Deuteronomio 4:1-49
4 “Koʼág̃a peẽ israelita pehendu vaʼerã umi mandamiénto ha umi léi pomboʼéva pekumpli hag̃ua, upéicharõ peikovéta+ ha ikatúta peike ha pejagarra pe yvy omeʼẽva peẽme Jehová, pende tuakuéra ypykue Jára.
2 Ani pemoĩ ni peipeʼa mbaʼeve umi mbaʼe che haʼévagui peẽme.+ Péicha ikatúta pekumpli umi mandamiénto Jehová pende Jára omeʼẽva peẽme che rupive.
3 Peẽ pehecháma vaʼekue pende resa teérupi mbaʼépa Jehová ojapo Baal de Peor káusare. Jehová pende Jára ohundipaite enterove umi oho vaʼekuépe oadora Baal de Peórpe.+
4 Péro peẽ peñakarama hatãva hína Jehová pende Járare, peikove gueteri hína koʼag̃aite peve.
5 Che pomboʼepaitéma umi mandamiénto ha umi léi+ Jehová che Jára heʼi hagueichaite chéve, ikatu hag̃uáicha peẽ pekumpli umíva peime vove pe yvy pejagarrátavape penembaʼerã.
6 Ha peñatende vaʼerã pekumplipaite hag̃ua umíva,+ péicha entéro umi ótro puévlo ohecháta penearandu+ ha peneakãporãha,+ pórke haʼekuéra ohendúta mbaʼeichagua mandamiéntopa peẽ pekumpli, ha heʼíta penderehe: ‘Añetehápe ko nasión tuichaitéva iñarandu ha iñakãporã’.+
7 Jajerure jave Ñandejára Jehovápe, haʼe siémpre oĩ ñande ykére, upévare, ¿oĩne piko ótra nasión tuicháva ha orekóva peichagua dios?+
8 Ha koestedía che amoĩ pene renondépe entéro umi léi, ¿oĩ piko ótra nasión tuicháva ha orekóva koʼãichagua mandamiénto ha léi ihústova?+
9 Peñangareko ha peñatendéke pendejehe ani hag̃ua penderesarái umi mbaʼe pehecha vaʼekuégui, ha peikove aja entéro, siémpre toĩ pene korasõme koʼã mbaʼe. Avei peikuaauka vaʼerã pende raʼýpe ha pene nietokuérape.+
10 Aníke penderesarái pe día peimérõ guare pende Jára Jehová renondépe pe Sérro Horébpe. Upérõ Jehová heʼi chéve: ‘Embyaty pe puévlope che renondépe ohendu hag̃ua la haʼétava chupekuéra,+ ikatu hag̃uáicha oikuaa hikuái cherrespeta+ ha okyhyje vaʼerãha chehegui oikove aja entéro pe yvy ape ári, ha omboʼe hag̃ua koʼã mbaʼe itaʼyrakuérape’.+
11 Upérõ peẽ peñemoag̃ui pe montáña ypýpe ha pepyta peñemboʼy upépe, pe montáña ári hendy pe tata ha opuʼã yvága peve, avei iñypytũ ha peteĩ arai hũ ojahoʼipaite pe montáña.+
12 Ha Jehová oñepyrũ oñeʼẽ peẽme pe tata guive.+ Peẽ pehendu upe oñeʼẽva, péro ndapehechái mbaʼeve pe tatápe,+ pórke peẽ pehendúnte kuri peteĩ oñeʼẽva.+
13 Haʼe oikuaauka peẽme pe kompromíso+ pekumpli vaʼerã, upéva hína umi Diez Mandamiénto.+ Upe rire haʼe oskrivi vaʼekue umíva mokõi ita ipévare.+
14 Upérõ Jehová heʼi chéve pomboʼe hag̃ua umi mandamiénto ha léi, ikatu hag̃uáicha peẽ pekumpli peime vove pe yvy pejagarrátavape penembaʼerã.
15 Upévare peñatende porãke, pórke peẽ ndapehechái kuri mbaʼeve Jehová oñeʼẽrõ guare peẽme pe tatarendy guive Horébpe.
16 Upévare aníke penerembiapo vai pejapóvo peteĩ dios raʼanga térã oimeraẽ mbaʼe raʼanga, tahaʼe peteĩ kuimbaʼe térã kuña raʼanga,+
17 peteĩ animál oikóva yvy ape ári raʼanga, térã peteĩ guyra raʼanga,+
18 térã peteĩ animál otyryrýva yvy ape ári raʼanga, térã peteĩ pira raʼanga.+
19 Ha pemaña vove yvágare ha pehecha opa mbaʼe oĩva upépe, tahaʼe pe kuarahy, pe jasy ha umi estrellakuéra, aníkena oñantoha peẽme peñesũ ha pemombaʼeguasu umíva.+ Jehová pende Jára ningo omeʼẽ umíva ideprovécho hag̃ua kompletoite umi puévlo oĩvape ko yvy ape ári.
20 Péro peẽme Jehová pendejagarra ha peneguenohẽ Egíptogui, upépe peẽ heta pehasa asy vaʼekue peimerõguáicha peteĩ tatakua akúpe.* Haʼe peneguenohẽ oiko hag̃ua pendehegui ipuévlo,+ peẽ haʼeháicha voi imbaʼe koestedía.
21 Jehová ipochy chendive pende káusare,+ ha ohura voi che ndahasamoʼãiha pe Jordán ha ndaikemoʼãiha pe yvy porãite Jehová pende Jára omeʼẽvape peẽme penembaʼerã.+
22 Che ningo amanóta ko yvýpe, ha ndahasamoʼãi pe Jordán,+ péro peẽ pehasáta ha pejagarráta pe yvy porãite penembaʼerã.
23 Peñatendékena ani hag̃ua penderesarái pe kompromíso Ñandejára Jehová ojapo vaʼekuégui penendive,+ ha avei ani pejapo dios raʼanga térã oimeraẽ mbaʼe raʼanga, Jehová pende Jára heʼíma voi kuri peẽme ndapejapói vaʼerãha.+
24 Jehová pende Jára ningo haʼete peteĩ tatarendy oporohundíva,+ ha haʼe hína peteĩ Dios oipotáva chupe añoite ojeadora.+
25 Upéi penefamíliaramo ha pereko pende raʼy ha pene niéto, ha peikóma heta tiémpo upe yvýpe, péro penerembiapo vai pejapóvo oimeraẽ mbaʼe raʼanga,+ ha péicha pejapo ivaíva pende Jára Jehová renondépe ha pembopochy chupe,+
26 upéicharõ koestedía amoĩ testígoramo pe yvága ha pe yvy, peẽ katuete pemanotaha ha pyaʼeterei peñehunditaha pe yvy peikétavape koʼág̃a. Peẽ ndapeikoveʼaremoʼãi pe yvy pehotahápe pejagarra penembaʼerã pehasávo pe Jordán, pórke peẽ katuete peñehundíta.+
27 Jehová penemosarambíta umi nasionkuérare,+ ha mbovymínte pende apytégui nomanomoʼãi+ umi nasión Jehová penemondotahápe.
28 Umírupi peẽ katuete pemombaʼeguasúta umi dios yvypóra ojapo vaʼekue yvyrágui ha itágui.+ Umíva umi dios ningo ndohechái, nohendúi, ndokarúi ni nohetũi.
29 Péro peime vove umírupi ha peheka pende Jára Jehovápe, ha peheka voi chupe pende pyʼaite guive ha pende rekove*+ kompletoite reheve, upéicharõ katuete petopáta hese.+
30 Ág̃a oñekumplipa vove penderehe koʼã mbaʼe ha pejejopy vai vove, upépe peju jeýta Jehová pende Jára rendápe ha pehendúta iñeʼẽ.+
31 Jehová pende Jára ningo peteĩ Dios oporoporiahuverekóva.+ Haʼe napenderejareimoʼãi ni nopermitimoʼãi peñehundiete, ha ndahesaraimoʼãi avei pe kompromíso ojapo vaʼekuégui pende tuakuéra ypykuéndi.+
32 Peporandumína umi mbaʼe oiko vaʼekuére yma, Ñandejára oñepyrũ guive ojapo yvypórape ko yvy ape ári, peheka ha peporandu ko yvy tuichakuére, peteĩ púnta guive pe ótra púnta peve: ¿Oikómavapa rakaʼe yma peteĩ mbaʼe guasuete peichagua? ¿Ha oĩmapa ohendúva oikoha peteĩ mbaʼe peichagua?+
33 ¿Oĩma piko peteĩ puévlo ohendúva Ñandejárape oñeʼẽrõ peteĩ tatarendýgui peẽ pehendu haguéicha ha osegíva oikove?+
34 ¿Ñandejára piko ojagarrámava imbaʼerã peteĩ nasión umi ótra nasión apytégui? Ha peẽ pehecha vaʼekue mbaʼépa Ñandejára Jehová ojapo penderehehápe Egíptope, mbaʼéichapa oporohusga, ojapo umi mbaʼe ijojahaʼỹva,* ojapo milágro,+ oñorairõ,+ ipyapy mbarete+ ha oipuru ipodér tuichaitéva, ha ojapo umi mbaʼe oporomongyhyjéva,+ ¿ojapómavapa koʼã mbaʼe ótro tetã rehehápe?
35 Peẽme ojehechauka vaʼekue koʼã mbaʼe peikuaa hag̃ua Jehová haʼeha Ñandejára tee,+ ha ndaiporiha ótro haʼeichagua.+
36 Haʼe oheja peẽme pehendu iñeʼẽ yvága guive pendekorrehi hag̃ua, ha ko yvy ape ári opermiti peẽme pehecha pe tatarendy tuichaite oúva chugui, ha peẽ pehendu iñeʼẽ pe tatarendy guive.+
37 Haʼe ohayhu umi pende tuakuéra ypykuépe ha oiporavo ifamiliarépe ipuevlorã,+ upévare haʼe ojesareko penderehe ha haʼe voi peneguenohẽ vaʼekue Egíptogui ipodér tuichaitéva rupive.
38 Haʼe omosẽ pene renonderãgui umi nasión tuicha ha imbaretevévape pendehegui, ikatu hag̃uáicha peike umi ijyvykuérape ha omeʼẽ peẽme penembaʼerã, oikoháicha hína koʼág̃a.+
39 Peikuaáke koestedía ha penemanduʼáke ko mbaʼére, ha ani penderesarái Jehová haʼeha Ñandejára tee ko yvy ape ári ha amo yvágape avei,+ ha ndaiporiha ótro dios.+
40 Peẽ pekumpli vaʼerã umi mandamiénto ha umi léi ameʼẽva peẽme koestedía, ikatu hag̃uáicha peiko porã peẽ ha pene familiakuéra, avei peikove are hag̃ua pe yvy Jehová pende Jára omeʼẽvape peẽme”.+
41 Upe tiémpope Moisés oaparta mbohapy siuda éste gotyo pe Jordángui.+
42 Oĩramo peteĩ persóna ojukáva hapichápe ojukaseʼỹre, ha ndahaʼéi kuri ndaijaʼéigui hese,+ upéicharõ haʼe odipara vaʼerã ha okañy peteĩva koʼã siudápe, ha péicha osegíta oikove.+
43 Umi siuda hína koʼãva: umi rubenítape g̃uarã Bézer,+ oĩva pe desiértope sérro ári pe iplanohápe, umi gadítape g̃uarã Ramot+ oĩva Galaádpe, ha umi manasítape+ g̃uarã Golán+ oĩva Basánpe.
44 Kóva hína umi léi+ Moisés omombeʼu vaʼekue pe puévlo de Israélpe.
45 Koʼãva hína umi mandamiénto, umi léi ha umi mbaʼe tekotevẽva imanduʼa umi israelita. Moisés omombeʼu chupekuéra koʼã mbaʼe osẽ rire hikuái Egíptogui,+
46 Jordán ypýpe, pe ñu oĩvape Bet-Peor rovái,+ Sehón umi amorreokuéra rréi yvýpe. Pe rréi Sehón ningo oiko vaʼekue Hesbónpe,+ ha Moisés ha umi israelita ogana vaʼekue chupe osẽ rire Egíptogui.+
47 Ha haʼekuéra ojagarrapaite chugui ijyvy ha avei Og+ yvy, pe rréi de Basán. Koʼã mokõi rréi amorreo oiko vaʼekue éste gotyo pe Jordángui,
48 ha iterritoriokuéra oñepyrũ Aroer+ guive, oĩva hína Arnón Ñu* rembeʼýpe, ha oho hese pe Sérro Siyón peve, oñehenóiva avei Hermón.+
49 Avei ojagarra Arabá kompletoite, oĩva éste gotyo pe Jordángui, ha oho hese pe Mar de Arabá* peve, oĩva hína Pisgá vahadakuéra ypýpe.+
Nóta
^ Hebréope: “tatakua oñemboykuhápe iérro”.
^ Térã: “pene álma”.
^ Térã: “señál”.
^ Térã: “Yrape”.
^ Upéva hína pe Mar Salado, térã Mar Muerto.
