1, 2. (a) Etẹwẹ dohia dọ agun owhe kanweko tintan tọn he to Kọlọsi tin to owù mẹ? (b) Ayinamẹ tẹwẹ gọalọna mẹmẹsunnu he tin to Kọlọsi lẹ nado hẹn tenọgligo?

AGUN Klistiani owhe kanweko tintan tọn he to Kọlọsi tin to owù mẹ! Hagbẹ agun lọ tọn delẹ to kinklan hẹnwa gbọn didọ dali dọ mẹlẹpo dona tẹdo Osẹ́n Mose tọn go. Mẹdevo lẹ to godonọna tamẹnuplọnmẹ gbẹzan hẹngogo tọn, enẹ wẹ yindọ mẹlẹpo dona mọ́n yedelẹ jẹ obá godo tọn mẹ. Nado dohia dọ nuplọnmẹ enẹlẹ ma sọgbe, apọsteli Paulu kanwe tulinamẹ tọn de hlan Kọlọsinu lẹ bo na yé avase dọmọ: “Mì nọ payi: vlavo mẹde sọgan tin he na domọwle mì taidi nuyànwẹnna etọn gbọn tamẹnuplọnmẹ po oklọ ovọ́ po dali sọgbe hẹ aṣa gbẹtọ lẹ tọn, sọgbe hẹ onú dodonu aihọn ehe tọn lẹ bọ e ma yin dehe sọgbe hẹ Klisti.”—Kọl. 2:8.

² Eyin Klistiani yiamisisadode enẹlẹ ze ayiha yetọn do “onú dodonu aihọn ehe tọn lẹ” ji, be yé gbẹ́ nado kẹalọyi awuwledainanu Jehovah tọn na whlẹngán niyẹn. (Kọl. 2:20-23) Nado gọalọna yé na yé nido hẹn haṣinṣan họakuẹ he yé tindo hẹ Jiwheyẹwhe go, Paulu dotuhomẹna yé dọmọ: “Mì nọ ze ayiha mìtọn do nuhe to aga lẹ ji to whepoponu, e ma yin do nuhe to aigba ji lẹ  ji gba.” (Kọl. 3:2) Na nugbo tọn, mẹmẹsunnu Klisti tọn lẹ dona hẹn todido he ‘yin whiwhla do olọn mẹ na yé’ lọ do ayiha mẹ, enẹ wẹ nado mọ agbasa magble tọn yí.—Kọl. 1:4, 5.

3. (a) Todido tẹwẹ Klistiani yiamisisadode lẹ nọ hẹn do ayiha mẹ? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?

³ To egbehe, Klistiani yiamisisadode lẹ lọsu nọ ze ayiha do Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn he to olọn mẹ po todido he yé tindo nado yin “gudutọgbẹ́ lẹ hẹ Klisti” po ji. (Lom. 8:14-17) Ṣigba, etẹwẹ dogbọn mẹhe tindo todido nado nọgbẹ̀ to aigba ji lẹ dali? Nawẹ hogbe Paulu tọn lẹ gando yé go gbọn? Aliho tẹ mẹ wẹ “lẹngbọ devo lẹ” sọgan nọ ze ayiha do “nuhe to aga lẹ” ji te? (Joh. 10:16) Sunnu nugbonọ hohowhenu tọn delẹ taidi Ablaham po Mose po ze ayiha do nuhe to aga lẹ ji mahopọnna nuhahun lẹ. Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ yetọn gbọn?

4. Nawẹ lẹngbọ devo lẹ sọgan ze ayiha do nuhe to aga lẹ ji gbọn?

⁴ Dile etlẹ yindọ lẹngbọ devo lẹ ma tindo todido nado nọgbẹ̀ to olọn mẹ, yelọsu sọgan nọ ze ayiha do nuhe to aga lẹ ji. Gbọnna? Gbọn Jehovah Jiwheyẹwhe po Ahọluduta etọn zizedo otẹn tintan mẹ to gbẹzan yetọn mẹ po dali. (Luku 10:25-27) Nado jẹ yanwle enẹ kọ̀n, mí nọ hodo apajlẹ Klisti tọn. (1 Pita 2:21) Taidi mẹmẹsunnu mítọn owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ, mí nọ pehẹ hoyijlẹdohogo agọ̀ lẹ, tamẹnuplọnmẹ aihọn tọn lẹ, po pọndohlan adọkunnu lẹ bibẹpli tọn po to titonu Satani tọn mẹ. (Hia 2 Kọlintinu lẹ 10:5.) Na mí nọ hodo apajlẹ Jesu tọn wutu, mí dona nọ to aṣeji gando owùnu mọnkọtọn lẹ he sọgan bẹpla haṣinṣan mítọn hẹ Jiwheyẹwhe go.

5. Nawẹ mí sọgan gbeje míde pọ́n gando agbasanu lẹ bibẹpli go gbọn?

⁵ Be mí ko na dotẹnmẹ pọndohlan he aihọn tindo gando agbasanu lẹ bibẹpli go nado yinuwado gbẹzan mítọn ji wẹ ya? Nuhe mí yiwanna lẹ nọ saba sọawuhia to linlẹn po nuyiwa mítọn lẹ po mẹ. Jesu dọmọ: “Fie adọkunnu towe te, finẹ wẹ ahun towe na te ga.” (Mat. 6:21) Nado yọ́n aliho he mẹ ahun mítọn to anadena mí te, mí dona nọ gbeje míde pọ́n sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ. Nọ kanse dewe dọmọ: ‘Whenu nẹmu wẹ n’nọ yizan nado lẹnnupọndo whẹho akuẹ tọn lẹ ji? Be n’nọ yí suhugan whenu ṣie tọn zan nado to nuhà gando whẹho ajọwiwa tọn, akuẹzinzan tọn kavi gbẹzan vivomẹninọ tọn tintindo go wẹ ya, kavi n’nọ dovivẹnu nado ze nukun ṣie do gbigbọnu lẹ ji?’ (Mat. 6:22) Jesu dohia dọ mẹhe nọ na ayidonugo ‘adọkunnu lẹ bibẹpli do aigba ji’ nọ ze haṣinṣan yetọn hẹ Jehovah do owù mẹ.—Mat. 6:19, 20, 24.

6. Nawẹ mí nọ duto avùnhiho sọta ayilinlẹn agbasalan tọn lẹ ji gbọn?

⁶ Agbasa mape mítọn nọ sisẹ́ mí nado joawuna nuhe nọ hẹn awuvivi wá na mí lẹ. (Hia Lomunu lẹ 7:21-25.) Eyin gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn ma to nuyiwa to mí mẹ, mí sọgan joawuna “azọ́n he yin zinvlu tọn lẹ.” Enẹ sọgan bẹ walọ delẹ hẹn taidi “paṣadudu, ahànnu-zẹjlẹgo, fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn, [po] wantuntun [po].” (Lom. 13:12, 13) Nado duto avùnhiho sọta “nuhe to aigba ji lẹ” ji, yèdọ nuhe agbasa mítọn nọ jlo lẹ, mí dona nọ ze ayiha do nuhe to aga lẹ ji. Mọwiwà nọ biọ vivẹnudido taun to mí si. Enẹwutu wẹ apọsteli Paulu do dọmọ: “Yẹn nọ to nutun agbasa ṣie bo nọ hẹn ẹn di afanumẹ de.” (1 Kọl. 9:27) Matin ayihaawe, eyin mí jlo na zindonukọn to alewezun ogbẹ̀ tọn lọ mẹ, mí ma sọgan blá alọ dogo! Mì gbọ mí ni lẹnnupọndo dawe nugbonọ hohowhenu tọn awe ji, ehe “hẹn homẹ [Jiwheyẹwhe tọn] hùn ganji.”—Heb. 11:6.

7, 8. (a) Nuhahun tẹlẹ wẹ Ablaham po Sala po pehẹ? (b) Etẹ ji wẹ Ablaham ze ayiha do?

⁷ To whenue Jehovah na anademẹ Ablaham nado plan whédo etọn yì aigba Kenani tọn ji, e setonu sọn ojlo mẹ wá. Na Ablaham do yise hia bo setonu wutu, Jehovah basi alẹnu de hẹ ẹ dọmọ: “Yẹn nasọ yí we do basi akọta daho de, yẹn na dona we.” (Gẹn. 12:2) Etomọṣo, to owhe susu lẹ godo, Sala ma jivi de na Ablaham. Be Ablaham mọdọ Jehovah wọn opagbe he e do na emi wẹ ya? Gbẹninọ to Kenani ma bọawu. Ablaham po whédo etọn po ko jo owhé po hẹnnumẹ yetọn lẹ po do to Uli, yèdọ tòdaho adọkunnọ de to Mẹsopotamia. Yé zingbejizọnlin na nuhe hugan kilomẹtlu 1 600 whẹpo do jẹ Kenani, fie yé nọ gòhọ mẹ bo doakọnna huvẹ po ajojẹdomẹ po te. (Gẹn. 12:5, 10; 13:18; 14:10-16) Etomọṣo, yé ma lẹn nado lẹkọyi Uli nado zan gbẹzan fẹẹmẹninọ tọn!—Hia Heblu lẹ 11:8-12, 15.

⁸ Kakati nado ze ayiha do “nuhe to aigba ji lẹ” ji, Ablaham “yise to OKLUNỌ mẹ.” (Gẹ 15:6) Na nugbo tọn, e ze ayiha do nuhe to aga lẹ ji to linlẹn lọ mẹ dọ e na ayidonugo opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Taidi kọdetọn de, Jiwheyẹwhe Ganhunupotọ lọ dona yise Ablaham tọn to whenue e sọawuhia ẹ bo dọmọ: “Ze nukun pọ́n hlan olọn lo, bo dọ sọha sunwhlẹvu lẹ tọn eyin hiẹ sọgan dọ sọha yetọn: e sọ dọhlan ẹn, dọmọ, Mọwẹ okún towe na yin.” (Gẹn. 15:5) Lehe enẹ na ko vọ́ jide na ẹn do sọ! Whedepopenu he Ablaham pọ́n sunwhlẹvu lẹ hlan olọn mẹ, e na nọ flin opagbe he Jehovah do na ẹn nado hẹn okún etọn zun susugege. Podọ to ojlẹ sisọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ, Ablaham ji whédutọ de kẹdẹdile opagbe etọn yin didona ẹn do.—Gẹn. 21:1, 2.

9. Nawẹ apajlẹ Ablaham tọn hihodo sọgan gọalọna mí nado hẹn alọnu ján to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ gbọn?

⁹ Taidi Ablaham, mílọsu to tenọpọn whenue opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ na mọ hẹndi. (2 Pita 3:13) Eyin mí ma ze ayiha do nuhe to aga lẹ ji, mí sọgan mọdọ hẹndi opagbe enẹlẹ tọn to gbàndọn podọ mí na jẹ gbigbọjọ ji to nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ mẹ. Di apajlẹ, be hiẹ ko yí onú delẹ do sanvọ́ to ojlẹ de mẹ wayi nado sọgan lẹzun gbehosọnalitọ kavi sẹ̀n to aliho vonọtaun devo lẹ mẹ ya? Eyin mọ wẹ, a jẹ na pipà. Ṣigba, nawẹ a to nuyiwa do todin? Flindọ Ablaham hẹn “tòdaho lọ he tindo dodonu nujọnu tọn lẹ” do ayiha mẹ. (Heb. 11:10) E “do yise hia to Jehovah mẹ, bọ e yin hihia hlan ẹn di dodowiwa.”—Lom. 4:3.

10. Ninọmẹ tẹ mẹ wẹ Mose whẹ́n te?

¹⁰ Mẹdevo he ze ayiha do nuhe to aga lẹ ji wẹ Mose. “Nuyọnẹn Egipti tọn lẹpo yin pinplọn” ẹn to jọja whenu. Enẹ ma yin nuplọnmẹ paa de poun. To whenẹnu, Egipti wẹ tindo huhlọn hugan to aihọn lọ mẹ, podọ Mose sọ tin to whédo Falo tọn mẹ. Enẹwutu, nuplọnmẹ daho he Mose mọyi wẹ hẹn ẹn nado lẹzun “huhlọnnọ to ohó po nuyiwa po mẹ.” (Owalọ 7:22) Yí nukun homẹ tọn do pọ́n dotẹnmẹ he enẹ na ko hundote na Mose lẹpo! Etomọṣo, e ze ayiha do nuhe to aga lẹ ji, enẹ wẹ nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn.

11, 12. Nupinplọn tẹwẹ họakuẹ taun to nukun Mose tọn mẹ, podọ nawẹ mí wagbọn do yọnẹn?

¹¹ Ayihaawe ma tin dọ to ovu whenu Mose tọn, onọ̀ etọn Jokebẹdi plọnnu in gando Jiwheyẹwhe Heblu lẹ tọn go. Mose tindo pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn na oyọnẹn Jehovah tọn bo mọdọ e họakuẹ taun hugan adọkun devo depope. Enẹwutu, e gbẹ́ lẹblanulọkẹyi po dotẹnmẹ he na ko hundote na ẹn to whédo Falo tọn mẹ lẹ po dai. (Hia Heblu lẹ 11:24-27.) Na nugbo tọn, nuplọnmẹ gbigbọmẹ tọn he Mose mọyi lẹ po yise etọn to Jehovah mẹ po whàn ẹn nado ze ayiha do nuhe to aga lẹ ji.

 ¹² Wepinplọn dagbe hugan he tin to aimẹ to ojlẹ Mose tọn mẹ wẹ e mọyi, ṣigba be e yí i zan nado doafọna agbasazọ́n dagbe de to Egipti, bo diyin kavi bẹ nutindo agbasa tọn lẹ pli na ede wẹ ya? Lala. Eyin e wàmọ wẹ, e ma na ko “gbẹ́ nado yin yiylọdọ visunnu viyọnnu Falo tọn tọn, bo de nado yin yasana po omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ po kakati nado dugbẹ ylando tọn na ojlẹ gli de.” E họnwun dọ Mose yí nupinplọn gbigbọmẹ tọn he e mọyi zan nado wà ojlo Jehovah tọn.

13, 14. (a) Etẹwẹ gọalọna Mose nado pegan na azọ́ndenamẹ he Jehovah na ẹn? (b) Taidi Mose, etẹwẹ e sọgan biọ dọ mí ni wà?

¹³ Mose yiwanna Jehovah po omẹ Etọn lẹ po taun. To whenue Mose tindo owhe 40, e lẹndọ emi ko wleawufo nado gọalọ nado de omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ sọn kanlinmọgbenu to Egipti. (Owalọ 7:23-25) Ṣigba, whẹpo Jehovah nado deazọ́n enẹ na ẹn, Mose tindo nuhudo nudevo tọn. E dona wleawuna jẹhẹnu delẹ taidi whiwhẹ, homẹfa, walọmimiọn po mawazẹjlẹgo po. (Howh. 15:33) Mose tindo nuhudo azọ́nplọnmẹ he na gọalọna ẹn nado duto whlepọn po awusinyẹnnamẹnu he e na wá pehẹ lẹ po ji. Eyin e yí owhe 40 zan taidi lẹngbọhọtọ de, enẹ na gọalọna ẹn nado wleawuna jẹhẹnu dagbe he e tindo nuhudo etọn lẹ.

¹⁴ Be Mose plọnnu sọn azọ́nplọnmẹ he e mọyi taidi lẹngbọhọtọ de mẹ ya? Mọwẹ! Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọ dọ Mose lẹzun “homẹmimiọnnọ [kavi whiwhẹnọ] tlala hú mẹhe tin to nukunmẹ aigba lọ tọn ji lẹpo.” (Sọh. 12:3) E wleawuna whiwhẹ, ehe gọalọna ẹn nado yinuwa hẹ gbẹtọ voovo lẹ gọna nuhahun sinsinyẹn yetọn lẹ po homẹfa po. (Eks. 18:26) Mọdopolọ, e sọgan biọ dọ mílọsu ni wleawuna jẹhẹnu gbigbọmẹ tọn lẹ he na gọalọna mí nado jugbọn “nukunbibia daho lọ” mẹ biọ aihọn yọyọ dodowiwa tọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ. (Osọ. 7:14) Be mí nọ penugo nado tindo haṣinṣan dagbe hẹ mẹdevo lẹ, etlẹ yin mẹhe mí nọ mọdọ yé nọ yawu gblehomẹ lẹ ya? Onú dagbe wẹ e yin nado setonuna hogbe apọsteli Pita tọn lẹ he dotuhomẹna yisenọ hatọ etọn lẹ dọmọ: “Mì gbògbéna gbẹtọ wunmẹ lẹpo, mì tindo owanyi na pipli mẹmẹsunnu lẹ tọn pete.”—1 Pita 2:17.

15, 16. (a) Naegbọn e do yin nujọnu dọ mí ni nọ ze ayiha do nuhe sọgbe lẹ ji? (b) Naegbọn e do yin nujọnu dọ Klistiani lẹ ni hẹn walọyizan dagbe go?

¹⁵ Mí to gbẹnọ to “ojlẹ awusinyẹn tọn he vẹawu nado pehẹ lẹ” mẹ. (2 Tim. 3:1) Enẹwutu, nado penugo bo gbọṣi nukle to gbigbọ-liho, mí dona nọ ze ayiha mítọn do nuhe sọgbe lẹ ji to whepoponu. (1 Tẹs. 5:6-9) Mì gbọ mí ni lẹnnupọndo lehe mí sọgan wàmọ to adà voovo atọ̀n gbẹzan mítọn tọn mẹ do ji.

¹⁶ Walọyizan mítọn: Pita do nujọnu-yinyin walọyizan dagbe tọn hia. E dọmọ: “Mì hẹn walọyizan dagbe mìtọn go to akọta lẹ ṣẹnṣẹn . . . na yé nido gbọn azọ́n dagbe mìtọn lẹ he yé to mimọ po nukun po dali pagigona Jiwheyẹwhe.” (1 Pita 2:12) Vlavo mí to whégbè, to azọ́nmẹ, to wehọmẹ, to aihundatẹn, kavi to lizọnyizọn lọ mẹ, mí dona nọ dovivẹnu nado hẹn gigo wá na Jehovah gbọn walọyizan dagbe mítọn dali. Nugbo wẹ dọ mímẹpo wẹ nọ ṣinuwa, na mí yin mapenọ wutu. (Lom. 3:23) Etomọṣo, eyin mí nọ “hoavùn dagbe yise tọn,” mí sọgan duto avùnhiho sọta agbasa mape mítọn ji.—1 Tim. 6:12.

17. Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ pọndohlan he Jesu Klisti tindo tọn nkọ gbọn? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

¹⁷ Pọndohlan mítọn: Nado hẹn walọyizan dagbe go, mí dona tindo pọndohlan he sọgbe. Apọsteli Paulu dọmọ: “Mìwlẹ ni nọ tindo pọndohlan ehe to mì mẹ, ehe tin to Klisti Jesu mẹ ga.” (Flp. 2:5) Pọndohlan tẹwẹ Jesu tindo? E yin whiwhẹnọ. Whiwhẹ  wẹ whàn Jesu nado yí gbigbọ mẹde-yido-sanvọ́ tọn do hẹn lizọnyizọn etọn di. Nuhe nọ duahunmẹna ẹn hugan wẹ nado dọyẹwheho na mẹdevo lẹ gando Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn go. (Malku 1:38; 13:10) Jesu nọ pọ́n Ohó Jiwheyẹwhe tọn hlan taidi onú dopo gee he dona nọ deanana ẹn. (Joh. 7:16; 8:28) E nọ yí sọwhiwhe do plọn Owe Wiwe lẹ, na e nido nọ yihodọ sọn yé mẹ, yiavùnlọna yé, bo nọ basi zẹẹmẹ yetọn. Eyin mí yin whiwhẹnọ podọ zohunhunnọ to lizọnyizọn mítọn mẹ bosọ nọ basi oplọn mẹdetiti tọn, mí na tindo pọndohlan Klisti tọn nkọ.

18. Aliho titengbe tẹ mẹ wẹ mí sọgan dovivẹnu nado wà azọ́n Jehovah tọn te?

¹⁸ Vivẹnudido mítọn: Lẹndai Jehovah tọn wẹ yindọ “to oyín Jesu tọn mẹ, kligonu lẹpo dona jẹklo, yèdọ dehe to olọn mẹ lẹ podọ dehe to aigba ji lẹ.” (Flp. 2:9-11) Mahopọnna dọ Jesu tin to otẹn yiaga de mẹ, e na gbọn whiwhẹ dali kẹalọyi ojlo Otọ́ etọn tọn, podọ nudopolọ wẹ mílọsu dona wà. (1 Kọl. 15:28) Nawẹ mí na wà enẹ gbọn? Mí dona dovivẹnu po ahundopo po nado wà azọ́n he yin zizedo alọmẹ na mí lọ, enẹ wẹ nado “hẹn gbẹtọ lẹ sọn akọta lẹpo mẹ zun devi lẹ.” (Mat. 28:19) Podọ, mí jlo na “nọ wà nuhe yin dagbe hlan mẹlẹpo,” enẹ wẹ nado nọ wà dagbe na kọmẹnu mítọn lẹ podọ na mẹmẹsunnu mítọn lẹ.—Gal. 6:10.

19. Etẹwẹ mí dona magbe nado wà?

¹⁹ Lehe mí dopẹ́ dọ Jehovah nọ flinnu mí nado ze ayiha do nuhe tin to aga lẹ ji do sọ! Enẹwutu, mí dona “yí akọndonanu do họ̀n alewezun he yin zizedonukọnna mí lọ.” (Heb. 12:1) Mì gbọ mímẹpo ni nọ wazọ́n “po alindọn lẹpo po taidi na Jehovah,” podọ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn na dona vivẹnudido ahundopo tọn mítọn lẹ.—Kọl. 3:23, 24.