Kon sa Unsang Paagi Makakaplag ug Tabang ang mga Batan-on

Sa usa ka tilinguhaong kalibotan, hatagan gayod kanunay sa mga ginikanan ang ilang mga anak ug mahigugmaong paggiya ug pagbansay. Ila silang pakig-estoryahan, basahan, dunganan sa pagpangaon, ug sabton. Apan dili hingpit ang mga ginikanan. Ang Bibliya tukmang nag-ingon: “Ang tanan nakasala ug wala makaabot sa himaya sa Diyos.”—Roma 3:23.

Kon batan-on ka, tingali para nimo wala gayoy nada ang imong pamilyahanong kinabuhi—ug tingali husto ka. Bisan pa niana, dako kaayo kag mahimo aron mamenos-menosan ang imong kabalaka ug aron magmalipayon ka. Matikdi ang pipila sa mga paagi diin ang pagpadapat sa mga prinsipyo sa Bibliya makatabang kanimo.

Sugyot 1

Ayaw Pag-inusara

“Ang nagalain sa iyang kaugalingon mangita sa iyang hakog nga tinguha; siya mobatok sa tanang praktikal nga kaalam.” (Proverbio 18:1) Ang ubang mga batan-on lain ug bation kon kauban sa ubang mga tawo ug mas ganahan pa silang motan-aw ug TV o magdulag video game. Ang uban maulawon kaayo, busa mag-inusara sila. Si Elizabeth miingon nga siya maulawon kaayo. Siya miingon: “Ang akong pagkamaulawon daw nahisamag kahadlok. Malisdan kaayo ako sa pagduol ug tawo ug sa pagpakig-estorya kanila.”

Giunsa pagbuntog ni Elizabeth ang iyang pagkamaulawon? Siya Saksi ni Jehova, ug ingong bahin sa iyang pagsimba, siya tigtambongan sa Kristohanong mga tigom. Si Elizabeth miingon: “Bisan pa sa akong pagkamaulawon, naningkamot gayod ako nga makapakig-estorya ug usa ka tawo matag tigom. Kon dili ako makapakig-estorya, naningkamot gayod ako nga dili ako maluya. Ako hinuong hunahunaon ang akong mga nahimo. Akong nakita nga nakabenepisyo ako sa pagpakigsuod sa uban.”

Isulat ang mga ngalan sa duha o tulo ka tawo nga gusto nimong masuod pag-ayo. Paningkamoti nga pagkasunod semana o kapin pa duna kay makat-onang bag-o bahin sa usa kanila. Dayon isulat ang usa ka maayong butang nga imong mahimo alang sa matag usa niining mga tawhana sa umaabot nga bulan, ug dayon buhata kana.—Buhat 20:35.

Kon talikdan nimo ang mga problema ug ang mga tawo, sa ngadto-ngadto masobrahan ka sa pagkabalaka sa imong kaugalingon. Sa laing bahin, kita gitambagan sa Bibliya sa ‘pagtan-aw, dili lamang sa personal nga interes sa mga butang labot sa atong kaugalingon, kondili sa personal nga interes usab sa uban.’ (Filipos 2:4) Kon imong ipadapat kini nga prinsipyo diha sa imong pamilya ug sa uban, mahimo kang timbang sa paglantaw sa imong mga problema ug makakita kag maayong paagi sa pagsulbad niini.

 Sugyot 2

Ayaw Pagpakighilawas

“Kalagiw gikan sa pakighilawas. Ang tanang ubang sala nga mahimong himoon sa tawo maoy gawas sa iyang lawas, apan siya nga nagapakighilawas nagapakasala batok sa iyang kaugalingong lawas.” (1 Corinto 6:18) Unsay imong himoon aron dili ka pit-oson sa pagpakigsekso, sanglit daghan mang mga batan-on ang naghimo niini?

Una, kinahanglang hunahunaon nimog maayo kining mga butanga sa dili ka pa moatubang sa pagpit-os o tentasyon. “Ang usa nga maalamon magapalandong sa iyang mga lakang,” nag-ingon ang maalamong sanglitanan. (Proverbio 14:15) Si Mbali, usa ka batan-ong dalaga nga nagpuyo sa Habagatang Aprika, miingon: “Sa hayskul pa ako, gisigehan akog hagad sa usa ka batan-ong lalaki sa akong klase sa pagpakigdeyt kaniya. Gipugos ako sa akong mga higala sa pagpakigdeyt kaniya tungod kay guwapo kaayo siya—usa siya ka modelo ug membro sa soccer team sa eskuylahan. Giguwapohan ko niya, apan nakadesisyon ako nga dili gayod nako ikompromiso ang akong mga sukdanan sa moralidad. Para sa akong mga higala ang pagpakigsekso wala ray kaso. Apan nahibalo ako kon unsa ang husto ug sayop ug nahibalo na ako kon unsay akong himoon sa dili pa ako makaatubang niining situwasyona.”

Ikaduha, pangayog tabang sa Diyos pinaagig pag-ampo aron dili ka makalapas sa iyang mga balaod bahin sa moralidad. Si Maggie, usa ka dalagita nga taga-Inglaterra, miingon: “Nakatabang kanako ang pag-ampo aron makabaton ako ug kusog nga akong gikinahanglan kon pit-oson ako sa pagpakigsekso. Nagkinahanglan ako ug tabang sa pag-atubang niining problemaha. Nakigsulti usab ako sa akong mga ginikanan bahin niini ug usahay akong isulti kini ngadto sa ubang hamtong nga mga higala.”

 Sugyot 3

Magmabination sa Imong mga Ginikanan

“Kamong tanan magbaton ug samang panghunahuna, nga magpakitag pagbati alang sa isigkaingon, nga magbaton ug inigsoong pagbati, magmabination.” (1 Pedro 3:8) Dili ka makapugong kon magbulag o kon kinahanglang magtrabaho silang duha. Apan depende ra nimo kon imong tugotan kini nga mga problema sa pagdaot sa imong relasyon uban kanila. Ang usa ka paagi sa pagpamenos sa imong kabalaka ug pagpadako sa imong kalipay mao ang pagpakitag pagkamahingawaon sa imong mga ginikanan pinaagi sa pagsabot sa ilang mga problema.

Gipadapat sa usa ka batan-ong ginganlag Amber kining tambaga. Siya miadmitir nga siya ug ang iyang inahan usahay mag-away, dili magkasinabot, ug masuko sa usag usa. Bisan pa niana, siya miingon: “Ang akong inahan nakaagi ug daghang problema. Siya ray nagpadako namong upat. Kami iyang gitagan-ag puy-anan, pagkaon, ug sapot. Nakadayeg gayod ako sa iyang kalig-on, ug nanghinaot ako nga makapakita akog samang kalig-on kon magkaproblema ako.”

Kon maningkamot ka sa pagsabot sa kahimtang sa imong mga ginikanan ug sa pagbati sa ilang gibati, kini makatabang kanimo sa pagbaton ug hustong tinamdan sa imong mga problema. Busa matabangan ka usab sa pagsabot ug pagsundog sa maayong mga hiyas sa imong mga ginikanan.

Usa ka Tuboran sa Kasaligang Tabang

Ang mga sugyot sa ibabaw maoy pananglitan lamang sa praktikal nga kaalam nga makaplagan diha sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya. Sa makakat-on kag dugang bahin niining libroha, makita nimo kon unsa ka kasaligan ang tambag nga gihatag niini. a

Ang usa ka paagi sa pagkat-on ug dugang bahin sa Bibliya mao ang pagpakig-uban sa mga Saksi ni Jehova ug sa pagtuon sa Bibliya uban kanila. Taliwala kanila makakita kag tinuod nga mga higala nga motabang kanimo kon duna kay problema ug sa pagpadapat sa maalamong tambag sa Bibliya diha sa imong kinabuhi. Ang pagkinabuhi sumala sa sukdanan sa Bibliya dili sayon. Apan kon kining dalana ang imong pilion, makatagamtam kag dumalayong mga kaayohan.—Isaias 48:17, 18.

[Footnote]

[Kahon/Mga hulagway sa panid 8, 9]

Kon Unsay Gikinahanglan sa mga Tin-edyer Gikan sa Ilang mga Ginikanan

Panahon Uban sa mga Ginikanan: Gisugo ni Jehova nga Diyos ang mga ginikanan sa Israel nga kinahanglang ilang pakigsultihan kanunay ang ilang mga anak—‘sa maglingkod kamo sa inyong balay ug sa maglakaw kamo sa dalan.’ (Deuteronomio 6:6, 7) Sa ato pa, ang mga ginikanan kinahanglang mogugol gayod ug panahon uban sa ilang mga anak. Para kang Jesus ang mga bata kinahanglang hatagan gayod ug panahon. Pananglitan, sa dihang ‘ang mga tawo nagdala kaniyag mga bata aron sila mahikap niya,’ unsay gihimo ni Jesus? “Iyang gikugos ang mga bata ug gipanalanginan sila.” (Marcos 10:13, 16) Pagkamaayong panig-ingnan alang sa mga ginikanan!

Magmatinud-anon sa Pagpakigsulti: Ang Bibliya nag-ingon: “Mapakyas ang mga plano kon walay kompidensiyal nga panagsultihanay.” (Proverbio 15:22) Ang pagpakigsulti sa imong mga anak hinungdanon kon bata pa sila. Ilabina gayod kon tin-edyer na sila kay mas daghan silag panahon nga magugol diha sa gawas uban sa ilang mga higala sa eskuylahan o ubang mga kauban. Kon walay maayong komunikasyon ang mga anak ug mga ginikanan, ang mga tin-edyer morag mga estranghero sa ilang panimalay.

Hustong Disiplina: Ang pulong disiplina nagkahulogag pagbadlong ug pagbansay—nga mahimong inubanan ug silot. Ang Proverbio 15:5 nag-ingon: “Ang buangbuang dili motahod sa disiplina sa iyang amahan, apan ang nagatamod sa pagbadlong maoy maalamon.” Ang tin-edyer dili ‘makatahod sa disiplina’ kon walay disiplina nga ihatag. Kon magdisiplinag tin-edyer, kinahanglang timbang ang mga ginikanan. Kinahanglang dili sila mag-inestrikto nga tungod niini masuko kanila ang ilang anak, nga tingali makadaot pa sa pagtamod sa bata sa iyang kaugalingon. (Colosas 3:21) Apan dili pod angayng sobra ka matugoton ang mga ginikanan ug dili na hinuon mohatag sa ilang mga anak sa gikinahanglang pagbansay. Makadaot ang pagkamatugoton. b

[Footnote]