هیچ کس نمیتواند بندهٔ دو ارباب باشد
«هیچکس دو ارباب را خدمت نتواند کرد، . . . نمیتوانید هم بندهٔ خدا باشید، هم بندهٔ پول.»—مت ۶:۲۴.
۱-۳. الف) بسیاری با چه مشکلاتی مواجهاند و برخی برای حل آن چه میکنند؟ (تصویر اول مقاله ملاحظه شود.) ب) در این رابطه چه مسائلی در تربیت فرزند پیش میآید؟
ماریلین * میگوید: «شوهرم، جیمز هر روز خسته و کوفته از کار برمیگشت ولی درآمدش فقط کمی بیشتر از نیاز روزانهٔ ما بود. میخواستم باری از دوش شوهرم بردارم و برای پسرمان جیمی وسایل قشنگی را بخرم که همکلاسیهایش داشتند.» ماریلین همچنین میخواست به دیگر خویشاوندانش کمک مالی و برای آینده پسانداز کند. خیلی از دوستانش به سرزمینهای دیگر نقل مکان کرده بودند تا معاش بیشتری به دست آورند. اما وقتی خودش در مورد این موضوع فکر میکرد دودل بود. چرا؟
۲ ماریلین نگران بود که دوری از خانواده و فعالیتهای روحانی با آنان چه تأثیری خواهد داشت. با این حال، فکر کرد که دیگران برای مدتی به خارج از کشور رفتهاند و خانوادهشان از لحاظ روحانی ظاهراً دوام آوردهاند. اما اگر خودش به خارج از کشور سفر نماید نمیدانست چگونه میتواند پسرش، جیمی را از راه دور تربیت کند. آیا میتواند او را از طریق اینترنت «با تعلیم و تربیت خداوند» بزرگ کند؟—افس ۶:۴.
۳ ماریلین برای دریافت راهنمایی با دیگران مشورت کرد. شوهرش با چنین تصمیمی موافق نبود ولی گفت که مانع او نمیشود. پیران مسیحی و برخی دیگر از اعضای جماعت به ماریلین توصیه کردند که چنین تصمیمی عاقلانه نیست اما چندین خواهر او را به چنین کاری تشویق کردند. آنان به ماریلین گفتند: «اگر خانوادهات را دوست داری برو؛ یَهُوَه را در آنجا هم میتوانی خدمت کنی.» ماریلین با آن که دودل بود، شوهر و پسرش را ترک کرد و به سرزمینی دیگر رفت. ماریلین به آنان چنین قول داد: «به زودی برمیگردم.»
تعهد نسبت به خانواده و اصول کتاب مقدّس
۴. چرا بسیاری مهاجرت میکنند و سرپرستی فرزندانشان را اغلب به عهدهٔ چه کسانی میگذارند؟
۴ یَهُوَه دوست ندارد که خادمانش در فقر زندگی کنند. مهاجرت در طول تاریخ راهحلی برای نجات از فقر بوده است. (مز ۳۷:۲۵؛ امث ۳۰:۸) یعقوب، پدر قوم اسرائیل پسرانش را به دلیل قحطی به مصر فرستاد تا برای همهٔ خانواده غلّه بخرند. * (پیدا ۴۲:۱، ۲) امروزه دلیل بسیاری از مهاجرتها گرسنگی نیست. عدهای زیر بار قرض فرورفتهاند. برخی نیز در سرزمینی زندگی میکنند که اوضاع اقتصادی نامساعد است و در پی زندگیای بهتر برای فرزندانشان میباشند. از این رو، بسیاری برای به دست آوردن معاش به شهر یا به کشوری دیگر میروند. آنان خانوادهشان را ترک کرده، سرپرستی و مراقبت کودکانشان را اغلب به عهدهٔ همسر، فرزند بزرگتر، پدربزرگ و مادربزرگ، خویشاوند یا دوستی میسپارند. ترک فرزند و همسر به منظور امرارمعاش برای مهاجران دردناک است اما به نظر بسیاری از آنان چارهای جز این کار وجود ندارد.
۵، ۶. الف) عیسی در رابطه با سعادت و امنیت چه تعلیم داد؟ ب) عیسی به پیروانش گفت که برای چه چیزی دعا کنند؟ پ) برکت یَهُوَه به چه مفهوم است؟
۵ در روزگار عیسی بسیاری از مردم نیز فقیر و محروم بودند. شاید آنان فکر میکردند که پول برایشان سعادت و امنیت به بار میآورد. (مرق ۱۴:۷) اما عیسی میخواست که مردم به جای امید بستن به پول به سرچشمهٔ گنج ابدی یعنی یَهُوَه امید ببندند. عیسی در سخنرانی خود در بالای کوه توضیح داد که سعادت و امنیت نه به مادیات بستگی دارد و نه به تلاش شخص بلکه به دوستی با پدر آسمانیمان.
۶ عیسی در دعای نمونه تعلیم داد که برای ‹نان روزانه› یعنی نیازهای روزانه دعا کنیم نه برای امنیت مالی. عیسی صریحاً به شنوندگانش گفت: «بر زمین گنج میندوزید، . . . بلکه گنج خود را در آسمان بیندوزید.» (مت ۶:۹، ۱۱، ۱۹، ۲۰) ما باید اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه طبق وعدهاش برکت میدهد. برکت خدا فقط به مفهوم خرسندی او از ما نیست بلکه تضمینی است بر این که هر آنچه واقعاً نیاز داشته باشیم فراهم میکند. بلی، تنها راه به دست آوردن سعادت و امنیت توکّل به یَهُوَه پدر آسمانی است نه پول.—مَتّی ۶:۲۴، ۲۵، ۳۱-۳۴ خوانده شود.
۷. الف) یَهُوَه مسئولیت تربیت و تعلیم فرزندان را به عهدهٔ چه کسانی سپرده است؟ ب) چرا ضروری است که هر دوی والدین در تعلیم و تربیت فرزندان سهیم باشند؟
۷ ‹نخست در پی انجام ارادهٔ خدا بودن› شامل این میشود که مسئولیتهای خانوادگی خود را طبق خواست یَهُوَه انجام دهیم. شریعت موسی حاوی اصولی است که برای مسیحیان نیز کاربرد دارد. والدین مسیحی لازم است که فرزندانشان را در امور روحانی تعلیم دهند و تربیت کنند. (تثنیه ۶:۶، ۷ خوانده شود.) خدا این مسئولیت را به پدر و مادر سپرده است نه به پدربزرگ، مادربزرگ یا کسی دیگر. سلیمان پادشاه گفت: «ای پسر من تأدیب پدر خود را بشنو، و تعلیم مادر خویش را ترک منما.» (امث ۱:۸) پس خواست یَهُوَه این است که پدر و مادر در کنار فرزندانشان زندگی کنند تا هر دو در تعلیم و تربیت فرزندان سهیم باشند. (امث ۳۱: ۱۰، ۲۷، ۲۸) وقتی فرزندان سخنان والدینشان را دربارهٔ یَهُوَه میشنوند و میبینند که آنان چگونه او را هر روز خدمت میکنند از آنان الگو میگیرند.
پیامدهای ناخواسته
۸، ۹. الف) وقتی والدی جدا از خانواده زندگی میکند اغلب موجب چه تغییراتی در خانواده میشود؟ ب) جدایی خانواده چه نوع صدماتی در بر دارد؟ توضیح دهید.
۸ بسیاری خطرات و معایب مهاجرت را قبل از آن بررسی میکنند اما تعداد کمی همهٔ عواقب آن را تشخیص میدهند. * (امث ۲۲:۳) از رفتن ماریلین چندی نگذشته بود که درد و رنج جدایی از خانواده به سراغش آمد. این احساس همچنین گریبانگیر شوهر و پسرش شد. جیمی کوچک مرتباً از مادرش میپرسید: «مامان چرا رفتی؟» وقتی اقامت چندین ماهه ماریلین به چندین سال انجامید ماریلین متوجهٔ تغییراتی نگرانکننده در خانوادهاش شد. جیمی خود را عقب میکشید و از لحاظ عاطفی از او دور شده بود. ماریلین با ناراحتی میگوید: «مهر پسرم، جیمی به من سرد شده بود.»
۹ وقتی والدین و فرزندان دور از یکدیگر زندگی میکنند دچار صدمات عاطفی و اخلاقی میشوند. * هر چه سن فرزندان کمتر و دوران جدایی طولانیتر باشد این صدمات شدیدتر است. ماریلین به جیمی گفت که برای رفاه و آسایش او چنین ازخودگذشتگیای کرده است. اما جیمی احساس میکرد که مادرش او را ترک کرده است. در ابتدا او از دوری مادرش دلخور بود اما بعدها وقتی مادرش برای دیدن خانواده برمیگشت جیمی از آمدن مادرش دلخور بود. او درست مانند بسیاری از بچههای رهاشده فکر میکرد که چرا باید مادرش را دوست داشته باشد و به حرفش گوش کند.—امثال ۲۹:۱۵ خوانده شود.
۱۰ الف) پر کردن جای خالی والد با هدیه چه تأثیری بر فرزند میگذارد؟ ب) دوری والد از خانواده چه کمبودی را موجب میشود؟
۱۰ ماریلین با فرستادن پول و هدیه سعی میکرد جای خالیاش را در خانه پر سازد. اما متوجه شد که پسرش را از خودش رانده و با اعمال خود به او تعلیم داده است که بیشتر به مادیات اهمیت دهد تا به امور روحانی و روابط خانوادگی. (امث ۲۲:۶) جیمی به مادرش میگفت: «مامان برنگرد، فقط کادو بفرست.» ماریلین به تدریج پی برد که پسرش را با نامهنگاری، تماس تلفنی یا تماس تصویری نمیتواند به خوبی تعلیم دهد و تربیت کند. او میگوید: «نمیتوانید فرزندتان را با تماس تصویری در اینترنت در آغوش گیرد و قبل از خواب او را ببوسید.»
۱۱. الف) جدایی از خانواده به منظور تأمین معاش چه تأثیری بر پیوند زناشویی دارد؟ ب) ماریلین چگونه پی برد که باید به خانوادهاش بپیوندد؟
۱۱ رابطهٔ ماریلین با یَهُوَه و شوهرش نیز صدمه دیده بود. معاشرت ماریلین با همایمانان و خدمت موعظهاش به یک روز در هفته یا کمتر محدود شده بود. او همچنین با پیشنهادات غیراخلاقی کارفرمایش مواجه بود. از آنجایی که جیمز و ماریلین از هم جدا بودند و نمیتوانستند در مورد مشکلاتشان با هم گفتگو کنند برای برطرف ساختن نیاز عاطفی به دیگران روی آورده بودند و نزدیک بود دچار زنا شوند. ماریلین پی برد که پیوند زناشوییشان در خطر است و دوری از هم نمیگذارد که نیازهای عاطفی و زناشویی یکدیگر را طبق توصیهٔ کتاب مقدّس برآورده سازند. آنان نمیتوانستند توجه و علاقهٔ لازم به هم داشته باشند، به هم نگاه کنند یا لبخند بزنند، دست همدیگر را بگیرند، یکدیگر را در آغوش گیرند، سخنان عاشقانه به هم بگویند یا «وظیفهٔ زناشویی» را نسبت به هم به جا آورند. (غز ۱:۲؛ ۱قر ۷:۳، ۵) همچنین نمیتوانستند یَهُوَه را به همراه پسرشان پرستش کنند. ماریلین میگوید: «وقتی در کنگره آموختم که پرستش مرتب خانوادگی برای نجات از روز عظیم یَهُوَه حیاتی است، متوجه شدم که باید به خانه برگردم و زندگی روحانی و خانوادگیام را از نو بنا کنم.»
توصیهٔ خوب و توصیهٔ بد
۱۲. همایمانان به کسانی که دور از خانواده امرار معاش میکنند لازم است چه توصیهای دهند؟
۱۲ وقتی ماریلین تصمیم گرفت که به خانه برگردد به او توصیههای گوناگون داده شد. پیران مسیحی جماعت او را به دلیل ایمان و شجاعتش تحسین کردند. اما برخی دیگر در جماعت که مانند او دور از همسر و خانواده زندگی میکردند به جای پیروی از سرمشق خوبش سعی کردند او را منصرف سازند. آنان به ماریلین گفتند: «اگر بروی، پشیمان میشوی و برمیگردی. آنجا چطوری میخواهی خرج زندگیات را در بیاوری؟» همایمانان مسیحی به جای چنین سخنان دلسردکننده باید «زنان جوانتر را خرد بیاموزند که شوهردوست و فرزنددوست . . . و [در خانهٔ خود] کدبانو» باشند «تا کلام خدا بد گفته نشود.»—تیتوس ۲:۳-۵ خوانده شود.
۱۳، ۱۴. چرا برای عمل کردن به اصول الٰهی که خلاف توقعات خویشاوندانمان است به ایمان نیاز داریم؟ توضیح دهید.
۱۳ بسیاری از مهاجران از فرهنگهایی میباشند که آداب و رسوم و وظیفهٔ خانوادگی به خصوص نسبت به والدین برتر از هر چیزی به حساب میآید. پس مسیحیانی که میخواهند یَهُوَه را خشنود سازند نیاز به ایمان قوی دارند تا طبق معیار کتاب مقدّس زندگی کنند و نه طبق آداب و رسوم فرهنگی.
۱۴ در این رابطه کارین میگوید: «وقتی پسرم دان متولّد شد من و شوهرم خارج از کشور کار میکردیم. همچنین به تازگی شروع به یادگیری کتاب مقدّس کرده بودم. همهٔ اعضای خانوادهام از من توقع داشتند که پسرم را به منظور بهبود مالی به کشورم بفرستم تا والدینم او را بزرگ کنند.» وقتی کارین اصرار کرد که خودش میخواهد پسرش را بزرگ کند خویشاوندان و شوهرش او را مسخره کردند و به او برچسب تنبلی زدند. کارین میگوید: «راستش در آن زمان به خوبی درک نکرده بودم که چه اِشکالی دارد پسرم را برای چند سال پیش والدینم بفرستم. اما میدانستم که یَهُوَه وظیفهٔ پرورش فرزندان را به ما والدین سپرده است.» وقتی کارین دوباره باردار شد شوهرش اصرار کرد که بچه را سِقط کند. از آنجایی که کارین قبل از آن تصمیمی خوب گرفته بود ایمانش قوی شده بود. از این رو، توانست باری دیگر یَهُوَه را با تصمیم درست خود خشنودی سازد. اکنون او، شوهرش و فرزندانش از بودن در کنار هم بسیار خوشحالند. اگر کارین یک یا هر دو فرزندش را نزد خویشاوندانش فرستاده بود به حتم شاد نمیبودند.
۱۵، ۱۶. الف) خواهری به نامی ویکی در کودکی چه تجربهای داشت؟ ب) چرا او راهی دیگر را در رابطه با بزرگ کردن دخترش برگزید؟
۱۵ خواهری به نام ویکی میگوید: «والدینم برای چندین سال مرا دست مادربزرگم سپردند در حالی که خواهر کوچکترم را با خود نگه داشتند. وقتی به والدینم پیوستم احساسم نسبت به آنان تغییر کرده بود. خواهرم به راحتی با آنان صحبت میکرد، آنان را بغل میکرد و رابطهای صمیمی با آنان داشت. احساس میکردم از والدینم دور هستم و حتی در سن بلوغ هم برایم دشوار بود که احساسات حقیقیام را به آنان نشان دهم. من و خواهرم به آنان قول دادیم که در سالمندی از آنان مراقبت خواهیم کرد. اما من بیشتر از روی وظیفه این کار را خواهم کرد و خواهرم بیشتر از روی محبت.
۱۶ ویکی میگوید: «اکنون مادرم همان طور که مرا پیش مادرش فرستاد، میخواهد که من دخترم را پیش او بفرستم تا بزرگش کند. اما من پیشنهاد او را مؤدبانه رد کردم. من و همسرم میخواهیم فرزندمان را در راه یَهُوَه بزرگ کنیم و نمیخواهم که رابطهام با دخترم صدمه بیند.» ویکی متوجه شده است که تنها راه موفقیت این است که به یَهُوَه و اصولش اهمیت دهد نه به اهداف مادی و توقعات خویشاوندان. عیسی صریحاً گفت: «هیچکس دو ارباب را خدمت نتواند کرد . . . نمیتوانید هم بندهٔ خدا باشید، هم بندهٔ پول.»—مت ۶:۲۴؛ خرو ۲۳:۲.
یَهُوَه تلاشهای ما را برکت میدهد
۱۷، ۱۸. الف) برای مسیحیان حتی در شرایط سخت چه راهی وجود دارد؟ ب) در مقالهٔ بعد به چه سؤالاتی پاسخ داده میشود؟
۱۷ یَهُوَه پدر آسمانی ما، خود را موظف میداند نیازهایمان را برآورده سازد به شرطی که به پادشاهی و انجام ارادهاش اولویت دهیم. (مت ۶:۳۳) از این رو، مسیحیان حقیقی همیشه راهحلهایی پیش رو دارند. حتی با مواجهه با سختترین مشکلات راهی وجود دارد که یَهُوَه را خشنود سازیم و از معیارهای کتاب مقدّس پیروی کنیم. یَهُوَه وعده داده است که «راه گریزی» فراهم کند. (۱قُرِنتیان ۱۰:۱۳ خوانده شود.) وقتی برای دریافت حکمت و راهنمایی دعا و از فرامین و اصول یَهُوَه پیروی کنیم نشان میدهیم که «منتظر او» هستیم و به او توکّل داریم، آنگاه یَهُوَه برایمان عمل خواهد کرد. (مز ۳۷:۵، ۷) یَهُوَه تلاشهای ما را میبیند و هر آنچه را که نیاز داشته باشیم به ما میدهد. اگر در زندگی به یَهُوَه اولویت دهیم او زندگی ما را کامیاب خواهد ساخت.—با پیدایش ۳۹:۳ مقایسه شود.
۱۸ برای جبران صدمات جدایی چه میتوان کرد؟ برای فراهم کردن معاش زندگی خانوادهمان بدون آن که از آنان جدا شویم چه میتوانیم بکنیم؟ و چگونه میتوانیم دیگران را مهربانانه ترغیب کنیم تا در این رابطه تصمیمات درست بگیرند؟ در مقالهٔ بعد به این سؤالات پاسخ داده میشود.
^ بند 1 اسامی تغییر یافته است.
^ بند 4 هر دفعه که پسران یعقوب برای خرید غلّه به مصر رفتند حدود سه هفته یا کمتر از خانواده دور بودند. بعدها وقتی یعقوب و پسرانش به مصر کوچ کردند همسران و فرزندانشان را با خود بردند.—پیدا ۴۶:۶، ۷.
^ بند 8 مجلّهٔ «بیدار شوید!» فوریه ۲۰۱۳ به انگلیسی با عنوان «مهاجرت—رؤیاها و واقعیتها» ملاحظه شود.
^ بند 9 گزارشات از سرزمینهای گوناگون نشان میدهد که جدایی از همسر و فرزندان به منظور فراهم کردن معاش زندگی در خارج از کشور، برخی را دچار مشکلات بزرگ کرده است. این موضوع شامل زنای شوهر یا زن یا هر دو، همجنسبازی، زنای با محرم و در فرزندان اختلالات رفتاری، عدم موفقیت تحصیلی، خشونت، اضطراب، افسردگی یا تمایل به خودکشی دیده میشود.