukwishiba Lesa.

Nakuliile mu lupwa ulushatemenwe ifya kwa Lesa kabili twaleikala pa farmu mu citungu ca Queensland mu Australia. Apo ili ifarmu lyabelele ukutali sana no kwaleikala abantu bambi, abo twalemona sana ba mu lupwa lwesu. Ilyo nali nalimo ne myaka 12, natendeke ukufwaya ukwishiba Lesa. Nalipepele kuli Lesa no kulomba ukuti nkeshibe icine pali ena. Nasukile nafuma pa farmu no kusanga incito mu musumba wa Adelaide mu citungu ca South Australia. Ilyo nali ne myaka 21, twalishibene na Pam ilyo naile mu kutandala ku musumba wa Sydney. Alinjebeleko pa kabungwe ka mapepo aka British-Israel umo abalimo baletila abena Britain batuntwike ku mikowa ya bena Israele iyalubile. Abali muli aka kabungwe baletila iyi mikowa ya bena Israele mikowa 10 iya ku kapinda ka ku kuso iyo basendele muli bunkole muli ba 700 ninshi Yesu talaisa pano isonde. Kanshi ilyo nabwelelemo ku Adelaide, nalanshenye pali aka kabungwe na uo nalebomba nankwe uwalesambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Pa numa ya kulanshanya nankwe pa maawala fye ayanono maka maka pa fyo Inte sha kwa Yehova basuminamo, nalilwike ukuti Yehova alyaswike ipepo napepele ilyo nali fye umwaice. Nalitendeke ukusambilila icine pali Kabumba wandi na pa Bufumu bwakwe! Nalisangile “margariti umo uwaumo mutengo.”—Mat. 13:45, 46.

Ba Pam, na imwe mwatendeke ukufwaya iyi margariti ninshi mucili fye abaice. Mwaisangile shani?

Nakuliile mu lupwa ulwatemenwe ifya kwa Lesa mu musumba wa Coffs Harbour mu citungu ca New South Wales. Abafyashi bandi e lyo na bafyashi bonse babili aba bamayo balisumine mu fisambilisho fya kabungwe ka British-Israel. Ine, umwaice wandi umwaume, umukalamba wandi  umwanakashi e lyo na bafyala bandi abengi ukutula fye ku bwaice twaishibe ukuti Lesa atemwapo abantu abo ifikolwe fyabo fyatuntwike ku Britain. Na lyo line, nshashininkishe ifi twasuminemo kabili nalefwaya ukwishiba icine pali Lesa. Ilyo nali ne myaka 14, naliile ku macalici ayengi ayali mupepi na uko naleikala pamo nga ku Anglican, ku Baptist, e lyo na ku Seventh-day Adventist. Lelo nshasangile icine pali Lesa ico nalefwaya ukwishiba.

Ulupwa lwandi nomba lwakukiile ku musumba wa Sydney uko twaileishibanina na ba Winston abaileko fye mu kutandala. Nga fintu balandile, ifya mapepo ifyo twalelanshanyapo fyalengele batendeka ukusambilila Baibolo na ba Nte. Pa numa, mu makalata balentumina ilyo twaleishishanya balelembamo amalembo ayengi! Kwena ukulanda fye icishinka, pa kubala nalesakamana e lyo limo nalefulwa no kufulwa. Lelo mu kupita kwa nshita nalilwike ukuti ifyo balenembela fyali e cine pali Lesa.

Mu 1962 nakukiile ku Adelaide pa kuti imbe mupepi na ba Winston. Balipekenye ukuti ndeikala na ba Nte, e kutila ba Thomas Sloman na bena mwabo ba Janice abalipo bamishonari ku Papua New Guinea. Bali ne cikuuku sana kuli ine; nali fye ne myaka 18 kabili balingafwile sana ukwishiba ifingi pali Yehova. Na ine natendeke ukusambilila Icebo ca kwa Lesa kabili tapakokwele nalishininkishe ukutila nalisangile icine. Pa numa ya kuupana na ba Winston, ilyo line fye twaliipeeleshe ukubomba umulimo wa kwa Yehova uusuma nga nshi. Nangu ca kuti tulakwata amafya, uyu mulimo walilenga tuletemenwako margariti iyaumo mutengo iyo twasangile.

Ba Winston, twebeniko ifyo mwatendeke umulimo wa nshita yonse.

Tapakokwele ukutula apo twaupanine na Pam, Yehova alitendeke ukutupeela imilimo yaibela. (1 Kor. 16:9) Munyinefwe Jack Porter uwali kangalila wa muputule e walengele twishibe umulimo wa kubalilapo ilyo aishile mu kubombela icilonganino cesu. (Pali ino nshita naba nankwe muli Komiti ya Musambo.) Ba Jack na bena mwabo ba Roslyn balitukoseleshe ukuti tutampe bupainiya bwa nshita yonse. Twalibombele bupainiya pa myaka 5. Ilyo nali ne myaka 29, balinsontele ukuba kangalila wa muputule kabili batutumine ukuyabombela pa fishi fya South Pacific. Pali iyi nshita umusambo wa Fiji e waleangalila ifi fishi. Ifishi ifyali mu muputule nalebombela ni American Samoa, Samoa, Kiribati, Nauru, Niue, Tokelau, Tonga, Tuvalu, na Vanuatu.

Pali ilya nshita abantu abali pa fishi ifyali ukutali balemona Inte sha kwa Yehova ukuti babi, kanshi twalingile ukuba abacenjela. (Mat. 10:16) Mu filonganino mwaleba fye abantu abanono, kabili mu filonganino fimo tabalekwanisha no kutupekanishisha umwa kwikala. E ico twaleya mu kulomba umwa kwikala ku bekala mushi, kabili lyonse baletupeela.

Ba Winston, mwalitemwa umulimo wa kupilibula. Cinshi calengele mutemwe uyu mulimo?

Pali ilya nshita, aba bwananyina pa cishi ca Tonga bakwete fye amatrakiti ayanono e lyo no tutabo utunono mu lulimi lwa ciTongan. Ulu lulimi lwaba pa ndimi isho abekala pa fishi ifyaba mu ncende iyo beta ukuti Polynesia balanda. Pa kushimikila abantu imbila nsuma, balebomfya icitabo ca Icine Icitungulula ku Bumi bwa Ciyayaya ica mu ciNgeleshi ico balesambilishishamo abantu icine. Kanshi ilyo kwali isukulu lya baeluda ilya milungu ine, baeluda batatu abashaishibishe iciNgeleshi balisumine ukupilibwila ici citabo mu ciTongan. Umwina mwandi e waletaipa ifyo balepilibula, kabili twalifitumine ku musambo wa ku United States uko bailefipulintila. Bapwishishe umulimo onse nalimo mu milungu 8. Nangu ca kuti ifyo bapilibwile tafyafikilepo sana, icitabo calengele abalanda ululimi lwa ciTongan abengi basambilila icine. Ine na Pam tatuli bakapilibula, lelo ifi fyacitike fyalengele tutemwe uyu mulimo.

Ba Pam, bushe imikalile ya pa fishi yapusene shani ne mikalile ya ku Australia?

Yalipusene sana! Pa fishi fimo paleba bamung’wing’wi ca kupapa, palekaba se kabili paleba icipuki, bakwindi, amalwele, e lyo inshita shimo twalekwata fye ifya kulya ifinono. Nangu caleba ifi, akasuba nga kawa, twaleumfwa bwino nga twalolesha pali bemba ilyo twikele mu kayanda  ka fyani akabula ifibumba ako beta mu ciSamoan ukuti fale. Ubushiku nga kuli umweshi, twalemona utumbili kabili umweshi walesanika pali bemba. Ifya musango uyu fyalelenga tuletontonkanya sana kabili fyalelenga tulepepa sana. Nga twacita ifi twaleleka ukutontonkanya pa mafya twalekwata, kabili twaletendeka ukutontonkanya pa fisuma.

Twalitemenwe sana abana kabili balepapa sana nga batumona fwe ba nkanda yabuuta fwe bafumine ku calo cimbi. Ilyo twaletandalila icishi ca Niue, akalumendo kalikumishe ukuboko kwa ba Winston ukwa bupipi sana kabili katile, “Amasako yenu yasuma.” Kafwile takatalile akamonapo amaboko aya bupipi nga aya kamwene kabili takaishibe bwino ifya kwita ubupipi!

Twaleumfwa sana ububi nga twamona ifyo abantu abengi bali abapiina ne fyo balecula. Baleikala ku ncende iyalemoneka bwino nga nshi lelo tabakwete ifipatala ifingi kabili amenshi ya kunwa yali fye ayanono. Lelo bamunyinefwe tabalesakamikwa pali ifi fyonse. Bena balibelele ukulaikala fye filya fine. Bali sana ne nsansa pantu baleikala no lupwa lwabo, balikwete icifulo apa kupepela Lesa, kabili balelumbanya Yehova. Ifi balebombela Yehova ne nsansa nangu bali abapiina fyaletukoselesha ukubika amano ku fyacilapo ukucindama kabili fyalitwafwile ukwangusha imikalile yesu.

Ba Pam, inshita shimo mwaleitapila amenshi no kuipikila ifya kulya mu nshila isho mushabeleshe. Bushe mwalekwanisha shani?

Ndatasha sana batata. Balinsambilishe imilimo iingi pamo nga ukukosha umulilo no kwipikapo. Balinsambilishe ne fya kwikala na lintu nkwete fye ifintu ifinono. Umuku umo ilyo twaile ku cishi ca Kiribati, twaikele mu kayanda akanono aka fyani, panshi bamamantishepo bakorali kabili bacingilisheko insengu. Pa kwipika ifya kulya, naimbile icilindi mu ng’anda emo nakoseshe umulilo ne fipapa fya ngashi (coconut). Lyena pa kutapa amenshi, nailetantama ku cishima ukwali banamayo bambi. Pa kutapa amenshi muli ici cishima, balebomfya akamuti akalepele mupepi na mamita yabili ako bakakileko intambo ku mpela kwati ni filya bakulika ubulobo. Lelo mu cifulo ca kukulikako ubulobo ku mpela ya ntambo, balekulikako ica kutapilako. Banamayo balelekanina pa kutapa kabili balepoosamo intambo mu nshila ya kuti ica kutapilako nga cafika pa menshi catapula amenshi e lyo bacitintila ku nse. Nshaishibe ukuti calyafishe ukucita ifi mpaka ilyo inshita yandi iya kutapa yafikile. Nalipooselemo intambo mu cishima imiku iingi lelo ica kutapilako caleponena fye pa menshi calaeleela no kweleela. Bonse abalipo balinsekele sana lelo pa numa namayo umo alingafwileko ukutapa. Abantu abaleikala kuli iyi ncende baletwafwa sana kabili bali ne cikuuku.

Bonse babili mwalitemenwe sana umulimo mwalebomba pa fishi. Twebeniko fimo ifyacitike ifyo mwibukisha sana.

Ba Winston: Palipitile inshita pa kuti twishibe intambi shimo. Ku ca kumwenako, bamunyinefwe nga batupekanishisha ifya kulya, baletupeela fye fyonse ifyo balepekanya. Nomba pa kubalilapo twalelya ifya kulya fyonse ifyo baletupekanishisha pantu tatwaishibe ukuti twalingile ukulabashiilapo. Lelo ilyo twaishibe ifyo twalingile ukulacita, twatendeke ukulabashiilapo. Nangu ca kuti twalelufyanya, bamunyinefwe balishibe ukuti tatwalecitila ku mufulo. Kabili baleba ne nsansa sana nga twaya mu kubombela icilonganino cabo nalimo pa numa ya myeshi 6. Na kuba ba Nte abo baishibe fye ni fwe e lyo na aba bwananyina abo balelongana na bo.

Filya twaleya mu kubombela ifilonganino fyalelenga abekala mushi baishibako fimo pa cilonganino ca kwa Yehova. Abekala mushi abengi balemona kwati aba bwananyina bene kuli iyi ncende e batendeke iyi imipepele. Kanshi ine no mwina mwandi fwe bafumine ku calo cimbi nga twaya mu kubombela bamunyinefwe, abekala mushi baleishiba ukuti aba bwananyina bali mu cilonganino icaba fye isonde lyonse kabili mwaba abantu abatemwana. Ala abekala mushi balepapa sana nga baishiba ifi.

Ba Pam: Cimo icisuma sana ico njibukisha cacitike pa cishi ca Kiribati apali icilonganino umwali fye bamunyina na bankashi abanono. Eluda umo fye uwali muli ici icilonganino uwe shina lya kuti  Itinikai Matera alitusakamene sana. Bushiku bumo aishile nasenda ilini mu museke. Atile: “Ni mwe naletela.” Pali ilya nshita ilini lya nkoko lyali bupe ubwaibela. Ala twalitashishe sana pali filya acitile kabili tatwakalabe.

Ba Pam, ilyo papitile imyaka imo, umwana wenu alifwilile mwi fumo. Finshi fyalengele mushipikishe?

Naimiite mu 1973 ilyo twalebombela ku South Pacific. Twasalilepo ukubwelela ku Australia kabili eko umwana ailefwila mwi fumo pa numa ya myeshi ine. Ine na ba Winston twali no bulanda sana. Kwena ubulanda bwaile bulecepa lelo tabwapwililile mpaka ilyo twapokelele Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa April 15, 2009. Mu lubali lutila “Amepusho Ukufuma ku Babelenga” mwali icipande icaleti, “Bushe abana abafwila mwi fumo bakabuuka?” Muli ici cipande batwebele ukuti Yehova akeshiba ifya kucita pa bana ba musango uyu, kabili lyonse alacita ifisuma. Akafumyapo fyonse ifilenga tuleba no bulanda muli cino calo cabipa ilyo akeba Umwana wakwe ‘ukonaula imilimo ya kwa Satana Kaseebanya.’ (1 Yoh. 3:8) Ici cipande calengele twatemenwako “margariti” iisuma nga nshi iyo fwe bantu ba kwa Yehova twakwata! Ala Ubufumu bulalenga tulesansamuka pantu bulenga twaba ne subilo lya kuti ifintu fikawama.

Ilyo umwana afwile, twalitendeke umulimo wa nshita yonse na kabili. Twabombele pa Bethel ya ku Australia pa myeshi imo. Lyena twatendeke ukubombela mu muputule na kabili. Mu 1981 pa numa ya kubombela mu mishi iya kutali ku New South Wales na ku Sydney pa myaka ine, balitubweseshe pa Bethel ya mu Australia kabili epo tubombela ukufika na lelo.

Ba Winston, bushe ukubombela pa fishi fya ku South Pacific kwamwafwa shani ukubomba muli Komiti ya Musambo iya Australasia?

Kwalingafwa mu nshila ishingi. Pa kubalilapo, umusambo wa Australia walingile ukulaangalila ifishi fya American Samoa na Samoa. Lyena abalebombela pa musambo wa ku New Zealand babakuushiishe ku musambo wa ku Australia. Nomba pali ino nshita umusambo wa Australasia wangalila icalo ca Australia, ifishi fya American Samoa na Samoa, Cook Islands, New Zealand, Niue, Timor-Leste, Tokelau, na Tonga. Naliyako kuli ishi incende ishingi mu kwimininako umusambo. Filya nabombelepo na ba bwananyina aba cishinka pa fishi fyalenga ndebabombela bwino pa musambo.

Na mu kulekelesha, kuti natila ine na Pam muli iyi myaka yapitapo twaliluka ukuti te bakalamba fye bafwaya ukwishiba Lesa. Ifyatucitikilapo e fyalenga twishibe ifi. Na baice bene balafwaya ‘margariti uwaumo mutengo’ nangu ca kuti balupwa bambi tabafwaya. (2 Isha. 5:2, 3; 2 Imila. 34:1-3) Cine cine Yehova ni Lesa uwaba no kutemwa kabili afwaya bonse abakalamba na baice bakapusuke!

Napapita imyaka ukucila pali 50 ukutula apo ine na Pam twatendekele ukufwaya ukwishiba Lesa. Ilyo twatampile fye ukufwaya, tatwaishibe ifyali no kufumamo. Ukwabula no kutwishika, icine pa Bufumu ni margariti uwaumo mutengo! Tukatwalilila na maka yesu yonse ukwikatisha uyu margariti uwaumo mutengo!