Daku gid ang nabulig sang Cristiano nga mga miting agod maglig-on ang pagtuo sang mga bag-uhan. Ang matuod, pareho nga nalipay ang mga bag-uhan kag madugay na sa kamatuoran nga ipagamit ang ila puluy-an para sa mga miting. Ang mainabyanon nga pag-abiabi sa mga nagtambong nagpabakod man sang ila gugma.

May mga miting para sa bawtismo nga ginahiwat sing mahalungon kon may balawtismuhan. Ang isa sini ginhiwat sang Agosto 1973 sa gua sang Sokhumi nga malapit sa baybayon sang Black Sea. Pero wala madayon ang bawtismo sang 35 ka kandidato kay nag-abot ang mga pulis antes matapos ang miting, kag gindakop ang iban nga kauturan lakip si Vladimir Gladyuk.

 Sang nakagua si Vladimir kag ang iban nga kauturan, nakig-angot sila liwat sa mga balawtismuhan. Duha ka adlaw matapos ang wala madayon nga bawtismo, nabawtismuhan gid man ang mga kandidato. Nagsaysay si Vladimir: “Nabatyagan namon nga ginbuligan gid kami ni Jehova. Gani nangamuyo kami para ipabutyag ang amon pagpasalamat sa iya.”

Pagligad lang sang duha ka adlaw matapos ang bawtismo, gindakop liwat si Vladimir Gladyuk. Sang ulihi, ginsentensiahan sanday Vladimir Gladyuk, Itta Sudarenko, kag Natela Chargeishvili nga mapriso sa sulod sang pila ka tuig. Bisan pa nasubuan ang kauturan sa natabo, determinado sila nga magpadayon sa pagbantala sing mas mahalungon.

Para indi matalupangdan sang awtoridad, nagbantala sila sa iban nga banwa kag baryo. Gani ang pagpamatok nakapalapnag sang maayong balita sa mas madamo nga lugar.

Sa tion sang paggahom sang Komunista, ang kauturan nga nagaistar sa dalagku nga mga siudad nagbantala sa mga dalan kag parke. Pirme nila maistorya ang mga halin sa iban nga banwa kag baryo nga nagabisita sa ila mga paryente ukon nagapamalaklon. Kon may interesado, ginapangayo nila dayon ang adres para makaistoryahanay sila liwat.

Isa si Babutsa Jejelava sa mga pirme nagabiyahe sa lainlain nga lugar sa nakatundan sang Georgia. “Wala sang nagsuspetsa sa akon bisan pirme ako nagabiyahe kay madamo ako sing paryente sa lainlain nga lugar,” hinumdom niya. Nagdugang pa sia: “Pagligad sang  mga duha ka tuig, nagadumala na ako sang sobra 20 ka pagtuon sa Biblia sa Zugdidi kag 5 pa sa banwa sang Chkhorotsku, kag tanan sila nabawtismuhan.”

Sang ulihi, kinahanglan na gid ang mga publikasyon sa Georgian nga lenguahe. Nagabatyag ang mga manugbantala nga kon magduaw sila liwat ukon magdumala sang pagtuon sa Biblia, kinahanglan ang Biblia kag mga literatura sa Biblia nga mahangpan sang ila mga estudyante. *

Nadumduman pa ni Babutsa kon daw ano kabudlay magdumala sing pagtuon sa Biblia nga wala sing magamit nga publikasyon sa Georgian. Nagsiling sia, “Pirme ko gina-translate sa akon estudyante ang amon ginatun-an kay Russian ang akon Biblia kag mga publikasyon.” Bisan pa nga diksionaryo lang ang iya magamit, na-translate niya sa Georgian ang mga artikulo sa aton magasin. Na-translate man niya ang bug-os nga Ebanghelyo ni Mateo!

Naapresyar gid sang mga interesado ang gin-translate nga mga artikulo amo nga ginkopya nila ini para may magamit sila. Bangod maiwat ang Georgian nga Biblia, ang iban nga estudyante nangin “mga manugkopya” sang Pulong sang Dios sa moderno nga panahon.

Para may kahigayunan ang tanan nga mabasa ang gin-translate nga mga publikasyon, ginapasa ini sa kauturan kag mga interesado. Bangod sini, ang kada isa may pila  lang ka adlaw ukon semana para basahon ang isa ka publikasyon. Gani sang nakatigayon ang kauturan sang moderno nga translation sang Griegong Kasulatan sa Georgian, ginhingalitan ini nga makopya sang isa ka pamilya.

Trese anyos pa lang si Raul Karchava sang ginpakopya sa iya sang iya amay ang Griegong Kasulatan. Nagsiling sia: “Nagbakal si Tatay sang isa ka karton nga notebook kag lainlain nga klase sang ballpen kag lapis para maganahan ako. Bisan pamatyag ko indi ko ini masarangan, ginpati ko sia. Gani bilog nga adlaw ako nga nagakopya kag nagauntat lang kon mag-uluuntay sang akon kamot.”

Malaka lang ini nga libro, gani nalipay gid ang mga paryente ni Raul sang nagpasugot ang kauturan nga ibilin  ini sa ila sa pila pa ka semana para matapos ni Raul ang pagkopya. Sa sulod lang sang duha ka bulan, natapos niya ang tanan nga 27 ka libro sang Cristianong Griegong Kasulatan!

Walay sapayan sang panikasog sang mapisan nga mga manugkopya, indi sini bug-os nga mapun-an ang espirituwal nga kinahanglanon sang nagadamo nga ginatun-an sa Biblia. Agod mapun-an ini, ginsugdan sang maisog nga kauturan ang pag-imprinta kag pagpanagtag sang base sa Biblia nga mga publikasyon sa ila puluy-an bisan pa delikado ini.

Amat-amat nga nag-uswag ang pagbantala sa nakatundan sang Georgia. Pero kamusta naman sa nasidlangan nga bahin sini, lakip na ang kapital sang Georgia  nga Tbilisi? May makabulig ayhan sa mga sinsero nga nagapangita sang kamatuoran didto kaangay kay Vaso Kveniashvili nga ginsambit kaina?

Sang dekada 70, gintinguhaan sang awtoridad sang Soviet nga pauntaton ang mga Saksi paagi sa pagpahalin sa ila puluy-an kag sa bisan diin man sila magsaylo. Amo ini ang natabo sa mag-asawa nga sanday Oleksii kag Lydia Kurdas nga taga-Ukraine nga nagsaylo sa Tbilisi. Bangod sang ila pagtuo, tinuig sila nga ginpriso sa mga kampo sang Soviet.

Ginpaambit sining mag-asawa ang kamatuoran kanday Zaur kag Eteri Kessaev nga mga relihioso kaayo. Nadumduman pa sang ila bata nga si Larisa nga 15 anyos pa lang sadto ang ila una nga pag-istoryahanay kanday Oleksii kag Lydia, nagsiling sia: “Gintinguhaan namon nga pamatud-an sa ila nga ang Orthodox Church amo lamang ang matuod nga relihion. Pagkatapos sang pila ka diskusyon, naubusan na kami sang argumento pero padayon pa sila nga nangatarungan halin sa Kasulatan.”

Nagsiling pa sia: “Kon magpasimbahan kami, pirme ko ginabasa ang Napulo ka Sugo nga nasulat sa dingding sa tunga sang duha ka imahen. Pero sina nga gab-i, nakibot gid ako sang ginbasa sa amon ni Oleksii ang Exodo 20:4, 5. Gani, indi ako makatulog kay ginahunahuna ko, ‘Matuod gid ayhan nga ginalapas namon ang sugo sang Dios kay nagasimba kami sa mga imahen?’”

Para masabat ini nga pamangkot, aga pa, dalidali nga nagpasimbahan si Larisa para basahon liwat ang sugo “Indi kamo maghimo sing tinigib nga imahen . . . Indi  kamo magyaub sa ila.” Subong pa lang gid niya nahangpan ini nga sugo sang Dios. Sang ulihi, nabawtismuhan si Larisa kag ang iya ginikanan, kag isa sila sa una nga mga Saksi sa Tbilisi.

Mga 20 ka tuig sa tapos niya una nga nabatian ang kamatuoran, nakilala ni Vaso Kveniashvili ang isa sa mga nagtambong sa miting sang mga Saksi ni Jehova sa Tbilisi. Nalipay si Vaso sang nakita niya liwat ang mga Saksi kay kalawig gid sang iya paghulat.

Pero sang primero, nagapangalag-ag ang mga Saksi nga updon sia sa ila hilikuton kay kilala gid si Vaso nga isa ka kriminal. Nagahunahuna pa gani ang iban nga espiya sia sang Soviet kag ginapanilagan niya ang mga Saksi. Gani wala gintugutan si Vaso nga magtambong sa miting sa sulod sang apat ka tuig.

 Sang napat-od nga maayo gid man ang tuyo ni Vaso, gintugutan sia nga mangin bahin sang kongregasyon kag mabawtismuhan. Mangin mas suod na gid man sia sa “Dios sang hustisya” nga ginapangita niya halin pa sang pamatan-on sia! (Isa. 30:18) Wala nagbag-o ang iya katutom kay Jehova tubtob sa iya kamatayon sang 2014.

Sang 1990, lapnag na ang pagbantala sa nakatundan kag nasidlangan sang Georgia. May mga 900 ka manugbantala kag 942 ang ginatun-an sa Biblia. Napasad na ang sadsaran para sa talalupangdon nga pag-uswag nga matabo sa ulihi.