Umi mbaʼe jahecháva ñanepytyvõ ñamoinge hag̃ua heta informasión ñane akãme. Por ehémplo, jahechávo peteĩ yva jadesidi jaʼútapa térã nahániri, ñamañávo yvágare jaikuaa okýtapa térã ndokymoʼãi. Jaleévo umi palávra oĩva ko rrevístape jaikuaa mbaʼépa heʼise. Upéicha ñaimoʼãʼỹre umi kolór ñanepytyvõma hína heta mbaʼépe. ¿Mbaʼéichapa oiko upéva?

Remañávo pe yváre, ikolór rehe reikuaa hiʼajúmapa ha redesidi reʼútapa térã nahániri. Rehechávo pe yvága hovy asy reikuaa ndokymoʼãiha, rehechávo umi arai hũ opuʼã oúvo katu reikuaa okytaha. Avei ko kuatia morotĩ ha pe létra hũ rupi ikatu relee umi mbaʼe heʼíva koʼápe. Añetehápe, umi kolór ñanepytyvõ jaikuaa hag̃ua heta mbaʼe oikóva ñande jerére, péro opoko avei umi mbaʼe ñañandúvare.

Reho jave peteĩ supermerkádo térã almasénpe, rehecha umi prodúkto oĩha látape, káhape térã ipakétepe, ha umi hyru oreko jey diferénte kolór ndestiráva rejogua hag̃ua. Umi ombaʼevendéva oikuaa mbaʼe kolórpa ogustavéta umi héntepe. Por ehémplo, umi emprésa ojapóva peteĩ prodúkto kuña térã kuimbaʼépe g̃uarã, oikuaa mbaʼe kolórpa ogustavéta káda únope ha oiporu umi kolór ikatu hag̃uáicha oñemuve. Upéicha avei umi ojapóva hugéte mitãme g̃uarã oikuaa mbaʼeichaguápa ogustavéta chupekuéra. Ha umi ojapóva kuádro, ao ha odekoráva umi lugár katu oikuaa mbaʼe kolórpa oiporu vaʼerã ogusta hag̃ua umi héntepe ha omoñeñandu porã hag̃ua chupekuéra.

Káda tetã ningo oreko ikostúmbre ha upévare káda lugárpe g̃uarã umi kolór oreko diferénte siknifikádo. Por ehémplo, Ásiape oĩ heʼíva pe kolór pytã osiknifikaha fiésta ha ogueruha avei suérte, Áfricape katu oĩ oiporúva upe kolór ohechauka hag̃ua oĩha de lúto. Péro tahaʼe haʼéva ñane retã, sapyʼánte enterovénte ñañeñandu peteĩcha jahechávo peteĩ kolór. Jahechamína mbohapy ehémplo.

PYTÃ. Ko kolór ningo mombyry guive voi ojekuaa ha jahechárema voi ñanemokyreʼỹ, péro ojeporu jepi avei oñeñeʼẽ jave gérrare térã ojehechauka hag̃ua oĩha pelígro. Sapyʼánte upe kolór haʼete voi ñanemoingovéva, ñanembyetiaʼe, ñanembosuspira térã ñanembopyʼapererepa.

La Bíbliape pe ñeʼẽ evréo ojeporúva ojeʼe hag̃ua “pytã”, heʼise “tuguy”. Apocalípsispe, oñeñeʼẽvo peteĩ kuña hekovai ha oporojukávare, heʼi orekoha peteĩ ao pytãhũ ha pytã asýva, térã peteĩ pytã ruguýva. Omombeʼu avei ohoha “peteĩ mymba ñarõ pytã asýva ári” ha henyhẽva “téra otakývagui Ñandejárare” (Revelación [Apocalipsis] 17:1-6, NM).

VERDE. Ko kolór katu ñanembopyʼaguapy ha ñanetrankilisa. Ojeʼe voi ñanembopyʼapytuʼuha. Ajépa ñañeñandu porã voi jahechávo umi hardín neporãva térã umi sérro hovyũ asýva. La Biblia omombeʼu Ñandejára ojapo hague umi plánta verde asýva, ikatu hag̃uáicha yvypóra ovyʼa ha oñeñandu porã (Génesis 1:11, 12, 30).

MOROTĨ. Ko kolór ningo oñembojoja lus rehe, ha ojeporu jepi oñeñeʼẽ hag̃ua peteĩ mbaʼe ipotĩvare, avei umi ikatúvare jajerovia, imbaʼeporã ha iñinoséntevare. Ko kolór rehe heta vése voi oñeñeʼẽ la Bíbliape. Heta kuimbaʼe  ha ánhel ojehecháva umi visiónpe oreko ao morotĩ, upéva ohechauka hekojoja ha ipotĩha hikuái Ñandejára renondépe (Juan 20:12; Revelación 3:4; 7:9, 13, 14). Umi kavaju morotĩ ha umi hiʼarigua omondéva ao de líno ipotĩ ha morotĩva, orrepresenta Ñandejára hekojojaitéva ñorairõ (Revelación 19:14). Ñandejára oiporu avei pe kolór morotĩ ohechauka hag̃ua ñandéve operdonataha ñande pekadokuéra, upévare heʼi: ‘Pene rembiapo vaikue pytãvéramo jepe, ahejáta morotĩ asy mandyjúicha’ (Isaías 1:18).

Umi kolór ojeporúva la Bíbliape ohechauka Ñandejára oikuaaha mbaʼéichapa umi kolór opoko umi mbaʼe ñañandúvare. Por ehémplo, Apocalípsispe oñeñeʼẽ peteĩ visión rehe, oprofetisáva umi mbaʼe oikóva koʼág̃arupi. Ha ikatu hag̃uáicha ñanemanduʼa porãve upévare, ojeporu kavaju orekóva peteĩ kolór orrepresentáva káda situasiónpe, tahaʼe pe gérra, ñembyahýi, mbaʼasy térã omanóva ndorekóigui hoʼu vaʼerã.

Primero ojehecha peteĩ kavaju morotĩ orrepresentáva Jesucristo oñorairõha tekojojápe. Upéi peteĩ kavaju pytã asýva orrepresentáva mbaʼéichapa umi tetã opuʼã ojuehe. Upe rire ojekuaa peteĩ kavaju hũ orrepresentáva ñembyahýi, ha hapykuéri “peteĩ kavaju saʼyju, ha pe oguapýva hiʼári héra Ñemano” (Revelación 6:1-8, NM). Umi kavaju kolór orrepresenta porãiterei umi mbaʼe ñañandúva jahechávo umi mbaʼe oikóva. Péro ndahaʼéi upéva añónte, ñanepytyvõ avei ñanemanduʼa hag̃ua mbaʼépa orrepresenta hína peteĩteĩ umi kavaju.

La Bíbliape oñeñeʼẽ heta kolór rehe ikatu hag̃uáicha ñañeimahina porã umi mbaʼe jaleéva. Upe ojapo vaʼekue pe kuarahy ha ñande resa, oiporu umi kolór ikatu hag̃uáicha ñantende ha ñanemanduʼa umi mbaʼe jahechávare. Jahecha rupi umi kolór, ikatu ñamoinge heta informasión ñane akãme, opoko umi mbaʼe ñañandúvare ha avei ñanepytyvõ ñanemanduʼa hag̃ua umi mbaʼe iñimportántevare. Upévare jaʼekuaa haʼeha peteĩ rregálo omeʼẽva ñandéve ñande Apohare javyʼa hag̃ua.