Mwilaibepa

ILYO Efa aliile ku cisabo ico babaleseshe ukulyako, Lesa amwipwishe ati: “Cinshi ucitile?” Ayaswike ati: “Insoka e yacimbepa, na ine e pa kulya.” (Ukute. 3:13) Satana, insoka ya bucenjeshi iyatunkile Efa ukukanaumfwila Lesa atendeke ukwitwa ati, “icisoka ca pa kutendeka . . . icilufya aba pano isonde bonse.”—Ukus. 12:9.

Ilyashi ili ilisangwa mwi buuku lya Ukutendeka lilanda pali Satana ukuti ni ncenjeshi, kabili alabepa ubufi pa kuti alufye abashilola. Na cine, Efa alikonkele ifyo Satana amubepele. Lelo tatufwile ukutontonkanya ukuti ni Satana fye e wingatulufya. Baibolo ilatusoka ukuti na fwe bene kuti ‘twaibepa.’—Yako. 1:22.

Ilingi tatutontonkanyapo ukutila na ifwe kuti twaibepa. Lelo Lesa alishiba ukutila ico kuti cacitika, e co atusokela. Kanshi kuti cawama twalanda pa fyo twingaibepa e lyo na pa kutontonkanya kwalubana ukwingatulufya. Icilangililo ca mu Malembo kuti catwafwa.

Ifyo Bamo Baibepele

Mu 537 B.C.E., Sailasi Mukalamba uwa ku Persia afumishe icipope ca kuti aba Yuda basendelwe bunkole mu Babiloni babwelele ku Yerusalemu ku kukuula cipya cipya itempele. (Esra 1:1, 2) Mu mwaka wakonkelepo, abantu balipangile ica kukuulapo itempele ilipya ukulingana no kufwaya kwa kwa Yehova. Ababwelelemo balitemenwe kabili balilumbenye Yehova pa kupaala uyu mulimo wa kupanga ica kukuulapo. (Esra 3:8, 10, 11) Tapapitile inshita, batendeke ukubakaanya ukukuula kabili abantu balifuupwilwe. (Esra 4:4) Ilyo papitile imyaka 15 apo babwelelemo, bakateka ba bena Persia babindile umulimo wa kukuula mu Yerusalemu. Pa kukosha ico cipope, abalashi baile ku Yerusalemu ku baYuda no “kubalesha ku maka.”—Esra 4:21-24.

Ilyo babakeenye ukukuula, abaYuda batendeke ukuibepa abati: “Inshita tailaisa, inshita ya kuti ing’anda ya kwa Yehova ikuulwe.” (Hag. 1:2) Batile Lesa alefwaya ukuti bakakuule itempele inshita imbi. Mu nshita ya kuti bacite ukufwaya kwakwe, balilekele ukubomba umulimo wakwe no kubika fye amano ku kuwamya amayanda yabo. Hagai kasesema wa kwa Lesa abepwishe ati: “Bushe ni nshita ya kuti imwe mwikale mu mayanda yenu ayo mwakupako imbao, ilyo ing’anda iyi [itempele lya kwa Yehova] yalyonaika?”—Hag. 1:4.

Finshi mwingasambililako kuli ili lyashi? Ukulamona kwati inshita Lesa afwaya ukufikilishapo ubufwayo bwakwe ili ukutali, kuti kwalenga twafumya amano ku milimo ya kwa Lesa no kubika fye amano ku fyesu. Natulangilile. Tutile mule-enekela ukuti kwalaisa abeni. Ico kuti calenga mwalabomba utumilimo twalekanalekana utwa kupekanishisha abeni benu. Lelo nga bamweba ukuti abeni balacelwako, bushe kuti mwaleka ukubapekanishisha?

Ibukisheni ukuti Hagai na Sekaria balyafwile abaYuda ukukanalaba ukuti Yehova alefwaya bakuule itempele pali ilya ine nshita. Hagai abakonkomeshe ukuti: “Koseni, mwe bantu bonse aba mu calo, kabili bombeni.” (Hag. 2:4) Balingile ukutendeka ukukuula no kucetekela ukuti, umupashi wa kwa Lesa wali no kubaafwa. (Seka. 4:6, 7) Bushe ici te kuti citusambilishe ukutila tatufwile ukumona kwati ubushiku bwa kwa Yehova buli ukutali?—1 Kor. 10:11.

 Mwilaibepa Lelo Muletontonkanya Bwino

Muli kalata yakwe iya cibili, umutumwa Petro alandile pa nshita ya kwa Yehova iya kuleta “imyulu ipya ne sonde lipya.” (2 Pet. 3:13) Alimwene ukuti bakapumya baletwishika nga ca kuti Lesa ali no kucitapo icili conse pa filecitikila abantunse. Baleibepa abati, takwali icili conse icali no kucitika no kuti “ifintu fyonse [fyali] fye filya fine fye fyali ukufuma apo icalo capangiilwe.” (2 Pet. 3:4) Petro alefwaya ukuti abantu baleke ukutontonkanya ifyo. Alembele ati: “Ndemwibukishako ifi fintu pa kuti mubikeko amano.” Aebele Abena Kristu banankwe ukuti bakapumya balilubile. Ku kale, Lesa talekelepo fye ilyo abantu balecita ifyabipa, lelo aliletele ilyeshi ilikalamba pa calo conse.—2 Pet. 3:1, 5-7.

Hagai na o akonkomeshe abaYuda batompweke mu 520 B.C.E. Atile: “Tontonkanyeni bwino pa mibele yenu.” (Hag. 1:5) Pa kubafwa ukutontonkanya bwino pa fintu, aebele bakapepa banankwe pa bufwayo bwa kwa Lesa na pa fyo alaya abantu bakwe. (Hag. 1:8; 2:4, 5) Pa numa fye ya kubakoselesha, batendeke na kabili ukukuula, nangu ca kutila ubuteko bwalibabindile. Na kabili abalwani balyeseshe ukupumfyanya ulya mulimo, lelo abantu tabalekele ukukuula. Abalashi balifumishepo icibindo, na pa numa ya myaka isano abantu balipwishishe ukukuula itempele.—Esra 6:14, 15; Hag. 1:14, 15.

Tontonkanyeni Bwino pa Mibele Yenu

Bushe na ifwe kuti twafuupulwa nga filya cali ku baYuda mu nshita ya kwa Hagai ilyo bakwete amafya? Ico nga cacitika, kuti catukosela ukuba abapimpa mu mulimo wa kushimikila. Lelo cinshi cingalenga twafuupulwa? Nalimo pa mulandu wa bunkalwe bwaba muli cino calo, limbi abantu kuti batucusha. Tontonkanyeni pali Habakuki uwaipwishe ukuti: “Kufika lilali ndelila kuli imwe ukuti mumfwe no kungafwa, pa kuti mumpusushe ku bunkalwe?” (Haba. 1:2, Today’s English Version) Umwina Kristu kuti aleka ukubika amano ku fya kwa Lesa no kupoosa fye amano ku fingalenga imikalile yakwe ukuwama pa mulandu wa kumona kwati Yehova alekokola ukuleta ubonaushi. Bushe ico kuti camucitikila na imwe? Nga twatendeka ukutontokanya ifyo, ninshi tuleibepa fye. Kanshi tufwile ukwesha na maka ukumfwila filya Baibolo itufunda ‘ukulatontonkanya bwino pa mibele yesu’ na filya itweba ‘ukulaibukisha ifi fintu pa kuti tulebikako amano’! Kuti twayipusha atuti: ‘Bushe mfwile ukupapa cino calo cabipa nga camoneka kwati cakokola ukonaulwa?’

Inshita ya Kulolela iyo Baibolo Yasobele

Tontonkanyeni pa mashiwi ya kwa Yesu ayalanda pa kupwa kwa cino calo. Ubusesemo bwa kwa Yesu ubwa nshiku sha kulekelesha ubusangwa mwi buuku lya kwa Marko, bulanda ukuti Yesu alibwekeshepo imiku iingi  ukutufunda ukuti tube abalola. (Marko 13:33-37) Tulasanga amashiwi na yambi aya kusoka mu busesemo bulanda pa bushiku ubukalamba ubwa kwa Yehova ubwa Armagedone. (Ukus. 16:14-16) Mulandu nshi Baibolo yatusokela imiku iingi? Apo twalilolela ubu bushiku pa nshita iimoneka iyalepa, tulakabila ukutwibukishako pa kuti lyonse tulemona ukuti impela naipalama.

Yesu alilangilile umulandu tufwile ukutwalilila ukuba abalola ilyo tulelolela impela ya buno bwikashi. Alandile pa muntu uo ing’anda yakwe yasanshilwe ku fipondo. Bushe ali no kuicingilila shani pa kuti ifipondo fimusansa? Ni pa kulola ubushiku bonse. Yesu apwile ukulanda ici cilangililo na mashiwi ya kutufunda aya kuti: “Mube abaiteyanya, pantu pa nshita mushenekele, e po Umwana wa muntu akesa.”—Mat. 24:43, 44.

Ici cilangililo citusambilisha ukuti tufwile ukuipekanya ukulolela, nangu ni pa nshita iyalepako. Tatufwile ukusakamikwa nga ca kuti impela ya buno bwikashi yakokola ukucila ifyo twale-enekela. Twilaibepa ukuti ‘inshita ya kwa Yehova tailafika.’ Ukutontonkanya kwa musango uyo kuti kwalenga twaleka ukuposako amano ku mulimo wa kushimikila imbila nsuma pa Bufumu.—Rom. 12:11.

Icingatwafwa Ukukanaibepa

Ilembo lya Abena Galatia 6:7 lilanda pa kubeipa ati: “Mwilufiwa . . . Ico umuntu alebyala, e co akalobolola.” Impanga iyalimwa nga taibyelwemo icili conse, icani e cimenamo. Kanshi nga tatulebikako amano ku fyo Lesa afwaya, kuti twalaibepa mu fyo tutontonkanya. Ku ca kumwenako, kuti twalalanda ati, ‘Ca cine ubushiku bwa kwa Yehova ukwisa kwena bukesa, lelo te nomba.’ Ukutontonkanya ifyo kuti kwalenga twatampa ukuwayawaya ilyo tulebomba imilimo ya kwa Lesa. Mu kuya kwa nshita, kuti twaleka ukubika amano kuli bukapepa. Nga caba ifyo ubushiku bwa kwa Yehova kuti bwatupumikisha.—2 Pet. 3:10.

Lelo te kuti tuleibepa nga ca kuti twalishinikisha fwe bene “ico Lesa afwaya, icisuma, icapokelelwa kabili icapwililika.” (Rom. 12:2) Cimo icingatwafwa sana, kulabelenga Icebo ca kwa Lesa lyonse. Amalembo kuti yatwafwa ukucetekela sana ukuti Yehova lyonse alaleta ubupingushi pa nshita ilya ine aimika.—Haba. 2:3.

Ifingatwafwa ‘ukufulukisha ukubapo kwa bushiku bwa kwa Yehova,’ kusambilila Baibolo, ukulapepa lyonse, ukulongana lyonse, ukushimikila e lyo no kucitila bambi ifisuma. (2 Pet. 3:11, 12) Nga tulecita ifi lyonse, Yehova akulamona. Umutumwa Paulo atweba ukuti: “Twinenuka ukucita icawama, pantu mu nshita yalinga tukalobolola nga tatutompweke.”—Gal. 6:9.

Ino te nshita ya kuibepa ukuti kucili inshita sana pa kuti ubushiku bwa kwa Yehova bukese. Lelo, ni nshita ya kukosha imitima yesu pantu ubushiku bwa kwa Yehova nabupalama.

[Icikope pe bula 4]

Hagai na Sekaria bakoseleshe abaYuda ukubomba umulimo wa kukuula

[Icikope pe bula 5]

Bushe umwine wa ng’anda eshiba ukuti umupupu aleisa nga acitile shani?