Ẹnọ Odudu Ndikan Etabi Nnyụn̄ Nyọ Unana Nsịnudọn̄

“Mbufo ẹyebọ odudu ke ini edisana spirit edide edidoro mbufo ke idem.” —UTOM 1:8.

1, 2. Nso un̄wam ke Jesus ọkọn̄wọn̄ọ ndinọ mme mbet esie, ndien ntak emi mmọ ẹkeyomde enye?

JESUS ama ọfiọk ke mme mbet imọ idikemeke ndinam kpukpru se imọ iketemede ke odudu idem mmọ. Ke ikerede iban̄a nte utom ukwọrọikọ mmọ akatarade eketre, odudu mme asua mmọ, ye ukeme mme owo, ama ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke mmọ ẹma ẹyom odudu oro akande ukeme owo. Ke ntem, esisịt ini mbemiso Jesus ọkọdọkde aka heaven, enye ama ọn̄wọn̄ọ ọnọ mme mbet esie ete: “Mbufo ẹyebọ odudu ke ini edisana spirit edide edidoro mbufo ke idem, ndien mbufo ẹyetie ntiense ẹban̄a mi ke Jerusalem ye ke ofụri Judea ye Samaria tutu esịm ata utịt ikpehe isọn̄.”—Utom 1:8.

² Un̄wọn̄ọ oro ama ọtọn̄ọ ndisu ke Pentecost 33 E.N., ke ini edisana spirit ọkọnọde mme anditiene Jesus Christ odudu ndida ukwọrọikọ mmọ nyọhọ Jerusalem. Ubiọn̄ọ ndomokiet ikekemeke nditre mmọ. (Utom 4:20) Mme anam-akpanikọ anditiene Jesus, emi esịnede nnyịn, ẹyenen̄ede ẹyom ukeme oro otode Abasi do “kpukpru usen tutu esịm akpatre ini editịm n̄kpọ emi.”—Matt. 28:20.

3. (a) Tịn̄ ukpụhọde emi odude ke ufọt edisana spirit ye odudu. (b) Nso ke odudu emi otode Jehovah ekeme ndin̄wam nnyịn inam?

³ Jesus ọkọn̄wọn̄ọ ọnọ mme mbet esie ke ‘mmọ ẹyebọ odudu ke ini edisana spirit edide edidoro mmọ ke idem.’ “Odudu” ye “spirit” ẹwọrọ ata nsio nsio n̄kpọ. Spirit Abasi esinọ mme owo m̀mê mme n̄kpọ odudu man ẹnam uduak Abasi. Edi ẹkeme ndidọhọ ke odudu edi “ukeme ndinam n̄kpọ.” Odudu ekeme ndidu owo ntre ke idem inamke utom tutu esịm ini emi ẹyomde ndida enye nnam n̄kpọ. Ke ntem, ẹkeme ndida edisana spirit ndomo ye odudu ilektrik oro ọnọde batri oro ẹfiakde e-charge odudu, ke ini ẹkemede ndida odudu ke idem esiemmọ ndomo ye odudu oro edịbede-dịbe esịne ke batri oro. Odudu oro Jehovah adade edisana spirit ọnọ mme asan̄autom esie ọnọ owo nnyịn kiet kiet ukeme ndinam se nnyịn ikayakde idem inọ nte mme Christian, ndien ke ini oyomde, ọnọ nnyịn ukeme ndikan ndiọi odudu oro ẹn̄wanade ye nnyịn.—Kot Micah 3:8; Colossae 1:29.

4. Nso ke idineme ke ibuotikọ emi, ndien ntak-a?

⁴ Ẹsan̄a didie ẹfiọk odudu oro edisana spirit ọnọde nnyịn? Didie ke edisana spirit ekeme ndin̄wam nnyịn inam n̄kpọ ke nsio nsio idaha? Nte idomode ndisọn̄ọ nda nnam n̄kpọ Abasi, imesisobo ata ediwak ubiọn̄ọ emi Satan, editịm n̄kpọ esie, m̀mê unana mfọnmma nnyịn adade edi. Ọfọn ikan mme utọ afanikọn̄ oro man ika iso nte mme Christian, iwọrọ an̄wautom kpukpru ini, inyụn̄ ika iso inyene eti itie ebuana ye Jehovah. Ẹyak ineme nte edisana spirit an̄wamde nnyịn ikan etabi inyụn̄ iyọ mba ye unana nsịnudọn̄.

Ẹnọ Odudu Ndibiọn̄ọ Idomo

5. Didie ke akam ekeme ndinọ nnyịn odudu?

⁵ Jesus ekekpep mme anditiene enye ete ẹbọn̄ akam ẹte: “Kûnyụn̄ uda nnyịn usịn ke idomo, edi nyan̄a nnyịn sio ke ubọk andidiọk.”  (Matt. 6:13) Jehovah idikpọn̄ke mme anam-akpanikọ asan̄autom esie oro ẹbọn̄de akam emi. Isan̄ en̄wen, Jesus ama ọdọhọ ke ‘Ete ke heaven ọyọnọ mbon oro ẹben̄ede enye edisana spirit.’ (Luke 11:13) Ọdọn̄ nnyịn esịt didie ntem ndifiọk ke Jehovah ọn̄wọn̄ọ ndinọ nnyịn odudu oro edin̄wamde nnyịn inam se inende! Emi iwọrọke ke Jehovah idiyakke idomo esịm nnyịn. (1 Cor. 10:13) Edi ke ini isobode idomo, ini oro ke ikpakam inen̄ede ibọn̄ akam.—Matt. 26:42.

6. Jesus akada m̀mọ̀n̄ se enye ọkọbọrọde ke mme idomo Satan?

⁶ Jesus ama ada se idude ke N̄wed Abasi ọbọrọ mme idomo Devil. Jesus ama enen̄ede eti Ikọ Abasi ke ini enye ọkọbọrọde ete: “Ẹwet ẹte . . . Ẹwet n̄ko ẹte . . . Daha mi, Satan! Koro ẹwet ẹte, ‘Edi Jehovah Abasi fo ke ana afo atuak ibuot ọnọ, onyụn̄ edi enye ikpọn̄ ke ana afo anam edisana utom ọnọ.’” Ima oro Jesus amade Jehovah ye Ikọ esie akanam enye esịn mme n̄kpọ etabi oro Andidomo ekenịmde enye ke iso. (Matt. 4:1-10) Ke Jesus ama ọkọbiọn̄ọ ofụri idomo oro, Satan ama adaha ọkpọn̄ enye.

7. Didie ke Bible an̄wam nnyịn ikan idomo?

⁷ Sia Jesus akadade N̄wed Abasi ọbiọn̄ọ mme idomo Devil, adan̄a didie akan oro ke nnyịn ikpada! Ke nditịm ntịn̄, ukeme oro nnyịn inyenede ndibiọn̄ọ Devil ye ikọt esie ọtọn̄ọ ye nnyịn ndibiere ndinen̄ede mfiọk mme edumbet Abasi nnyụn̄ nnen̄ede nda mmọ nsịn ke edinam. Nte ediwak owo ẹkpepde N̄wed Abasi ẹnyụn̄ ẹdide ẹdifiọk ọniọn̄ ye edinen ido Abasi, emi anam mmọ ẹda mme edumbet Bible ẹdu uwem. Ke akpanikọ, “ikọ Abasi” enyene odudu emi ekemede ndifiọk “mme uduak ye ekikere esịt owo.” (Heb. 4:12) Adan̄a nte owo okotde onyụn̄ etiede ekere aban̄a N̄wed Abasi, kpa ntre ke enye ‘edifiọk akpanikọ Jehovah.’ (Dan. 9:13) Sia edide ntre, ọyọfọn itie ikere mme itie N̄wed Abasi oro ẹnyenede ebuana ye mme akpan mfịna nnyịn.

8. Nso ikeme ndinam nnyịn inyene edisana spirit?

⁸ Jesus ekekeme ndikan idomo sia ke adianade ye edifiọk N̄wed Abasi, enye ama “ọyọhọ ye edisana spirit.” (Luke 4:1) Man ikeme ndinyene orụk odudu ye ukeme oro, oyom isan̄a ikpere Jehovah ebe ke ndibọ ọyọhọ ufọn nto kpukpru se enye anamde man ọnọ nnyịn ye edisana spirit. (Jas. 4:7, 8) Emi esịne ukpepn̄kpọ Bible, akam, ye edibuana ye ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ. Ediwak owo ẹwụt esịtekọm n̄ko ẹban̄a ufọn oro ẹbọde ke ndika iso nnam ofụri edinam Christian, emi an̄wamde owo owụk ekikere ke n̄kpọ eke spirit.

9, 10. (a) Mme idomo ewe ẹdi ọsọ n̄kpọ ke edem mbufo? (b) Didie ke editie n̄kere n̄kpọ ye akam ẹkeme ndinọ fi odudu ndikan idomo idem ke ini akpade mba?

⁹ Mme idomo ewe ke afo akakan? Ndi akanam omosobo idomo ediyom mfụmmfụm ima ye owo oro mîdịghe nsan̄a ndọ fo? Edieke afo mûdọhọ ndọ, ndi akanam ọdọn̄ fi ndiyom ima ye owo oro mînịmke ke akpanikọ? Ke ini mme Christian ẹsede ekebe ndise m̀mê ẹdade Intanet ẹnam n̄kpọ, mmọ ẹkeme ndisobo idomo edise mbubiam n̄kpọ. Ndi akanam oro etịbe ọnọ fi, ke edide ntre, akanam n̄kpọ didie? Owụt eti ibuot nditie n̄kere nte ndudue kiet ekemede ndida nsịm en̄wen ndien ke akpatre ada esịm akwa idiọkn̄kpọ. (Jas. 1:14, 15) Kere ban̄a nte edinam unana edinam akpanikọ ekemede ndibiak Jehovah, esop, ye ubon mbufo. Edi owo ndika iso nnịm mme edumbet Abasi anam owo enyene edisana ubieresịt. (Kot Psalm 119:37; Mme N̄ke 22:3.) Ini ekededi oro osobode mme orụk idomo oro, biere ndibọn̄ akam man ekeme ndikan mmọ.

¹⁰ Odu n̄kpọ en̄wen oro oyomde iti iban̄a mme idomo Devil. Satan akaka ebịne Jesus ke Jesus ama eketie utreudia ke usen 40 ke wilderness. Eyịghe idụhe ke Devil ekekere ke oro ekedi ata eti ‘ifet oro afiakde eberede’  ndida ndomo nsọn̄ọnda Jesus. (Luke 4:13) Satan esiyom ifet afiak eberede ndidomo nsọn̄ọnda nnyịn n̄ko. Ke ntre, enen̄ede oyom isọn̄ idem ke n̄kan̄ eke spirit. Satan esidomo owo ke ini enye okụtde ke idem emem owo oro. Ntre, ini ekededi oro idem ememde nnyịn m̀mê ikpade mba, akpana inen̄ede ibiere ndibọn̄ akam mben̄e Jehovah ite ekpeme, an̄wam, onyụn̄ ọnọ nnyịn edisana spirit.—2 Cor. 12:8-10.

Ẹnọ Odudu Ndiyọ Mba ye Unana Nsịnudọn̄

11, 12. (a) Ntak emi idem ememde ediwak owo mfịn? (b) Nso ikeme ndinọ nnyịn odudu man ikan mmemidem?

¹¹ Idem esimem nnyịn ndusụk ini sia idide mme anana-mfọnmma owo. Oro ekeme ndinen̄ede ndi ntre mfịn sia ini emi nnyịn idude uwem enen̄ede akama editịmede esịt. Nnyịn idu uwem ke ini emi etiede nte ndiọkn̄kan ini oro akanam ofụri ubonowo ẹkụtde. (2 Tim. 3:1-5) Nte Armageddon asan̄ade ekpere, mme mfịna ndutịm uforo, eke ekikere, ye mme mfịna eken ẹditetịm ikpon. Do, ikpakpaha nnyịn idem ndikụt ke ọdọdiọn̄ ọsọn̄ ndusụk owo ndise mban̄a nnyụn̄ nnọ se ubon mmọ ẹyomde. Mmọ ẹkpa mba, ẹkop mmemidem, ẹkpọt, ẹnyụn̄ ẹdụk uniọk. Edieke edide se iwọrọde fi edi oro, didie ke afo ekeme ndiyọ?

¹² Ti ete ke Jesus ama ọn̄wọn̄ọ ọnọ mme mbet esie ete ke iyọnọ mmọ andin̄wam—edisana spirit Abasi. (Kot John 14:16, 17.) Enye edi akakan odudu ke ekondo. Jehovah ekeme ndida enye nnọ odudu “etịm awak” man ikeme ndiyọ idomo ekededi. (Eph. 3:20) Apostle Paul ọkọdọhọ ke edieke iberide edem ke enye, ke iyọbọ “odudu eke ebede ukeme owo,” okposụkedi emi “[ẹfịkde] nnyịn ke kpukpru usụn̄.” (2 Cor. 4:7, 8) Jehovah in̄wọn̄ọke ke iditetre editịmede esịt, edi ọn̄wọn̄ọ ke iyada edisana spirit inọ nnyịn odudu man iyọ.—Phil. 4:13.

13. (a) Didie ke ẹkenọ n̄kaiferi kiet odudu man ọyọ afanikọn̄? (b) Ndi afo ọmọfiọk ukem uwụtn̄kpọ oro?

¹³ Kere ban̄a uwụtn̄kpọ Stephanie, asiakusụn̄ emi edide isua 19. Ke ini ekedide isua 12, enye ama ọduọ akpauben̄ ẹnyụn̄ ẹkụt ke enye enyene mbufụt ke mfre. Toto ke ini oro, ẹsiak enye mfre ikaba, ọbọ usọbọ emi ẹdade uye ẹnọ, onyụn̄ afiak ọduọ akpauben̄ ikaba, emi ekperede ndiwot ofụri ufien esie, mînyụn̄ iyakke enye enen̄ede okụt usụn̄. Stephanie esida odudu esie anam mme n̄kpọ oro enye adade nte ata akpan n̄kpọ, utọ nte  edidụk mme mbono esop Christian ye ediwọrọ an̄wautom. Edi enye okụt ke spirit Jehovah an̄wam imọ iyọ ke ediwak usụn̄. Mme n̄wed ẹkọn̄ọde ke Bible emi ẹdọn̄ọde ifiọkutom ekemmọ Christian ẹsisịn udọn̄ ẹnọ enye ke ini esịt ọduọde enye. Nditọete ẹsinọ enye ibetedem ke ndinọ leta ẹsọk enye m̀mê ke nditịn̄ ikọ nsịnudọn̄ nnọ enye mbemiso ye ke mme mbono esop ẹma ẹkesuana. Mbon oro ẹnyenede udọn̄ n̄ko ẹsiwụt esịtekọm ẹban̄a se Stephanie ekpepde mmọ ke ndika ufọk esie n̄kekpep Bible. Stephanie enen̄ede ọkọm Jehovah aban̄a kpukpru emi. Itie N̄wed Abasi oro enye amade akan edi Psalm 41:3, emi enye enịmde ke osu imọ ke idem.

14. Nso ke ana ifep ke ini idem ememde nnyịn, ndien ntak-a?

¹⁴ Ke ini ikpade mba m̀mê ikopde editịmede esịt, inaha nnyịn idedei ikere ke idisụhọde editịmede esịt ke nditre ndusụk edinam eke spirit. Ndiọkn̄kan n̄kpọ oro ikemede ndinam edi oro. Ntak-a? Koro mme utọ edinam nte ukpepn̄kpọ Bible idemowo ye eke ubon, an̄wautom, ye edidụk mme mbono esop ẹdi mme usụn̄ emi isibọde edisana spirit emi ọnọde owo odudu. Mme edinam Christian ẹsinọ owo nduọkodudu kpukpru ini. (Kot Matthew 11:28, 29.) Nditọete ẹsiwak didie ntem ndidi mbono esop ke ini ẹkpade mba, edi ini ama edikem ndinyọn̄ ufọk, etie nte n̄kpọ eke ẹfiakde ẹnọ mmọ odudu!

15. (a) Ndi Jehovah ọn̄wọn̄ọ ke idinam uwem mme Christian edi eyen eyen? Da N̄wed Abasi nam an̄wan̄a. (b) Nso ke Abasi ọn̄wọn̄ọ ọnọ nnyịn, emi anamde ibụp ewe mbụme?

¹⁵ Edi emi iwọrọke ke mbiomo edidi Christian idobike. Oyom ukeme man owo ekeme ndidi Christian emi anamde akpanikọ. (Matt. 16:24-26; Luke 13:24) Edi Jehovah ekeme ndida edisana spirit nnọ mbon oro ẹkpade mba, odudu. Prọfet Isaiah ekewet ete: “Mbon oro ẹdoride enyịn ke Jehovah ẹyefiak ẹkop odudu. Mmọ ẹyedọk ke mba nte ntrukpom. Mmọ ẹyefehe ndien idikpọtke; mmọ ẹyesan̄a ndien idikpaha mba.” (Isa. 40:29-31) Sia edide ntre, ọkpọfọn ibụp ite, Nso isinam owo akpa mba ke n̄kan̄ eke spirit?

16. Nso ke ikeme ndinam man itre ndusụk n̄kpọ oro ẹnamde owo akpa mba onyụn̄ okop mmemidem?

¹⁶ Ikọ Jehovah eteme nnyịn ete ‘idụn̄ọde ifiọk se idide akpan n̄kpọ ikan.’ (Phil. 1:10) Ke ini apostle Paul ekemende uwem Christian odomo ye mbuba, enye ama ada odudu spirit etịn̄ ete: “Ẹyak nnyịn n̄ko ision̄o kpukpru n̄kpọ eke ẹdobide ifep . . . , ẹnyụn̄ ẹyak nnyịn ifehe mbuba eke ẹnịmde nnyịn ke iso ye ime.” (Heb. 12:1) Ikọ esie ọkọwọrọ ke akpana itre ndibịne mme n̄kpọ eke ẹdobide, emi mînyeneke ufọn, emi ẹkemede ndinam nnyịn ikpa mba. Ekeme ndidi ndusụk nnyịn idomo ndinam ata ediwak n̄kpọ. Ntre edieke afo esiwakde ndikpa mba nnyụn̄ n̄kop editịmede esịt, afo emekeme ndibọ ufọn edieke odụn̄ọrede nte afo esịnde idem ke utom idịbi udia, nte afo esikade isan̄ udia uwem, ye nte afo esisịnde idem ke mbre mbuba m̀mê mme edinam ini nduọkodudu eken. Eti ibuot ye nsụhọdeidem ẹnyene ndinam kpukpru nnyịn ifiọk se ikemede ndinam inyụn̄ isụhọde mme edinam oro mînen̄ekede inyene ufọn.

17. Ntak emi ndusụk owo ẹkemede ndikop mmemidem, edi nso ke Jehovah ọn̄wọn̄ọ ke afan̄ emi?

¹⁷ Ekeme ndidi ndusụk owo ke otu nnyịn  ẹkop mmemidem n̄ko ke ntak emi utịt editịm n̄kpọ emi mîsọpke idi nte nnyịn ikekerede. (N̄ke 13:12) Nte ededi, owo emi etiede enye ntem ke idem ekeme ndibọ nsịnudọn̄ nto ikọ emi odude ke Habakkuk 2:3 mi: “N̄kukụt emi [ana] ọnọ ini emi ẹnịmde, enye ayawara esịm utịt, idinyụn̄ isụhu nsu. Enye ekpebebịghi, bet enye; koro enye mîditreke ndisu. Enye idibehe ini.” Imenen̄ede inịm ke utịt editịm n̄kpọ emi eyedi ke edikem ini Jehovah!

18. (a) Mme un̄wọn̄ọ ewe ẹnọ fi odudu? (b) Didie ke ibuotikọ en̄wen edin̄wam nnyịn?

¹⁸ Ke akpanikọ, kpukpru mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah ẹtetie ẹbet usen emi owo mîdikpaha mba, idem mîdinyụn̄ imemke owo aba, kpa ini emi kpukpru mbon oro ẹdude uwem ẹdidarade “ini uyen.” (Job 33:25) Idem idahaemi edinam edisana spirit ekeme ndinam owo emi nnyịn idide ke esịtidem okop idem nte nnyịn ibuanade ke mme edinam eke spirit oro ẹnọde owo odudu. (2 Cor. 4:16; Eph. 3:16) Kûyak edikpa mba anam fi ataba mme nsinsi edidiọn̄. Kpukpru idomo—edide oto etabi, edikpa mba, m̀mê unana nsịnudọn̄—ẹyebe ẹfep, edieke mîdịghe iwiwa, ẹyebe ẹfep ke obufa ererimbot Abasi. Ke ibuotikọ oro etienede, iyeneme nte edisana spirit esinọde mme Christian odudu man ẹyo ukọbọ, ẹtre ndikpebe uke ke idiọk usụn̄, ẹnyụn̄ ẹyọ nsio nsio afanikọn̄ eken.

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

• Didie ke edikot Bible ọnọ nnyịn odudu?

• Didie ke akam ye editie n̄kere n̄kpọ ẹnọ nnyịn odudu?

• Didie ke afo ekeme nditre mme n̄kpọ oro ẹkemede ndinam idem emem owo?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 24]

Mme mbono esop Christian ẹkeme ndinọ nnyịn odudu ke n̄kan̄ eke spirit