1. A lakali dusukasi min be Marita kan. Mun lo y’a dusu kasi do?

MARITA tɛ se ka ɲinɛ a balimacɛ ka kaburu kɔ: farawo dɔ lo, u ye kabakuru kɛ k’a datugu. A dusu kasinin lo kosɔbɛ. A ka gwɛlɛ a ma ka la a la ko a balimacɛ kanulen Lazari tɛ yen tugun. Kabi Lazari sara a tile naani ye nin ye, mɔgɔw be sangafoli la ani u be kasi la dɔrɔn.

2, 3. a) Marita ɲɛɛ lara Yezu kan minkɛ, o ye mun lo kɛ a la? b) Marita ye kumaba min fɔ, o be mun lo yira a koo la?

² Sisan, Lazari tericɛ sɔbɛ Yezu lo lɔnin be Marita ɲɛfɛ. Yezu kelenpe lo tun be se ka Lazari kisi. Marita ɲɛɛ lara a kan minkɛ, n’a sɔrɔ dɔ farala a ka dusukasi kan tugun. O bɛɛ n’a ta, a dusu saalola dɔɔni ka kɛ ni Yezu ye yan Betani dugu kɔfɛ. Betani tun ye dugudennin ye kulu gɛrɛn na. Marita ye wagati dɔɔni min kɛ ni Yezu ye, Yezu ka ɲumanya n’a ka hinɛ y’a dusu saalo ani k’a jaa gwɛlɛya. Yezu y’a ɲininga koo dɔw la minw y’a dɛmɛ a k’a hakili sigi ani k’a ka limaniya barika bonya sukununi koo la. Baro kɛtɔ ni Yezu ye, Marita ye kumaba dɔ fɔ min ɲɔgɔn ma deli ka bɔ a daa la. A ko: “Ɔnhɔn Matigi, ne lanin b’a la ko e le ye [Krista] ye, Ala Dencɛ, min ka kan ka na diɲɛ na.”—Zan 11:27.

³ O kumaw b’a yira ko Marita ka limaniya barika tun ka bon kosɔbɛ. Kuma damanin minw be sɔrɔ Bibulu kɔnɔ Marita koo la, an be kalan barikaman sɔrɔ u la. O kalan be se k’an ka limaniya barika bonya. Cogo di do? An k’a filɛ Marita koo lakalila cogo min na siɲɛ fɔlɔ la Bibulu kɔnɔ.

4. Marita ka somɔgɔw tun ye jɔn ni jɔn lo ye? Jɛnɲɔgɔnya juman tun be u ni Yezu cɛ?

⁴ A kalo damanin ye nin ye Lazari tun be sii la ani a tun ka kɛnɛ. Lonan min ɲɔgɔn tɛ yen, Lazari tun labɛnnin lo k’o bisimila a ka soo Betani. O lonan tun ye Yezu Krista lo ye. Lazari, Marita ni Mariyamu tun ye balimaw ye. Balikuw tun lo ani u  tun siginin be ɲɔgɔn fɛ soo kelen kɔnɔ. Dɔw b’a fɔ ko n’a sɔrɔ Marita lo tun ye kɔrɔ ye sabu a be komi ale lo tun be lonanw bisimila ani ale lo tɔgɔ be kɔn ka fɔ tuma dɔw la (Zan 11:5). An m’a lɔn ni u saba la dɔ furula ka ye. An kɔni be min lɔn, o ye ko u tun ye Yezu teri sɔbɛw ye. U ka soo kɛra Yezu jatigiso ye a ka cidenya baara tuma na Zude mara la. O mara la, mɔgɔ caaman ye Yezu kɔniya ani k’a kɛlɛ. Siga t’a la, Lazari n’a balimamusow ka jatigiya diyara Yezu ye sabu a tun be hɛɛrɛ la yen ani u tun b’a dɛmɛ.

5, 6. a) Mun na Marita ɲɛɛ gwannin tun lo baara la Yezu kosɔn? b) Mariyamu ye mun lo kɛ tuma min na Yezu nana bɔ u ye?

⁵ Marita ka kan ka baara caaman kɛ walisa ka lonanw ladon ka ɲɛ a ka soo. Baara ka di a ye ani a bolo degunnin lo tuma bɛɛ. O lo yirala ka gwɛ tuma min na Yezu nana bɔ u ye. A teliyara k’a daminɛ ka dumunifɛn diiman sifa caaman labɛn a ka lonancɛ kɛrɛnkɛrɛnnin ye. N’a sɔrɔ Yezu tagamaɲɔgɔn dɔw tun be yen fana. O wagati la, lonan ladonko tun tɛ tulonko ye. Lonan tun mana se, jatigiw tun b’a daa susu walisa k’a bisimila. U tun b’a ka sanbaraw bɔ, k’a seenw ko, ani ka tulu kasadiman bɔn a kuun na (Luka 7:44-47 kalan). U tun be dumuni diiman ni siyɔrɔ ɲuman labɛn a ye fana.

⁶ Marita ni Mariyamu ɲɛɛ gwannin tun lo baara la sanni Yezu ka se. Hali ni dɔw b’a miiri ko kalan ka di Mariyamu ye ka tɛmɛ Marita kan, a kɔni ye Marita dɛmɛ sanni Yezu ka se u fɛ. Nka Yezu nani kɔ, koow yɛlɛmana. Yezu y’a jati ko sababu dira ale ma ka mɔgɔw kalan, ani a y’o lo kɛ. Yezu tun tɛ komi o wagati la diinan kuntigiw. A tun be musow bonya ani a tun tɛ sigasiga k’u kalan Ala ka Masaya koo la. O Masaya lo tun ye a ka waajuli barokun ye. Komi kalan tun ka di Mariyamu ye, a sigira Yezu seen kɔrɔ k’a ka kumaw bɛɛ lamɛn.

7, 8. Mun na Marita kɔnɔ tora ka gwan? A laban, a y’a yira cogo di ko a kɔnɔ gwannin lo?

⁷ Miiri k’a filɛ Marita kɔnɔ tora ka gwan cogo min na. A b’a fɛ ka fɛɛn sifa caaman tobi ani ka koo caaman kɛ a ka lonanw ye. O kama, a y’a daminɛ ka boliboli ani a hakili ɲagamina. K’a to boliboli la, a ɲɛɛ b’a la ko a balimamuso siginin lo, a tɛ ale dɛmɛna koo si la. Yala a y’a daminɛ ka dimi, ka ŋunuŋunu wala k’a ɲɛɛ kumu wa? N’a y’o kɛ, o tɛ bari an na. A kelen kɔni tɛ se ka baara nin bɛɛ kɛ!

⁸ Wagati dɔ nana se, Marita ma se k’a ka dimiya muɲu tugun. A barila ka kuma tigɛ Yezu daa la ani k’a fɔ ko: “Matigi, n dɔgɔmuso be sigi ka ne kelen to baara la, o ka ɲi wa? I t’a fɔ  a ye ko a ka wili ka na n dɛmɛ wa?” (Luka 10:40). Nin ye kuma gwɛlɛ ye dɛ! Bamanankan Bibulu kɔnɔ, Marita ka ɲiningali bayɛlɛmana ko: “Matigi, ne balimamuso ye ne kelenpe to baara la, o tɛ i ɲɛ na fɛn ye wa?” O kɔ, a ko Yezu ka Mariyamu kolo ani k’a fɔ a ye ko a ka wuli ka baara kɛ.

9, 10. a) Yezu ye Marita jaabi cogo di? b) An b’a lɔn cogo di ko Yezu tɛ Marita kɔrɔfɔra a ka dumuniba kosɔn?

⁹ N’a sɔrɔ Yezu ka jaabili barila Marita la i ko a barila Bibulu kalanbaga caaman na kabi o wagati la. Yezu y’a dusu suman k’a jaabi ko: “Marita, Marita, i be boliboli k’i hakili ɲagami koo caaman na gwansan, k’a sɔrɔ mɔgɔ mako be fɛɛn kelen dama le la. Mariyamu [ye niyɔrɔ ɲuman de ɲɛnatɔmɔ, ABM ], mɔgɔ si tena se ka min bɔsi a la.” (Luka 10:41, 42). O kuma kɔrɔ ko di? Yala Yezu tun b’a fɛ k’a fɔ ko Marita be bololafɛnw kanu ka tɛmɛ Alakow kan wa? Marita be jijaliba min kɛra ka dumuni diiman labɛn, yala o tɛ foyi ye Yezu ɲɛɛ na wa?

¹⁰ Ayi, o tɛ. Yezu b’a lɔn ko ŋaniya ɲuman ni kanuya lo be Marita la. Ka fara o kan, a tun t’a miiri ko kojugu lo mɔgɔ ka dumuniba labɛn lonan ye. Fɔlɔ la yɛrɛ, Matiyo tun ye “dumuniba labɛn” Yezu ye ani a sɔnna ka taga yen (Luka 5:29). Marita ɲɛnako fɔlɔ ye min ye, Yezu b’a kɔrɔfɔra o lo kosɔn, a ka dumuni koo tɛ. A ɲɛɛ gwannin tun lo dumuniba tobili la fɔɔ a ɲinɛna koo kɔrɔtanin dɔ kɔ. O ye mun lo ye?

11, 12. Yezu y’a dusu suman ka Marita kɔrɔfɔ cogo di?

¹¹ Yezu min ye Jehova Ala Dencɛ kelenpe bangelen ye, ale tun be mɔgɔw kalanna tiɲɛn koo la Marita ka soo kɔnɔ. Foyi kɔrɔtanin tɛ ka se o kalan ma, hali Marita ka dumuni diiman n’a ka soo kɔnɔ baaraw. Sababu kelenpe min tun be se ka Marita ka limaniya barika bonya, a be fɔnna o la. N’a sɔrɔ o koo ye Yezu dusu tiɲɛ. O bɛɛ n’a ta, a y’a to Marita y’a ɲɛnako kɛ. * Nka, joo tun tɛ Marita fɛ a k’a ɲini Yezu fɛ ko a ka Mariyamu waajibiya ka fɔn kalan na fana.

¹² O kama, Yezu y’a dusu suman ka Marita kɔrɔfɔ. A y’a tɔgɔ weele ni kaan diiman ye siɲɛ fila walisa k’a dusu mala ani k’a hakili sigi ko kuun t’a la a ka ‘boliboli k’a hakili ɲagami koo  caaman na.’ Dumunifɛn kelen wala fila be bɔri kɛ sanko ni Alako kuma be fɔra. Mariyamu ye “niyɔrɔ ɲuman” sugandi, o min ye ka Yezu ka kalan lamɛn. O la, Yezu tɛna o bɔsi a la cogo si la!

13. Yezu ye ladili min di Marita ma, an be kalan juman sɔrɔ o la?

¹³ An be se ka kalan caaman sɔrɔ maana nin na. An man kan k’a to abada foyi k’an bali k’an ka Alako nege wasa (Mat. 5:3). An kɔni b’a fɛ ka Marita ka ɲumanya n’a ka kisɛya ɲɔgɔn ladegi. Nka, an t’a fɛ abada lonan ladonko k’a to an be ‘boliboli k’an hakili ɲagami’ fɔɔ koo min kɔrɔtanin lo, an be fɔn o la. N’an be jɛn n’an kerecɛnɲɔgɔnw ye, an ka laɲinita fɔlɔ tɛ ka dumuniba labɛn wala k’a sɔrɔ ka dumu. Nka, an b’a fɛ ka ɲɔgɔn  jija le ani ka hakili senu ka nilifɛn dɔ di ɲɔgɔn ma (Ɔrɔmukaw 1:11, 12 kalan). Hali n’an ka dumunifɛn tɛ bɛrɛ ye, an be se ka ɲɔgɔn jija o sen fɛ.

14. Ka sɔn kɔrɔfɔli ma, mun na an be se k’a fɔ ko Marita ye ɲɛyirali ɲuman ye o koo la?

¹⁴ Yezu y’a dusu suma ka Marita kɔrɔfɔ min na, yala Marita sɔnna o la ani o y’a nafa wa? An b’a lɔn ko a sɔnna o la. Ciden Zan ye lakalita diiman dɔ kɛ Marita balimacɛ Lazari koo la. O lakalita daminɛ na, a y’a sɛbɛ ko: “Marita, n’a dɔgɔmuso, ni Lazari koo tun ka di Yezu ye.” (Zan 11:5). A fɔra ko Marita koo tun ka di Yezu ye k’a sɔrɔ, a kalo damanin ye nin ye Yezu tun y’a kɔrɔfɔ. O b’a yira ka gwɛ ko Marita ma ŋunuŋunu ani a ma dimiya mara a kɔnɔ Yezu kama. A sɔnna Yezu ka kɔrɔfɔli ma. Nin koo la fana, a ye ɲɛyirali ɲuman to an ye limaniya koo la. Anw cɛma, jɔn mako t’a la u k’a kɔrɔfɔ dɔɔni tuma dɔw la?

15, 16. a) Marita ye mun lo kɛ tuma min na a balimacɛ banana? b) Mun lo y’a to Marita ni Mariyamu jigi tigɛra?

¹⁵ Tuma min na Lazari banana, Marita y’a jija k’a fura kɛ. A y’a seko bɛɛ kɛ walisa nɔgɔya ka don Lazari fɛ. Nka, a ka bana tora ka juguya dɔrɔn. A balimamusow tora a gɛrɛfɛ tuma bɛɛ walisa k’u janto a la. Miiri k’a filɛ, Marita b’a balimacɛ ɲɛda filɛ siɲɛ caaman na. A filɛ man di. U ye saan caaman minw kɛ ɲɔgɔn fɛ, ani u ye ninsɔndiya ni dusukasi minw sɔrɔ, a be miirila o bɛɛ la!

¹⁶ Tuma min na u y’a ye ko Lazari be ɲini ka sa, u ye mɔgɔ ci Yezu fɛ. Yezu tun be waajuli kɛra yɔrɔ min na, o ni Marita ka soo tun ye tile fila tagama ye. U ye mɔgɔ ci k’a fɔ dɔrɔn ko: “Matigi, i tericɛ man kɛnɛ.” (Zan 11:1, 3). U tun b’a lɔn ko u balimacɛ koo ka di Yezu ye. U tun lanin b’a la ko Yezu bena a seko bɛɛ kɛ k’a tericɛ dɛmɛ. Yala u jigi tun b’a la ko Yezu bena na sanni Lazari ka sa wa? N’o lo, u jigi tigɛra sabu Lazari sara.

17. Mun lo ye Marita hakili ɲagami? A y’a mɛn ko Yezu yɔrɔ man jan minkɛ, a ye mun lo kɛ?

¹⁷ Marita ni Mariyamu y’u balimacɛ suu kasi ani u y’a sutarali koo labɛn. Mɔgɔ caaman bɔra Betani dugu n’a gɛrɛfɛlaw la ka na bɔ u ye. U ɲɛɛ bele tɛ Yezu la. Wagati be tɛmɛna, ani n’a sɔrɔ Marita hakili be ɲagamina ka taga dɔrɔn. Tile naani Lazari sanin kɔ, Marita labanna k’a mɛn ko Yezu yɔrɔ man jan Betani dugu la. Muso kisɛman tun lo hali nin  dusukasi wagati la. A wulila ka boli ka taga Yezu kunbɛn, nka a ma foyi fɔ Mariyamu ye.—Zan 11:18-20 kalan.

18, 19. Marita y’a yira ko a lanin be mun lo la? Mun na a ka limaniya barika tun ka bon ten?

¹⁸ Tuma min na Marita y’a ka Matigi ye, miiriya min tun be ale ni Mariyamu tɔɔrɔla kabi tile damanin, a y’o fɔ Yezu ye ko: “Matigi, ni e tun be yan, ne balimacɛ tun tena sa.” Nka o kɔrɔ tɛ ko Marita jigi tɛ foyi la tugun. A y’a fara a kan ko: “Nga hali sisan ne lanin b’a la ko e mana fɛɛn o fɛɛn daali Ala fɛ, a bena o kɛ e ye.” Yezu sinna ka kuma dɔ fɔ walisa k’a ka limaniya barika bonya. A ko: “I balimacɛ bena kunun.”—Zan 11:21-23.

¹⁹ Marita y’a miiri ko Yezu kaan be sukununi nata koo ma. O kama, a ye Yezu jaabi ko: “Ne y’a lɔn ko a bena kunun diɲɛ labanlon na.” (Zan 11:24). A ka limaniya barika ka bon kosɔbɛ sukununi koo la. Yahutuw ka diinan kuntigi dɔw, minw be  weele ko Saduseɲɛw, olu b’a fɔ ko suuw tɛna kunu hali k’a sɔrɔ o kalan gwɛnin lo Ala ka kuma kɔnɔ (Dan. 12:13; Mariki 12:18). Nka, Marita tun b’a lɔn ko Yezu ye mɔgɔw kalan sukununi koo la ani a yɛrɛ ye suu dɔw kunu. Tiɲɛn lo ko u si satuma tun ma mɛɛn ka se Lazari ta ma. A tun m’a lɔn Yezu bena min kɛ.

20. Yezu ye kumaba minw fɔ Zan 11:25-27 kɔnɔ, ani Marita ye min fɔ k’a jaabi, i k’o kɔrɔ fɔ.

²⁰ O kɔ, Yezu ye kuma dɔ fɔ mɔgɔ tɛ ɲinɛ min kɔ. A ko: “Ne le be suuw kunun, ne be nii di.” Tiɲɛn na, Jehova ye see di a Dencɛ ma a ka suuw kunu duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ wagati nata la. Yezu ye Marita ɲininga ko: “I lara o la wa?” O la sa, Marita y’a jaabi ko “ne lanin b’a la.” An b’o kuma lo sɔrɔ kalansen nin daminɛ na. A lanin tun b’a la ko Yezu lo ye Krista, wala Masiya ye. A lanin tun b’a la fana ko Yezu lo ye Jehova Ala Dencɛ ye, ani ko kiraw tun kɔnna k’a fɔ ko ale lo ka kan ka na duniɲa na.—Zan 5:28, 29; Zan 11:25-27 kalan.

21, 22. a) Yezu y’a yira cogo di ko a be hinɛ sukasibagatɔw la? b) Lazari sukununi koo lakali.

²¹ Yala Jehova Ala n’a Dencɛ Yezu Krista be Marita ka limaniya ɲɔgɔn jati fɛɛnba ye wa? Siga si t’o la. Marita ɲɛɛ lara koo minw kan o kɔ, u b’o lo yira ka gwɛ. A bolila ka taga a balimamuso weele. Tuma min na Yezu be kumana ni Mariyamu ni sukasibagatɔ caaman nunu ye, Marita y’a kɔrɔsi ko a dusu kasinin lo kosɔbɛ. A y’a ye ko ɲɛji be bɔra Yezu ɲɛɛ na. Saya dusukasi ye Yezu bila kasi la. Marita y’a mɛn Yezu daa la ko u ka kabakuru bɔ a balimacɛ ka kaburuda la.—Zan 11:28-39.

²² Marita ko a kasa ka kan ka bɔ sisan, sabu a suu donna kabi tile naani. Joo tun b’a fɛ k’o fɔ. Yezu y’a hakili jigi ko: “Ne tun m’a fɔ i ye ko ni lanaya b’i la, ko i bena Ala ka sebagaya ye wa?” A ye lanaya kɛ ani a ɲɛɛ lara Jehova Ala ka sebagaya kan. Jehova sinna ka see di a Dencɛ Yezu ma a ye Lazari kunu ka bɔ suuw cɛma! Miiri k’a filɛ koo minw kɛra Marita ɲɛɛ kɔrɔ, u tora a hakili la a sii tɔɔ bɛɛ la: Yezu pɛrɛnna ko “Lazari, wili ka bɔ.” Lazari wulitɔ ka bɔ, mankanba bɔra. A tagamana dɔɔni dɔɔni ka na kaburuda la. Faniw bele tun melekenin b’a la. Yezu y’a fɔ ko: “Aw k’a foni k’a to a ka taga.” Siga t’a la, Marita ni Mariyamu ɲagalinin bolila ka taga meleke u balimacɛ la (Zan 11:40-44 kalan). Dusukasi min tun be Marita kan, o banna pewu!

23. Jehova ni Yezu b’a fɛ ka mun lo kɛ i ye, nka fɔɔ i ka mun lo kɛ fɔlɔ?

²³ Nin koo b’a yira ko sukununi tɛ siko koo ye. Sukununi  kalan be sɔrɔ Bibulu kɔnɔ. Tiɲɛnko lo min be mɔgɔ dusu saalo ani a ɲɔgɔnnakow kɛra galen (Zɔbu 14:14, 15). A ka di Jehova n’a Dencɛ ye ka mɔgɔw sara u ka limaniya kosɔn. Marita, Mariyamu ni Lazari ka koo b’o lo yira. N’i ka limaniya barika ka bon, e fana bena o duga ɲɔgɔnw sɔrɔ.

24. Bibulu be kuma laban juman fɔ Marita koo la?

²⁴ Bibulu segira ka kuma Marita koo la siɲɛ kelenpe dɔrɔn. O kɛra Yezu ka lɔgɔkun laban daminɛ na, a ye min kɛ ka sɔrɔ ka sa. Yezu tun b’a lɔn ko o lɔgɔkun laban na, tɔɔrɔ bena a sɔrɔ. O kama, a tagara a teriw ka soo Betani. K’a to o yɔrɔ la, a tun bena to ka kilomɛtɛrɛ saba tagama ka taga Zeruzalɛmu. Yezu ni Lazari tun be dumuni na kunatɔcɛ Simɔn ka soo Betani. O yɔrɔ lo la Marita kofɔra siɲɛ laban na ko: “Marita le tun be dumuni dira u ma.”—Zan 12:2.

25. Mun na nɛɛma lo ka kɛ ni Marita ɲɔgɔnna musow ye kafow kɔnɔ bi?

²⁵ Marita tun ye muso ye min tɛ sɛgɛn baara la! Siɲɛ fɔlɔ min na a kofɔra Bibulu kɔnɔ, o y’a sɔrɔ a be baara la. Siɲɛ laban min na a kofɔra tugun, a bele be baara la: a b’a seko bɛɛ kɛra walisa k’a janto a mɔgɔɲɔgɔnw na. Nɛɛma lo ka kɛ ni Marita ɲɔgɔnna musow ye kerecɛn kafow kɔnɔ bi: u be baara kɛ ni kisɛya ye, u b’u tɛgɛ labila ka mɔgɔw sɔn ani u be mɔgɔw dɛmɛ. A be komi Marita tora k’a ka limaniya yira o cogo la. O limaniya tun bena a dɛmɛ ka gwɛlɛyaw muɲu.

26. Marita ka limaniya y’a dɛmɛ ka mun lo kɛ?

²⁶ Tile damanin o kɔ, Marita tun bena tɔɔrɔ kosɔbɛ a Matigi kanulen fagari kosɔn. Ka fara o kan, filankafo minw ye Yezu faga, u tun b’a ɲinina sɔbɛ la ka Lazari fana faga. Mun na do? A sukununi kosɔn, mɔgɔ caaman ka limaniya ye barika sɔrɔ (Zan 12:9-11 kalan). Tiɲɛn lo ko Marita n’a balimaw tun be ɲɔgɔn kanu sɔbɛ la. Nka, saya labanna k’u faran ɲɔgɔn na. An m’a lɔn o koo kɛra cogo min na ani tuma min na. An kɔni lanin b’a la ko Marita ka limaniya kabakoman y’a dɛmɛ ka muɲuli kɛ fɔɔ a laban. O lo y’a to bi kerecɛnw ka ɲi ka Marita ka limaniya ɲɔgɔn ladegi.