ZASEŊƆ 6
YUUNƐ 18 Grateful for the Ransom (To Puurɛ Pee Mɛ La Lua Bunɔ La)
Beni N Sɔi Ti To Puurɛ Pee La Yehowa N Diti Sugeri Se’em La?
‘Naayinɛ nɔŋɛ tingɔŋɔ la mɛ ba’ɛ zo’e gaŋɛ, bala n sɔi ti a tum a Dayɔa kayina ma’a na.’—YON 3:16.
YELEKPINE
To boti la to eŋɛ pa’alɛ ti to puurɛ pee mɛ la Yehowa n diti sugeri se’em la. To san wan ta’an eŋɛ bala, la nari ti to zamesɛ baŋɛ Yehowa n diti sugeri bɔ’ɔra to se’em.
1-2. Sodeni poan ti nɛresaaleba bɔŋa ana wuu bia la ti ba tɔɣɛ a yele kaalegɔ zɛ’an 1 la poan la?
TI’ISƐ bisɛ ti bia dɔɣereba n de buntateba. Daarɛ deyima ti a dɔɣereba la nyɛ accident ki. Bia wa suure sa’am mɛ ge a me wum la yɛla ase’a ti la daana en. A dɔɣereba la di ba ligeri la za’a mɛ ge me di sama pa’asɛ. Lan tuɣum wan deni ti bia la wan tee sɔna a dɔɣereba la n ki ge basɛ sɛla la, eŋa n nyaa nari ti a yɔ sama la. A me puɣum kan nyaŋɛ yɔ sama la za’a.
2 Tomam me bɔŋa la ani wuu bia wa. To sɔyaaba Adam la a pɔɣa yuun ani la kasi ge kɛ̃’ɛra paradiisi tiŋa la poan. (Pin. 1:27; 2:7-9) Ba yuun wan ta’an tara pupeelum ge me vɔna daarewoo. Ge sɛla woo yuun tee mɛ. Adam la Hawa yuun tum la be’em ti Yehowa sa’ɛ ba Eden gaadin la poan. Ba me kan ta’an le vɔna daarewoo. Ba yuun nyaa dekɛ la bem basɛ bo ba kɔma la? Baabule la yeti, ‘Bala n sɔi ti buraa ayima poan ti be’em kɛ̃ tingɔŋɔ wa zuo ti kum doose be’em poan wa’ana, bala zuo ti kum paara asaala woo se’ere n sɔi la ba za’a dela be’emdoma.’ (Arom 5:12) Adam n dekɛ sɛla bo to dela be’em. Be’em la n ta’asɛ kum. Be’em wa ani wuu sanɛ kãtɛ ti nɛnɛra me kan ta’an yɔ.—Ym. 49:8.
3. Sodeni poan ti be’em ana wuu ‘sanɛ’?
3 Yezu yuun dekɛ be’em makɛ mɛ la ‘sanɛ.’ (Mt. 6:12; Lu. 11:4) To san tum be’em, la ani wuu to di la sanɛ Yehowa zɛ’an. Yehowa me wan bɔta ti to yɔ sanɛ la. Be’em yɔɔrɛ dela kum.—Arom 6:7, 23.
4. (a) Naayinɛ san ka soŋɛ ni tɔ, to boi ni la bɛ? (Yooma 49:7-9) (b) Baabule la poan ‘be’em’ vuurɛ? (Bisɛ daka la zuo n de “ Be’em.”)
4 Tomam mea kan ta’an tiregɛ le nyɛ yelese’a ti Adam la Hawa yuun koŋe la. (Kaalɛ Yooma 49:7-9.) Naayinɛ san ka soŋɛ ni tɔ, to kan tara beere sa’am puti’irɛ. Yelemɛŋɛrɛ la dela, to wan kiira ni wuu dusi la.—Pa. 3:19; 2 Pe. 2:12.
5. Sodeni poan ti Yehowa soŋɛ tɔ ti to yɔ to be’em la sanɛ? (Bisɛ foote.)
5 Ti’isɛ bisɛ bia la ti to tɔɣɛ a yele zaseŋɔ wa pɔsega bɔberɛ la. Laɣahɔdaana san yɔ a sama la, la wan ana en la wani? Nɔkpe’ene kai ti bia la puurɛ wan pee. Bala mea nɔɔ ti to Sɔ Yehowa me bo to bo’olum n wan ta’an yɔ be’em sebo ti Adam dekɛ basɛ bo to la. Yezu yuun tɔɣɛ de yele ti, ‘Naayinɛ nɔŋɛ tingɔŋɔ la mɛ ba’ɛ zo’e gaŋɛ, bala n sɔi ti a tum a Dayɔa kayina ma’a na, ti se’em woo n tari sakerɛ bɔ’ɔra en kan nyɛ sa’aŋɔ ge a wan nyɛ daarewoo nyɔvore.’ (Yon 3:16) Leyɛ’ɛsa, bo’olum wa n basɛ ti to ta’an tara bɔnsoŋa la Yehowa.
6. To wan sɔsɛ la bem zaseŋɔ wa poan?
6 To wan eŋɛ la wani ta’an nyɛ nyuurɔ la bo’olum wa n basɛ ti Naayinɛ dita sugeri bɔ’ɔra to se’em la? To san wan nyɛ sokere wa lebesego, to wan sɔsɛ yɛla ase’a n boi Baabule la poan vuurɛ. Zaseŋɔ wa poan, to wan zamesɛ baŋɛ yele ana wa ayina ayina vuurɛ. To san ti’isa taɣesa Yehowa n diti sugeri bɔ’ɔra to se’em la, la wan basɛ ti to puurɛ pee la en.
YEHOWA BOTI LA TO TARA BƆNSOŊA LA EN
7. (a) Bem n yuun piɛ Adam la Hawa nu’usin? (b) Tomam n de ba yaasi la zuo, to kɔ’ɔn mu’ɛ nini ɛɛra la bem? (Arom 5:10, 11)
7 Adam la Hawa n yuun tum be’em la zuo, ba yuun kan le ta’an vɔna daarewoo. Ba me yuun nyaa dela Yehowa dindoma. Ge ti Adam la Hawa yuun tum be’em la, ba yuun pa’asɛ la Yehowa yizuo la poan. (Lu. 3:38) Adam la Hawa n yuun zaɣesɛ Yehowa nɔɔrɛ la, Yehowa yuun sa’ɛ ba a yizuo la paon mɛ ge ti ba nyaa dɔɣɛ kɔma. (Pin. 3:23, 24; 4:1) Tomam n de ba yaasi la zuo, la nari ti to tara bɔnsoŋa la Yehowa. (Kaalɛ Arom 5:10, 11.) Wana wa pa’alɛ ti to nari ti to nyɔɣɛ zɔtɔ la en. Ba eŋɛ viisegɔ baŋɛ ti Greek yelesum la n de “tara bɔnsoŋa la nɛra” la pa’alɛ ti “hon la ho dindaana nyɔɣɛ zɔtɔ.” Yelesonɛ la dela, Yehowa n deŋɛ nɛŋa nyɔɣɛ to zɔtɔ. Wani wani?
YEHOWA YU’Ɛ LA SORE BO TO
8. Yehowa bo to la bem?
8 Yehowa eŋɛ la maaseŋɔ bo tomam n ka di mi’a la ti to ta’an tara bɔnsoŋa la en. A yuun dekɛ la sɛla yɔ to’e sɛla. A yuun eŋɛ la maaseŋɔ ti a dekɛ sɛla n yuun piɛ Adam la a pɔɣa nu’usin la lebe na. Kristakɔma Greek gulesegɔ la tɔɣɛ la Yehowa n yu’ɛ sore la se’em. La yeti, basera yelebe’ero. (Arom 3:25) Naayinɛ n baseri nɛreba yelebe’ero la pa’alɛ ti a bo’ori to la yɔ’ɔ ti to ta’an tara suma’asum la bɔnsoŋa la en.
9. Yehowa yuun eŋɛ la bem ti a ta’an di sugeri bo Israeldoma la?
9 Lan wan eŋɛ se’em ti Israeldoma la ta’an tara bɔnsoŋa la Yehowa la, a yuun eŋɛ la maaseŋɔ ta’an dita sugeri bɔ’ɔra ba. Yuunɛ woo poan, Israeldoma la yuun nari ti ba eŋɛ Be’em Duusego malema la. Daandindaarɛ, malema nɛŋadaana la wan ku dusi kaabɛ. Yelemɛŋɛrɛ la dela, ban yuun tari dusi kaabera la ka pa’alɛ ti la wan ta’an saalum ba be’em la za’a. Ge Israeldoma la yuun san basɛ ba be’em ge dekɛ dusi la kaabɛ wuu Yehowa n pa’alɛ ba se’em la, a yuun ni basɛ ba be’em la bo ba mɛ. (Heb. 10:1-4) Israeldoma n yuun ni dekɛ dusi kaabɛ la yuun ni soŋɛ ba mɛ ti ba tɛ̃ra ti ba dela be’emdoma ge me nara ti ba nyɛ sɛla n wan ta’an saalum ba be’em la za’a ti ba ana kasi.
10. Yehowa eŋɛ la bem maaseŋɔ ti a ta’an di sugeri bo nɛresaaleba?
10 Yehowa eŋɛ la bem ti a ta’an di sugeri bo nɛresaaleba? A eŋɛ la maaseŋɔ basɛ ti a Dayɔba’arɛ ‘ki buyina za’a za’a bo nɛra woo.’ (Heb. 9:28) Yezu yuun ‘dekɛ la a nyɔvore yɔ to’e nɛreba zo’e zo’e basɛ.’ (Mt. 20:28) Lua bunɔ la dela bem?
YEZU LUA BUNƆ LA N YƆ TO’E TO
11. (a) Baabule la pa’alɛ lua bunɔ la yele la wani? (b) Ani n nari ti a yɔ lua bunɔ la?
11 Baabule la pa’alɛ ti lua bunɔ dela sɛla ti ho yɔ to’e sɛla, la wan eŋɛ se’em ti yele la maalɛ. Wuu Baabule la n pa’alɛ se’em la, Yehowa yuun kɔ’ɛ a puti’irɛ ti la nari ti lua bunɔ la bɔna, la wan eŋɛ se’em ti a ta’an tara bɔnsoŋa la nɛresaaleba. Lua bunɔ la dela bem ti a yuun dekɛ yɔ ti to ta’an nyɛ sɛla n yuun piɛ Adam nu’usin la? Tɛ̃ra ti Adam la Hawa yuun ka le ana kasi ge me kan ta’an le vɔna daarewoo. Bala la, lua bunɔ la nari ti la zuna la sɛla n piɛ ba nu’usin la. (1 Tim. 2:6) Burasɛka n wan ta’an yɔ lua bunɔ la nari ti (1) a ana kasi; (2) a tara puti’irɛ ti a wan vɔna daarewoo tingɔŋɔ wa zuo; (3) a dɛna se’em n wan bɔta ti a yese a suuren ki bo to. Yele ana ma’a n wan ta’an basɛ ti nɛra dekɛ a vom yɔ to’e to.
12. Beni n sɔi ti Yezu yuun ta’an yɔ lua bunɔ la?
12 To wan geele yɛla atã baŋɛ sɛla n sɔi ti Yezu yuun ta’an yɔ lua bunɔ la. (1) A yuun ani la kasi ‘ge me ka tum be’em.’ (1 Pe. 2:22) (2) A yuun tari puti’irɛ ti a wan vɔna daarewoo tingɔŋɔ wa zuo. (3) A yuun boti la a yese a suuren ki bo to. (Heb. 10:9, 10) Yezu yuun ani la kasi wuu Adam n yuun ani kasi ge nyaa tum be’em la. (1 Ko. 15:45) Bala zuo la, Yezu n yuun ki bo to la pa’alɛ ti a yɔ be’em sebo ti Adam yuun tum la mɛ. (Arom 5:19) Yezu yuun nyaa dela ‘Adam se’em n yee pooren la.’ La yuun ka le nara ti nɛresɛka n ani kasi yɔ sɛla n yuun piɛ Adam nu’usin la. Yezu yuun ki la ‘buyina bo to za’a.’—Heb. 7:27; 10:12.
13. Be’em duusego, la lua bunɔ boi to’ore to’ore la wani?
13 Be’em duusego, la lua bunɔ boi to’ore to’ore la wani? Be’em duusego maaseŋɔ la dela sɛla ti Yehowa eŋɛ ti la ta’an basɛ ti nɛresaaleba la Yehowa tara bɔnsoŋa. Lua bunɔ maaseŋɔ la me dela sɛla ti ba yɔ la wan eŋɛ se’em ti nɛresaaleba ta’an nyɛ sugeri dia. Yezu yuun dekɛ la a ziim yɔ to’e to.—Ep. 1:7; Heb. 9:14.
YEHOWA FAAƐ TO LA BE’EM LA KUM POAN BASƐ TI TO NYAA DƐNA TONTƆƆDOMA
14. To nyaa wan geele la bem yɛla ge bem zuo?
14 Be’em duusego maaseŋɔ la yuun tari nyuurɔ la wani? Baabule la dekɛ la yɛla zo’e zo’e tɔɣɛ pa’alɛ lan tari nyuurɔ se’em. La boi bim ti yele ana ba’ɛ wɔ̃na la taaba ge ba ayina ayina woo wan tɔɣɛ pa’alɛ Yehowa n diti sugeri bɔ’ɔra to se’em. To san gɛɛla yele ana wa, la wan soŋɛ tɔ ti to bɔkɛ Yehowa n diti sugeri bɔ’ɔra to se’em.
15-16. (a) Baabule la poan, fãarɛ vuurɛ? (b) Wana wa basɛ ti la ana to la wani?
15 Baabule la yeti lua bunɔ la n basɛ ti to nyɛ fãarɛ. Tuntuna Peter tɔɣɛ de yele ti: ‘Ya mi ti Naayinɛ n daa yɔ yɔse’ere to’e ya bɔnsɛka taaba n ka tari vuurɛ ti ya daa tɔɣesɛ ya sɔyaabdoma bɔna la. Sɛla ti a daa dekɛ yɔ to’e bii faaɛ ya basɛ la daa daɣɛ la sɛla n kan bɔna wuusa wuu salenpɛɛlega bii salema. La dela tuulum kaabegɔ seko ti Yezu Krista yuun dekɛ a ziim kaabɛ wuu pebila ti sɛsɛla ka eŋɛ ka ti a yuun kɔregɛ bo Naayinɛ ba yelebe’ero zuo la.’—1 Pe. 1:18, 19.
16 Lua bunɔ la dela sɛla n faaɛ to kum poan basɛ. (Arom 5:21) To puurɛ pee mɛ la Yehowa, la eŋa n doose Yezu poan ta’an faaɛ to basɛ la.—1 Ko. 15:22.
17-18. (a) Yehowa n geele to ti to dela tontɔɔdoma la vuurɛ? (b) Wana wa basɛ ti to nyɛta nyuurɔ la wani?
17 Baabule la pa’alɛ ti Yehowa yamesi dela tontɔɔdoma. Bala pa’alɛ ti Yehowa duuse to be’em la mɛ ti to ka le nara ti to yɔɔra to be’em sanɛ. La boi bim ti Yehowa duuse to be’em la mɛ ge a kelum dɔla a tontɔɔ pa’alegɔ la mɛ. Baabule la pa’alɛ ti daɣɛ to tuuma bii to itigɔ n basɛ ti Yehowa geele to ti to dela tontɔɔdoma. Ge bala me ka pa’alɛ ti to ta’an tuna be’em. Ton tari sakerɛ lua bunɔ la poan la zuo, Yehowa kɔ’ɔn maasum mɛ ti a di sugeri bo to.—Arom 3:24; Ga. 2:16.
18 Yehowa n geele to ti to dela tontɔɔdoma la basɛ ti to nyɛta nyuurɔ la wani? Tontɔɔdoma wa basɛba wan naɛ la Yezu bɔna saazuo dɛna nadoma la Naayinɛ kɔma. (Titus 3:7; 1 Yo. 3:1) Naayinɛ basɛ ba be’em bo ba mɛ ti la ana wuu ba ka tabelɛ tum la be’em. Bala n sɔi ti ba nyaŋɛ pa’asɛ Naayinɛ Na’am la poan la. (Arom 8:1, 2, 30) Tontɔɔdoma wa basɛba me wan ta bɔna tingɔŋɔ wa zuo. Yehowa wan di sugeri bo ba ti ba dɛna a zɔdoma. (Yam. 2:21-23) Nɛrekuuŋɔ la san ta piɛ Armagedon zaberɛ la, ba kan le makɛ ki. (Yon 11:26) A wan isige ‘tontɔɔdoma,’ la ‘sɛba n daɣɛ tontɔɔdoma’ la. (Tm. 24:15; Yon 5:28, 29) Sɛba n boi tingɔŋɔ wa zuo nana Yehowa la, a wan ‘yi ba a kɔma ge ti ba nyɛ a vo’osego.’ (Arom 8:21) To kɔ’ɔn ana la lɛɛ gura se’em ma’a ti to wan ta tara bɔnsoŋa la to Sɔ Yehowa.
19. Yehowa la Yezu n eŋɛ sɛla bo to la basɛ ti to vom nyaa ana la wani? (Bisɛ daka la zuo n de “ Yehowa Sugeri Dia.”)
19 To bɔŋa la ani wuu bia la ti to puɣum tɔɣɛ a yele zaseŋɔ wa pɔsega bɔberɛ la. A daa tari la sama ti a kan ta’an yɔ a vom dabesa za’a. Ge to pu’usɛ Yehowa la eŋa n basɛ ti Yezu wa’ana ki bo to ti to bɔŋa nyaa tee ana soŋa la. Ton tari sakerɛ Yezu Krista poan la basɛ ti to bɔna la fai. Yehowa san ni di sugeri bo to, la ani wuu a saalum to be’em la basɛ mɛ. Sɛla n gani za’a dela, to nyaa wan ta’an tara bɔnsoŋa la to saazuo Sɔ Yehowa.
20. To wan sɔsɛ la bem zaseŋɔ seko n taɣelɛ la poan?
20 To san ti’isa taɣesa Yehowa la Yezu n eŋɛ sɛla bo to la, la wan basɛ ti to puurɛ pee. (2 Ko. 5:15) Ba san ka soŋɛ ni tɔ, to kan tara beere sa’am puti’irɛ. Zaseŋɔ seko n taɣelɛ la poan, to wan nyɛ maɣesa zo’e zo’e Baabule la poan n pa’alɛ ti Yehowa san di sugeri bo to, la ka le nara ti to ti’isa to be’em la yele.
YUUNƐ 10 Praise Jehovah Our God! (Pɛ̃ɣɛ Yehowa To Naayinɛ La!)