ULUTAGA NI VULI 21
SERE 107 iVakarau ni Loloma vaKalou
O na Kunea Vakacava na Isa ni Vakawati Vinaka
“O cei e kunea na yalewa maqosa me watina? E yaga vakalevu o koya mai na lase.”—VKAI. 31:10.
KA E VAKABIBITAKI
Ni muri na ivakavuvuli vakaivolatabu, o na raica kina e dua na kemu isa vinaka, kei na sala eda na veitokoni kina na lewe ni ivavakoso vei ira na vinakata mera vakawati.
1-2. (a) Na cava me nanumi tiko ni bera na veibuku? (b) Cava na ibalebale ni “veibuku”? (Raica na “iVakamacala ni Vosa.”)
VAKACAVA o via vakawati? E sega ni vakatautaki na nomu marau ena vakawati. Ia e levu na lotu vaKarisito dawai gone kei na qase era vakanamata tu mera vakawati. Mo nanuma tiko ni bera ni o veibuku, e vinakati mo sa vakarautaki iko vinaka tu vakailavo, me vinaka tu nomu bula vakayalo, mo kilai iko vinaka tale ga. a (1 Kor. 7:36) O na rawa kina ni marautaka na nomu bula vakawati.
2 Ia e sega ni rawarawa me kunei na isa vinaka ni vakawati. (Vkai. 31:10) Ke o sa raica mada ga e dua o vinakata mo kila vinaka, ena sega ni rawarawa mo kerei koya mo drau veibuku. b Eda na veivosakitaka ena ulutaga qo, na ka mera cakava na lotu vaKarisito dawai mera kunea kina e dua na kedra isa vinaka, oti mera veibuku sara. Eda na vulica tale ga na lewe ni ivavakoso na sala meda vukei ira kina na via vakawati.
VAQARA NA KEMU ISA VINAKA
3. Na cava me vakasamataka na lotu vaKarisito e via vakawati ni vaqara tiko na kena isa?
3 Ke o via vakawati, e vinaka mo kila na nona itovo o koya o taleitaka tiko ni bera ni drau veibuku. c Ke sega, ena tu ga o koya e ganiti iko vinaka, o lai digitaka tu e dua e sega sara ga ni ganiti iko. E macala ga ni bibi vei koya e via vakawati me digia e dua sa papitaiso. (1 Kor. 7:39) Ia e sega ni kena ibalebale qori ni o ira kece na papitaiso era isa vinaka ni vakawati. Koya gona mo taroga qo: ‘Na cava noqu isausau? Na itovo cava au vinakata meu raica vua? Sa sivia tale na ka au namaka?’
4. Na cava era masulaka eso nira vaqara tiko na kedra isa vinaka?
4 Ke o sa via vakawati tiko, e macala ga ni o dau masulaka qori vei Jiova. (Fpai. 4:6) Ia e sega ni yalataka o koya me solia vei iko e dua na kemu isa vinaka. E kauaitaka na ka e yaga vei iko kei na ivakarau ni lomamu, ena vukei iko ni o vaqara tiko e dua na kemu isa. Koya gona mo tukuna tiko ga vei Jiova na ka o gadreva kei na lomamu. (Same 62:8) Mo masulaka mo dau vosovoso, mo vuku tale ga. (Jeme. 1:5) E tukuna o John, d e dua na tacida dawai mai Merika, na ka e dau okata ena nona masu: “Au tukuna vei Jiova na itovo au vinakata me vakaraitaka o koya ena watiqu. Au dau masulaka me vakarautaka na sala meu sotavi koya kina. Au kerei Jiova tale ga me vukei au meu vakaraitaka na itovo ni tagane vakawati vinaka.” E kaya o Tanya mai Sri Lanka: “Niu vaqara tiko e dua na kequ isa vinaka, au kerei Jiova me vukei au meu yalodina, me donu noqu rai, meu marau tale ga.” Ke o sega mada ga ni kunea totolo e dua na kemu isa, e yalataka o Jiova ni na karoni iko tiko ga vakayago, ena vakaceguya tale ga na lomamu.—Same 55:22.
5. Na sala cava e rawa nira veimaliwai kina na lotu vaKarisito dawai era lomani Jiova? (1 Korinica 15:58) (Raica tale ga na iyaloyalo.)
5 E uqeti keda na iVolatabu meda “vakaitavi vakalevu ena cakacaka ni Turaga.” (Wilika 1 Korinica 15:58.) Ni o qaravi Jiova tiko ga qai veimaliwai kei ira e levu na mataveitacini, o na marautaka nomu veimaliwai, o na sotava tale ga kina eso na dawai era vakaliuca na nodra qaravi Jiova me vakataki iko. Ni o saga ena nomu vinaka taucoko mo vakamarautaki Jiova, o na vakila na marau dina.
Ni o qaravi Jiova tiko ga qai veimaliwai kei ira e levu na mataveitacini, o na rawa ni sotava eso era vinakata mera vakawati (Raica na parakaravu 5)
6. Na cava me nanuma tiko na lotu vaKarisito dawai ni vaqara tiko na kena isa?
6 Qo na ka mo qarauna: Me kua ni bibi duadua vei iko nomu qara na kemu isa. (Fpai. 1:10) E sega ni vakatau nomu marau ena nomu vakawati, ia e vakatau ena nomu veiwekani vinaka kei Jiova. (Maciu 5:3) Ni o se dawai, e levu nomu gauna galala mo cakacaka kina vakavunau. (1 Kor. 7:32, 33) Mo vakayagataka vinaka sara na gauna qori. E kaya o Jessica e dua na tacida dawai mai Merika, e vakawati ni sa yabaki 30 vakacaca, “Au dau vakaitavi vakalevu ena cakacaka vakavunau, e yaga qori meu marau tiko ga kina ni bera niu kunea e dua na kequ isa vinaka.”
DIKEVI KOYA ME DUA NA GAUNA
7. Na cava e ka vakayalomatua kina mo dikeva vinaka e dua ni bera ni o tukuna vua ni o taleitaki koya? (Vosa Vakaibalebale 13:16)
7 Vakacava ke o sa nanuma tiko e dua me kemu isa vinaka? Vakacava mo tukuna sara ga ena gauna qori ni o taleitaki koya? E kaya na iVolatabu ni tamata yalomatua e lewai koya vinaka ni bera ni vakatulewa. (Wilika Vosa Vakaibalebale 13:16.) E ka vakavuku gona mo dikevi koya mada me dua na gauna ni bera ni o tukuna vua ni o taleitaki koya. E kaya o Aschwin mai Necaladi: “E rawa ni totolo na veitaleitaki, e rawa tale ga ni oti totolo. Ni o dikevi koya tiko gona me dua na gauna, o na sega kina ni tekivuna totolo na veibuku.” Nomu dikeva tale ga e dua, o na rawa ni kila kina ke ganiti iko.
8. Na sala cava o na dikeva kina e dua na isa ni vakawati vinaka? (Raica tale ga na iyaloyalo.)
8 Na sala cava o na yalomatuataka kina nomu dikeva e dua na isa ni vakawati vinaka? Ni o tiko ena soqoni se veimaliwai vakamataveitacini, o rawa ni kila kina na nona bula vakayalo, nona itovo kei na nona ivakarau. O cei o ira na nona itokani, na cava e dau talanoataka? (Luke 6:45) Vakacava e tautauvata nomudrau isausau? O rawa ni tarogi ratou na qase ni nona ivavakoso se so tale na lotu vaKarisito era kilai koya vinaka. (Vkai. 20:18) O rawa ni taroga na kena irogorogo kei na nona itovo. (Ruci 2:11) Ni o dikevi koya tiko, mo qarauna me kua ni lai tini madua kina. Mo doka nona rai, mo kua ni siova na ka kece baleti koya.
E ka vakavuku gona mo dikevi koya mada me dua na gauna ni bera ni o tukuna vua ni o taleitaki koya (Raica na parakaravu 7-8)
9. Na cava mo vakadeitaka ni bera ni o vosa vua e dua?
9 Me vakacava na dede ni nomu dikevi koya tiko ni bera ni o tukuna vua na lomamu? Ke totolo ga nomu vosa vua, e rawa ni tukuni ni o vakatulewa vakariri. (Vkai. 29:20) Ia ke berabera tale, e rawa ni tukuni ni o lomalomarua, vakabibi ke sa kila ni o taleitaki koya. (Dauv. 11:4) Nanuma tiko, ni bera ni o vosa vua e dua, me kua ni tiko ena nomu vakasama ni drau sa na vakamau sara. Ia mo vakadeitaka ni o sa vakarautaki iko tu mo vakawati, ena rawa tale ga ni kemu isa vinaka o koya.
10. Na cava mo cakava ke o kila ni taleitaki iko tiko e dua o sega ni vinakata?
10 Na cava mo cakava ke o kila ni taleitaki iko tiko e dua? Ke o sega ni vinakati koya, me laurai ena ka o cakava. Ena sega ni ivakaraitaki ni loloma ke nui tiko ni rawa ni drau veibuku, ia e qai sega.—1 Kor. 10:24; Efeso 4:25.
11. Na cava mo nanuma tiko ke o kerei mo veivosakitaka nodrau veibuku e rua se nodrau vakawati?
11 Eso na vanua, ena rairai namaki vei ira na itubutubu se so tale na uabula mera digia na watidra na wekadra era dawai tu. Ena so tale na vanua, era na vaqara na vuvale se itokani na kedra isa na dawai, oti era tuvanaka sara me rau sota ke rau vinakata me rau veibuku. Ke o kerei mo veivosakitaka nodrau veibuku e le rua se me rau vakawati, mo nanuma tiko na ka erau dui vinakata. Ke o sa raica e dua, saga mo kila na nona itovo, vakabibi na nona bula vakayalo. E bibi duadua na nona veiwekani kei Jiova, sega ni ilavo, vuli, se nona itutu. Ia mo nanuma tiko na kena vakatulewataki na vakawati, e nona ga o koya e dawai, sega ni nomu.—Kala. 6:5.
TEKIVU NA VEIBUKU
12. O na tukuna vakacava vua e dua ni o vinakata mo drau veibuku?
12 Ke o vinakata mo veibuku kei na dua, o na rawa ni tukuna vakacava vua? e O rawa ni tuvanaka mo drau veivosaki ena dua na vanua e matanalevu se na talevoni. Vakamatatataka ni o taleitaki koya, o via kilai koya vinaka tale ga. (1 Kor. 14:9) Ke vinakati, solia vua na gauna me vakasamataka nona vakatulewa. (Vkai. 15:28) Ke sega ni taleitaka mo drau veibuku, doka nona vakatulewa.
13. Na cava mo cakava ke tukuna e dua ni vinakati iko? (Kolosa 4:6)
13 Vakacava ke tukuna e dua ni vinakati iko? Macala ga ni vinakati na doudou me cakava qori, e bibi gona mo yalovinaka, mo dokai koya tale ga. (Wilika Kolosa 4:6.) Ke vinakati na gauna mo vakasamataka na nona kerekere, tukuna vua. Ia mo kua ni lokuyara. (Vkai. 13:12) Ke o sega ni taleitaki koya, tukuna vakavinaka vua, vakamatatataka tale ga. Dikeva mada na ka e cakava o Hans, e dua na tacida tagane mai Austria, ni tukuna e dua na tacida yalewa ni vinakati koya: “Au vakamacalataka vakayalovinaka na noqu vakatulewa qai vakamatatataka. Au sega ni lokuyara tale me kua ni nui tiko ni keirau na veibuku. Oti, au dau qarauna tale ga na noqu veimaliwai kei koya.” Ia ke o makutu mo drau veibuku, tukuna vua na lomamu, drau veivosakitaka tale ga eso na ka e vauci kina. Ena rairai sega ni tautauvata na ka drau namaka, ni na vakatau qori ena nomudrau itovo vakavanua se so tale na ka.
EDA NA TOKONI IRA VAKACAVA NA TACIDA DAWAI?
14. Eda na tokoni ira vakacava na lotu vaKarisito dawai ena ka eda tukuna?
14 Eda na tokoni ira vakacava na lotu vaKarisito era vinakata mera vakawati? Dua, nida qarauna na ka eda tukuna. (Efeso 4:29) Eda rawa ni taroga: ‘Au dau vakalialiai ira na via vakawati? Niu raica ni rau veivosaki tiko e dua na tacida tagane dawai kei na tacida yalewa dawai, au na tinimaka sara ni rau sa veitaleitaki tiko?’ (1 Tim. 5:13) Meda qarauna tale ga meda kua ni cakava na ka mera nanuma kina na lotu vaKarisito dawai nira vakaloloma ke ra sega ni vakawati. E kaya o Hans, sa tukuni oti mai: “Era kaya eso na tacida, ‘Cava o se dawai tiko ga kina? Sa toso tiko na yabaki.’ Na mataqali vosa va qori e dau veivakayalolailaitaki vei ira eso na dawai, era nanuma kina mera sa vaqara na kedra isa.” Ia e vinaka sara meda dau vakavinavinakataki ira na lotu vaKarisito dawai!—1 Ces. 5:11.
15. (a) Me salavata kei na Roma 15:2, na cava mo vakasamataka tiko ni bera ni o vukea e dua me kunea na kena isa? (Raica tale ga na iyaloyalo.) (b) Na cava eso na ka bibi o vulica ena vidio?
15 Vakacava ke da nanuma ni dua na tacida tagane dawai e ganiti koya e dua na tacida yalewa eda kila? E tukuna na iVolatabu meda dau veinanumi nida vakasamataka na ka era vinakata eso. (Wilika Roma 15:2.) Levu na tacida dawai era sega ni vinakata meda veikilaitaki ira kei na dua tale me kedra isa. Meda doka gona na nodra vakatulewa. (2 Ces. 3:11) Eso tale era na rairai vinakata meda vukei ira, ia meda kua ni siova ke da sega ni kerei meda veivuke. f (Vkai. 3:27) Eso na dawai era sega ni vinakata me vakatututaki vei ira e dua me kedra isa. E kaya o Lydia, e dua na tacida yalewa mai Jamani: “O rawa ni sureti rau nira soqo vata eso na mataveitacini. E gauna vinaka qori me rau sota kina, rau veikilai qai nodrau ga na vakatulewa.”
E gauna vinaka mera sota kina na lotu vaKarisito dawai nira soqo vata na mataveitacini (Raica na parakaravu 15)
16. Na cava mera nanuma tiko na lotu vaKarisito dawai?
16 Ke da dawai se vakawati, eda rawa ni marautaka kece na noda bula! (Same 128:1) Ke o vinakata gona mo vakawati ia o se bera ni kunea e dua na kemu isa vinaka, vakaliuca tiko ga nomu qaravi Jiova. E kaya e dua na tacida yalewa mai Jaina o Sin Yi: “Ni vakatauvatani kei na gauna o rawa ni vakayagataka kei watimu ena Parataisi, e lekaleka sara nomu bula vakadawai ena gauna qo. Mo marautaka gona na gauna qori, mo vakayagataka vinaka tale ga.” Ia vakacava ke o sa raica e dua e rawa ni kemu isa vinaka, drau sa veibuku tale ga? Eda na veivosakitaka ena ulutaga tarava na ka mo drau cakava mo drau vakatulewa kina vakayalomatua ni drau veibuku tiko.
SERE 137 Yalewa Yalodina, Tacida vaKarisito
a Mo kila ke sa ganiti iko mo vakawati, raica ena jw.org na ulutaga “Veibuku—Wase 1: Au sa Rawa ni Veibuku?”
b IVAKAMACALA NI VOSA: Ena ulutaga qo kei na kena e tarava, “na veibuku” ya na gauna erau veikilai tiko kina e dua na tagane kei na dua na yalewa me rau vakadeitaka ke rawa ni rau veiwatini. Eso na vanua e dau tukuni ni rau sa veivosaki tiko se veidomoni. E tekivu na veibuku ni rau tukuna e dua na tagane kei na yalewa na nodrau veitaleitaki me rau qai vakadeitaka me rau vakawati, se me cegu na veibuku.
c Ena veiparakaravu tarava, na isa ni vakawati vinaka e vakaibalebaletaki vua na tacida tagane. Ia era okati tale ga kina na tacida yalewa.
d Sa veisau eso na yaca.
e Eso na vanua, e kena ivakarau mera vosaki ira na yalewa na tagane. Ia e rawa tale ga nira vosaki ira na tagane na yalewa. (Ruci 3:1-13) Me ikuri ni ivakamacala, raica na ulutaga “Young People Ask . . . How Can I Tell Him How I Feel?” ena Yadra! vakavalagi ni Okotova 22, 2004.
f Raica ena jw.org na vidio Era Vala Tiko ga Mera Taqomaka na Vakabauta—Tacida Dawai.
