1, 2. (a) Unsay atong makat-onan sa pagkamalahutayon ni Gideon ug sa iyang 300 ka sundalo? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.) (b) Sumala sa Lucas 21:19, nganong hinungdanon kaayo ang pagkamalahutayon?

GRABE ang paggubatay. Ang kasundalohan sa Israel nga gipangulohan ni Maghuhukom Gideon naggukod sa ilang mga kaaway—ang kasundalohan sa Midian ug sa mga kaalyado niini—sa tibuok gabii sa gilay-ong 32 kilometros! Giasoy sa Bibliya ang sunod nga nahitabo: “Si Gideon nahiabot sa Jordan, nga mitabok niini, siya ug ang tulo ka gatos ka tawo nga kauban niya, nga gikapoy.” Bisan pa niana, si Gideon ug ang iyang kasundalohan wala pa modaog, kay diha pay nahibiling mga 15,000 ka kaawayng kasundalohan. Human sila mag-antos sa pagdaogdaog sa mga Midianhon sulod sa daghang katuigan, nahibalo ang mga Israelinhon nga dili kini panahon nga mosurender. Busa aron mapuo ang kaaway, sila “nagpadayon sa paggukod” ug napildi nila ang mga Midianhon.—Maghu. 7:22; 8:4, 10, 28.

² Kita usab dunay malisod nga pagpakiggubat. Ang atong mga kaaway naglakip kang Satanas, sa iyang kalibotan, ug sa atong pagkadili-hingpit. Ang pipila kanato dugay nang nakiggubat, ug sa tabang ni Jehova, kita nagmadaogon. Apan usahay, kapoyon tingali kita sa pagpakiggubat sa atong mga kaaway ug sa pagpaabot sa kataposan  niining sistemaha sa mga butang. Sa pagkatinuod, wala pa nato maangkon ang bug-os nga kadaogan. Si Jesus nagpasidaan nga kitang nagkinabuhi sa kataposang mga adlaw makasinatig grabeng mga pagsulay ug pagdaogdaog, apan miingon usab siya nga kita magmadaogon kon kita molahutay. (Basaha ang Lucas 21:19.) Unsa ang pagkamalahutayon? Unsay motabang kanato sa paglahutay? Unsay atong makat-onan niadtong milahutay? Ug sa unsang paagi nato ipatapos sa pagkamalahutayon ang buluhaton niini?—Sant. 1:4.

3. Unsa ang pagkamalahutayon?

³ Sa Bibliya, ang paglahutay wala lamang magpasabot ug pag-antos sa mga pagsulay o kalisdanan. Kini naglangkit sa atong hunahuna ug kasingkasing, o sa atong paagi sa pag-atubang sa mga kalisdanan. Ang usa ka tawong malahutayon magpakitag kaisog, kalig-on, ug pailob. Ang paglahutay mao ang “pag-antos sa mga butang, dili tungod kay wala nay mahimo, kondili tungod sa nagdilaab nga paglaom,” matod sa usa ka reperensiya. “Kini ang hiyas nga makapaarang sa tawo sa pagbarog atubangan sa unos. Pinaagi niini, mahimong mabuntog bisan ang malisod nga mga pagsulay tungod kay saylo sa kasakit makita niini ang tumong.”

4. Nganong makaingon ta nga ang pagkamalahutayon gipalihok sa gugma?

⁴ Ang pagkamalahutayon sa usa ka Kristohanon gipalihok sa gugma. (Basaha ang 1 Corinto 13:4, 7.) Ang gugma kang Jehova magpalihok kanato sa pag-antos sa bisan unsa nga kaharmonya sa iyang kabubut-on. (Luc. 22:41, 42) Ang atong gugma sa atong mga igsoon motabang kanato sa pag-antos sa ilang mga kahuyangan. (1 Ped. 4:8) Ang atong gugma alang sa atong kapikas motabang kanato sa paglahutay sa “kasakitan” nga masinati bisan sa malipayong mga magtiayon ug magpalig-on sa bugkos sa kaminyoon.—1 Cor. 7:28.

5. Nganong si Jehova ang labaw nga makatabang nato sa paglahutay?

⁵ Pangayog kusog kang Jehova. Si Jehova ang Diyos nga motaganag paghupay ug motabang kanato sa paglahutay. (Roma 15:5) Siya lamang ang bug-os nga makasabot dili lang sa mga problema nga atong giatubang kondili usab sa paagi nga kita maapektohan sa atong palibot, emosyon, ug bisan sa atong kagikan. Busa labaw kang bisan kinsa, siya ang makatabang nato sa paglahutay. “Pagatumanon niya ang tinguha niadtong nahadlok kaniya,” nag-ingon ang Bibliya. “Ang ilang pagtuaw alang sa tabang iyang pagadunggon, ug siya magaluwas kanila.” (Sal. 145:19) Apan, sa unsang paagi tubagon sa Diyos ang atong pag-ampo alang sa kusog aron makalahutay?

6. Ingon sa gisaad sa Bibliya, sa unsang paagi tingali si Jehova magtagana kanatog kalingkawasan sa mga pagsulay?

⁶ Basaha ang 1 Corinto 10:13. Kon mangayo tag tabang kang Jehova sa pagsagubang sa mga pagsulay, siya “magtaganag kalingkawasan.” Maniobrahon ba ni Jehova ang mga butang aron mawala ang pagsulay? Tingali. Apan, sagad magtagana siyag kalingkawasan “aron [kita] makahimo sa pag-antos niini.” Oo, si Jehova magpalig-on kanato aron kita ‘makaantos sa bug-os ug makapakitag hataas-nga-pailob uban ang kalipay.’ (Col. 1:11) Ug kay nahibalo man siya pag-ayo sa atong pisikal, mental, ug emosyonal nga mga limitasyon, dili gayod tugotan ni Jehova nga mahimong lisod kaayo ang usa ka situwasyon nga moabot sa punto nga dili na kita makapabiling matinumanon.

7. Iilustrar kon nganong gikinahanglan nato ang espirituwal nga pagkaon aron makalahutay.

⁷ Palig-ona ang imong pagtuo pinaagig espirituwal nga pagkaon. Sa Mount Everest, nga kinatas-ang bukid sa kalibotan, ang usa ka tigkatkat ug bukid magkinahanglag 6,000 ka kaloriya kada adlaw, nga labaw kaayo kay sa normal nga gikinahanglan sa usa ka tawo. Aron makalahutay ug makaabot sa taluktok, ang mga tigkatkat magkinahanglag daghang  kaloriya kutob sa mahimo. Sa susama, aron kita makalahutay sa pagsubay sa dalan sa kamatuoran ug makaabot sa atong tumong, kinahanglang regular kitang mokaon ug espirituwal nga pagkaon kutob sa mahimo. Nagkinahanglan kitag disiplina sa kaugalingon aron makagahin ug panahon sa pagbasa, pagtuon, ug pagtambog mga tigom. Kini nga mga kalihokan magpalig-on sa atong pagtuo pinaagig “pagkaon nga magpabilin alang sa kinabuhing walay kataposan.”—Juan 6:27.

8, 9. (a) Sumala sa Job 2:4, 5, unsay nalangkit dihang mag-atubang kitag mga pagsulay? (b) Dihang mag-atubang kag mga pagsulay, unsang dili makitang esena ang imo tingaling mahanduraw?

⁸ Hinumdomi ang isyu sa integridad. Dihang ang usa ka alagad ni Jehova mag-atubag pagsulay, dili lang ang iyang pag-antos ang nalangkit. Ang atong paagi sa pag-atubang sa mga pagsulay magpakita kon giisip ba gyod nato si Jehova nga Soberano sa Uniberso. Si Satanas, nga kaaway sa pagkasoberano ni Jehova, nagbiaybiay kang Jehova: ‘Ang tanang butang nga anaa sa usa ka tawo iyang ihatag tungod sa iyang kalag. Ingon nga kausaban, palihog bakyawa ang imong kamot, ug tandoga [si Job] hangtod sa iyang bukog ug sa iyang unod ug tan-awa kon dili ka ba niya tunglohon sa imong nawong mismo.’ (Job 2:4, 5) Sumala kang Satanas, walay nag-alagad kang Jehova tungod sa dili mahakogong gugma. Nausab ba si Satanas human niya himoa ang maong pangangkon? Wala gayod! Mga kasiglohan sa ulahi, dihang gitambog siya gikan sa langit, si Satanas gitawag gihapon nga “magsusumbong sa atong mga igsoon . . . kinsa nagsumbong kanila adlaw ug gabii atubangan sa atong Diyos!” (Pin. 12:10) Wala malimot si Satanas sa isyu sa integridad. Naghinamhinam siyang makita kita nga mosurender tungod sa pagsulay ug motalikod sa pagkasoberano sa Diyos.

⁹ Busa, kon nag-antos kag kalisdanan, hinumdomi kining dili makita nga esena. Si Satanas ug ang iyang mga demonyo anaa sa usa ka kiliran, nga nagtan-aw kon unsay imong buhaton ug nagtuo nga mosurender ka. Sa pikas kiliran anaa si Jehova, iyang nagamandong Anak, ang nabanhawng mga dinihogan, ug ang libolibong manulonda. Sila nagdasig nimo sa pagpadayon, ug nalipay sa imong paglahutay ug pagpaluyo sa pagkasoberano ni Jehova. Puwede nimong palandongon ang inspiradong hangyo ni Jehova: “Magmaalamon, anak ko, ug lipaya ang akong kasingkasing, aron matubag ko siya nga nagatamay kanako.”—Prov. 27:11.

10. Unsaon nimo pagsundog si Jesus maylabot sa paghunahuna sa mga ganti sa paglahutay?

¹⁰ Hunahunaa ang mga ganti sa pagkamalahutayon. Ibutang ta nga samtang nagpanaw ka, mihunong ka sa tungatunga sa usa ka taas nga tunel. Bisag asa ka motan-aw, ngitngit kaayo. Bisan pa niana, masaligon ka nga kon mopadayon ka sa imong panaw makaabot ka sa tumoy sa tunel, ug makita nimo pag-usab ang kahayag. Sa susama, may mga higayon tingali nga malumsan ka sa mga problema. Bisan si Jesus tingali mibatig sama niana. Siya ‘gisupak sa mga makasasala,’ gibiaybiay, ug gipatay pa gani diha sa “estaka sa pagsakit.” Seguradong mao kadto ang kinalisdang yugto sa iyang kinabuhi dinhi sa yuta! Pero naantos ni Jesus kadtong tanan “tungod sa kalipay nga gibutang sa iyang atubangan.” (Heb. 12:2, 3) Iyang gihunahuna ang mga ganti sa iyang paglahutay, ilabina ang ikatampo niya sa pagbalaan sa ngalan sa Diyos ug pagbindikar sa pagkasoberano ni Jehova. Ang kangitngit sa mga pagsulay ni Jesus temporaryo lang, apan ang kahayag sa iyang langitnong ganti maoy dumalayon. Karon, ang mga pagsulay nga imong giatubang masakit tingali ug makapahugno pa gani. Apan hinumdomi nga temporaryo lang ang kasakitan nga imong masinati diha sa dalan padulong sa kinabuhing dayon.

11. Nganong angay natong hisgotan ang mga kasinatian niadtong nakalahutay?

¹¹ Wala ta mag-inusara sa paglahutay. Aron dasigon ang mga Kristohanon sa paglahutay sa mga kalisdanan nga gipahinabo ni Satanas, si Pedro misulat: “Barog kamo batok kaniya,  malig-on sa pagtuo, kay nahibalo nga ang samang mga butang maylabot sa mga pag-antos nagakahitabo diha sa tibuok kapunongan sa inyong mga igsoon dinhi sa kalibotan.” (1 Ped. 5:9) Ang mga kasinatian niadtong nakalahutay nagtudlo kanato kon sa unsang paagi makapabiling matinumanon, nagpasalig kanato nga kita magmalamposon, ug nagpahinumdom kanato nga kita pagagantihan sa atong pagkamatinumanon. (Sant. 5:11) Atong hisgotan ang pipila niana. ^[1]

12. Unsay atong makat-onan sa ehemplo sa mga kerubin nga gibutang didto sa Eden?

¹² Ang mga kerubin. Ang ehemplo sa pipila sa unang espirituhanong mga linalang nga nagpakita sa tawo mahimong magtudlo kanato sa paglahutay diha sa malisod nga asaynment. “Gibutang [ni Jehova nga Diyos] sa sidlakan sa tanaman sa Eden ang mga kerubin ug ang nagdilaab nga sulab sa espada nga nagpadayon sa pagtuyok aron sa pagbantay sa dalan paingon sa kahoy sa kinabuhi.” ^[2] (Gen. 3:24) Segurado nga ang maong mga kerubin wala lalanga alang sa maong asaynment! Kon buot hunahunaon, ang sala ug rebelyon dili bahin sa katuyoan ni Jehova alang sa katawhan. Apan, wala tay mabasa nga ang mga kerubin—espirituhanong mga linalang nga taas ug ranggo—nagreklamo nga ubos ra kaayo ang maong asaynment para nila. Wala sila laayi ni mosurender. Hinunoa, sila matinumanong nagpabilin sa ilang asaynment ug milahutay hangtod natapos kana—tingali panahon sa Lunop, kapig 1,600 ka tuig sa ulahi!

13. Nganong nakalahutay si Job sa mga pagsulay?

¹³ Ang patriarkang si Job. Kon nasakitan ka sa gisulti sa usa ka higala o membro sa pamilya, gitakboyan ug grabeng sakit, o nagbangotan sa kamatayon sa usa ka minahal, mahupayan ka sa ehemplo ni Job. (Job 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3) Bisag wala siya mahibalo sa tinubdan sa iyang mga kasakit, si Job wala mosurender. Ngano man? Tungod kay siya “mahadlokon sa Diyos.” (Job 1:1) Determinado si Job nga pahimut-an si Jehova sa maayo ug dili maayong mga kahimtang. Sa tabang sa Diyos, gipamalandong ni Job ang kahibulongang mga butang nga nahimo ni Jehova pinaagi sa Iyang balaang espiritu. Nahimong mas masaligon pa gani si Job nga taposon ni Jehova ang iyang mga pagsulay sa hustong panahon. (Job 42:1, 2) Ug mao gyod nay nahitabo. “Si Jehova nagbali sa binihag nga kahimtang ni Job . . . [ug] naghatag kang Job ug doble pa sa tanan niyang nabatonan sa miagi.” Si Job namatay nga “tigulang na ug tagbaw sa mga adlaw.”—Job 42:10, 17.

14. Sumala sa 2 Corinto 1:6, sa unsang paagi ang pagkamalahutayon ni Pablo nakatabang sa uban?

¹⁴ Si apostol Pablo. Nakasinati ka bag grabeng pagsupak, paglutos pa gani, gikan sa mga kaaway sa matuod nga pagsimba? Ikaw ba ansiyano o tigdumala sa sirkito kinsa nabug-atan sa daghang responsabilidad? Palandonga ang ehemplo ni Pablo. Siya nakasinatig  grabeng paglutos ug nabug-atan tungod sa iyang kabalaka sa mga kongregasyon. (2 Cor. 11:23-29) Bisan pa niana, wala siya mosurender, ug ang iyang ehemplo nakapalig-on sa uban. (Basaha ang 2 Corinto 1:6.) Dihang nag-antos kag kalisdanan, hinumdomi nga ang imong ehemplo lagmit nakadasig sa uban sa paglahutay.

15, 16. (a) Unsang “buluhaton” ang kinahanglang taposon sa pagkamalahutayon? (b) Paghatag ug mga pananglitan kon sa unsang paagi nato ipatapos sa pagkamalahutayon ang buluhaton niini.

¹⁵ Si Santiago giinspirar sa pagsulat: “Ipatapos sa pagkamainantoson [o, pagkamalahutayon] ang buluhaton niini.” Unsang “buluhaton” ang kinahanglang taposon sa pagkamalahutayon? Kini makatabang kanato nga “mahimong bug-os ug maayo sa tanang bahin, nga dili makulangan sa bisan unsa.” (Sant. 1:4) Ang mga pagsulay sagad magpadayag sa atong mga kahuyangan, mga bahin sa atong personalidad nga kinahanglan natong pauswagon. Apan kon molahutay kita sa maong mga kalisdanan, ang atong Kristohanong personalidad mahimong mas bug-os, o maayo. Pananglitan, kita tingali mahimong mas mapailobon, mapabilhon, ug mabination.

¹⁶ Tungod kay taposon sa pagkamalahutayon ang hinungdanong buluhaton niini sa pag-umol kanato ingong mga Kristohanon, ayawg ikompromiso ang mga prinsipyo sa Kasulatan aron lang taposon ang mga pagsulay nga imong maatubang. Pananglitan, komosta kon nakigbisog ka sa mahugawng mga hunahuna? Imbes magpadala sa tentasyon, mainampoong isalikway ang maong mga tinguha. Sa ingon, mapalig-on nimo ang imong pagpugong sa kaugalingon. Gisupak ka ba sa usa ka dili magtutuong membro sa pamilya? Imbes magpadala sa pagpit-os, magmadeterminado nga ipadayon ang imong tibuok kasingkasing nga pagsimba. Sa ingon, mapalig-on ang imong pagsalig kang Jehova. Hinumdomi: Aron uyonan sa Diyos, kinahanglan tang molahutay.—Roma 5:3-5; Sant. 1:12.

17, 18. (a) Iilustrar ang kahinungdanon sa paglahutay hangtod sa kataposan. (b) Samtang nagkaduol ang kataposan, sa unsa kita makasalig?

¹⁷ Kita kinahanglang molahutay, dili lang sulod sa usa ka yugto sa panahon, kondili hangtod sa kataposan. Sa pag-ilustrar: Handurawa nga hapit nang malunod ang usa ka barko. Aron maluwas, ang mga pasahero kinahanglang molangoy hangtod makaabot sa baybay. Ang usa nga mohunong paglangoy pipila ka metros gikan sa baybay sama rag dangatan sa usa nga mas unang mihunong paglangoy. Sa susama, kinahanglan kitang molahutay hangtod makaabot kita sa bag-ong kalibotan. Ang atong kinabuhi nagdepende sa atong paglahutay. Angay natong huptan ang tinamdan ni Pablo, kinsa kaduha miingon: “Kami wala moangka.”—2 Cor. 4:1, 16.

¹⁸ Makasalig gayod kita nga si Jehova motabang kanato sa paglahutay hangtod sa kataposan. Ang atong baroganan susama nianang kang Pablo ingon sa gipahayag sa Roma 8:37-39: “Kita bug-os nga nagmadaogon pinaagi kaniya nga nahigugma kanato. Kay kombinsido ako nga dili ang kamatayon ni kinabuhi ni mga manulonda ni mga kagamhanan ni mga butang nga ania karon ni mga butang nga moabot ni mga gahom ni gihabogon ni giladmon ni bisan unsang ubang linalang ang makabulag kanato gikan sa gugma sa Diyos nga anaa kang Kristo Jesus nga atong Ginoo.” Tinuod, may mga higayon nga kapoyon ta. Apan hinaot nga molahutay kita hangtod sa kataposan, aron mahimong ikaingon kanato ang gisulti bahin kang Gideon ug sa iyang mga sundalo: “Nagpadayon [sila] sa paggukod.”—Maghu. 8:4.