آیا باغ عدن اولین محل سکونت انسان بود؟
آیا باغ عدن اولین محل سکونت انسان بود؟
خود را در باغی مجسم کنید؛ باغی وسیع که در آن نه صدای هیاهوی شهری را میشنوید، نه دیواری میبینید، باغی که در آن آرامش مطلق حکمفرماست. اما مهمتر از همه ذهنتان آرام است، فکر و خیال و نگرانی ندارید. ذرهای ضعف، درد و بیماری در وجودتان حس نمیکنید. هوش و حواستان آزاد و رهاست و میتوانید بدون هیچ دغدغهای از محیط فرحبخش اطرافتان لذّت ببرید.
اول با دل سیر شکوفههای رنگین را نگاه میکنید، توجهتان به چمنزار سبز و پهناور زیر نور آفتاب و سایهٔ آنها جلب میشود. بعد به رودخانهٔ شفاف و درخشان چشم میدوزید. نسیمی لطیف و ملایم روی پوستتان حس میکنید، عطر و رایحهای خوشایند به مشامتان میرسد. صدای بهم خوردن برگ درختان در نسیم، ریزش آب روی صخره، صدای آواز پرندگان و صدای حشرات را میشنوید. چنین محیط زیبا و آرامشبخشی آرزوی هر کسی است؟
در سرتاسر دنیا این اعتقاد وجود دارد که بشر در چنین محیطی زندگی خود را آغاز کرده است. قرنهاست که یهودیت، مسیحیت و اسلام در مورد جنّت یا بهشت عدن تعلیم میدهند. به گفتهٔ کتاب مقدّس خدا این باغ را برای سکونت آدم و حوّا فراهم کرد؛ محیطی آرام و شادیبخش. رابطهٔ آنان با یکدیگر و همین طور با حیوانات خوب و صلحآمیز بود. آدم و حوّا با خدا نیز رابطهای نزدیک و صمیمی داشتند؛ خدایی که با مهربانی و محبت این محیط زیبا را برای زندگی ابدیشان مهیا کرده بود.—پیدایش ۲:۱۵-۲۴.
هندوها نیز معتقدند که در گذشتههای دور بهشتی روی زمین بوده است. بودیستها بر این باورند که بوداها یا رهبران بزرگ مذهبیشان، در عصرهای طلایی ظهور میکنند؛ در دورانهایی که وضعیت دنیا مثل بهشت است. بسیاری از مذاهب آفریقایی نیز داستانهایی دارند که شباهتهایی با گزارش کتاب مقدّس در مورد آدم و حوّا دارد.
در واقع وجود بهشت در آغاز تاریخ بشر را میتوان در مذاهب و سنتهای بسیاری از مردم دنیا یافت. نویسندهای میگوید: «بسیاری از تمدنهای باستان به وجود بهشت در آغاز تاریخ بشر معتقدند یعنی محیطی که در آن کاملیت، آزادی، صلح، خوشبختی و وفور نعمت بوده و ظلم، کشمکش و درگیری در آن جایی نداشته است. ... همین اعتقاد موجب شده که جامعهٔ بشری در آرزو و در پی بازیافتن بهشت از دسترفته باشد.»
به نظر شما آیا ممکن است ریشهٔ تمام این اعتقادات و داستانها در مورد بهشت یکی باشد؟ آیا ممکن است دلیل رواج آن در سراسر دنیا این باشد که بهشتی وجود داشته است؟ آیا واقعاً در گذشتههای دور باغ عدن و آدم و حوّا وجود داشتهاند؟
برخی این عقیده را مسخره میکنند. برای بسیاری در عصر علم و دانش، چنین گزارشهایی در حد داستان و افسانه است و بس. در کنار این افراد، بسیاری از رهبران مذهبی نیز در گفتههایشان ناباوری به گزارش باغ عدن را رواج میدهند. آنان میگویند چنین مکانی وجود خارجی نداشته و این گزارش حکایت و افسانهای است که به صورت استعاره و تشبیه بیان شده است.
البته در کتاب مقدّس حکایتهایی آمده است، عیسی خود با حکایت و مَثَل تعلیم میداد. اما کتاب مقدّس به شیوهای گزارش باغ عدن را عرضه کرده است که نشان میدهد حکایت نیست، بلکه گذشتهٔ ما و تاریخی واقعی است. به همین سادگی. اگر وقایع این گزارش هیچ گاه روی نداده باشد چطور میتوان به بقیهٔ کتاب مقدّس اعتماد کرد؟ در اینجا بررسی میکنیم که چرا برخی افراد وجود باغ عدن را مورد تردید قرار میدهند. پس از آن به این موضوع میپردازیم که این گزارش چرا اهمیت دارد و چه ارتباطی با ما دارد.