Kɔ no mu nsɛm no do

Afrenhyia Nhyiamu Ho Amandzɛɛbɔ

“Nyankopɔn No Nwoma​—Ɔyɛ Akoradze”

Afrenhyia Nhyiamu Ho Amandzɛɛbɔ

Wɔyɛɛ Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania afrenhyia nhyiamu a ɔtɔ do 129 no October 5 nye 6, 2013, wɔ Jehovah Adasefo Ehyiadzi Asa a ɔwɔ Jersey City wɔ New Jersey, U.S.A. no mu. Binom kɔr Jersey City Ehyiadzi Asa hɔ, na ber kor noara mu no, wotwae ma afofor so hwɛe wɔ aman ahorow 31 do. Sɛ wɔkekã nyimpadodow a wotsiei na wɔhwɛɛ dwumadzi no nyinara bɔ mu a, nna hɔn dodow si 1,413,676.

Guy Pierce, a ɔyɛ Jehovah Adasefo Akwankyerɛ Kuw no munyi na nna ɔyɛ eguamutsenanyi ma nhyiamu no. Okenyaan etsiefo no hɔn akwanhwɛ maa dwumadzi no. Ɔmaa hɔn awerɛhyɛmu dɛ, dwumadzi no bɛma woeenya Bible mu nsɛmbisa a no ho hia no ho mbuae, ɔbɛma nokwar no ho kan no ahyerɛn, na wɔaama woeenya sunsum afamu “edziban wɔ ber a ɔsɛ mu.”​—Matthew 24:45; Mbɛbusɛm 4:​18.

“Ndzɛmba A Wɔda No Edzi Dze Hyɛ Jehovah Enyimnyam.”

Mark Sanderson a ɔyɛ Jehovah Adasefo Akwankyerɛ Kuw no munyi no kãa bea fofor bi a woebue wɔ Jehovah Adasefo hɔn wiadze nyina edwumayɛbea tsir a ɔwɔ Brooklyn wɔ New York, U.S.A. dɛ wɔdze reda tsetse ndzɛmba edzi no ho asɛm. Wɔato dɛm bea yi dzin “The Bible and the Divine Name” (Bible No na Nyankopɔn Dzin No). Ndzɛmba a wɔada no edzi no ma yehu dɛ, ɔfata koraa dɛ Nyankopɔn ne dzin no pue wɔ Hebrew Kyerɛwnsɛm no nye Christianfo Greek Kyerɛwnsɛm no nyina mu. Afei so wɔ dɛm bea yi, ibohu tsetse Bible ahorow, nkan no ndzɛmba bi, nye afeha a ɔtɔ do duenum Bible mu nkrataafã ahorow bi.

Ndzɛmba a ɔyɛ enyika a ɔwɔ dɛm bea yi bi nye nkrataafã bi a yenyae fii Bible a William Tyndale kyerɛwee wɔ afeha a ɔtɔ do 16 no mu no. William Tyndale nye Bible asekyerɛnyi a odzii kan kyerɛɛw Nyankopɔn ne dzin no wɔ Borɔfo kasa mu. Bio so ibohu krataafã bi a yenyae fii afe 1602 Spanish Bible nkyerɛase bi a wɔato dzin Reina-Valera Bible no mu no. Wɔada Nyankopɔn ne dzin no edzi dɛ “Iehova” wɔ dɛm Bible yi n’afã ahorow nyina mu. Ndzɛmba afofor so a ibohu nye: Borɔfo Bible bi a wɔfrɛ no Great Bible (wotsintsiim no afe 1549), Elias Hutter ne Bible a ɔwɔ kasa ahorow 12 mu no (Afe 1599 Dze No, wɔsan so frɛ no Nuremberg Polyglot), nye Geneva Bible (wotsintsiim no afe 1603) no, na ne nyinara dze Nyankopɔn ne dzin Jehovah no dzi dwuma.

Onua Sanderson too nsa frɛɛ obiara dɛ ɔmbɔhwɛ Bible ahorow a wɔada no edzi no, na ɔkãa dɛ: “Yɛbɔ mpaa paa dɛ . . . iyi bɔboa akomapafo nyina, a ɔsosor mfe a woedzi nye hɔn nwomasua ho nyimdzee no, ma woeebenya ɔdɔ ama ndzɛmba ebien a hɛn nyinara yɛdɔ no​—Bible no a ɔyɛ Nyankopɔn n’Asɛm a ɔsom bo no, nye Nyankopɔn dzin kɛse Jehovah no.”

Afe Asɛm Ma Mfe 2014.

Aber a Gerrit Lösch a ɔyɛ Akwankyerɛ Kuw no munyi bɔɔ Ɔweɔn-Aban adzesua ma dɛm dapɛn no tɔw wiei no, Onua Pierce dze afe asɛm ma mfe 2014 no too gua dɛ: “W’ahendzi mbra.” (Matthew 6:​10) Ɔwɔ mu dɛ, sɛ Jehovah Adasefo dze dɛm nsɛm yi dzi dwuma dɛ afe asɛm ma afe biara a, ɔbɛfata dze, naaso nna ɔfata yie paa ma mfe 2014. Siantsir no nye dɛ ofitsi aber a wɔdze Ahendzi no sii hɔ wɔ sor no, mfe 2014 mu na onyaa mfe ɔha.

“Akyɛdze A Ɔsom Bo A Ofi Jehovah Hɔ.”

Afei, etsiefo no hwɛɛ video bi a ɔkyerɛ New World Translation Bible a Jehovah Adasefo ayɛ no ho abakɔsɛm. Binom gye dzi dɛ, dɛm Bible yi yɛ nkyerɛase a oye sen biara no no mu kor. Aber a Nathan Knorr yii dɛm Bible nkyerɛase yi ne fã a odzi kan no edzi wɔ afe 1950 Theocracy Nkɔenyim Amanaman Ntamu Ehyiadzi no ase wiei no, ɔdze afotu bi maa etsiefo no. Hɛn so, yebotum dze afotu yi ayɛ edwuma, ɔkãa dɛ: Kenkan dɛm nkyerɛase yi nyina mu. Sũa, na boa afofor ma wonsũa, osiandɛ iyi bɔboa hɔn ma wɔaabɔ Jehovah ne dzin.

“Yɛkaa Enyigyesɛm Pii.”

Samuel Herd a ɔyɛ Akwankyerɛ Kuw no munyi no na ɔyɛɛ dwumadzi yi. Ɔmaa wɔbɔɔ nkorɔfo baanan bi hɔn anomu nsɛm a wɔakyer egu apaawa do. Dɛm nkorɔfo yi kã U.S. Bethel ebusua no mufo no ho. Na aber a wodzii kan yii New World Translation no edzi wɔ afã ahorow esia mu wɔ afe 1950 nye afe 1960 mu no, nna wɔwɔ hɔ bi.

Eunice Timm kaa dɛ, nna ɔdze New World Translation no dzi dwuma wɔ Christianfo nhyiamu ase. Nna n’enyi sɔ Bible n’afã ahorow a wɔdze yɛ nhwehwɛmu no, tse dɛ mbrɛ wotum twe adwen kɔ kyerɛwnsɛm afofor do no. Osiandɛ nna ɔbɛyɛ adzesoa ama no dɛ ɔbɔsoa Bible no n’afã ahorow nyinara akɔ adzesua no ntsi, nna ɔfa afã ahorow no a obehia no nkotsee. Afei so, nna ɔfa ne King James Version Bible ketseketse no kã ho, na sɛ wɔbɔ kyerɛwsɛm bi a ɔnnhwɛ kwan a, oeetum ebue.

Dɛm nkyerɛase fofor yi nyaa hɛn som n’afã afofor bi so no do nkantando. Dɛ nhwɛdo no, Fred Rusk kãa dɛ, ansaana afe 1950 reba no, nna hɔn a wogyina Bethel ebusua no ananmu bɔ mpaa no dze nsɛmfua a ɔwɔ Borɔfo King James Version no mu no dzi dwuma. Bi nye, “thy kingdom come.” Naaso woyii New World Translation no edzi no, annkyɛr koraa na wogyaa dɛm nkan no kasa a apa ho no kã, na wɔdze dabiara da mu kasa bɔɔ hɔn baguamu mpaa.

Nnyɛ mbrɛ nna nkyerɛase yi yɛ papa no nkotsee na John Wischuk enyi gyee ho, na mbom n’enyi gyee egyinatukuw a wɔyɛɛ New World Translation no hɔn ahobrɛadze no so ho. Ɔkãa dɛ: “Egyinatukuw no ammpɛ dɛ obiara bohu hɔn edzin aber a wɔtse ase no, anaa hɔn wu mpo ekyir, osiandɛ nna wɔpɛ dɛ wɔdze enyimnyam no nyinara ma Jehovah Nyankopɔn.” Charles Molohan kãa asɛm a kuw no mufo no nyinara kãe no bi, dɛ: “New World Translation no aboa hɛn ma yeesi nokwar no pi wɔ hɛnankasa hɛn akoma mu, na ɔaahyɛ hɛn gyedzi dzen, mbrɛ ɔbɛyɛ a hɛn so yebotum akɔboa afofor ma wɔaahyɛ hɔn gyedzi dzen.”

“Yɛtse Dɛ Wɔdze Hɛn Kasaa Rekã Nyankopɔn N’etumdze.”

(Ndwuma 2:​11) Geoffrey Jackson a ɔyɛ Akwankyerɛ Kuw no munyi no na ɔmaa ɔkasa a wɔdze yii mfe 2013 New World Translation no edzi no. Wɔ no dwumadzi no n’ewiei no, wɔmaa hɔn a wɔbaa nhyiamu no ase no, a hɔn a wɔrohwɛ wɔ mbea afofor no so kã ho no nsa kãa Bible fofor yi bi.

Onua Jackson kãa dɛ, ofitsi aber a woyii New World Translation no ne fã a odzi kan no edzi no, mfe 60 etwa mu. Wɔ dɛm mfe 60 yi ntamu no, Borɔfo kasa no asesã, naaso hɛn Bible nkyerɛase edwuma no no botae nsesãe. Mpɛn dodow a yebotum no, yɛpɛ dɛ yɛkyerɛ Nyankopɔn n’Asɛm no ase pɛpɛɛpɛr a yɛnnsesã ne ntseasee no da.

Mfe 2005 mu no, Akwankyerɛ Kuw no dze adwen kɛse sii hia a ohia dɛ yɛkyerɛ Bible no ase kɔ kasa ahorow pii mu no do. Ofitsi dɛm aber no, kasa a wɔakyerɛ New World Translation no ase akɔ mu no dodow enya nkɔenyim efi 52 akɔ 121, na wogu do rekyerɛ ase akɔ kasa ahorow 45 so mu. Aber a kasa asekyerɛfo kyerɛ New World Translation no ase kɔ kasa afofor mu no, wobisa nkasafua anaa nsɛmfua ahorow bi no mu nkyerɛkyerɛmu. Dze besi dɛm aber yi, nsɛmbisa bɔbor 52,000 na wɔdze aba, na woenya ho mbuae. Iyi maa yehun Borɔfo dze no n’afã ahorow pii a yebotum asesã anaa yɛayɛ no yie.

Dɛ nhwɛdo no, Onua Jackson kyerɛkyerɛɛ mu dɛ, Borɔfo New World Translation a wodzii kan yii no edzi no kãe wɔ 1 Samuel 14:11 dɛ, Jonathan nye aberantsɛ a ɔso n’akodze no “yii hɔnho kyerɛɛ Philistiafo hɔn bansifo no.” Mbrɛ ɔbɛyɛ ma ntseasee no mu ada hɔ no, dza wɔayɛ no fofor no kã dɛ: “woyii hɔnho edzi.” Dɛmara so na ahyɛse no, wɔkyerɛɛ Micah 2:6 ase pɛpɛɛpɛr dɛ: “Mma hom nnhyɛ nkɔm. Wɔhyɛ nkɔm.” Naaso, sesei dze wɔakyerɛ ase dɛ: “‘Hom ngyaa asɛmpa kã!’ wɔkã asɛmpa.”

Mfe enum a abɛsen kɔ no, Akwankyerɛ Kuw no paaw egyinatukuw bi dɛ wɔnyɛ New World Translation no fofor, na dza woefi hɔn edwuma no mu aba no na woeyi no edzi no. Dɛm Bible fofor yi yɛ fɛw, ne kenkan yɛ mberɛw, ɔkyɛr, na sɛ edze dzi dwuma kyɛr mpo a, ɔrennsɛɛ ntsɛm. Onua Jackson dze too gua dɛ, wobetsintsim Borɔfo dze no n’akɛse nye ne nkakramba no ndaansa yi ara.

“Ɔdze Nokwasɛm No Mu Tsenn.”

Stephen Lett a ɔyɛ Akwankyerɛ Kuw no munyi no kyerɛɛ Bible fofor yi n’afã ahorow a wɔdze akã ho no, na oyii n’asɛntsir no fii 2 Timothy 2:​15. Asɛmfua “ɔdze. . . mu tsenn” a wɔdze dzii dwuma wɔ nkyekyɛmu yi mu no, dza ɔkyerɛ ankasa nye dɛ “ibotwa biribi tsenn.” Yɛpɛ dɛ yɛdze “Sunsum afõwa” no dzi dwuma wɔ ɔkwan a ɔyɛ tsenn do, kyerɛ dɛ yɛdze dzi dwuma pɛpɛɛpɛr. (Ephesusfo 6:​17) Afei Onua Lett kyerɛɛ mbrɛ Borɔfo Bible fofor yi n’afã ahorow no a wɔdze akã ho no botum aboa hɛn ma yaayɛ dɛm.

  1. Wɔ enyim hɔ asɛm a wɔato dzin An Introduction to God’s Word no mu no, ibohu dɛ wɔdze Bible mu nkyekyɛmu ahorow ebua Bible mu mfitsiase nkyerɛkyerɛ ho nsɛmbisa 20 bi.

  2. Appendix A no kyerɛkyerɛ Bible nkyerɛase fofor yi n’afã ahorow no mu, tse dɛ nkasafua na nsɛmfua a wɔdze kyerɛwee, nye mbrɛ wɔdze Nyankopɔn ne dzin no dzii dwuma wɔ mu no.

  3. Appendix B, wɔ afã ahorow 15 a wɔdze kɔla ayɛ. Ibohu map nye mfonyin ahorow a ɔbɔboa obi ma ɔaayɛ nankasa n’adzesua, na oeetum akyerɛkyerɛ afofor so.

  4. Wɔ Bible mu nwoma biara n’ahyɛse no, ibohu ɔfã bi a wɔato dzin “Outline of Contents.” Iyi bɔ dɛm Bible mu nwoma no mu nsɛm no tɔw, na ɔboa ɔkenkamfo no ma ohu nkyekyɛmu bi a ɔrohwehwɛ no ntsɛm. Wɔdze ɔfã yi ahyɛ nsɛntsir a nna ɔdeda nkrataafã biara n’etsifi no ananmu.

  5. Wɔ ɔfã a wɔato dzin Glossary of Bible Terms no mu no, wɔakyerɛkyerɛ nkasafua ɔhaha pii a wɔdze edzi dwuma wɔ Bible no mu no mu.

  6. Wɔatsew Bible Words Index no do koraa. Sesei dze, nkasafua nye nkyekyɛmu a yehia paa dze ayɛ asɛnka nye ɔkyerɛkyerɛ edwuma no nkotsee na ibohu wɔ dɛm ɔfã yi.

  7. Dza wɔfrɛ no Marginal references no a wɔdze twe adwen si kyerɛwnsɛm afofor do no, ɔno so wɔatsew do. Sesei dze, dza yebehia wɔ asɛnka edwuma no mu nkotsee na ɔwɔ hɔ.

  8. Ase hɔ asɛm no so ma yehu akwan afofor a yebotum afa do akã nsɛm bi, mbrɛ yebotum akyerɛ nsɛmfua bi ase pɛpɛɛpɛr, nye nsɛmfua bi no ho abakɔsɛm.

JW Library.

John Ekrann, a ɔyɛ United States Nkorbata Egyinatukuw no munyi no kyerɛɛ mbrɛ yebotum dze JW Library app fofor yi edzi dwuma wɔ elɛtrɔnik mfir ahorow tse dɛ fon nye tablɛt do. Dɛm application yi ma obi tum bue New World Translation no nye Bible nkyerɛase afofor enum bi so wɔ no fon do. Woyii no edzi October 7, 2013, na wonntua ho hwee.

“Nyankopɔn N’asɛm A Wɔkyerɛ Ase Ma Ne Ntseasee Ankasa Da Edzi.”

Anthony Morris a ɔyɛ Akwankyerɛ Kuw no munyi no kyerɛkyerɛɛ ngyinadonsɛm a ɔboaa egyinatukuw a wɔyɛɛ New World Translation no ho edwuma no mu. Egyinatukuw no dze asɛm a ɔwɔ 1 Corinthfo 14:​8, 9 no dzii dwuma, na wɔdze yɛɛ hɔn botae dɛ wɔbɛma Bible fofor yi no mu ada hɔ na ne ntseasee ayɛ mberɛw. Sɛ nna wɔkyerɛ nkasafua bi ase pɛpɛɛpɛr dɛ mbrɛ ɔtse no, na wohu dɛ ɔbɛma Bible no mu ntseasee no ayew a, nna wɔayɛ no yie.

Dɛ nhwɛdo no, sɛ wɔkã dɛ wɔrekyerɛ asɛm a ɔwɔ Genesis 31:20 no ase pɛpɛɛpɛr a, ɔbɛkenkan dɛ: “Jacob wiaa Laban n’akoma.” Naaso, sɛ wɔkyerɛ dɛm kasambirenyi yi a wɔdze dzii dwuma wɔ Hebrew kasa mu no ase kɔ Borɔfo kasa mu a, ɔbɛkyerɛ adze fofor. Ntsi wɔ New World Translation fofor no mu no, wɔakyerɛ ase dɛ: “Jacob daadaa Laban.” Dɛmara so na wɔkã dɛ wɔrekyerɛ asɛm a ɔwɔ 1 Corinthfo 7:​39 no ase pɛpɛɛpɛr a, ɔbɛkyerɛ dɛ ɔyer botum awar banyin fofor sɛ no kun “da a.” Naaso, osiandɛ ɔtɔfabi a Kyerɛwnsɛm no kã owu ho asɛm dɛ “nda” ntsi, New World Translation no dze asɛmfua “sɛ ɔda wɔ owu mu a” dzi dwuma, mbrɛ ɔbɛyɛ a ɔkenkamfo no adwen nntu mmfora.

Onua Morris kãa dɛ: “Wɔdze kasa a wɔdze dzi dwuma dabiara da na ɔba famu na wɔdze kyerɛɛw Bible no, tsitsir no dza nyimpa a wɔba famu kã no​—ekuafo, nguanhwɛfo, nye afarfo. Sɛ wɔkyerɛ Bible no ase yie a, akomapafo tse no mu nsɛm no ase ɔmmfa ho hɔn nwomanyim no.”

“Yɛdze ‘Nsɛm A Ɔyɛ Enyigye’ Nye ‘Nokwar Nsɛm A Wɔakyerɛw No Tɔɔtsenyɛ Mu’ Dzi Dwuma.”

David Splane a ɔyɛ Akwankyerɛ Kuw no munyi no dze ne kasa no n’asɛntsir gyinaa Ɔsɛnkafo 12:10 do. Aber a nna Bible akyerɛwfo no rekyerɛw Nyankopɔn no nsusui no, wɔhwɛe hun dɛ wɔbɛkyerɛw no pɛpɛɛpɛr. Dɛmara na egyinatukuw a wɔyɛɛ New World Translation no so dze ahwɛyie kor noara yɛɛ hɔn edwuma no. Aber a nna wɔreyɛ New World Translation no fofor no, wɔdze dɛm ngyinadosɛm yi kɔr do yɛɛ edwuma: ‘Kyerɛw nokwar nsɛm wɔ tɔɔtsenyɛ mu,’ na mpɛn dodow a ɔbɛyɛ yie no, ma Nyankopɔn ne nsɛm no mu nda hɔ.

Onua Splane kãa dɛ: “Borɔfo nkasafua pii wɔ hɔ a, ɔwɔ nkyerɛase pii.” Dɛ nhwɛdo no, Borɔfo New World Translation a odzi kan no dze asɛmfua “nsɛm pa ho mfatoho” dzii dwuma wɔ 2 Timothy 1:​13. Borɔfo kasafua a wɔkyerɛ ase “mfatoho” no wɔ nkyerɛase pii, na kor nye: “mfonyin fɛɛfɛw bi.” Osian dɛm nkyerɛase yi ntsi, binom susu dɛ asɛm a ɔwɔ 2 Timothy 1:​13 no gyina hɔ ma Bible mu nkyerɛkyerɛ ahorow a ɔyɛ fɛw anaa ɔyɛ dɛw no. Naaso, dza dɛm Borɔfo kasafua no rekã ho asɛm ankasa nye: “esusudo . . . a wɔhwɛ do yɛ biribi pɛpɛɛpɛr.” Ntsi nkyerɛase fofor no dze asɛmfua, “nsɛm pa ho esusudo” dzi dwuma.

Afei, Onua Splane kyerɛɛ nsakyer ahorow bi so a wɔyɛe mbrɛ ɔbɛyɛ a ɔnye mprɛmprɛ Borɔfo kasa no behyia. Dɛ nhwɛdo no, wɔ New World Translation dadaw no mu no, wɔdze Borɔfo kasafua “impale” dzii dwuma dze kyerɛɛ mbrɛ wosii kum Jesus no. Naaso kasafua yi botum akyerɛ adze fofor. Obotum akyerɛ dɛ wɔdze dua sɔnsɔba bi bɔwɔ obi ne nyimpadua mu. Naaso osiandɛ wɔammfa asɛndua no annwɔ Jesus no mu ntsi, nkyerɛase fofor no dze asɛmfua “sɛn no wɔ dua do” kyerɛkyerɛɛ mbrɛ Jesus wui no mu.​—Matthew 27:22, 23, 31.

Onua Splane dze n’asɛm no baa ewiei dɛ: “Hɛn mpaabɔ nye dɛ ebɛkenkan na eesũa New World Translation fofor yi, na aabɛn Jehovah kɛse paa. Na ɔnkɔ do nyɛ w’Egya, wo Nyankopɔn, nye wo Nyɛnko.”

Ewieisɛm.

Onua Pierce dze Bible fofor yi totoo edziban tsitsir a ɔwɔ Jehovah ‘n’edziban a angoa wɔ mu’ no ho. (Isaiah 25:6) Ɔdze dwumadzi no nyinara reba n’ewiei no, ɔmaa etsiefo no toow ndwom a otsĩa 114 a ofi Sing to Jehovah no mu no, n’asɛntsir nye “Nyankopɔn No Nwoma​—Ɔyɛ Akoradze.”