سالانه بیش از شش میلیون نفر به جنگل‌های دورافتادهٔ سدر،‏ واقع در شبه جزیرهٔ شیما در ژاپن سفر می‌کنند.‏ آنان به عبادتگاه پرشکوه ایسه می‌روند؛‏ جایی که آماتِراسو اُمیکامی،‏ الٰههٔ خورشید در آیین شینتو،‏ حدود دو هزار سال است که پرستش می‌شود.‏ پرستندگان در این عبادتگاه ابتدا برای طاهر ساختن خود،‏ دست‌ها و دهان خود را با آب می‌شویند.‏ سپس بیرون از هایدِن ‏(‏سالن پرستش)‏ می‌ایستند و مناسکی را بجا می‌آورند؛‏ یعنی به الٰههٔ خورشید تعظیم می‌کنند،‏ برای جلب توجه او دست می‌زنند و به او دعا می‌کنند.‏ * آیین شینتو به پیروانش اجازه می‌دهد که آداب و رسوم ادیان دیگر را نیز انجام دهند.‏ برخی از پیروان ادیان دیگر نیز منجمله بودایی‌ها یا کسانی که ادعای مسیحیت می‌کنند،‏ انجام آداب و رسوم آیین شینتو را اشتباه نمی‌دانند.‏

بسیاری از ادیان بزرگ جهان عبادتگاه‌هایی * دارند که میلیون‌ها نفر از آن‌ها بازدید می‌کنند.‏ برخی از آن‌ها در کشورهای مسیحی،‏ به عیسی،‏ مریم و مقدّسین وقف شده است.‏ بعضی دیگر در مکان‌هایی ساخته شده است که رویدادهای کتاب مقدّس در آنجا اتفاق افتاده یا به عقیدهٔ بسیاری معجزه‌ای در آنجا رخ داده است.‏ در بعضی دیگر از عبادتگاه‌ها آثار و اشیای مذهبی نگهداری می‌شود.‏ بسیاری از مردم این مکان‌ها را مقدّس می‌دانند و برای اجابت دعاهایشان به آنجا می‌روند.‏ برخی دیگر برای نشان دادن ایمان خود،‏ راهی سفرهای زیارتی می‌شوند.‏

آیا باید در عبادتگاه دعا کنیم تا خدا دعاهایمان را اجابت کند؟‏ آیا رفتن به سفرهای زیارتی،‏ باعث خشنودی خدا می‌شود؟‏ آیا پرستش در عبادتگاه‌ها صحیح است؟‏ پاسخ به این سؤالات به ما کمک می‌کند که بدانیم چه دیدگاهی باید نسبت به پرستش خدا در عبادتگاه‌ها داشته باشیم.‏ همچنین به ما می‌آموزد که چه پرستشی مورد قبول خداست.‏

گفتگویی که عیسی با یک زن سامری داشت نشان می‌دهد که خدا چه دیدگاهی نسبت به پرستش در عبادتگاه‌ها دارد.‏ زمانی که عیسی از سامره عبور می‌کرد،‏ در نزدیکی شهر سوخار در کنار چاه آبی توقف کرد تا کمی استراحت کند.‏ او در آنجا با زنی سامری که برای کشیدن آب آمده بود،‏ شروع به صحبت کرد؛‏ آن زن به یک تفاوت اساسی بین یهودیان و سامریان اشاره کرد و گفت:‏ «پدران ما در این کوه خدا را پرستش می‌کردند،‏ اما شما می‌گویید که فقط در اورشلیم باید او را پرستش کرد.‏»—‏یوحنا ۴:‏۵-‏۹،‏ ۲۰‏.‏

 کوهی که زن سامری به آن اشاره کرد،‏ کوه جَرِزّیم بود که حدوداً در فاصلهٔ ۵۰ کیلومتری شمال اورشلیم قرار داشت؛‏ سامریان سابقاً در آنجا معبدی داشتند که در آن اعیادی همچون عید پِسَح را برگزار می‌کردند.‏ عیسی بجای تمرکز بر اختلافات مذهبی،‏ به زن سامری گفت:‏ «ای زن،‏ سخن مرا باور کن؛‏ زمانی می‌رسد که شما نه در این کوه پدر را پرستش خواهید کرد و نه در اورشلیم.‏» (‏یوحنا ۴:‏۲۱‏)‏ زن سامری واقعاً تعجب کرد که عیسی با این که یهودی بود،‏ این سخن را به زبان آورد.‏ اما چرا یهودیان دیگر نمی‌بایست خدا را در معبد اورشلیم بپرستند؟‏

عیسی در ادامه گفت:‏ «زمانی می‌رسد و اکنون رسیده است که پرستندگان حقیقی،‏ پدر را در روح و راستی پرستش خواهند کرد؛‏ زیرا پدر در پی چنین پرستندگانی است.‏» (‏یوحنا ۴:‏۲۳‏)‏ معبد پرشکوه اورشلیم برای قرن‌ها مرکز پرستش یهودیان بود.‏ آنان سه بار در سال به آنجا سفر می‌کردند تا قربانی‌ها و هدایای خود را به یَهُوَه خدایشان تقدیم کنند.‏ (‏خروج ۲۳:‏۱۴-‏۱۷‏)‏ اما عیسی گفت که این نحوهٔ پرستش تغییر خواهد کرد و «پرستندگان حقیقی،‏» خدا را «در روح و راستی» پرستش خواهند کرد.‏

در آن زمان یهودیان برای پرستش به مکانی خاص یعنی معبد اورشلیم می‌رفتند.‏ اما روح و راستی چیزهایی غیرمادی و غیرملموس هستند و پرستش در روح و راستی نیز به مکانی خاص محدود نمی‌شود.‏ بنابراین منظور عیسی این بود که پرستش خدا وابسته به یک مکان خاص نخواهد بود؛‏ حال چه کوه جَرِزّیم باشد،‏ چه معبد اورشلیم و چه هر مکان دیگری که مقدّس خوانده شود.‏

تغییر در نحوهٔ پرستش یهودیان چه زمانی رخ داد؟‏ زمانی که عیسی با ازخودگذشتگی جانش را داد و از این طریق به نظام پرستش یهودیان که بر اساس شریعت موسی بود،‏ خاتمه داد.‏ (‏رومیان ۱۰:‏۴‏)‏ عیسی همچنین گفت که زمان این تغییر،‏ «اکنون رسیده است.‏» آیا ممکن بود که آن زمان فرا رسیده باشد،‏ در حالی که عیسی هنوز زنده بود؟‏ بله،‏ زیرا شاگردان عیسی،‏ قبل از مرگ او نیز طبق فرمان عیسی عمل می‌کردند که گفت:‏ «خدا روح است و پرستندگانش باید او را در روح و راستی بپرستند.‏» (‏یوحنا ۴:‏۲۴‏)‏ پرستش خدا در روح و راستی به چه معناست؟‏

پرستش خدا در روح به معنی این است که اجازه دهیم روح مقدّس خدا ما را هدایت کند.‏ به این شکل درک ما از کلام او بیشتر می‌شود.‏ (‏۱قُرِنتیان ۲:‏۹-‏۱۲‏)‏ همچنین پرستش خدا در راستی به معنی این است که شناختی دقیق از تعالیم کتاب مقدّس داشته باشیم.‏ بنابراین پرستش ما تنها زمانی مورد قبول خداست که تحت  هدایت روح مقدّس او و مطابق با تعالیم کتاب مقدّس باشد.‏ این نوع پرستش وابسته به مکانی خاص نیست.‏

حال،‏ ما باید چه دیدگاهی نسبت به سفرهای زیارتی و پرستش در عبادتگاه‌ها داشته باشیم؟‏ با توجه به این که عیسی فرمان داد پرستش خدا باید در روح و راستی باشد،‏ کاملاً مشخص است که پرستش در عبادتگاه‌ها،‏ خدا را خشنود نمی‌کند.‏ به علاوه،‏ حمد و ستایش اشیای مذهبی که در بعضی از این عبادتگاه‌ها نگهداری می‌شوند،‏ در دید خدا نوعی بت‌پرستی است.‏ کتاب مقدّس دیدگاه خدا را در این خصوص چنین بیان می‌کند:‏ «از بت‌پرستی بگریزید» و «خود را از بت‌ها محفوظ نگاه دارید.‏» (‏۱قُرِنتیان ۱۰:‏۱۴؛‏ ۱یوحنا ۵:‏۲۱‏)‏ بنابراین پرستندگان واقعی خدا از پرستش در مکانی که مقدّس خوانده می‌شود یا بت‌پرستی را ترویج می‌دهد،‏ اجتناب می‌کنند.‏

با این حال،‏ از دید خدا اشتباه نیست اگر در مکانی دلخواه به دعا،‏ مطالعهٔ کتاب مقدّس و تفکّر بر آن بپردازیم یا در مکان‌هایی موقر و شایسته برای مطالعه و بررسی کلام خدا گرد هم آییم.‏ علاوه بر این،‏ ساخت مقبره برای عزیزان ازدست‌رفته‌مان نیز با کلام خدا مغایرتی ندارد،‏ زیرا با این کار نشان می‌دهیم که یاد آنان را گرامی می‌داریم.‏ اما اگر چنین مکان‌هایی را مقدّس بدانیم یا تصاویر و اشیای مذهبی را در آنجا پرستش کنیم،‏ در واقع برخلاف فرمان عیسی عمل کرده‌ایم.‏

بنابراین لزومی ندارد که در عبادتگاه‌ها دعا کنیم تا خدا دعایمان را اجابت کند.‏ همین طور برای این که خدا از ما خشنود شود و به ما برکات بیشتری دهد،‏ لزوماً نباید به سفرهای زیارتی برویم.‏ کتاب مقدّس دربارهٔ یَهُوَه خدا می‌گوید:‏ «خداوند آسمان و زمین .‏ .‏ .‏ در معبدهای ساختهٔ دست انسان ساکن نیست.‏» اما این بدین مفهوم نیست که خدا از ما دور است.‏ در هر مکانی که دعا کنیم،‏ او دعاهای ما را می‌شنود؛‏ زیرا «او از هیچ یک از ما دور نیست.‏»—‏اعمال ۱۷:‏۲۴-‏۲۷‏.‏