MBON emi ẹdọhọde ke akpana nsio nsio ido ukpono ẹsibuaha ntre ẹnam n̄kpọ inyịmeke se ẹtịn̄de emi. Eboo Patel emi akadade mme owo ke nsio nsio ido ukpono Asiak N̄ka N̄kparawa ọdọhọ ete: ‘Idụhe ufọkabasi emi mîkwọrọke mbọm, mfọnido, mînyụn̄ idọhọke ẹdia isọn̄ edi ẹkutịmede.’

Ke ini ke ini, mbon ufọkabasi Catholic, Buddha, Protestant, Hindu, mme Muslim ye ediwak mbon ido ukpono eken ẹsidiana kiet ẹyom nte ẹkpen̄wamde mme ubuene, ẹdọhọ ẹkûfịk mme owo, ẹkûbụk bọm ke isọn̄, ẹkûnyụn̄ ẹbiat isọn̄. Ediwak ufọkabasi ẹsitie kiet ẹneme nte ikpodude ke emem inyụn̄ in̄wam kiet eken. Mmọ ẹsidiana kiet ẹsịn usọrọ, ẹkwọ ikwọ, ẹnịm akam ẹnyụn̄ ẹnam nsio nsio n̄kpọ.

Ndi emi anam mmọ ẹkûnyene aba mfịna ke otu idem mmọ? Ndi Abasi edida utọ n̄ka ntem inam ererimbot emi ọfọn?

Kiet ke otu n̄kponn̄kan n̄ka nsio nsio ufọkabasi ẹdọhọ ke ufọkabasi emi mbon n̄ka mmimọ ẹsikade ebe 200, ke n̄ka mmimọ odu n̄ko ke idụt 76. Mmọ ẹdọhọ ke uduak mmimọ edi ndin̄wam “mme owo ke nsio nsio ufọkabasi ẹdiana kiet ẹnam n̄kpọ.” Emem nditetịn̄, edi imemke ndinanam. Ke uwụtn̄kpọ, ikpọ owo n̄ka emi ẹdọhọ ke ikekpekpeme se iwetde ke ediomi n̄ka emi mbak esịt ediyat ndusụk mbon ufọkabasi emi ẹdisịnde ubọk ke ediomi emi. Ntak-a? Ndusụk owo ẹkedọhọ ke ufọn idụhe ndisịn Abasi ke ediomi oro. Tọn̄ọ oro, mmọ inyụn̄ itịn̄ke n̄kpọ iban̄a Abasi ke se ededi oro mmọ ẹnamde.

Edieke mbon n̄ka emi mîmaha nditịn̄ n̄kpọ mban̄a Abasi, ufọn emi mmọ ẹdọhọde ke ikpono Abasi? Ndi n̄ka nsio nsio ido ukpono emi inyụn̄ itiehe nte mme n̄ka eken emi mme owo ẹsiakde ndin̄wam mme owo? Idem n̄ka nsio nsio ido ukpono emi isiakde ke enyọn̄ emi ẹdọhọ ke mmimọ idịghe n̄ka ido ukpono, ke idi “n̄ka edidianakiet.”

Dalai Lama emi edide oku ido ukpono Buddha enen̄ede ama nsio nsio ido ukpono ndibuaha ntre nnam n̄kpọ. Enye ọkọdọhọ ete: “Kpukpru ufọkabasi ẹsụk ẹkwọrọ ukem n̄kpọ—ẹdọhọ ẹma kiet eken, ẹtua owo mbọm, ẹnyụn̄ ẹfen ẹnọ owo.  Akpan n̄kpọ akam edi nnyịn ndinanam mme n̄kpọ emi kpukpru usen.”

Ọfọn mme owo ẹma kiet eken, ẹtua owo mbọm, ẹnyụn̄ ẹfen ẹnọ kiet eken sia Jesus ọkọdọhọ ete: “Kpukpru n̄kpọ eke mbufo ẹyomde mme owo ẹnam ye mbufo, ana mbufo n̄ko ẹnam kpasụk ntre ye mmọ.” (Matthew 7:12) Edi ndi n̄kukụre se ufọkabasi ekpenamde ekpedi ndidọhọ mme owo ẹdu eti uwem?

Kop se apostle Paul eketịn̄de mi aban̄a mbon emi ẹkedọhọde ke inam n̄kpọ Abasi edi inamke: “Ndi ntiense nnọ mmọ nte ke mmọ ẹnyene ifịk ẹban̄a Abasi; edi emi isan̄ake ye nnennen ifiọk.” Nso ikedi mfịna mmọ? Paul ọdọhọ ke ‘sia mmọ mîkọfiọkke edinen ido Abasi, ke mmọ ẹkeyom ndinam edinen ido idemmọ ọsọn̄ọ ada.’ (Rome 10:2, 3) Omokụt do ke kpukpru editịm oro mmọ ẹkesịnde ẹte inam n̄kpọ Abasi ọkọwọrọ ikpîkpu sia mmọ mîkọfiọkke se Abasi oyomde mmọ ẹnam.—Matthew 7:21-23.

Jesus ọkọdọhọ ke Matthew 5:9 ke “mme anam emem ẹkop inemesịt.” Jesus ama anam se enye ekekpepde. Enye ikedịghe owo ntịme, ikonyụn̄ ikpepke mme owo usua, edi ekekpep ima. (Matthew 26:52) Mbon emi ẹkenamde se enye eketịn̄de ẹma ẹma kiet eken etieti. (Colossae 3:14) Edi ndi Jesus okonyụn̄ oyom ndinam mmọ ẹdiana kiet man mmọ ẹkeme nditie ke emem ye kiet eken? Ndi enye ama esitiene mmọ anam n̄kpọ ufọkabasi mmọ?

Ikpọ mbon Pharisee ye mme Sadducee ẹma ẹkọbọ Jesus tutu ẹyom nte ẹkpewotde enye. Nso ke Jesus akanam? Enye ọkọdọhọ mbet esie ete: “Ẹkpọn̄ mmọ. Mmọ ẹdi mme adausụn̄ emi ẹdide nnan.” (Matthew 15:14) Jesus ikamaha ndidụk ndụk ye utọ mbon emi.

Ufọkabasi ama awak etieti ke Corinth ke ini ẹkesiakde esop Christian do. Ẹkedọhọ mme Christian do ẹnam n̄kpọ didie ye mbon ufọkabasi eken? Apostle Paul ọkọdọhọ mmọ ete: “Ẹkûdian idem utịn̄e utịn̄e ye mmọ eke mînịmke ke akpanikọ.” Ntak emi enye eketịn̄de ikọ ntem? Paul ọkọdọhọ m̀mê “nso ebuana idu ke ufọt Christ ye Belial? Nso udeme ke owo eke enịmde ke akpanikọ enyene ye owo eke mînịmke ke akpanikọ?” Ekem enye ọdọhọ mmọ ete: “Ẹwọn̄ọ ke otu mmọ, ẹnyụn̄ ẹdian̄ade ẹda.”—2 Corinth 6:14, 15, 17.

Se inemede emi owụt ke Bible idọhọke nsio nsio ufọkabasi ẹbuaha ntre ẹnam n̄kpọ. Edi emekeme ndibụp ete, ‘Edidianakiet edisan̄a didie idu ndien?’

Idụt 15 ẹkediana kiet ẹbọp akwa ukwakutom emi esinamde ẹkụt se ikade iso ke ofụri ererimbot. Ndi emekere ke ẹkpekebọp n̄kpọ oro ẹsio edieke idụt 15 emi mîkpekenyeneke ikọ inua kiet?

Mfịna n̄ka nsio nsio ido ukpono edi oro. Okposụkedi emi mmọ ẹkwọrọde-kwọrọ edidianakiet ye ukpono, mmọ ikemeke ndidiana kiet sia mmọ mînyeneke ikọ inua kiet.

Bible etịn̄ se Abasi ọdọhọde inam. Nnyịn ikpenyene ndida se Bible ekpepde ndu uwem. Mbon emi ẹdade Ikọ Abasi ẹdu uwem ẹsidiana kiet ẹnam n̄kpọ ẹnyụn̄ ẹdụn̄ ke emem ifịnake aba idem m̀mê ito ewe idụt m̀mê ikesinyụn̄ ika ewe ido ukpono. Abasi ama etetịn̄ ke emi eyetịbe ete: “Nyanam mme owo ẹkpụhọ ẹsem edisana usem, man kpukpru mmọ ẹseme ẹkot enyịn̄ Jehovah, man ẹnam n̄kpọ esie ke esịt kiet.” “Edisana usem” emi anam mme owo ẹdiana kiet ẹkpono Abasi nte enye oyomde.—Zephaniah 3:9; Isaiah 2:2-4.

Ikpama etiene edi Ufọkmbono Obio Ubọn̄ Mme Ntiense Jehovah edise nte mmọ ẹtiede ke emem ẹnyụn̄ ẹnamde n̄kpọ nte ata nditọeka.—Psalm 133:1.