Gha Mwẹ Ẹnina Daa “Emwa Hia”
VBE Jesu maa erhuanegbe ẹre vbene a ya kporhu hẹ, ọ keghi gi iran rẹn wẹẹ, ẹi re emwa hia ẹre ọ khian gha rhie ehọ ne iran taa yi. (Luk 10:3, 5, 6) Vbe ima ghaa rre ikporhu, emwa eso sẹtin rhovbiẹ ima, iran sẹtin vbe yaa ima hin owa iran rre. Emwi vbenian keghi yae lọghọ ne ima ye gha mwẹ ẹnina daa emwa ne ima kporhu ma.
Ọmwa nọ mwẹ ẹnina i rhie aro gberra ọlọghọmwa ne emwa ọvbehe ye, ọ keghi mwẹ itohan daa iran, ọ vbe gha hoo nọ ru iyobọ. Ẹnina ne ima mwẹ daa emwa ne ima kporhu ma gha worua, izọghae ne ima ya kporhu ghi vbe worua. Ma sẹtin ya izọghae gie erhẹn. Ne erhẹn mieke na gha ba ẹse, ọ khẹke ne a gha hie erhẹn yọ. Ọna rhiema wẹẹ, ne ima mieke na gha mwẹ izọghae sayọ, te ọ khẹke ne ima gha mwẹ ẹnina daa emwa ne ima kporhu ma.—1 Tẹs 5:19.
Vbe ima khian ya sẹtin gha mwẹ ẹnina daa emwa ọvbehe hẹ agharhemiẹn wẹẹ ọ lọghọ ne a ru vberriọ ugbẹnso? Gi ima guan kaẹn arhunmwu eha ne ima gha sẹtin ya egbe ta—Jehova, Jesu kevbe ukọ e Pọl.
YA EGBE TAE ODẸ NE JEHOVA YA RHIE ẸNINA MA
Jehova keghi re Osa nọ mwẹ izinegbe. Ke ukpo arriaisẹn nibun gha dee ẹre eghian ke sa ọrho ya eni ẹnrẹn, ọrheyerriọ, te irẹn ye “maan ne emwa ẹsoghodan kevbe emwa dan.” (Luk 6:35) Ne Jehova na mwẹ izinegbe vbe egbe ima, ẹre ọ gele rhiẹre ma wẹẹ, ọ mwẹ itohan daa ima. Irẹn hoo ne “emwa hia” miẹn fan. (1 Tim 2:3, 4) Osanobua keghi khuiwu emwi dan, ọrheyerriọ, aro nọ ghaan ẹre ọ ya ghee emwa nagbọn rhunmwuda, ọ ma hoo ne ọmwa rhọkpa fuan.—2 Pita 3:9.
E Jehova rẹnrẹn wẹẹ te Esu wa bibi emwa nibun odẹ. (2 Kọr 4:3, 4) Ibiẹka ẹre nibun ye khin vbe a suẹn gha taa ohoghe ma iran vbekpae Osanobua. Ọna ẹre ọ zẹe ne ọ na lọghọ ne iran do miẹn odẹ ọghe ẹmwata yi. E Jehova wa mu egbe ne ọ ya ru iyobọ ne emwa vbenian. Vbe ima ya rẹn hẹ?
Gi ima guan kaẹn obọ ne Jehova ya muẹn Ivbi e Ninevi nẹdẹ. Agharhemiẹn wẹẹ uyinmwẹ atosi ẹre ọ gu iran obọ ro, e Jehova keghi tama e Jona wẹẹ: “Wẹ ma miẹn wẹẹ ẹi mwẹ mẹ ma tohan e Ninevi ne ẹvbo nọkhua nii. A rhe tae na, ọ sẹ [emwa] arriaisẹn iyehan (120,000) nọ ma rẹn ọkpa rẹn eva ni rre uwu ẹre.” (Jona 4:11) E Jehova keghi mwẹ itohan daa Ivbi e Ninevi rhunmwuda iran i mwẹ irẹnmwi ọghe ẹmwata vbekpa irẹn. Ọna ẹre ọ si ẹre ne Osanobua na gie Jona ne ọ ya ya obọ sekhae ne iran.
Aro nọ ghaan ẹre Jehova ya ghee emwa hia, erriọ vbe khẹke ne ima gha ye. Odẹ ọkpa ne ima khian ya gha ya egbe tae Jehova ọre ne ima gha ya izọghae kporhu ma emwa hia, ọ gha khọn rẹn wẹẹ eso i kue rhie ehọ ne ima taa yi ugbẹnso.
YA EGBE TAE ODẸ NE JESU YA RHIE ẸNINA MA
Te Jesu vbe ye vbe Erhae. Ọ wa vbe gha mwẹ itohan daa emwa ni ma rẹn odẹ ọghe ẹmwata. E Baibol keghi kha wẹẹ: “Ugbẹnvbe ọ ghi miẹn avbe emwa ni gbe ẹbu, ekhọe ẹre keghi vuọn ne agiẹngiẹn, rhunmwuda ehia wa khọn yo khọn rre zẹ vbe ohuan ne ẹi mwẹ nọ suẹe.” (Mat 9:36) Jesu rẹn evbọzẹe ne ohanmwẹ orhiọn na gha gbe iran. Avbe ọkaolotu ọghe ugamwẹ Ivbi e Ju kegha ya obọ atosi mu iran, erriọ iran vbe ya gha taa ohoghe ma iran vbekpae Osanobua. Jesu rẹn wẹẹ, enibun vbuwe iran i khian miẹn odẹ ọghe ẹmwata yi rhunmwuda isievẹn eso ne iran gha werriẹ aro daa, ọrheyerriọ, ọ na ye maa iran “emwi nibun.”—Mak 4:1-9.
Deghẹ emwa eso ma rhie ehọ ne ima taa yi vbe ima ghaa kporhu, ọ khẹke ne ima hia ne ima rẹn emwi nọ si ẹre. Emwa eso sẹtin gha ya aro tila e Baibol kevbe Ivbiotu e Kristi rua rhunmwuda uyinmwẹ dan ne emwa eso ni tie egbe iran Ivbiotu e Kristi yin. Eso i kue danmwehọ ima rhunmwuda ohoghe ne a tama iran vbekpae ima, vbene ohan na mu eso rhunmwuda ozan ne iran gha miẹn vbe obọ ẹgbẹe ra vbe obọ emwa ni rre ẹdogbo ne iran ye.
Emwa eso ne ima dekun vbe ima ghaa rre ikporhu keghi re emwa ni rre uwu orriara rhunmwuda emwi nọ wegbe nọ sunu daa iran. Ọtẹn nokhuo ọkpa nọ re arọndẹ na gie ye isi na tie ẹre Kim keghi kha wẹẹ: “Emwa nibun ni rre ako ọkpa ne ima na kporhu i ghi mwẹ emwi ewe rhọkpa rhunmwuda okuo nọ khọn rẹn vbe ikinkin nii. Iran i vbe mwẹ ayayẹro wẹẹ emwi gha dunna vbe odaro. Te iran ghi ghee emwa hia vbirhi vbirhi rhunmwuda iran ma ghi gbae ẹko ọmwa rhọkpa. Iro wa han iran. Emwa nibun i zẹdẹ danmwehọ vbe edogbo ne a kha na. Ọ mwẹ ẹdẹ ọkpa ne ọyan owa ọkpa ya abẹ ẹkpẹn khu mwẹ hin owa re rre.”
Vbọzẹe ne Kim na ye gha mwẹ ẹnina daa emwa ni rre ẹdogbo nii agharhemiẹn wẹẹ emwi vberriọ sunu daa re? Ọ keghi kha wẹẹ: “Ibude nọ rre ebe Itan 19:11 ẹre ọ ru iyobọ mẹ, nọ khare wẹẹ: ‘U ghaa re ọmọ nọ wan, u gha zinegbe vbe ohu a gha muẹn.’ I gha yerre emwi nọ sunu daa emwa ni rre ẹdogbo nii, I wa gha tohan iran. Sokpan, ẹi re emwa hia ni rre ẹdogbo ne a kha na ẹre ọ zẹ aro igbinna daa ima. Eso wa kue ne ima gha gu iran tie Baibol.”
Ma sẹtin nọ egbe ima ọta vbenian, ‘Deghẹ imẹ ẹre emwi vberriọ sunu daa, I gha kue ne emwa kporhu ma mwẹ ra?’ Vbe igiemwi, gia kha wẹẹ, ọ kpẹre ne emwa ke na iyẹn ohoghe ma ima vbekpae Avbe Osẹe Jehova. Ma ghaa rre ihe vberriọ, ughaghe, ima i khian vbe rhie ehọ ne iran taa yi. Te ima gha te vbe gha re emwa ni khẹke ne a mwẹ ẹnina daa. Jesu khare wẹẹ, obọ ne ima hoo ne emwa ya gha mu ima, ẹre ọ vbe khẹke ne ima ya gha mu iran. Ma ghaa ye ọna rre, ọ gha ya ima gha mwẹ enina daa emwa ọvbehe, uhiẹn vbọ ghaa lọghọ ne ima ru vberriọ.—Mat 7:12.
YA EGBE TAE ODẸ NE PỌL YA RHIE ẸNINA MA
Ukọ e Pọl wa gha mwẹ ẹnina daa emwa ọvbehe, uhiẹn ya sẹ egbe emwa ni ya obọ atosi muẹn. Vbọzẹe? E Pọl ma mianmian obọ ne irẹn ka ya gha mu emwa ọvbehe. Ọ keghi kha wẹẹ: “Vbe ẹghẹ nọ gberra, te I ghaa ye ukpẹ sankaẹn, I zọe kpokpo, I na vbe gha filo unu giẹ. Sokpan Osanobua tohan mwẹ, rhunmwuda wẹẹ, ne I ma na yayi nii, I ma rẹn emwi ne I ghaa ru.” (1 Tim 1:13) E Pọl wa rẹn wẹẹ, Osanobua kevbe Jesu mwẹ itohan daa irẹn. Rhunmwuda ọni, ọ kegha mwẹ ẹnina daa ẹmwa ni ghaa zọe kpokpo rhunmwuda, erriọ irẹn ka vbe gha ye.
Iwinna 17:22, 23) Obẹlẹ ughughan ẹre Pọl loo ro ya kporhu ma emwa ughughan, nọ mieke na sẹtin “silo iran ba egbe.”—1 Kọr 9:20-23.
Ọ mwẹ ẹghẹ eso ne Pọl ya dekun emwa ne iyayi ọghe ohoghe gbọzinian vbe ekhọe iran. Vbọ ghi ru? Ebe iwinna 17:16 keghi gi ima rẹn wẹẹ, vbe Pọl rre Atẹns, “egbe keghi wa wọọ ẹre, vbe ọ miẹn vbene ẹbọ ne a manọẹn wa gba ehe hia vbe ẹvbo nii.” Ọrheyerriọ, ẹbọ ne Ivbi Atẹns ghaa gho, nọ ya egbe wọọ e Pọl, ẹre Pọl loo ro ya kporhu ma iran. (Ma gha dekun ẹmwa ni ma kue rhie ehọ ne ima taa yi vbe ikporhu ra emwa ne iyayi ohoghe gbọzinian vbe ekhọe iran, ọ khẹke ne ima ya egbe tae Pọl. Ma sẹtin loo emwi ne ima rẹnrẹn vbekpae iran ya kporhu “iyẹn ọfumwegbe” ma iran. (Aiz 52:7) Ọtẹn nokhuo ọkpa ne a tie ẹre Dorothy keghi kha wẹẹ: “Iyayi ne emwa nibun mwẹ vbe ako ne ima na kporhu ọre wẹẹ, ọmwa ne ọ mwẹ ekhọe ibisi kevbe nọ rhie aro tua abakuru ẹre Osanobua khin. I gha dekun emwa vbenian, I ka tian iran ye iyayi ne iran mwẹ. Vbe iyeke ọni, I gi iran rẹn emwi ne Baibol khare vbekpae akpa esiesi ne Jehova mwẹ, kevbe emwi nọ yan rẹn wẹẹ irẹn gha ru vbe odaro.”
‘GHA YA EMWI NỌ MAAN RHIE OBỌ YAN ỌKHỌ UHUNMWU’
Zẹvbe ne ima ya sikẹ ufomwẹ ọghe agbọn Esu na, te uyinmwẹ emwa khian gha “rhia yọ rhia yọ.” (2 Tim 3:1, 13) Vbọrhirhighayehẹ, ọ ma khẹke ne uyinmwẹ emwa ya ima khian emwa ne ẹi ghi ghọghọ ra ẹmwa ne ẹi ghi mwẹ ẹnina. E Jehova gha sẹtin ru iyobọ ne ima, ne ima mieke na sẹtin gha ya emwi esi khọnmiotọ yaẹn emwi dan. (Rom 12:21) Arọndẹ ọkpa ne a tie ẹre Jessica keghi kha wẹẹ: “Emwa ni tọn egbe mu kevbe ni ghee ima sila sila ẹre I mobọ dekun vbe ikporhu. Emwi vbenian keghi ya ohu mu ọmwa. Vbene I te suẹn gha kporhu ma emwa vberriọ, I ka na erhunmwu gie Jehova ne I mieke na sẹtin gha ghee emwa vberriọ zẹ vbene Jehova ghee iran. I gha na erhunmwu nẹ vbenian, ohu iran i ghi mu mwẹ, emwi ne I ghi rhie aro tua ọre iyobọ ne I gha sẹtin ru ne iran.”
Ọ vbe khẹke ne ima gha rhie igiọdu ne etẹn ne ima gba kporhu. Jessica ye vbe kha wẹẹ: “Ọmwa gha ru emwi nọ sọnnọ ọtẹn vbe ima ghaa rre ikporhu, Ii zẹdẹ hoo ne ọni gha re iyẹn ne ima ghi na. I mu iyẹn ọvbehe rre, vbe na ghee ọmọ esi ne ikporhu iyẹn nọ maan biẹ agharhemiẹn wẹẹ emwa eso i kue danmwehọ.”
E Jehova wa rẹn isievẹn ne ima werriẹ aro daa vbe iwinna ikporhu iyẹn nọ maan. Ma ghaa ya egbe tae Jehova vbe odẹ ne ọ ya rhie itohan ma, ọ keghi ya ẹko rhiẹnrhiẹn ọnrẹn. (Luk 6:36) Sokpan, ọ mwẹ ẹghẹ ne Jehova khian mwẹ ẹnina sẹ. Ọ rẹn ẹghẹ nọ khẹke ne ọ khian ya guọghọ agbọn Esu rua. Vbene ọ te sẹ ẹghẹ nii, te ima khian ye gha kporhu. (2 Tim 4:2) Nọnaghiyerriọ, gi ima gha ya izọghae kevbe ẹnina kporhu ma “emwa hia.”