Lala, mí ma nọ wàmọ. Mí ko dọ wayi to linlinwe tangan mítọn Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn mẹ dọmọ: “E ma sọgbe nado hẹn gbẹtọ lẹ gánnugánnu nado diọ sinsẹ̀n yetọn.” a Mí ma nọ gbidikọna gbẹtọ lẹ na whẹwhinwhẹ́n he bọdego lẹ wutu:

•   Jesu ma gbidikọna gbẹtọ lẹ pọ́n gbede nado kẹalọyi nuplọnmẹ etọn lẹ. E yọnẹn dọ omẹ vude poun wẹ na kẹalọyi owẹ̀n emitọn. (Matiu 7:13, 14) To whenue nuhe e dọ to gbèdopo hẹn devi etọn delẹ dahli, e jo yé do bọ yé yì, kakati nido hẹn yé gánnugánnu nado gbọṣi e dè.​—Johanu 6:60-62, 66-68.

•   Jesu plọn hodotọ etọn lẹ ma nado sisẹ́ mẹdevo lẹ nado diọ nuyise yetọn. Kakati yé ni hẹn gbẹtọ lẹ po huhlọn po nado kẹalọyi wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn, devi etọn lẹ dona dín todoaitọ he na kẹalọyi owẹ̀n lọ lẹ mọ.​—Matiu 10:7, 11-14.

•   Gbẹtọ lẹ hinhẹn gánnugánnu nado diọ sinsẹ̀n ma doale depope, na sinsẹ̀n-bibasi he wá sọn ahun mẹ kẹdẹ wẹ Jiwheyẹwhe nọ kẹalọyi.​—Deutelonomi 6:4, 5; Matiu 22:37, 38.

 Nugbo wẹ dọ mí nọ hẹn owẹ̀n Biblu tọn gbayipe “kaka yì awà he dẹn hugan aigba tọn lẹ ji,” bo nọ wàmọ “sọn whédegbè jẹ whédegbè,” dile Biblu degbe etọn do. (Owalọ lẹ 1:8; 10:42; 20:20) Podọ dile e yindo na Klistiani dowhenu tọn lẹ, gbẹtọ lẹ nọ sawhẹdokọna mí whedelẹnu dọ mí nọ diọ sinsẹ̀n na gbẹtọ to aliho he jẹagọdo osẹ́n mẹ. (Owalọ lẹ 18:12, 13) Ṣigba, lalo wẹ whẹsadokọnamẹ enẹlẹ yin. Mí ma nọ tẹnpọn nado hẹn mẹdepope po huhlọn po nado kẹalọyi nuyise mítọn lẹ. Kakatimọ, mí yise dọ dotẹnmẹ dona yin nina gbẹtọ lẹ nado plọnnu, na yé nido sọgan basi nudide na yede.

 Mí ma nọ gbidikọna gbẹtọ lẹ nado diọ sinsẹ̀n. Mí ma nọ ze sinsẹ̀n do nukọn bo ka nọ to nuwiwa tonudidọ tọn lẹ basi to nuglọ. Mọjanwẹ mí ma nọ nanú gbẹtọ lẹ kavi ze nudevo lẹ donukọnna yé nado mọ hagbẹ sinsẹ̀n tọn yọyọ lẹ. Ṣigba nuhe mẹdelẹ he sọalọakọ́n dọ yé yin Klistiani nọ wà niyẹn, amọ́ gbọn onú mọnkọtọn lẹ wiwà dali yé nọ de yẹyi sọn Klisti go. b

 Mọwẹ, Biblu dohia dọ gbẹtọ lẹ tindo jlọjẹ nado diọ sinsẹ̀n. E donù mẹsusu go he desọn ojlo mẹ ma nado hodo sinsẹ̀n wunmẹ he hẹnnumẹ yetọn lẹ basi, ṣigba de nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe nugbo lọ. Mẹdelẹ to yé mẹ wẹ Ablaham, Luti, Atẹninu delẹ po xapọsteli Paulu po. (Jọṣua 24:2; Luti 1:14-16; Owalọ lẹ 17:22, 30-34; Galatianu lẹ 1:14, 23) Humọ, Biblu tlẹ kẹalọyi dọ gbẹtọ lẹ tindo jlọjẹ nado basi nudide nulú tọn nado jo sinsẹ̀n-bibasi he Jiwheyẹwhe kẹalọyi lọ do.​—1 Johanu 2:19.

 La Déclaration Universelle des Droits de l’Homme he Plidopọ Akọta lẹ tọn ylọ dọ “dodonu jlọjẹ gbẹtọvi lẹ tọn lẹdo aihọn pé,” kẹalọyi dọ gbẹtọ lẹ tindo jlọjẹ nado diọ sinsẹ̀n. Owe lọ dọ dọ mẹdopodopo wẹ tindo “mẹdekannujẹ nado diọ sinsẹ̀n etọn kavi nuyise etọn” podọ “nado dín, kẹalọyi bosọ má nudọnamẹ po linlẹn lẹ po,” etlẹ yin linlẹn sinsẹ̀n tọn lẹ ga. c E họnwun dọ jlọjẹ ehelẹ sọ bẹ azọngban lọ nado tindo sisi na jlọjẹ mẹdevo lẹ tọn nado hẹn nuyise yetọn lẹ go bo gbẹ́ linlẹn he yé jẹagọdo lẹ dai hẹn.

 E ma yin dandan dọ ni yinmọ. Biblu dotuhomẹnamẹ nado tindo sisi na gbẹtọ lẹpo, mahopọnna sinsẹ̀n yetọn. (1 Pita 2:17) Humọ, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ setonuna gbedide Biblu tọn nado gbògbéna mẹjitọ yetọn lẹ, eyin yé tlẹ tin to sinsẹ̀n devo mẹ.​—Efesunu lẹ 6:2, 3.

 Etomọṣo, e ma yin mẹlẹpo wẹ nọ kọngbedopọ hẹ nuhe Biblu dọ. Nawe de he whẹ́n to Zambie dọ dọ, “To akọ̀ ṣie mẹ, sinsẹ̀n mẹtọn didiọ . . . nọ yin pinpọnhlan taidi nuyiwa nugbonọ-mayin tọn, pàdudu do whẹndo po akọ̀ mẹtọn po go.” Nawe lọ pehẹ ninọmẹ enẹ to whenue e jẹ Biblu plọn hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ji to jọja whenu etọn bo basi dide to ojlẹ kleun de godo nado diọ sinsẹ̀n etọn. E dọmọ: “Mẹjitọ ṣie lẹ dọna mi pludopludo dọ homẹ emitọn ma hùn do go e paali podọ dọ n’to yé gbẹdai. E vẹawuna mi taun, na nukundagbe mẹjitọ ṣie lẹ tọn tintindo nọ duahunmẹna mi tlala wutu. . . . Nudide ṣie nado yin nugbonọ na Jehovah kakati nido yin na aṣa sinsẹ̀n tọn lẹ ma zẹẹmẹdo dọ n’masọ yin nugbonọ na whẹndo ṣie ba gba.” d