KALANSEN TAN NI DUURUNAN
Ala be sɔn batoli min na
Yala diinanw bɛɛ koo ka di Ala ye wa?
An be se ka tiɲɛn diinan faranfasi k’a lɔn cogo di?
Jɔn lo ye Ala batobaga sɔbɛw ye dugukolo kan bi?
1. An bena nafa juman lo sɔrɔ n’an be Ala bato cogo bɛnnen na?
JEHOVA ALA b’a janto an na kosɔbɛ ani a b’a fɛ an ka nafa sɔrɔ a ka ladiliw la, a be minw di an ma ni kanuya ye. N’an b’a bato cogo bɛnnen na, an bena hɛɛrɛ sɔrɔ ani an bena an yɛrɛ tanga gwɛlɛya caaman ma. An fana bena a ka duga n’a ka dɛmɛ sɔrɔ (Ezayi 48:17). Diinan caaman b’a fɔ ko olu be tiɲɛn kalan kɛ Ala koo la. Nka, u ka kalanw tɛ kelen ye fewu Ala koo la ani a be min ɲini an fɛ.
2. Jehova be bato cogo bɛnnen min na an be se k’o lɔn cogo di, ani ɲɛyirali juman b’an dɛmɛ k’o faamu?
2 Jehova be bato cogo ɲuman min na, i be se k’o lɔn cogo di? Kuun t’a la i k’a ɲini ka diinanw bɛɛ ka kalanw lɔn ani k’u suma ni ɲɔgɔn ye. I k’a ɲini dɔrɔn k’a lɔn Bibulu be kalan tigitigi min di tiɲɛn batoli koo la. Ɲɛyirali fɛ, warisu ye gwɛlɛya sababu dɔ ye jamana caaman kɔnɔ. N’a tun fɔra i ye ko i ka o warisu faranfasi k’a lɔn, i tun bena a kɛ cogo di? Yala i bena a ɲini ka warisu sifa bɛɛ lɔn wa? Ayi. A tun bena fisaya i k’a ɲini ka wari ɲuman cogo lɔn. O la, i bena se ka warisu faranfasi k’a lɔn. O cogo kelen na, tiɲɛn diinan faranfasili bena an dɛmɛ k’a lɔn diinan minw man ɲi.
3. Yezu ka fɔta la, an ka kan ka mun lo kɛ n’an b’a fɛ an koo ka diya Ala ye?
3 A kɔrɔtalen lo an ka Jehova bato i ko a b’a fɛ cogo min na. Mɔgɔ caaman b’a miiri ko diinanw bɛɛ koo ka di Ala ye. Bibulu kɔni t’o fɔ. A daan tɛ k’a fɔ ko i ye kerecɛn ye. Yezu y’a fɔ ko: “Mɔgɔ minw be ne wele ko ‘Matigi, Matigi,’ olu bɛɛ tena don sankolo masaya la, fɔɔ ne Faa min be sankolo la, ale sagokɛlaw.” O kama, n’an b’a fɛ an koo ka diya Ala ye fɔɔ an k’a lɔn a be min ɲini an fɛ ani an k’o kɛ. Minw tɛ Ala sago kɛ, Yezu y’u weele “kojugukɛlaw” (Matiyo 7:21-23). Ngalon diinan be i ko warisu, nafa foyi t’a la. Min yɛrɛ ka jugu, o ye ko o diinan ɲɔgɔn be mɔgɔ mako sa.
4. Yezu ye min fɔ sira fila koo la, o kɔrɔ ko di, ani u kelen-kelen be taga min?
4 Jehova be sababu di mɔgɔw bɛɛ ma dugukolo kan u ka ɲɛnamaya banbali sɔrɔ alijɛnɛ kɔnɔ. Nka, n’an b’o fɛ, fɔɔ an ka Ala bato cogo bɛnnen na ani an ka ɲɛnamaya kɛ kabini sisan i ko a b’a fɛ cogo min na. A fɔ man di nka mɔgɔ caaman t’a fɛ k’o lo kɛ. O lo y’a to Yezu ko: “A’ ye don da dɔgɔmanni fɛ, katuguni sira min bɛ taa halaki yɔrɔ la, o donda ni a kɔnɔ bɛɛ ka bon, a taabaaw ka ca. Nka, sira min bɛ taa ɲɛnamaya la, o donda ni a kɔnɔ bɛɛ ka dɔgɔ, a sɔrɔbaaw man ca.” (Matiyo 7:13, 14, ABM ). Tiɲɛn diinan be mɔgɔ bila ɲɛnamaya banbali sira kan. Ngalon diinan be mɔgɔ bila halakili sira kan. Jehova t’a fɛ mɔgɔ si ka halaki. O lo y’a to a be sababu di mɔgɔw ma yɔrɔ bɛɛ la u k’ale lɔn (2 Piyɛri 3:9). Tiɲɛn na, an be Ala bato cogo min na, o lo bena kɛ an be ɲɛnamaya sɔrɔ wala an be halaki.
TIƝƐN DIINAN FARANFASI COGO
5. Tiɲɛn diinandenw be faranfasi ka lɔn cogo di?
5 “Sira min bɛ taa ɲɛnamaya la,” o be sɔrɔ cogo di? Yezu y’a fɔ ko mɔgɔ bena tiɲɛn diinan lɔn a ka diinandenw ka ɲɛnamaya kɛcogo lo fɛ. A ko: “Aw na u dɔn u ka kɛwalew de fɛ. . . . Jiri ɲuman bɛ den ɲumanw kɛ.” (Matiyo 7:16, 17, ABM ). O kɔrɔ ko mɔgɔw bena tiɲɛn diinandenw faranfasi k’u lɔn u ka lannakow n’u ka kɛwaliw lo fɛ. Hali n’u dafanen tɛ ani u be fili, Ala batobaga sɔbɛw jamakulu b’u jija ka Ala sago kɛ. An ka koo wɔɔrɔ lajɛ minw be tiɲɛn diinandenw danfaran yira.
6, 7. Ala sagokɛlaw be Bibulu jati cogo di, ani Yezu ye ɲɛyirali juman di o koo la?
6 Ala sagokɛlaw b’u ka kalanw basigi Bibulu lo kan. Bibulu yɛrɛ b’a fɔ ko: “Ala ka kuma bɛɛ sɛbɛnna Ala yɛrɛ ka sebagaya barika la. Nafaba b’o la ka mɔgɔw kalan n’a ye, ani ka galon ban, ani ka mɔgɔw bila siraɲuman kan, k’u tilen, waasa Ala ka baarakɛla ka kɛ mɔgɔdafanin ye ka se ka koɲuman sifa bɛɛ kɛ.” (2 Timote 3:16, 17). Ciden Pol ye sɛbɛ ci a kerecɛnɲɔgɔnw ma ko: “O kama, an be barika la Ala ye tuma bɛɛ, bari, an ye Ala ka kuma min fɔ aw ye, aw m’o minɛ i n’a fɔ mɔgɔ dalakuma, nga i ko Ala ka kuma yɛrɛ yɛrɛ.” (1 Tesalonikaw 2:13). O kama, tiɲɛn diinan ka lannakow n’a ka koow kɛcogo basiginen tɛ adamadenw ka miiriyaw n’u ka landaw kan. U basiginen be Ala ka Kuma senuman lo kan, o min ye Bibulu ye.
7 Yezu Krista ye ɲɛyirali ɲuman di an ma, a tun b’a ka kalanw basigi Ala ka Kuma kan. A sankolola Faa delitɔ, a y’a fɔ ko: “I ka kuma le ye tiɲɛ ye.” (Zan 17:17). Yezu tun lanen be Ala ka Kuma na, ani a ka kalanw bɛɛ basiginen tun be Bibulu kan. A tun ka teli k’a fɔ ko: “A fɔra Ala ka kuma na ko.” (Matiyo 4:4, 7, 10). O kɔ, a tun be Bibulusen dɔ kofɔ. O cogo kelen na bi, Ala sagokɛlaw tɛ mɔgɔw kalan n’u yɛrɛw ka miiriyaw ye. U lanen b’a la ko Bibulu ye Ala ka Kuma ye, ani u be u ka kalanw basigi kosɔbɛ a kɔnɔnako kan.
8. Ka Jehova bato, o kɔrɔ ko di?
8 Tiɲɛn diinandenw be Jehova dɔrɔn lo bato ani u b’a tɔgɔ kofɔ mɔgɔw ye. Yezu y’a fɔ ko: “E ka Matigi [ Jehova, NW ] i ka Ala bato ka baara kɛ ale kelenpe ye.” (Matiyo 4:10). O le y’a to Ala sagokɛlaw be Jehova kelenpe dɔrɔn lo bato. U ka batoli faan dɔ ye ka mɔgɔw dɛmɛ u ka tiɲɛn Ala tɔgɔ lɔn ani u k’a lɔn Ala ye mɔgɔ min ye. Zaburu 83:19 (ABM, 1961) b’a fɔ ko “Walisa u k’a dɔn ko e min tɔgɔ ko Jehova, ko e kelenpe ye Kɔrɔtalen Ba ye dugukolo bɛɛ kun na.” Yezu ye ɲɛyirali di an ma k’a yira cogo min na an be se ka mɔgɔw dɛmɛ u ka Ala lɔn. A y’a fɔ delili dɔ kɔnɔ ko: “I ye mɔgɔ minnu di ne ma ka bɔ diɲɛ la, ne ye i tɔgɔ jira olu la.” (Zan 17:6, ABM ). O cogo kelen na bi, Ala batobaga sɔbɛw be mɔgɔw kalan Ala tɔgɔ koo la ani a sagonata n’a jogow koo la.
9, 10. Kerecɛn sɔbɛw b’a yira cogo di k’u be ɲɔgɔn kanu?
9 Ala sagokɛlaw be ɲɔgɔn kanu ni kɔnɔgwɛ ye, u t’o kɛ nata kama. Yezu y’a fɔ ko: “Mɔgɔ bɛɛ ben’a lɔn o seen fɛ ko aw kɛra ne ka kalandenw ye, ni aw be ɲɔgɔn kanu.” (Zan 13:35). Kerecɛn fɔlɔw tun be ɲɔgɔn kanu o cogo le la. Ala be kanuya min fɛ, o tɛ mɔgɔw woloma u ka lɔyɔrɔ, siya, kaan wala faso kosɔn. O be mɔgɔw jɛn ka kɛ kelen ye balimaya sɔbɛ la o min tɛ se ka faran (Kɔlɔsikaw 3:14). O kanuya n’o balimaya ɲɔgɔn tɛ yen ngalon diinandenw cɛ. An b’o lɔn cogo di? U be ɲɔgɔn faga sabu u tɛ jamana wala siya kelen mɔgɔw ye. Kerecɛn sɔbɛw tɛ kɛlɛkɛminanw ta k’u kerecɛnɲɔgɔnw wala mɔgɔ wɛrɛw faga. Bibulu b’a fɔ ko: “Ala deenw ni Sutana ka mɔgɔw be lɔn ka bɔ ɲɔgɔn na kɛwali nunu le fɛ. Mɔgɔ o mɔgɔ te tilenninya sira taama, ani n’a t’a mɔgɔɲɔgɔn kanu, o tigi te Ala ta ye. An ka kan ka ɲɔgɔn kanu. . . . An man kan ka Kayɛn ladege, min kɛra Sutana ka mɔgɔ ye k’a dɔgɔnin faga.”—1 Zan 3:10-12; 4:20, 21.
10 Tiɲɛn lo, ka ɲɔgɔn kanu ni kɔnɔgwɛ ye, o kɔrɔ tɛ dɔrɔn ko i kana mɔgɔ faga. Kerecɛn sɔbɛw b’u ka wagati n’u ka fanga n’u ka bololafɛnw ta ka ɲɔgɔn dɛmɛ ani ka ɲɔgɔn jija ni kɔnɔgwɛ ye (Eburuw 10:24, 25). U be ɲɔgɔn dɛmɛ balawo wagati la ani u be mɔgɔw bɛɛ minɛ ni hɔɔrɔnya ye. Tiɲɛn na, u be Bibulu ka ladili nin sira tagama min ko “an ka ko ɲuman kɛ mɔgɔw bɛɛ ye.”—Galatikaw 6:10, ABM.
11. Mun na a kɔrɔtalen lo an ka sɔn a la ko Ala ye Yezu Krista lo kɛ kisili sababu ye?
11 Kerecɛn sɔbɛw be sɔn a la ko Ala ye Yezu Krista kelenpe lo kɛ kisili sababu ye. Bibulu b’a fɔ ko: “Kisili te se ka sɔrɔ yɔrɔ si n’ale fɛ tɛ. Bari Ala ma mɔgɔ wɛrɛ ci diɲɛ na, adamaden be se ka kisi min tɔgɔ barika la.” (Kɛwaliw 4:12). An y’a ye kalansen 5nan na ko Yezu y’a niin di kunmabɔsara ye adamadenw kosɔn minw be kaan minɛni kɛ (Matiyo 20:28). Ka fara o kan, Ala y’a kɛ Masacɛ ye sankolola Masaya kun na o min bena dugukolo kuru bɛɛ mara. Ala b’a ɲini an fɛ an ka Yezu kaan minɛ ani k’a ka kalanw sira tagama n’an be ɲɛnamaya banbali fɛ. O le y’a to Bibulu b’a fɔ ko: “Min dara a Denkɛ la, ɲɛnamaya banbali bɛ o tigi fɛ. Min tɛ sɔn ka Denkɛ kan minɛ, o tɛna ɲɛnamaya sɔrɔ.”—Zan 3:36, ABM.
12. K’a fɔ ko i tɛ duniɲa ta ye, o kɔrɔ ko di?
12 Kerecɛn sɔbɛw tɛ duniɲa ta ye. Tuma min na Ɔrɔmukaw ka kuntigi Pilati ye kiti tigɛ Yezu kan, Yezu y’a fɔ ko: “Ne ka masaya te diɲɛ nin ta ye.” (Zan 18:36). U mana kɛ jamana o jamana kɔnɔ, Yezu ka kalanden sɔbɛw ye sankolola Masaya marakɔnɔmɔgɔw ye. O kama, u tɛ u seen don fewu duniɲa ka politiki koo si la. U tɛ u niin don duniɲa ka kɛlɛw la. Nka, Jehova batobagaw tɛ mɔgɔ si bali a ka politiki sira dɔ sugandi a yɛrɛ ye, a ka fanga ɲini wala a ka vote kɛ. Hali n’u seen tɛ politikikow la, u be sariya labato. Mun na do? Katuguni Ala ka Kuma be cikan di u ma ko u k’u “yɛrɛ majigi faamaw kɔrɔ.” (Ɔrɔmukaw 13:1). Ni politiki mɔgɔw be koo dɔ ɲini u fɛ min be Ala ka sagonata kɛlɛ, Ala batobaga sɔbɛw be Yezu ka cidenw ladegi. Olu y’a fɔ ko: “Anw te se ka ban Ala sago la ka adamadenw ta kɛ.”—Kɛwaliw 5:29; Mariki 12:17.
13. Yezu ka kalanden sɔbɛw be Ala ka Masaya jati cogo di, ani o kama u be mun lo kɛ?
13 Yezu ka kalanden sɔbɛw be waajuli kɛ ko Ala ka Masaya kelenpe lo ye adamadenw jigi ye. Yezu kɔnna k’a fɔ ko: “Nin Kibaru Duman waajuli na kɛ diɲɛ yɔrɔw bɛɛ la sankolo masaya ko la ka kɛ siyaw bɛɛ seere ye. O kɔ, a laban na se.” (Matiyo 24:14, ABM ). Yezu Krista ka kalanden sɔbɛw tɛ mɔgɔw jija u k’u jigi la adamadenw ka kuntigiyaw kan ko u bena u ka kunkow ɲɛnabɔ. Nka, u be waajuli kɛ ko Ala ka Masaya kelenpe lo ye adamadenw jigi ye (Zaburuw 146:3). Yezu y’an kalan ko an ka delili kɛ o gofɛrɛnɛman dafanen koo la, tuma min na a y’a fɔ ko: “I ka masaya ka na. I sago ka kɛ dugukolo kan i ko a be kɛ sankolo la cogo min na.” (Matiyo 6:10). Ala ka kuma kɔnna k’a fɔ k’o sankolola Masaya “bena masaya tɔ nunu bɛɛ [minw be yen sisan] ka koo nagasi ka ban pewu. Ale bena to a ka masaya la tuma bɛɛ.”—Daniyɛli 2:44.
14. E ka miiri la, diinan juman lo be tiɲɛn batoli saratiw dafa?
14 An ye baro kɛ koo minw kan, i ka miiri u la ani i k’i yɛrɛ ɲininga ko: ‘Diinan juman b’a ka kalanw basigi Bibulu kan ani ka Jehova tɔgɔ kofɔ mɔgɔw ye? Diinan juman be kanuya kɛ i ko Jehova b’a fɛ cogo min na? Juman be limaniya Yezu la ani k’a seen bɔ duniɲa ka politikikow ni kɛlɛw la? Juman be waajuli kɛ ko Ala ka Masaya kelenpe lo ye adamadenw jigi ye? Diinan minw bɛɛ be dugukolo kan, juman lo be o saratiw bɛɛ dafa?’ Koow b’a yira ka gwɛ ko Jehova Seerew lo.—Ezayi 43:10-12.
E BENA MUN LO KƐ DO?
15. Ala fɛ, yala a daan ye ka la a la ko ale Ala be yen wa?
15 A daan tɛ ka la Ala la walisa k’i koo diya a ye. Tiɲɛn na, Bibulu b’a fɔ ko hali jinaw lara a la ko Ala be yen (Zaki 2:19). Nka, a gwɛnen lo ko u tɛ Ala sago kɛ ani u koo man di a ye. Walisa k’an koo diya Ala ye, a daan tɛ dɔrɔn an ka la a la ko Ala be yen. An ka kan k’a sago kɛ fana. Ka fara o kan, an ka kan k’an seen bɔ pewu ngalon diinan la ani ka batoli sɔbɛ kɛ.
16. An ka kan ka mun lo kɛ ngalon diinan koo la?
16 Ciden Pol y’a yira ko an man kan k’an seen don ngalon diinan ka batoli koo la. A y’a sɛbɛ ko: “Matigi ko ‘Aw ye bɔ u cɛma, ka faran u la, aw kana maga fɛɛn nɔgɔnin si la, ne bena aw ladon n fɛ.” (2 Korɛntikaw 6:17; Ezayi 52:11). O kama, koo o koo ɲɛsinna ngalon diinan ma, kerecɛn sɔbɛw b’u yɛrɛ tanga o ma.
17, 18. “Babilonɛba” ye mun ye ani mun na kɔrɔtɔko lo i ka bɔ a la?
17 Bibulu b’a yira ko ngalon diinan sifaw bɛɛ ye “Babilonɛba” * faan dɔ ye ( Yirali 17:5, ABM ). O tɔgɔ b’an hakili jigi Babilonɛ dugu kɔrɔ koo la yɔrɔ min na ngalon diinan daminɛna Nuhun ka wagati la sanjiba tɛmɛnen kɔ. Kalanw ani kɛcogo caaman minw be ngalon diinanw la bi, u jujɔn bɔra Babilonɛ kɔnɔ kabini galen. Ɲɛyirali fɛ, Babilonɛkaw tun be ala tigiya saba caaman bato. Bi, ala tigiya saba kalan ye diinan caaman ka lannako jɔnjɔn ye. Nka, Bibulu b’a fɔ ka gwɛ ko tiɲɛn Ala kelenpe dɔrɔn lo be yen o min ye Jehova ye. Ani, Yezu Krista ye a Dencɛ ye (Zan 17:3). Babilonɛkaw tun lanen b’a la fana ko adamaden niin tɛ sa ani ko a be se ka tɔɔrɔ yɔrɔ dɔ la. Bi, diinan caamanba b’a fɔ ko mɔgɔ niin wala a jaa tɛ sa ani ko a be se ka tɔɔrɔ jahanama tasumaman kɔnɔ.
18 Komi Babilonɛ kɔrɔman ka batoli jɛnsɛnna dugukolo bɛɛ kan, a bɛnnen lo k’a fɔ ko Babilonɛba ye duniɲa kuru bɛɛ ka ngalon diinanw jɛnkulu ye. Ani, Ala tun kɔnna k’a fɔ ko o ngalon diinanw jɛnkulu bena bari ka ban ( Yirali 18:8). Yala i b’a faamu fɛɛn min kama a kɔrɔtalen lo kosɔbɛ i k’i seen bɔ Babilonɛba faanw bɛɛ la wa? Jehova Ala b’a fɛ i ka “bɔ Babilonɛ” la joona-joona sanni wagati ka tɛmɛ i kan.—Yirali 18:4, ABM.
19. I bena mun lo sɔrɔ n’i be baara kɛ Jehova ye?
19 N’i y’a latigɛ k’i seen bɔ ngalon diinan na, n’a sɔrɔ mɔgɔ dɔw bena ban i la. Nka, n’i be Jehova bato n’a sagokɛlaw ye, i tun bɔnɛna min na, i bena o ɲɔgɔn caaman caaman sɔrɔ. I ko Yezu ka kalanden fɔlɔ minw banna fɛɛn caaman na ka tugu a kɔ, i fana bena balimacɛ ni balimamuso caaman sɔrɔ. Kerecɛn sɔbɛ miliyɔn caaman minw ye denbaya kelen ye duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ, i bena kɛ olu dɔ ye ani i bena u ka kanuya sɔbɛ sɔrɔ. I fana bena kɛ ni ɲɛnamaya banbali jigiya ɲuman ye “duniɲa kura nata kɔnɔ.” (Mariki 10:28-30, NW ). Minw tun banna i la i ka limaniya kosɔn, n’a sɔrɔ olu dɔw bena laban k’a ɲini k’a lɔn kalan min be sɔrɔ Bibulu kɔnɔ ani u bena kɛ Jehova batobagaw ye.
20. Tiɲɛn diinandenw be ni jigiya juman ye?
20 Bibulu b’a fɔ ko yanni dɔɔni, Ala bena duniɲa juguman nin ban. O kɔ, a bena kuraman sigi a nɔɔ na o min kɔnɔ tilennenya bena kɛ a ka Masaya mara kɔnɔ (2 Piyɛri 3:9, 13). O bena kɛ duniɲa cɛɲumanba ye dɛ! O duniɲa kura kɔnɔ, diinan kelen dɔrɔn, o kɔrɔ, batoli sifa lakika kelen dɔrɔn lo bena kɛ yen. Yala a tɛna kɛ hakilitigiya koo ye i fɛ k’i yɛrɛ labɛn walisa ka jɛn ni Ala batobaga sɔbɛw ye kabini sisan wa?
^ dakun 17 Gafe nin ɲɛɛ 219-220 be kunnafoni wɛrɛw di k’a yira fɛɛn min kama Babilonɛba ye duniɲa kuru bɛɛ ka ngalon diinanw jɛnkulu tagamasiɲɛ ye.