1, 2. (a) Nganong dili malipayon si Ana samtang nangandam alang sa panaw? (b) Unsay atong makat-onan sa kasinatian ni Ana?

SI Ana puliki sa pagpangandam alang sa panaw, nga naningkamot nga dili maghunahuna sa iyang mga problema. Angay untang malipayon kanang panahona. Nabatasan sa iyang banang si Elkana nga dad-on matag tuig ang tibuok pamilya sa tabernakulo sa Shilo aron sa pagsimba. Gusto ni Jehova nga malipayon ang maong okasyon. (Basaha ang Deuteronomio 16:15.) Sa walay duhaduha, si Ana nalipay sa pagtambong sa maong mga pista sukad pa sa iyang pagkabata. Apan sa milabayng pipila ka tuig, nausab ang iyang kahimtang.

² Siya gihigugma sa iyang bana. Apan si Elkana may laing asawa. Ang ngalan niini maoy Penina, ug morag gusto niining himoong miserable ang kinabuhi ni Ana. Si Penina nakakitag paagi nga maguol si Ana bisan sa panahon sa tinuig nga mga pista. Unsay iyang gibuhat? Ug sa unsang paagi ang pagtuo ni Ana kang Jehova nakatabang niya nga masagubang ang problema nga daw wala nay solusyon? Kon ikaw nawad-ag kalipay tungod sa mga problema, mahimong madasig ka sa kasinatian ni Ana.

3, 4. Unsa ang duha ka dakong problema ni Ana, ug nganong lisod kadtong sagubangon?

³ Ang Bibliya naghisgot sa duha ka dakong problema ni Ana. Sa unang problema may mahimo pa siya, apan sa ikaduha, wala gayod. Ang unang problema niya mao nga duna siyay karibal kinsa naglagot kaniya. Ikaduha, siya baog. Lisod kaayo kana alang sa usa ka babaye nga gustog anak, ilabina sa kultura ug panahon ni Ana. Ang matag pamilya gustog anak aron dili mawala ang ilang kaliwat. Ang pagkabaog giisip nga tunglo ug dakong kaulawan.

⁴ Maantos ra unta ni Ana ang iyang problema kon dili pa tungod ni Penina. Dili gayod sayon kon ang lalaki daghag asawa. Sagad moresulta kana sa pangabugho, away, ug kahiubos. Sukwahi  kana sa sukdanan nga gilatid sa Diyos sa tanaman sa Eden nga ang lalaki angay nga usa ray asawa. (Gen. 2:24) Busa gipakita sa Bibliya nga dili maayo ang daghag asawa, sama sa nahitabo sa panimalay ni Elkana.

5. Nganong gustong pasakitan ni Penina si Ana, ug giunsa niya kana paghimo?

⁵ Dayag nga mas pinangga ni Elkana si Ana. Ang mga Hudiyo nagtuo nga si Ana ang unang gipakaslan, ug pipila ka tuig sa ulahi si Penina. Wala kita makaseguro niana, apan ang segurado mao nga si Penina nagselos pag-ayo kang Ana ug daghan siyag gihimo aron pasakitan si Ana. Nakabentaha si Penina kay siya dili baog. Samtang nagkadaghan ang iyang anak, misamot ang iyang pagkamapahitas-on. Imbes kaluy-an ug hupayon si Ana, iya hinuong gipahimuslan ang situwasyon ni Ana. Ang Bibliya nag-ingon nga si Ana gibiaybiay pag-ayo ni Penina “aron siya masamok.” (1 Sam. 1:6) Gusto ni Penina nga pasakitan si Ana, ug milampos siya.

6, 7. (a) Bisan pa sa paningkamot ni Elkana nga hupayon si Ana, nganong wala gihapon mosumbong si Ana sa tinuod nga nahitabo? (b) Ang pagkabaog ba ni Ana nagpasabot nga si Jehova nasuko kaniya? Ipatin-aw. (Tan-awa ang footnote.)

⁶ Ang paboritong kahigayonan ni Penina sa pagbiaybiay kang Ana mao ang tinuig nga panaw paingon sa Shilo. Nianang panahona hatagan ni Elkana ug bahin ang tagsa-tagsa ka “anak nga lalaki ug babaye” ni Penina aron ihalad kang Jehova. Apan ang madawat sa iyang pinangga nga si Ana mao ang espesyal nga bahin. Dayon ipabati gyod ni Penina nga labaw siya kang Ana ug pahinumdoman siya sa iyang pagkabaog, nga tungod niana magbakho intawon si Ana ug dili na ganahang mokaon. Siyempre, wala malilong kang Elkana nga ang iyang pinalanggang si Ana nagminghoy ug wala mokaon, mao nga gusto niyang hupayon kini. “Ana,” siya nangutana, “nganong naghilak ka, ug nganong dili ka mokaon, ug nganong masulub-on ang imong kasingkasing? Dili ba ako labi pang maayo alang kanimo kay sa napulo ka anak nga lalaki?”—1 Sam. 1:4-8.

⁷ Nasabtan ni Elkana nga naguol si Ana kay wala kiniy anak. Ug seguradong gipabilhan ni Ana ang pasalig sa gugma sa iyang bana. * Apan walay rekord sa Bibliya nga si Elkana naghisgot sa gibuhat ni Penina o nga si Ana misumbong kang  Elkana. Tingali naghunahuna si Ana nga kon isumbong niya si Penina, mosamot lang ang iyang problema. Unsa man poy mahimo ni Elkana? Dili kaha mograbe lang ang pagdumot ni Penina kang Ana, ug basin hasta ang mga anak ug mga ulipon ni Penina maglagot na kaniya? Basig mosamot lang hinuon ang iyang pagbati nga sinalikway siya diha sa iyang kaugalingong panimalay.

8. Sa dihang biaybiayon o makasinatig inhustisya, nganong makapahupay ang paghinumdom nga si Jehova maoy Diyos sa hustisya?

⁸ Nahibalo man si Elkana o wala sa gipangbuhat ni Penina, kanang tanan nakita ni Jehova. Girekord kana diha sa Bibliya aron magsilbing pasidaan nga si Jehova dili malipay bisan sa daw ginagmayng buhat sa kasina ug pagdumot. Sa laing bahin, ang mga tawong buotan ug dili-palaaway sama ni Ana madasig sa pagkahibalo nga ang Diyos sa hustisya magtul-id sa mga butang sa iyang gitakdang panahon ug sa iyang paagi. (Basaha ang Deuteronomio 32:4.) Lagmit nasayod niana si Ana mao nga siya midangop kang Jehova.

9. Unsay atong makat-onan sa pagkaandam ni Ana nga mopanaw paingon sa Shilo bisag nahibalo siya sa buhaton sa iyang karibal?

⁹ Kadlawon pa lang, puliki na kaayo ang tibuok pamilya. Ang tanan, bisan ang mga bata, nangandam sa biyahe paingon sa Shilo. Sila magbaktas ug mga usa o duha ka adlaw latas sa bukirong dapit sa Epraim nga kapig 30 kilometros ang gilay-on. * Nahibalo si Ana kon unsa na poy buhaton sa iyang karibal. Apan mikuyog gihapon siya. Busa, maayo siyang panig-ingnan alang sa mga alagad sa Diyos kaniadto ug karon. Dili gayod nato tugotan nga maapektohan ang atong pag-alagad sa Diyos tungod sa dili-maayong panggawi sa uban. Kon magpaapekto ta, dili nato madawat ang mga panalangin nga makatabang nato sa paglahutay.

10, 11. (a) Nganong si Ana miadto dayon sa tabernakulo? (b) Sa unsang paagi gisulti ni Ana sa iyang langitnong Amahan diha sa pag-ampo ang tanan nga anaa sa iyang kasingkasing?

¹⁰ Human sa tibuok adlawng pagbaktas, sa kataposan duol na gayod sila sa Shilo. Kini nahimutang sa usa ka bungtod nga gilibotan sa ubang mas habog nga mga bungtod. Samtang nagkaduol sila, si Ana lagmit namalandong kon unsay iyang iampo kang Jehova. Pag-abot nila sa Shilo, nangaon ang tibuok pamilya. Si Ana mibiya sa grupo ug miadto dayon sa tabernakulo ni Jehova. Atua didto ang hataas nga saserdote nga si Eli nga naglingkod daplin sa pultahan.  Apan ang atensiyon ni Ana nasentro sa Diyos. Hugot ang iyang pagtuo nga dunggon ang iyang pag-ampo diha sa tabernakulo. Kon walay makasabot sa iyang problema, segurado nga ang iyang Amahan sa langit nakasabot kaniya. Wala na niya kapugngi ang giluom niyang kasakit ug siya mihilak.

¹¹ Nagbakho si Ana nga nakigsulti kang Jehova. Ang iyang ngabil nagkibotkibot samtang hilom siyang nagpahungaw sa iyang gibati. Sa iyang taas nga pag-ampo, iyang gisulti sa Amahan ang tanan nga anaa sa iyang kasingkasing. Apan ang iyang giampo dili lang ang pagbatog anak. Gawas nga buot niyang makadawat ug panalangin, siya nagtinguha nga mohatag sa Diyos sa iyang maarangan. Busa nanaad siya nga kon hatagan siyag anak nga lalaki, iya kining ihalad kang Jehova aron mag-alagad Kaniya sa tibuok kinabuhi.—1 Sam. 1:9-11.

12. Sama sa gipakita sa panig-ingnan ni Ana, unsay angay natong hinumdoman maylabot sa pag-ampo?

¹² Si Ana naghatag ug maayong panig-ingnan alang sa tanang alagad sa Diyos maylabot sa pag-ampo. Si Jehova nagdapit sa iyang mga alagad sa pag-ampo kaniya nga walay pagpanuko, nga magtugyan sa tanang kabalaka ngadto kaniya sama sa usa ka batang may pagsalig sa iyang mahigugmaong ginikanan. (Basaha ang Salmo 62:8; 1 Tesalonica 5:17.) Si apostol Pedro giinspirar sa pagsulat niining makahupayng mga pulong maylabot sa pag-ampo kang Jehova: “Itugyan kaniya ang tanan ninyong mga kabalaka, kay siya may kahingawa kaninyo.”—1 Ped. 5:7.

13, 14. (a) Unsay gihunahuna dayon ni Eli kang Ana? (b) Sa unsang paagi ang sanong ni Ana kang Eli nagpakitag maayong panig-ingnan sa pagtuo?

¹³ Apan, ang mga tawo dili sama ka masinabtanon ug mabination kang Jehova. Samtang si Ana nag-ampo nga naghilak, nakurat siya kay dihay misulti. Si Eli diay kadto, ang Hataas nga Saserdote, nga naniid kaniya. Si Eli miingon: “Hangtod kanus-a nga maghinubog ka? Kuhaa ang bino gikan kanimo.” Namatikdan ni Eli ang pagkibotkibot sa ngabil ni Ana ug ang iyang pagbakho. Inay mangutana kon naunsa siya, naghunahuna dayon si Eli nga hubog siya.—1 Sam. 1:12-14.

¹⁴ Seguradong nasakitan si Ana kay problemado na gani siya, gipasanginlan pa gyod siya sa usa ka tinahod nga tawo! Bisan pa niana, nagpakita gihapon siyag maayong panig-ingnan sa pagtuo. Wala niya tugoti ang kasaypanan sa uban nga makababag sa iyang pag-alagad kang Jehova. Matinahoron siyang mitubag ug misulti kang Eli sa iyang kahimtang. Kay nakaamgo si Eli sa iyang sayop, siya misulti, lagmit sa malumong paagi: “Lakaw sa kalinaw, ug hinaot ang Diyos sa Israel maghatag kanimo sa imong gipangaliya kaniya.”—1 Sam. 1:15-17.

15, 16. (a) Unsay epekto kang Ana sa pagbukas niya sa iyang kasingkasing kang Jehova ug sa iyang pagsimba Kaniya sa tabernakulo? (b) Sa unsang paagi masundog nato ang panig-ingnan ni Ana sa dihang mabug-atan kita sa negatibong pagbati?

 ¹⁵ Unsay epekto kang Ana sa pagbukas niya sa iyang kasingkasing kang Jehova ug sa iyang pagsimba Kaniya sa tabernakulo? Ang asoy nag-ingon: “Ang babaye milakaw ug mikaon, ug ang iyang nawong wala na magmabalak-on.” (1 Sam. 1:18) Ang Biblia sa Kristohanong Katilingban naghubad niini nga nag-ingon: “Wala nay lama sa kasubo ang iyang panagway.” Migaan ang pagbati ni Ana. Mora bag gipasa na niya ang kabug-at nga iyang gibati ngadto sa usa nga mas kusgan kaniya, ang iyang langitnong Amahan. (Basaha ang Salmo 55:22.) May problema ba nga bug-at kaayo alang kang Jehova? Wala gayod!

¹⁶ Kon kita nabug-atan o naguol pag-ayo, atong sundogon si Ana pinaagi sa pagsugid sa tanan natong problema sa Usa nga gitawag sa Bibliya nga “Tigpatalinghog sa pag-ampo.” (Sal. 65:2) Kon ato kanang buhaton uban ang pagtuo, ang atong kaguol mapulihan ug “kalinaw sa Diyos nga labaw sa tanang panghunahuna.”—Filip. 4:6, 7.

17, 18. (a) Giunsa pagpakita ni Elkana nga iyang gipaluyohan ang panaad ni Ana? (b) Unsay wala na mahimo ni Penina kang Ana?

¹⁷ Pagkasunod buntag, si Ana mibalik sa tabernakulo uban kang Elkana. Lagmit iyang gisulti kang Elkana ang iyang hangyo ug panaad kang Jehova, kay sumala sa Moisesnong Balaod ang bana may katungod sa pagbakwi sa panaad sa iyang asawa kon siya dili uyon niana. (Num. 30:10-15) Apan wala kana himoa sa iyang maunongong bana. Hinunoa, si Elkana ug Ana nag-uban sa pagsimba kang Jehova diha sa tabernakulo una sila mipauli sa ilang lungsod.

¹⁸ Kanus-a nakaamgo si Penina nga wala nay epekto ang iyang ginahimo kang Ana? Wala kana hisgoti sa Bibliya, apan ang ekspresyong “wala na magmabalak-on” nagpakita nga wala na siya maguol human siya moampo. Lagmit namatikdan dayon ni Penina nga wala nay epekto ang iyang pagpasakit kang Ana. Human niadto, wala na hisgoti sa Bibliya si Penina.

19. Unsang panalangin ang nadawat ni Ana, ug giunsa niya pagpakita nga iyang gipabilhan ang tinubdan sa maong panalangin?

¹⁹ Paglabay sa mga bulan, labihang lipaya ni Ana kay nagmabdos siya! Apan, wala gyod siya malimot kon kinsay tinubdan sa maong panalangin. Dihang nahimugso ang bata, ginganlan niya kinig Samuel, nga nagkahulogang “Ngalan sa Diyos” ug dayag nga nagtumong sa pagsangpit sa balaang ngalan, sama sa gihimo ni Ana. Nianang tuiga, wala siya mokuyog kang Elkana ug sa tibuok pamilya didto sa Shilo. Iyang giatiman ang bata sulod sa tulo ka tuig hangtod nga kini nalutas. Dayon giandam ni Ana ang iyang  kaugalingon sa adlaw nga mahimulag siya sa iyang pinalanggang anak.

20. Sa unsang paagi gituman ni Ana ug Elkana ang ilang panaad kang Jehova?

²⁰ Dili gyod sayon nga mahimulag sa iyang anak. Tinuod, nahibalo si Ana nga atimanon pag-ayo si Samuel didto sa Shilo, tingali sa mga babayeng nag-alagad sa tabernakulo. Pero gamay pa kaayo siya, ug kinsa nga inahan ang gustong mahimulag sa iyang anak? Apan, ang pagdala ni Ana ug Elkana sa bata dili kontragusto kondili kinabubut-on. Sila naghalad diha sa balay sa Diyos, ug ilang gidala si Samuel kang Eli ug gipahinumdoman siya sa panaad ni Ana pipila ka tuig ang milabay.

21. Sa unsang paagi ang pag-ampo ni Ana kang Jehova nagpakita sa kadako sa iyang pagtuo? (Tan-awa usab ang kahon nga “ Duha ka Talagsaong Pag-ampo.”)

²¹ Dayon si Ana mibungat ug pag-ampo nga giisip sa Diyos nga takos ilakip sa Bibliya. Kon basahon nimo ang iyang pag-ampo diha sa 1 Samuel 2:1-10, imong makita sa matag tudling pulong ang kadako sa iyang pagtuo. Gidayeg niya si Jehova tungod sa Iyang talagsaong gahom—makahimo Siya sa pagpaubos sa mapahitas-on, pagpanalangin sa dinaogdaog, ug sa paglaglag o pagluwas sa kinabuhi. Gidayeg ni Ana ang Amahan tungod sa Iyang pagkabalaan, hustisya, ug pagkamaunongon. Busa si Ana nakaingon: “Walay bato nga sama sa atong Diyos.” Si Jehova kasaligan gayod ug dili mausab, dangpanan sa tanang dinaogdaog.

22, 23. (a) Nganong makaseguro ta nga si Samuel nahibalo nga siya gihigugma sa iyang ginikanan? (b) Unsa pang panalangin ang nadawat ni Ana gikan kang Jehova?

²² Bulahan ang batang si Samuel kay ang iyang inahan lig-on kaayog pagtuo kang Jehova. Siyempre gimingaw siya sa iyang inahan samtang siya nagdako, apan wala gayod niya batia nga gikalimtan siya  niini. Matag tuig, si Ana moadto sa Shilo nga magdalag kupo alang kang Samuel aron gamiton sa pag-alagad sa tabernakulo. Iya kanang gihagoag tahi kay gimahal niya pag-ayo ang iyang anak. (Basaha ang 1 Samuel 2:19.) Atong mahanduraw nga iyang gisul-oban ang iyang anak sa bag-ong kupo samtang malipayong nagtan-aw ug nagpalig-on kaniya. Si Samuel gipanalanginag buotang inahan, ug siya nahimong panalangin sa iyang ginikanan ug sa tibuok Israel.

²³ Kon bahin kang Ana, siya wala usab kalimti. Sa ulahi, gipanalanginan pa siya ni Jehova kay nakaanak pa silag lima ni Elkana. (1 Sam. 2:21) Apan ang kinalabwang panalangin nga nabatonan ni Ana mao nga sa paglabay sa katuigan mas nasuod siya sa iyang Amahan, si Jehova. Hinaot nga ikaw usab mas masuod pa kang Jehova samtang imong sundogon ang pagtuo ni Ana.