ΡΩΜΗ—Την Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2017, επαγγελματίες στον τομέα της ιατρικής, της βιοηθικής και της νομικής συναντήθηκαν στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα, ένα από τα παλαιότερα πανεπιστήμια της Ιταλίας, για το συνέδριο με θέμα «Ενήλικες Ασθενείς Αρνούνται τη Μετάγγιση Αίματος—Ποιες Είναι οι Εναλλακτικές Θεραπείες;—Εξοικονόμηση Αίματος 2017». Το συνέδριο υποστηρίχτηκε από 25 και πλέον ιταλικές επιστημονικές εταιρίες και ενώσεις καθώς και από το Υπουργείο Υγείας της Ιταλίας.

Κατά παράδοση, η μετάγγιση αίματος θεωρείται ακίνδυνη και η μόνη ζωοσωτήρια ιατρική θεραπεία για ασθενείς που υποβάλλονται σε περίπλοκες ιατρικές διαδικασίες ή χειρουργικές επεμβάσεις. Αυτός ο ισχυρισμός αμφισβητήθηκε από πολλούς ομιλητές του συνεδρίου. Ένας από τους επισκέπτες ειδικούς, ο Δρ Λούκα Π. Βέλτερτ, καρδιοθωρακοχειρουργός στο Ευρωπαϊκό Νοσοκομείο της Ρώμης, εξηγεί: «Σήμερα είδαμε ότι οι μεταγγίσεις μπορούν να αποδειχτούν επιβλαβείς, ενώ σε πολλές περιπτώσεις είναι αχρείαστες».

Ο Δρ Βέλτερτ και άλλοι γιατροί που συμμετείχαν στο πρόγραμμα κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα βάσει της κλινικής τους πείρας καθώς και αποδείξεων από επιστημονικές μελέτες που τεκμηριώνουν τη συσχέτιση ανάμεσα στις μεταγγίσεις αίματος και στην αυξημένη θνησιμότητα, νοσηρότητα, διάρκεια νοσηλείας, και σε άλλους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των μεταγγιζόμενων ασθενών. a

Αυτές οι επιστημονικές αποδείξεις σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος των μεταγγίσεων αίματος ώθησαν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) το 2010 να αναγνωρίσει την ανάγκη για διαχείριση αίματος ασθενούς (PBM)—μια πολυεπιστημονική και πολύπλευρη προσέγγιση που εστιάζει στην υγεία και στην ασφάλεια του ασθενούς, βελτιώνει το κλινικό αποτέλεσμα και μειώνει σημαντικά τις μεταγγίσεις αίματος. Ο WHO εξέδωσε μια διακήρυξη η οποία καλούσε και τα 193 κράτη-μέλη των Ηνωμένων Εθνών να εφαρμόσουν τις μεθόδους της PBM.

Η καθηγήτρια Στεφάνια Βάλιο, διευθύντρια αιμοδοσίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Σαντ Αντρέα της Ρώμης, αναφέρθηκε εκτενώς στη νέα οπτική της ΡΒΜ, δηλώνοντας ότι παλιότερα η ιατρική περίθαλψη βασιζόταν στη διαχείριση και χορήγηση του αίματος του δότη, αλλά τώρα «ο προβολέας έχει στραφεί από το αίμα του δότη στο αίμα του ίδιου του ασθενούς». Ένας από τους στόχους της PBM είναι «να ελαχιστοποιήσει την απώλεια αίματος τοποθετώντας τον ασθενή στο επίκεντρο της διαδικασίας, . . . εστιάζοντας στη διαφύλαξη του αίματός του και κάνοντας οτιδήποτε χρειάζεται για να επιτευχθεί αυτό». Η καθηγήτρια Βάλιο διευκρίνισε επίσης ότι οι ιατρικές τεχνικές διατήρησης του αίματος του ίδιου του ασθενούς «στην ουσία σημαίνουν καλύτερη ποιότητα θεραπείας».

Ο Δρ Τομάζο Καμπανιάρο, γενικός χειρουργός στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βερόνας, επιβεβαίωσε τα οφέλη που προκύπτουν όταν χρησιμοποιούνται μέθοδοι για την αποφυγή μεταγγίσεων αίματος. Αφού ολοκλήρωσε μια ανάλυση δεδομένων που είχαν αρχίσει να συλλέγονται στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και αφορούσαν ασθενείς που υποβλήθηκαν στην πιο περίπλοκη εγχείρηση της κοιλιακής χώρας, συμπέρανε: «Οι ασθενείς στους οποίους δεν έγινε μετάγγιση είχαν λιγότερες επιπλοκές και χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας σε σύγκριση με τους μεταγγιζόμενους ασθενείς».

Ο Δρ Καμπανιάρο, μαζί με αρκετούς ακόμα ομιλητές του συνεδρίου, ευχαρίστησε δημόσια τους Μάρτυρες του Ιεχωβά επειδή συνέβαλαν ώστε να υποκινηθούν οι γιατροί να αναπτύξουν εναλλακτικές μεθόδους αντί της μετάγγισης αίματος. Η Άννα Απρίλε, επίκουρη καθηγήτρια ιατρικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα, δήλωσε: «Ευχαριστούμε τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, που έφεραν στην επιφάνεια το δικαίωμα της άρνησης μετάγγισης, βοηθώντας μας όλους να κάνουμε σκέψεις γύρω από αυτό το ζήτημα και να καταφέρουμε να χρησιμοποιούμε λιγότερο αίμα».

Οι ομιλητές του συνεδρίου ήταν γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, όπως η αναισθησιολογία, η καρδιολογία, η γυναικολογία, η αιματολογία, η ογκολογία και η ορθοπεδική. Ωστόσο, το μήνυμα που ξεχώρισε ήταν το ίδιο: Ο ιατρικός κόσμος, οι νομοθέτες και το ευρύ κοινό πρέπει να είναι όλοι ανοιχτοί στις μεθόδους της PBM μπροστά στον αυξανόμενο όγκο δημοσιευμένων στοιχείων και εμπειριών από ειδικούς σε αυτόν τον τομέα.

Ο Δρ Βέλτερτ προσθέτει: «Η αποκατάσταση διαχωρισμού αορτής στη σύγχρονη χειρουργική αποτελεί τη μεγαλύτερη επέμβαση που μπορεί να γίνει στο ανθρώπινο σώμα. . . . Αν [αυτή] μπορεί να γίνει χωρίς αίμα, τότε πράγματι μπορούν να γίνουν τα πάντα».