Mwet ngeni masouan

Mwet ngeni tettelin menlapen masouan

Akkalisi Aramas Pwe Repwe Luku Porausen Ewe Muu

Akkalisi Aramas Pwe Repwe Luku Porausen Ewe Muu

Akkalisi Aramas Pwe Repwe Luku Porausen Ewe Muu

“Iei alon Akrippa ngeni Paul: ‘Lon ekis chok fansoun kopwe tongeni etipetipaei pwe upwe wiliiti emon chon Kraist.’”​—FÖFÖR 26:28, NW.

1, 2. Met popun ewe aposel Paul a uta mwen mesen Kepina Festos me King Erot Akrippa II?

 LON SESERIA lon 58 C.E., King Erot Akrippa II me fefinan we Perenis ra lo ren ewe kepinaan Rom Porsius Festos. Kepina Festos a fen etiwer, iwe, ra feito seni Jerusalem. Sorota, “fan lapalaper mi eingeing,” ra “tolong lon ewe ruumwen chosa fitifengen me meilapen sounfiu me pwal aramas mi itefoulo lon ewe telinimw.” Iwe, Festos a apasa pwe repwe emmwenalong Paul. Pwata ena chon appiru Jises Kraist a uta mwen mesen Kepina Festos pwe epwe atittin ren?​—Fofor 25:13-23, NW.

2 Alon Festos ngeni noun kewe wasola a awora poluen ena kapas eis. Iei alon: “Maing King Akkripa, pwal ami kena meinisin mi etikem, oua pwisin kuna atei. Ekkewe re Jus meinisin lon Jerusalem, o pwal ekkewe ikei, ra tingormau ngeniei fan asengesin atei, ra pupuchor o apasa pwe esap fakkun chuen manau. Nge ua kuna pwe ese mo fori och mi fich ngeni malo. Iwe, pwisin i a tingor ren apungun Augustus. Ina popun ua ekiekin tinalo i. Nge ese fokkun fat minne upwe makkei ngeni ach we samol; iei popun ua emmwenato atei mwen mesemi, nge aeuin, mwen mesom, Maing King Akrippa, pwe epwe wor och upwe makketiu mwirin ach atittina i. Pun ua meefi pwe esap murinno are upwe tinalo emon chon fotek, nge usap pwarata minne epwe kapung ren.”​—Fofor 25:24-27.

3. Pwata ekkewe sou emmwen lon pekin lamalam ra atipisi Paul?

3 Alon Festos a pwarata pwe Paul a atittin pokiten an aramas tipimwaal ngeni pwe a u ngeni ewe muu​—nge liwinin ena foffor, malo. (Fofor 25:11) Iwe nge, esor tipisin Paul. Pokiten ekkewe nouwiisin lamalam lon Jerusalem ra lolowoiti, iwe, ra tipimwaal ngeni. Ra u ngeni an Paul angang, angangen esilefeili porausen ewe Muu, iwe, ra wesewesen oput an alisi aramas pwe repwe wiliiti noun Jises Kraist chon kaeo. Fan tumunuun chommong chon mas, Paul a titiilo ngeni Seseria seni Jerusalem, nge ina eu telinimw mi nom oroset, iwe, a tingor pwe epwe atittin mwen mesen Sisar me ikewe ie. Seni ikewe ie, epwap titiilo ngeni Rom.

4. Ifa ewe kapas mi amairu King Akrippa a apasawu?

4 Ekieki mwo an Paul nom lon imwen ewe kepina, iwe, an uta mwen mesen eu pwin aramas, nge emon nouwiis mi nemeni och kinikin mi lamot lon ewe Muun Rom a nom leir. King Akrippa a kulliiti Paul, iwe, iei alon ngeni: “A mumuta ngonuk pwe kopwele pwisin kapas fan asengesum.” Iwe, lupwen Paul a kapas, och mettoch mi sokkolo amwararan a fis. Minne Paul a apasa a kku letipen ena king. Iei enletin alon King Akrippa: “Lon ekis chok fansoun kopwe tongeni etipetipaei pwe upwe wiliiti emon chon Kraist.”​—Fofor 26:1-28, NW.

5. Pwata alon Paul ngeni Akrippa a kku letipan?

5 Ekieki mwo ena mettoch! Pokiten Paul a angoch le pwarata pwe esor tipisin, manamanen an Kot we Kapas a kku letipen emon sou nemenem. (Ipru 4:12) Met popun a mmen murinno an Paul kapas fan atittin? Iwe, met sipwe tongeni kaeo seni Paul fan iten an epwe alisikich lon ach angangen forata chon kaeo? Ika sipwe nengenifichi alon, a ffatolo ruu mettoch: (1) Paul a aea kapasen etipetip. (2) A angoch le aea sileian ussun an Kot we Kapas, ussun an emon chon angang aeafichi och pisekin angang.

Aea Kapasen Etipetip

6, 7. (a) Ussun an a mak lon Paipel, ifa weween “etipetipa”? (b) Met lamoten kapasen etipetip fan iten ach sipwe alisi aramas pwe repwe luku eu afalafal seni Paipel?

6 Lon ewe puken Fofor, fan chommong a wor ekkan kapasen Kriik ren kapasen etipetip, nge mi weneiti an Paul angang. Ifa weween ena mettoch fan iten ach angangen forata chon kaeo?

7 Lon popun fosun ewe Tesin Kriik, “etipetipa” a wewe ngeni “siwili letipen emon” are “siwili ekiekin emon ren kapas mi tetteloch are poraus mi tipeeu ngeni minne mi pwung,” nge ina alon Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words. Ach nengeni wesewesen weween ena fos epwe asarama letipach. Ewe mettoch lukuluk a pwalo lon. Ina minne, ika ka etipetipa emon pwe epwe luku och afalafal seni Paipel, ka fen siwili minne a fen pin achifoua me lom, ina minne a luku pwe mi enlet ena afalafal. A ffat pwe esap naf ach sipwe chok ereni emon minne Paipel a apasa ren an epwe luku me fori minne a rong. A lamot pwe ewe emon mi auselingok epwe wesewesen luku pwe mi enlet minne ka ereni, ese lifilifil ika i emon semirit, emon chon orum, emon chienom chon angang, emon chienom chon sukul, are emon mararum.​—2 Timoti 3:14, 15.

8. Met sokkun mettoch a kapachelong fan iten ach sipwe etipetipa emon pwe epwe luku och poraus mi enlet seni Paipel?

8 Ifa ussun kopwe tongeni etipetipa emon an epwe luku pwe mi enlet minne ka uwawu seni an Kot we Kapas? Ren an aea kapas mi tetteloch me pwung, me an aea kapasen pesepes fan tinikken, Paul a achocho le siwili ekiekin ekkewe aramas a kapas ngeniir. Ina minne, kosap chok apasa pwe och mettoch a enlet, nge a lamot om kopwe awora pisekin annet mi affata pwe mi pwung minne ka apasa. Ifa ussun kopwe tongeni fori ena mettoch? Kopwe pi pwe minne ka apasa a wesewesen longolong won an Kot we Kapas nge esap won ekiekin aramas. Pwal och, kopwe aea pisekin annet mi apochokkula minne ka apasa seni wesewesen letipom ussun Paipel. (An Salomon Fos 16:23) Ren chok awewe, ika ka apasa pwe aramas mi alleasochis repwe pwapwaesini ar repwe manau lon eu paratis won fonufan, kopwe affata pwe mi pwung ena poraus ren om aea eu wokisin seni Paipel, awewe chok ren Luk 23:43 are Aisea 65:21-25. Ifa ussun kopwe tongeni affata pwe mi pwung ena poraus seni Paipel? Eli kopwe tongeni kapas ussun pwisin kunaen ena emon ka fos ngeni. Kopwe tongeni achchema ngeni i ussun ekkewe mettoch sia kan kuna pwapwa seni, nge esor liwinin, awewe chok ren lingen mwiritup, pwokkusun poon ira, annoon foun ira, are ach katol emon matchang mi amongou noun kewe appanan. Kopwe alisi i le weweiti pwe ekkena mettoch mi apwapwa och pisekin annet pwe ewe Chon Forikich a mochen ach sipwe pwapwaesini manau won fonufan.​—Än Salomon Afalafal 3:11, 12.

9. Ifa ussun sipwe tongeni pwarata tipemirit lon ach angangen afalafal?

9 Ika sipwe sotuni le etipetipa emon pwe epwe luku eu afalafal seni Paipel, sipwe tumunukich pwe site ameef ngeni pwe sia tipeforea pokiten an a kon watte mwasangasangach, pun ena mettoch epwe asipalo ekiekin me letipan. A mak ei kapasen ourour lon ewe Ministry School puk: “Ika sipwe tuwenewen le uwawu och poraus enlet mi affata mwaallin och afalafal emon a mmen acheni, inaamwo ika sipwe eiteita chommong wokisin mi affata mwaallin seni Paipel, neman ena emon esap lien luku aloch. Ren chok awewe, ika sipwe chok apasa pwe ekkewe ranin apwapwa mi choufetal lein aramas ra popu seni lamalamen lukun, eli esap siwili meefien aramas ussur. Ach aea kapas mi tetteloch me pwung a kan efisata uwaoch.” Met popun sipwe achocho le aea ena esin kapas? Iei alon ena puk: “Kapas mi tetteloch me pwung a kan amwokutu aramas pwe repwe uwawu meefier, a pwal awora ngeni aramas och mettoch repwap ekieki ussun mwirin, me a suuki ewe al fan iten an epwe wor porausfengen lon fansoun mwach. Epwe tufich an epwe eu minen alillis mi watte lamotan, och minen etipetipa aramas.”​—Kolose 4:6.

Kapasen Etipetip mi Kku ewe Letip

10. Ifa ussun Paul a poputa an kapasen pwarata mwen mesen Akrippa?

10 Iei sipwe mwo nengeniochu alon Paul lon Fofor sopwun 26, lupwen a sotun pwarata pwe esor tipisin. Nengeni mwo ifa ussun an a poputa le kapas. Akkom, Paul a kuna och mettoch epwe tongeni apunga Akrippa ren, inaamwo ika a mmen ngau minne a fis lefilen ena king me fefinan we Perenis. Iei alon Paul: “Ren porausen ekkewe mettoch meinisin chon Jus ra tipi ngeniei ren, King Akrippa, ua pwapwa pwe upwe uwawu ai kapasen pwarata ussi mwen mesom ikenai, akkaewin pokiten en mi silelap ussun meinisin ekkewe eoreni me osukosuk lein chon Jus. Ina minne, ua tingoreok pwe kopwe mosonottam le auselingaei.”​—Fofor 26:2, 3, NW.

11. Ifa ussun alon Paul ngeni Akrippa a pwarata sufol, me met sokkun alillis a toto ren?

11 En mi kuna pwe Paul a weweiti ewe wiis tekia Akrippa a wiiseni ren an aea ewe kapas King? Ena mettoch a pwarata sufol, iwe, ren an filiochu an kapas fan mirit, Paul a asamolu Akrippa. (1 Piter 2:17) Ena aposel a miritiiti pwe Akrippa a silelap ussun ekkewe sokkopaten eoreni me alluk ekkewe chon Jus mi nom fan nemenian ra eani, iwe, a apasa pwe a pwapwa pokiten an tufichin uwawu an kapasen pwarata mwen mesen emon sou nemenem mi silelap. Sap minne Paul, emon chon Kraist, a atekiata pwisin i mwen Akrippa pokiten esap i emon chon Kraist. (Filipai 2:3) Nge, Paul a tingorei ena king pwe epwe mosonottam le auseling ngeni. Ina popun, Paul a forata ewe sokkun lapalap pwe Akrippa, fitifengen me ekkewe pwal fitemon chon auseling repwe tipemecheresin tipeeu ngeni minne epwe apasa. A foratiu eu longolong are eu mettoch repwe tipeeufengen won fan iten an epwe aueta an kapasen pwarata won.

12. Lon ewe angangen esilefeili porausen ewe Muu, ifa ussun sipwe tongeni paani letipen chon auseling ngenikich?

12 Ussun chok Paul lupwen a nom mwen mesen Akrippa, seni le poputaan ach uwawu porausen ewe Muu tori le sopwoloon, sipwe sotun luki letipen chon auseling. Sipwe tongeni fori ena mettoch ren ach pwarata sufol ngeni ewe emon sia afalafal ngeni me pwal ren ach afanniochu nonnomun me ekiekin.​—1 Korint 9:20-23.

Lipwakoch Le Akkaea An Kot we Kapas

13. Ifa ussun kopwe tongeni achungu letipen chon auseling, ussun chok Paul?

13 Paul a mochen amwokutu chon auseling ngeni pwe repwe apwonueta minne ra rong ussun ewe poraus allim. (1 Tesalonika 1:5-7) Ren an epwe fori ena, a sotun luki letiper, pwe ina ewe minen amwokut. Ika sipwe liwiniti an Paul kapasen pwarata mwen mesen Akrippa, sipwe kuna ifa ussun Paul a ‘aea an Kot we kapas fan pwung’ ren an kapas ussun ekkewe mettoch Moses me ekkewe soufos ra apasa.​—2 Timoti 2:15.

14. Awewei mwo ifa ussun Paul a aea kapasen etipetip mwen mesen Akrippa.

14 Paul a silei pwe esap Akrippa wesewesen emon chon Jus, nge a chok pwomweni pwomwan. Paul a paani silelapen Akrippa ussun ewe lamalamen Jus, iwe, a awewei pwe lon an angangen afalafal, esap “kapas och, pwe ewe chok minne ekkewe soufos me Moses ra apasa epwe fis” ussun maloon me manausefallin ewe Messaia. (Fofor 26:22, 23) Paul a fos wenewen ngeni Akrippa, iwe, a eisini: “Maing, King Akrippa, ka luku ekkewe soufos?” Akrippa a osukosuk ren ena. Ika epwe apasa pwe ese luku ekkewe soufos, epwe itengauolo pun ita uruurun pwe i emon mi fiti ewe lamalamen Jus. Nge ika epwe nguuri alon Paul, epwe wewe ngeni an epwe pwarawu mwen mesen aramas pwe a tipeeu ngeni ena aposel, iwe, aramas repwe ekieki pwe i emon chon Kraist. Fan mirit, Paul a pwisin polueni an we kapas eis ren an apasa pwe “Ua silei pwe en mi luku.” Letipen Akrippa a amwokutu auan pwe epwe apasa met? A polueni: “Lon ekis chok fansoun kopwe tongeni etipetipaei pwe upwe wiliiti emon chon Kraist.” (Fofor 26:27, 28, NW) Inaamwo ika Akrippa ese wiliiti emon chon Kraist, nge neman alon Paul a kku letipan.​—Ipru 4:12.

15. Ifa ussun Paul a tufichin poputani eu mwichefel lon Tesalonika?

15 Ka fen kuna pwe an Paul kapas ussun ewe poraus allim a kku ruu sokkun, weween, kapasen esilesil me kapasen etipetip? Pokiten an Paul aea ena sokkun lapalap lupwen a ‘aea an Kot we kapas fan pwung,’ ekkoch chon auseling rese chok auseling, nge ra pwal wiliiti chon luku. Ina ewe mettoch a fis lon Tesalonika, pwe me ikewe ie Paul a kutta chon Jus me chon Jentail mi niuokkusiti Kot lon ewe sinakok. Iei porausan me ren Fofor 17:2-4, NW: “Me ren eorenien Paul a tolong rer, iwe, ren ulungat ranin sapat a afalafal ngeniir seni Paipel, a awewei me anneta ren fitu wokisin pwe a pwung an ewe Kraist kuna riaffou me an manausefallita seni malo . . . Iwe mwiriloon, ekkoch me leir ra wiliiti chon luku.” Paul a angoch le etipetipa aramas. A affata, awewei, me anneta ren an nounou ewe Paipel pwe Jises ewe Messaia mi fen pwonetiu seni lom lom. Met mwiriloon? A poputa eu mwichefelin chon luku.

16. Ifa ussun kopwe tongeni alapalo om pwapwa lon ewe angangen esilefeili porausen ewe Muu?

16 Epwe tufich om kopwe lipwakochulo le etipetipa aramas lupwen kopwe awewei an Kot we Kapas? Ika ina, iwe, epwe lapalo om aucheani wiisom me om chengel lon om angangen afalafala me asukula aramas ussun an Kot we Muu. A ina kunaen ekkan chon afalafala ewe poraus allim, ir kewe mi fen apwonueta ewe kapasen emmwen fan iten an epwe lapalo nounoun ewe Paipel lon ewe angangen afalafal.

17. Ren om kopwe pwarata feiochun ach nounou Paipel lon ach angangen afalafal, uwawu mwo och poraus ussun pwisin kunaom are awewei ewe poraus lon ei wokisin.

17 Ren chok awewe, iei makkeien emon Chon Pwarata Jiowa, nge i emon elter mi saifetal: “Iei a chommong ekkewe brother me sister mi uwei ewe Paipel lon pour lupwen repwe afalafal imw me imw. Ena mettoch a alisiir fan iten ar repwe tufichin alleani eu wokisin ngeni chommong me lein ekkewe aramas repwe chuuriir. Ina eu mettoch mi fen alisi chon ekkan imw fitifengen me ekkan chon afalafal ar repwe ririfengenni ewe Paipel me ach angangen afalafal, nge esap ekkewe chok chassi me puk.” A pwung pwe ach tufichin uwei ewe Paipel lon pouch epwe longolong won mettoch mi sokkopat, pachelong eorenien chon fonuach. Iwe nge, sia mochen ach sipwe iteuoch pokiten sia lipwakoch le aea an Kot we Kapas fan iten ewe angangen etipetipa aramas pwe repwe luku porausen ewe Muu.

Eani An Kot Ekiek Ussun ewe Angangen Afalafal

18, 19. (a) Ifa ekiekin Kot ussun ach angangen afalafal, me pwata sipwe eani an ekiek? (b) Met epwe alisikich pwe epwe uwaoch ach angangen liwiniiti aramas? (Pi ena refiref itan “Ifa Ussun Sipwe Tongeni Kuna Uwaochun Ach Chuurisefalli Aramas,” lon pekin taropwe 12.)

18 Ach eani ekiekin Kot ussun ewe angangen afalafal me ach pwarata mosonottam epwe pwal alisikich le luki letipen aramas. Iei letipen Kot, pwe sokkun aramas meinisin repwe “wesewesen silei minne mi enlet.” (1 Timoti 2:3, 4, NW) Esap ina ach mochen? Jiowa a pwal mosonottam, me an mosonottam a kan awora fansoun ngeni chommong pwe repwe tufichin aier. (2 Piter 3:9) Ina minne, ika sipwe chuuri emon mi tipemecheres le auseling ngeni porausen ewe Muu, eli epwe lamot ach sipwe liwiniiti i fan chommong ren ach sipwe alapalo an mochen auseling. A lamot an epwe wor watte fansoun me mosonottam fan iten ach sipwe kuna mammaaritaan pwikilin ewe enlet. (1 Korint 3:6) Ena eu refiref itan “Ifa Ussun Sipwe Tongeni Kuna Uwaochun Ach Chuurisefalli Aramas” a awora emmwen fan iten ach sipwe alapalo an aramas mochen auseling. Chechchemeni mwo pwe a kan sissiwil manauen aramas, weween, ar kewe osukosuk me nonnomur. Eli epwe fan chommong ach sipwe sotun kutter lon imwer, nge sanne epwe lus mwaal ach achocho ngeni. Sia mochen awora ngeniir och fansoun fan iten ar repwe rong an Kot porausen amanau. Ina popun, sipwe iotek ngeni Jiowa Kot pwe sipwe mirit fan iten ach sipwe alapalo angochuch le etipetipa aramas lon ach angangen alisiir pwe repwe luku porausen ewe Muu.

19 Ika sipwe chuuri emon mi mochen akkauseling ngeni porausen ewe Muu, met sipwe pwal tongeni fori lon wiisach we, wiisen chon angang ngeni Kraist? Ena eu lesen mwirin ei epwe awora alillis ren ena mettoch.

En mi Chechchemeni?

• Met popun a kku letipen aramas an Paul kapasen pwarata lupwen a atittin mwen mesen King Akrippa?

• Ifa ussun ach poraus epwe tongeni luki letipen aramas?

• Met epwe alisikich pwe sipwe angoch le aea an Kot we Kapas fan iten an epwe kku letipen aramas?

• Ifa ussun sipwe tongeni eani ekiekin Kot ussun ewe angangen afalafal?

[Ekkewe Kapas Eis fan Iten ewe Lesen]

[Pwoor lon pekin taropwe 12]

Ifa Ussun Sipwe Tongeni Kuna Uwaochun Ach Chuurisefalli Aramas

• Pwarata om wesewesen ekilapei manauen aramas.

• Filata eu poraus mi apwapwa seni Paipel oupwe tongeni popporaus ussun.

• Foratiu ewe longolong fan iten eu me eu fansoun chufengen.

• Ekkekieki ewe emon mwirin om lo seni imwan.

• Muttir liwiniti ewe emon, eli mwirin eu are ruu ran, fan iten om kopwe akkalisi.

• Chechchemeni pwe ka ekiekin poputani eu kaeo lon Paipel.

• Iotek ngeni Jiowa pwe epwe alapalo an ewe emon mochen kaeo.

[Sasing lon pekin taropwe 11]

Paul a aea kapasen etipetip lupwen a uta mwen mesen Kepina Festos me King Akrippa