Ang Pagsabot Makapahinay sa Kasuko
Usa ka coach sa basketbol sa kolehiyo gipotbol kay wa kapugong sa iyang kasuko.
Usa ka bata nagmanya kay wa masunod ang iyang gusto.
Inahan ug anak nagsininggitay kay nagkayamukat ang kuwarto sa anak.
KITANG tanan nakakitag mga tawong nasuko, ug may mga panahon sab nga kita mismo masuko. Bisag giisip nato ang kasuko ingong negatibong emosyon nga angayng pugngan, sagad mobati ta nga duna tay rason nga masuko ilabina kon may mobuhat natog butang nga dili makataronganon. Sumala sa usa ka artikulo sa American Psychological Association, “ang kasuko maoy normal nga pagbati sa tawo ug sagad makaayo.”
Ang maong panglantaw daw nahiuyon sa gipasulat sa Diyos kang apostol Pablo. Kay nahibalo nga usahay masuko gyod ang tawo, siya miingon: “Pagkapungot, apan ayaw pagpakasala; ayaw pasalopi sa adlaw ang inyong kasuko.” (Efeso 4:26) Base niini, angay ba natong ipahungaw ang atong kasuko, o maningkamot hinuon nga pugngan kini?
ANGAY BA KITANG MASUKO?
Dihang gihatag ni Pablo ang maong tambag bahin sa kasuko, dayag nga gihunahuna niya ang gisulat sa salmista: “Mapikal kamo, apan ayaw pagpakasala.” (Salmo 4:4) Pero unsa man gyoy buot ipasabot ni Pablo sa maong tambag? Siya mipatin-aw: “Isalikway ninyo ang tanang mapangdaot nga kayugot ug kasuko ug kapungot ug sininggitay ug mapasipalahong sinultihan uban sa tanang pagkadaotan.” (Efeso 4:31) Sa pagkatinuod, si Pablo nagdasig sa mga Kristohanon nga dili magpadaog sa kasuko. Gani ang American Psychological Association nagpadayon: “Gipakita sa mga research nga ang ‘pagpahungaw sa kasuko’ makapasamot hinuon sa kapungot ug kaagresibo ug dili makatabang . . . sa pagpakalma sa kahimtang.”
Busa unsaon nato ‘pagsalikway’ sa kasuko ug sa tanang daotang epekto niini? Ang maalamong Haring Solomon sa karaang Israel misulat: “Ang hait nga salabotan [o, pagsabot] sa usa ka tawo magapahinay gayod sa iyang kasuko, ug katahom sa iyang bahin ang pagpalabay sa kalapasan.” (Proverbio 19:11) Sa unsang paagi ang pagsabot makatabang sa usa ka tawo kon siya maglungotlungot sa kasuko?
KON SA UNSANG PAAGI ANG PAGSABOT MAKAPAHINAY SA KASUKO
Ang pagsabot maoy katakos sa pagkakita sa katibuk-ang situwasyon. Busa kon ang usa may pagsabot, makita niya ang tanang detalye. Sa unsang paagi makatabang kini kon kita masilo o maglagot?
Kon makakita tag inhustisya, posibleng maglagot ta. Pero kon ipahungaw nato ang atong kasuko, basin kita ray masakitan o makapasakit hinuon ta sa uban. Maingon nga ang nagdilaab nga kalayo makaugdaw ug balay, ang pagsilaob sa kasuko makadaot sa atong dungog ug relasyon sa uban, ug bisan sa Diyos. Busa kon morag mosurok na ang atong dugo, angay natong konsiderahon ang tinuod nga situwasyon. Ang pagkakita sa katibuk-ang panghitabo seguradong makatabang nato sa pagpugong sa atong kasuko.
Ang amahan ni Solomon nga si Haring David, hapit makapatayg tawo nga ginganlag Nabal. Maayo na lang nga natabangan siya nga makita ang katibuk-ang situwasyon. Si David ug ang iyang mga tawo nagbantay sa mga karnero ni Nabal sa kamingawan sa Judea. Pag-abot sa panahon nga tupihan na ang mga karnero, si David nangayo kang Nabal ug pagkaon. Si Nabal mitubag: “Kuhaon ko ba diay ang akong tinapay ug ang akong tubig ug ang karne sa giihaw ko nga hayop alang sa akong mga tig-alot ug ihatag kini ngadto sa mga tawo nga wala ko gani hibaloi kon diin sila gikan?” Kadakong insulto! Pagkahibalo ni David niana, iyang giuban ang 400 niya ka tawo aron patyon si Nabal ug ang tibuok panimalay niini.—1 Samuel 25:4-13.
Pagkahibalo ni Abigail nga asawa ni Nabal sa nahitabo, iyang gitagbo si David. Dihang nagkita na sila ni David ug sa mga tawo niini, siya mihapa sa tiilan ni David ug miingon: “Pasultiha ang imong ulipong babaye . . . , ug pamatia ang mga pulong sa imong ulipong babaye.” Dayon iyang gipatin-aw kang David kon unsa ka way pulos nga tawo si Nabal, ug nga magbasol gyod si David kon siya manimalos ug mopatay.—1 Samuel 25:24-31.
Unsay naamgohan ni David sa gisulti ni Abigail nga nakapakalma sa tensiyonado nga situwasyon? Una, iyang nasabtan kon unsang klaseha sa pagkatawo si Nabal. Ikaduha, nakita ni David nga kon siya manimalos, siya mahimong sad-an sa dugo. Sama ni David, usahay dunay makapasuko nimo. Unsay angay nimong buhaton? “Ginhawag lalom ug pag-ihap kutob sa 10,” nagsugyot ang usa ka artikulo sa Mayo Clinic bahin sa pagpugong sa kasuko. Oo, hunong ug hunahunaa kon unsay hinungdan sa problema ug ang posibleng epekto sa imong giplanong buhaton. Gamita ang pagsabot aron mokalma ka, ug basin mawala pa ang imong kasuko.—1 Samuel 25:32-35.
Karon usab, daghan ang natabangan sa pagpugong sa ilang kasuko. Gipatin-aw sa 23 anyos nga si Sebastian, piniriso sa Poland, kon giunsa niya pagkontrolar ang iyang kasuko ug kayugot pinaagi sa pagtuon sa Bibliya. “Hunahunaon una nako ang problema,” matod niya. “Dayon akong ipadapat ang tambag sa Bibliya. Nakita nako nga ang Bibliya mao ang kinamaayohang giya.”
Kini sab ang gihimo ni Setsuo. Siya miingon: “Naanad kong mosingka kon masuko ko diha sa trabahoan. Karon nga nagtuon na kog Bibliya, imbes mosingka, maghunahuna na ko: ‘Kinsa may nasayop? Ako kahay hinungdan sa problema?’” Kini nga mga pangutana nakapahinay sa iyang kasuko, ug makapugong na siya sa iyang emosyon.
Bisag kusganong emosyon ang kasuko, ang tambag sa Bibliya mas kusganon pa. Pinaagi sa pagpadapat sa tambag sa Bibliya ug pag-ampo sa Diyos alang sa tabang, ang imong pagsabot makapahinay o makapugong sa imong kasuko.