UBUMI BWABO

Ukushintilila Pali Yehova Kwalituletela Insansa

Abashimika Ili Lyashi ni ba Malcolm Allen

Tatwishiba ifikacitika mu bumi bwesu. Inshita shimo ifintu kuti fya-afya icine cine. Lelo Yehova alapaala abantu abashintilila pali ena, te pa mano yabo. Ifi e fyo ine no mwina mwandi twasambilila pa myaka iingi iyo twabombela Lesa. Umfweni ifyo ubumi bwesu bwali ne fyo bwaba nomba.

BATATA bamonene na bamayo umuku wa kubalilapo mu 1919 pa kulongana kwa citungu ukwa Basambi ba Baibolo ukwabelele mu Cedar Point, Ohio ku U.S.A. Baupene muli ulya wine mwaka. Nafyelwe mu 1922, e lyo umwaice wandi Paul afyelwe mu 1924. Umwina mwandi Grace afyelwe mu 1930. Abafyashi bakwe bali ni ba Roy na ba Ruth Howell, kabili bali Basambi ba Baibolo. Bashikulu na banakulu Grace nabo bali Basambi ba Baibolo, kabili bali fibusa fya kwa munyinefwe Charles Taze Russell.

Twaishibene na Grace mu 1947, kabili twaupene pa 16 July mu 1949. Ilyo tushilaupana twalilanshenye ukwabula ukupita mu mbali ifyo tukekala ku ntanshi. Twapingwilepo ukulabomba umulimo wa nshita yonse no kukanakwata abana. Pa 1 October mu 1950, twatendeke bupainiya. Lyena mu 1952, batwebele ukuya mu kubomba mu muputule.

UMULIMO WA KUTANDALILA IFILONGANINO NE SUKULU LYA GILEADI

Ine no mwina mwandi twamwene ukuti twalekabila aba kutukansha pa kuti tukabombe bwino umulimo twapeelwe. Nalesambilila kuli bamunyinefwe abaishibishe uyu mulimo, e lyo nalefwaya na Grace akwate aba kumukansha. Nalandile na munyinefwe Marvin Holien uwabombele mu mulimo wa kutandalila ifilonganino pa myaka iingi kabili uwali fye kwati ni lupwa lwesu, namwebele ukuti: “Grace mwaice kabili talaishiba sana ukubomba uyu mulimo. Bushe mwalishibako bamo abengamusambilishako ifya kubomba bwino uyu mulimo?” Batile: “ Ee, nalishibako nkashi Edna Winkle, alabomba bwino bupainiya kabili kuti amwafwa bwino sana.” Ilyo papitile inshita ba Grace balandile pali ba Edna ukuti: “Balingafwile ukukanatiina ukulanda na bantu pa mayanda yabo, ukwishiba ifya kucita abantu nga bakaana ukukutika, kabili balinsambilishe no kukutika ilyo abo ndelanda nabo balelanda pa kuti njishibe ifya kwasuka bwino. Ala ba Edna balingafwile icine cine!”

Twabombeele mu miputule ibili mu citungu ca Iowa, ne ncende shimo isha Minnesota na South Dakota. Lyena batutumine mu muputule wa New York Circuit 1, umwali ne tauni lya Brooklyn na  Queens. Tatwakatale atulaba ifyo twaumfwile ilyo twaile mu kubombela muli uyu muputule, twaleimona ukuti tatwafikilepo ukubomba. Muli uyu muputule mwali ne Cilonganino ca Brooklyn Heights abalelonganina pa Ng’anda ya Bufumu iya pa Bethel kabili mwali na bamunyinefwe abengi aba pa Bethel abaishiba ifingi ifya mu Baibolo. Pa numa ya kulanda ilyashi lya mulimo, munyinefwe Nathan Knorr anjebele ati: “Munyinefwe Malcom, wacitufunda bwino, kabili filya fine wacilanda e fyo tufwile ukubombelapo. Uleibukisha ukuti nga tauletufunda ninshi tauleafwa icilonganino ca kwa Lesa. Twatasha, utwalilile ukubomba bwino.” Ilyo twapwile ukulongana nalishimikileko Grace. Pa numa, twaile mu muputule wesu uwa pa Bethel kabili twalililile pantu inshita yonse iyi twalisakamene sana.

Ilyo papitile imyeshi iinono, twapokelele kalata iya kutwita kwi Sukulu lya Gileadi ilyalenga 24 ilyo twali no kupwa mu February, 1955. Ilyo tushilaya ku sukulu, balitwebele ukuti nga twapwisha isukulu, nalimo te kuti tube bamishonari. Lelo ili sukulu lyali no kutusambilisha ukubomba bwino umulimo wa kutandalila ifilonganino. Twalisambilile ifintu ifisuma ifingi kabili twasambilile no kuba abaicefya.

Ilyo twapwishishe isukulu, naishileba kangalila wa citungu. Naletandalila ifitungu ifyali mu Indiana, Michigan, na Ohio. Lyena mu December 1955, twalipapile ilyo twapokelele kalata ukufuma kuli munyinefwe Knorr umo atile: “Ndefwaya munjebe ifyo mwingatemwa, mulande ukufuma pa nshi ya mutima wenu. Munjebe nga kuti mwatemwa ukwisa kuno ku Bethel no kulabombela pano . . . nelyo ukuya mu kubombela ku calo cimbi pa numa ya kubomba pa Bethel pa nshita iinono. Nampo nga kuti mwatemwa ukulabomba mu citungu nelyo mu muputule, njebeni.” Twabebele ukutila kuti twabomba umulimo uuli fye onse uo bengatupeela. Tapapitile ne nshita, balitwitile ukuya mu kubombela pa Bethel!

TWALI-IPAKISHE UKUBOMBELA PA BETHEL

Pa milimo nabombele ilyo nali pa Bethel pali no kuya mu kulanda amalyashi ku filonganino, pa kulongana kwa muputule no kwa citungu mu United States monse. Nalesambilisha na bamunyinefwe abacaice abengi imilimo iyalekanalekana kabili mu kuya kwa nshita aba bamunyinefwe baishiletendeka ukubomba imilimo iingi mu cilonganino ca kwa Yehova. Na mu kulekelesha, naishileba kalemba wa kwa munyinefwe Knorr mwi ofeshi ilyaleangalila umulimo wa kushimikila mu calo conse.

Imyaka nabombele mu Dipartimenti ya Mulimo e myaka natemenwe sana. E ko nabombele na munyinefwe T. J. (Bud) Sullivan. Uyu munyinefwe  alyangalilepo Dipartimenti ya Mulimo pa myaka iingi. Lelo kwali bamunyinefwe bambi abo nasambilileko ifingi, pali aba pali na munyinefwe Fred Rusk. Ndeibukisha, bushiku bumo namwipwishe ati: “Ba Fred mulandu nshi mwatemenwa ukuti nga nalemba kalata mwa-alulamo fimo?” Balisekele no kunjeba ati: “Munyinane Malcom, nga walanda fimo kuti walondolola umo uloseshe, lelo nga walemba fimo, maka maka nga fifumine kuno ku Bethel fifwile ukuba ifyalungama kabili ifyaumfwika.” Lyena banjebele cikuuku cikuuku abati: “Wilasakamana, ulabomba fye bwino, ukasuka awishiba ukubomba bwino.”

Ilyo twali pa Bethel, umwina mwandi alibombele imilimo iyalekanalekana, apali no mulimo wa kuwamya imiputule ya kwikalamo. Alitemenwe sana ukubomba uyu mulimo. Ukufika fye na ino nshita, nga twakumanya bamunyinefwe abali fye abalumendo ilyo twali pa Bethel, balatasha sana umwina mwandi, batila: “Mwalinsambilishe ifya kwanshika bwino ubusanshi, na bamayo balitemwa sana pa fyo mwansambilishe.” Ba Grace balibombele na ku dipartimenti ya Magazini, iya Makalata e lyo ne ya kukopolola ifyebo pa matepu. Ukubomba imilimo iyalekanalekana kwalibafwile ukwishiba ukuti umulimo onse uo bengatupeela mu kuteyanya kwa kwa Yehova nelyo ukuli konse uko bengatutuma, lishuko kabili lipaalo icine cine. Na ino ine nshita, e fyo bamona.

IFINTU FYA-ALUKA

Mu 1975, twamwene ukuti abafyashi besu balekabila ukubasakamana pantu balikotele. Ici calengele ukuti tupingulepo ukucita icintu icali icayafya nga nshi. Tatwalefwaya ukufuma pa Bethel no kusha bamunyinefwe abo twatemenwe nga nshi. Lelo, nalimwene ukuti mulimo wandi uwa kusakamana abafyashi besu. E ico, twalisukile twafuma pa Bethel kabili twalesubila ukuti ifintu nga fyaba bwino kuti twabwela.

Pa kuti ndesakamana ulupwa, natendeke ukubomba ku kampani ka inshuwalansi. Ncili ndebukisha ifyo maneja anjebele ilyo nalesambilila iyi milimo, atile: “Ilingi line tubomba iyi ncito ya kufwaya abantu ba kulembesha inshuwalansi icungulo pantu e lyo basangwa sana. Calicindama sana ukuya mu kufwaya abantu lyonse icungulo.” Namwaswike nati: “Ico mwalanda cishinka, kabili nshiletwishika ukuti mulelanda ukulingana ne fyo mwaishiba iyi milimo. Lelo na ine nalikwata imilimo iyacindama iya kwa Lesa iyo nshifwaya ukulekelesha, kabili nshilefwaya ukutendeka ukulekelesha iyi milimo. Kwena nakulabomba, lelo pali Cibili icungulo na pali Cine, nakulaya mu kulongana pantu ukulongana kwalicindama sana.” Yehova alimpaala icine cine pantu nshatalapuswa ku kulongana pa mulandu wa ncito.

Ilyo bamayo balefwa mu ng’anda basungila abakote, e po twali. Bafwile mu July mu 1987.  Umukalamba wa banasi aebele ba Grace ati: “Bana Allen, kabiyeni ku ng’anda muyetuusha. Bonse nabeshiba ukuti lyonse mwaleba kuno ku kutensha banokofyala. Namubomba mayo mwilasakamana.”

Mu December 1987, twalilembele ifipepala fya kwipushishapo ukubomba na kabili pa Bethel, icifulo ico twatemenwe sana. Lelo pa numa ya nshiku ishinono, ba Grace balibasangile na kansa ya mu mala. Pa numa ya kubalepula, balipolele kabili babebele ukuti kansa naipwa. Pali iyi ine inshita, twapokelele kalata ukufuma ku Bethel umo batwebele ukuti tutwalilile ukubomba mu cilonganino twali. Twalitwalilile ukubombesha mu mulimo wa Bufumu.

Mu kuya kwa nshita, nalisangile incito ku Texas. Twamwene ukuti kuti cawama ukukuukila kuli uyu musumba pantu kwalikabako. Pa myaka 25 iyo twaikala kuno ku Texas, aba bwananyina balatusakamana kabili twalitemwana nabo sana.

IFYO TWASAMBILILAKO

Ba Grace balilwalapo kansa ya mu mala, iya pa mukoshi kabili nomba line balilwele na kansa ya kwi bele. Lelo tabailishanya pa mafya bakwata, balancindika pa kuba umutwe wa lupwa kabili tulabombela pamo. Ilingi abantu balabepusha ukuti, “Cinshi calenga ukuti imwe na bena mwenu muleikala bwino no kuba ne nsansa?” Babeba ukuti kwaba ifintu fine ifyalenga: “Tuli fibusa. Cila bushiku tulalanshanya. Twalitemwa ukuba pamo lyonse. Kabili nga twakalifyanya, tatuya mu kusendama kano twawikishanya.” Kwena limo tulapusana lelo tulelelana no kulabako, ukucita ifi kulatwafwa sana.

Ku mafya twapitamo twalisambililako ifintu ifingi, pamo nga:

(1) Ukushintilila lyonse pali Yehova no kukanailishanya pa mafya yonse ayo asuminisha ukutuponena. Te kwesha ukushintilila pa mano yenu.—Amapi. 3:5, 6; Yer. 17:7.

(2) Ukuleka Icebo ca kwa Yehova ciletutungulula muli fyonse. Ukumfwila Yehova na mafunde yakwe kwalicindama sana. Tufwile fye ukusalapo ukumfwila Yehova nelyo ukukanamumfwila, takwaba ukuba pa kati.—Rom. 6:16; Heb. 4:12.

(3) Icacindama sana, kupanga ishina ilisuma na Yehova. Fwayeni ubufumu intanshi, te fyuma iyo.—Amapi. 28:20; Luk. Mil. 7:1; Mat. 6:33, 34.

(4) Mulepepa ukuti mulebomba bwino imilimo ya kwa Yehova no kuti muleba abacincila. Mulebika amano ku fyo mwingakumanisha ukubomba, te ku fyo mushingakumanisha.—Mat. 22:37; 2 Tim. 4:2.

(5) Ukwishiba ukuti takwaba icilonganino cimbi ico Yehova abomfya.—Yoh. 6:68.

Ine na ba Grace cila muntu twalibombela Yehova pa myaka ukucila pali 75, kabili ukutula apo twaupanina twalibomba imyaka mupepi na 65. Twali-ipakisha sana ukubombela Yehova pamo pa myaka yonse iyi. Tatuletwishika ukuti bamunyinefwe na bankashi nabo bakaba ne nsansa isho abantu bakwata nga bashintilila pali Yehova.

[Icikope pe bula 17]

[Icikope pe bula 18]

Ukufuma ku kuso: Ba Nathan Knorr, ba Malcolm Allen, ba Fred Rusk, ba Lyle Reusch, ba Andrew Wagner

[Amashiwi pe bula 18]

“Nga tauletufunda ninshi tauleafwa icilonganino ca kwa Lesa. Utwalilile ukubomba bwino”

[Icikope pe bula 19]

Pa muulu: Ba Fern na ba George Couch na ba Grace na ine ku Gileadi, mu 1954

[Icikope pe bula 19]

Pa nshi: Ndebombela mu Dipartimenti ya Mulimo, mu 1956

[Amashiwi pe bula 20]

“Ukushintilila lyonse pali Yehova no kukanailishanya pa mafya yonse ayo asuminisha ukutuponena”

[Icikope pe bula 20]