1, 2. Ano nga mga hangkat kag mga kalipay ang sarang madala sang mga tinuig sang pagkatin-edyer?

ANG tin-edyer nga anak sa sulod sang balay tuhay gid sa singko anyos ukon dies anyos pa gani nga anak. Ang tinuig sang pagkatin-edyer may mga hangkat kag mga problema, apang makadala man ini sing kalipay kag mga padya. Ang mga huwaran subong nanday Jose, David, Josias, kag Timoteo nagapakita nga ang mga pamatan-on mahimo mangin responsable sa paghikot kag makatigayon sing maayong kaangtanan kay Jehova. (Genesis 37:2-11; 1 Samuel 16:11-13; 2 Hari 22:3-7; Binuhatan 16:1, 2) Madamo nga tin-edyer karon ang nagapamatuod man sini. Mahimo gid nga kilala ninyo ang pila sa ila.

² Apang, para sa pila ang tinuig sang pagkatin-edyer magamo. Kon kaisa maayo kag kon kaisa malain ang panimuot sang mga lampukon. Mahimo nga luyag sang tin-edyer nga mga lalaki kag mga babayi sing dugang nga kahilwayan, kag mahimo nga nagahinakit sila sa mga pagdumili nga ginapatuman sang ila mga ginikanan. Apang, ining mga pamatan-on kulang pa sing eksperiensia kag nagakinahanglan sing mahigugmaon, mapailubon nga bulig gikan sa ila mga ginikanan. Huo, ang mga tinuig sang pagkatin-edyer mahimo nga mangin makakulunyag, apang mahimo man ini mangin makalilibog—para sa mga ginikanan kag para sa mga tin-edyer. Paano mabuligan ang mga pamatan-on sa sining tinuig?

3. Sa anong paagi mahatagan sang mga ginikanan ang ila lampukon nga anak sing maayong kahigayunan sa kabuhi?

³ Ang mga ginikanan nga nagasunod sa laygay sang Biblia nagahatag sa ila lampukon nga mga anak sing pinakamaayo gid nga kahigayunan agod magmadinalag-on sila sa  sining mga pagtilaw padulong sa responsable nga pagkaadulto. Sa tanan nga kadutaan kag sa sulod sining tanan nga tion, ang mga ginikanan kag mga tin-edyer nga magkaupod nga nag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia ginpakamaayo sing kadalag-an.—Salmo 119:1.

4. Ngaa ang kompidensial nga paghambalanay importante labi na sa tion sang mga tinuig sang pagkatin-edyer?

⁴ Ang Biblia nagasiling: “Ang mga plano nagakapaslawan kon wala sing kompidensial nga paghambalanay.” (Hulubaton 15:22) Kon ang kompidensial nga paghambalanay nangin kinahanglanon sang bata pa ang mga anak, labi pa ini nga importante sa tion sang tinuig sang pagkatin-edyer—nga sa amo nga tion ang mga pamatan-on halos wala nagatener sa balay kag kapin nga tion ang ginahinguyang upod sa mga abyan sa eskwelahan ukon sa iban nga mga kaupod. Kon wala sing kompidensial nga paghambalanay—wala sing bunayag kag tampad nga komunikasyon sa ulot sang kabataan kag mga ginikanan—ang mga tin-edyer mahimo nga mangin mga dumuluong sa sulod sang balay. Gani paano mahuptan nga bukas ang linya sang komunikasyon?

5. Paano nagakaigo nga tamdon sang mga tin-edyer ang tuhoy sa pagkomunikar sa ila mga ginikanan?

⁵ Ang mga tin-edyer kag mga ginikanan dapat maghimo sang ila bahin sa sini. Matuod, mahimo nga mas nabudlayan ang mga lampukon nga makighambal sa ila mga ginikanan kay sadtong bata pa sila. Walay sapayan, dumduma nga “kon wala sing lantip nga pagtuytoy, ang katawhan nagakapukan; apang may kaluwasan sa kadam-an sang mga manuglaygay.” (Hulubaton 11:14) Ining mga pulong naaplikar sa tanan, bata man kag tigulang. Ang mga tin-edyer nga nakarealisar sini makahangop nga nagakinahanglan sila gihapon sing lantip nga pagtuytoy, kay nagaatubang sila sing kapin kasibod nga mga problema kay sang una. Dapat nila kilalahon nga ang ila tumuluo nga mga ginikanan sangkol gid subong mga manuglaygay bangod mas kapin sila ka eks­periensiado sa kabuhi kag napamatud-an na nila ang ila mahigugmaon nga kabalaka sa madamong tinuig nga nagligad.  Busa, sa sini nga tion sa ila kabuhi, ang maalamon nga mga tin-edyer indi magatalikod sa ila mga ginikanan.

6. Ano nga panimuot ang huptan sang maalamon kag mahigugmaon nga mga ginikanan sa pagkomunikar sa ila tin-edyer nga mga anak?

⁶ Ang tampad nga komunikasyon nagakahulugan nga ang ginikanan magatinguha gid nga may tion sia pirme kon luyag sang tin-edyer nga makighambal sa iya. Kon ikaw isa ka ginikanan, pat-ura nga ang komunikasyon bukas sa dimagkubos gikan sa imo bahin. Mahimo nga indi ini mahapos. Ang Biblia nagasiling nga may “tion sa paghipos kag tion sa paghambal.” (Manugwali 3:7) Kon ginabatyag sang imo tin-edyer nga anak nga tion na sa paghambal, mahimo nga amo ini ang tion nga maghipos ka. Ayhan gintalana mo ini nga tion para sa personal nga pagtuon, pagpahuwayhuway, ukon pagtrabaho sa sulod sang balay. Apang, kon ang imo pamatan-on nga anak luyag makighambal sa imo, tinguhai nga pasibuon ang imo mga plano kag mamati. Kay kon indi, mahimo nga indi na sia makighambal sa imo liwat. Dumduma ang huwaran ni Jesus. Sang isa ka okasyon, nag-iskedyul sia sing tion sa pagpahuwayhuway. Apang sang mag-abot ang katawhan agod mamati sa iya, ginpaiway niya ang pagpahuway kag gintudluan sila. (Marcos 6:30-34) Narealisar sang kalabanan nga tin-edyer nga masako gid ang ila mga ginikanan, apang kinahanglan nila ang pasalig nga sarang nila mahambal ang ila mga ginikanan kon ginakinahanglan nila. Busa, ihanda ang inyo kaugalingon para sa sini kag mangin mahinangpanon.

7. Ano ang dapat likawan sang mga ginikanan?

⁷ Dumduma ninyo kon ano ang inyo kahimtangan sang tin-edyer pa kamo, kag indi pagdulaa ang inyo ikasarang sa paglahog! Dapat ginakalipay sang mga ginikanan ang tion upod sa ila mga anak. Kon may libre nga tion, paano ini ginahinguyang sang mga ginikanan? Kon luyag nila pirme gamiton ang ila libre nga tion sa paghimo sing mga butang nga wala nagalakip sa ila pamilya, madali ini matalupangdan sang ila tin-edyer nga mga anak. Kon ang mga lampukon makadangat sa paghinakop nga ang mga abyan nila sa eskwelahan may kapin nga pagtamod sa ila sangsa ila mga  ginikanan, mahimo gid nga indi nila malikawan ang mga problema.

8. Paano ang apresasyon sa pagkabunayag, lakas nga pagpangabudlay, kag nagakaigo nga paggawi mapatudok sa kabataan?

⁸ Kon wala pa mapasalop sang mga ginikanan sa ila mga anak ang apresasyon sa pagkabunayag kag lakas nga pagpangabudlay, dapat gid nila himuon ini sa tion sang tinuig sang pagkatin-edyer. (1 Tesalonica 4:11; 2 Tesalonica 3:10) Importante man nga pat-uron nila nga ang ila mga anak bug-os tagipusuon nga nagapati sa pagkaimportante sang matarong kag matinlo nga pagkabuhi. (Hulubaton 20:11) Madamo ang mapaalinton sang isa ka ginikanan sa sining mga bahin paagi sa huwaran. Subong nga ang ditumuluo nga mga bana sarang “madaug sa walay pulong paagi sa paggawi sang ila mga asawa,” ang mga tin-edyer man makatuon sing matarong nga mga prinsipio paagi sa paggawi sang ila mga ginikanan. (1 Pedro 3:1) Apang, kulang gihapon ang isa ka huwaran lamang, kay ang kabataan napadayag man sa madamo malain nga mga huwaran kag sa madamo makahalaylo nga propaganda sa guwa sang puluy-an. Busa, dapat hibaluon sang nagaulikid nga mga ­ginikanan ang mga pagtamod sang ila tin-edyer nga mga anak sa kon ano ang ila makita kag mabatian, kag nagakinahanglan ini sing hanuot nga paghambalanay.—Hulubaton 20:5.

9, 10. Ngaa dapat pat-uron sang mga ginikanan nga tudluan ang ila mga anak nahanungod sa seksuwal nga mga butang, kag paano nila mahimo ini?

 ⁹ Matuod ini labi na kon tuhoy sa seksuwal nga mga butang. Mga ginikanan, natahap bala kamo nga hambalan upod sa inyo mga anak ang sekso? Bisan pa kon natahap kamo, tinguhai ini, kay pat-od gid nga matun-an man gihapon ini sang mga pamatan-on gikan sa iban. Kon indi sila makatuon sa inyo, himal-i ninyo kon anong tiko nga impormasyon ang matigayon nila? Sa Biblia, wala ginalikawan ni Jehova ang mga butang tuhoy sa sekso, kag dapat amo man ang mga ginikanan.—Hulubaton 4:1-4; 5:1-21.

¹⁰ Maayo na lang, ang Biblia nagaunod sing maathag nga panuytoy tuhoy sa seksuwal nga paggawi, kag ang Watchtower Society nagbalhag sing madamong mabuligon nga impormasyon nga nagapakita nga ining panuytoy naaplikar gihapon sa modernong kalibutan. Ngaa indi gamiton ining bulig? Halimbawa, ngaa indi repasuhon sa inyo anak nga lalaki ukon anak nga babayi ang bahin nga “Sex and Mor­als” sa libro nga Questions Young People Ask—Answers That Work? Mahimo nga makibot gid kamo sa mga resulta.

11. Ano ang isa ka labing epektibo nga paagi sang pagtudlo sang mga ginikanan sa ila mga anak kon paano mag-alagad kay Jehova?

¹¹ Ano ang labing importante nga tema nga dapat hambalan sang mga ginikanan kag mga anak? Ginpatuhuyan ini ni apostol Pablo sang magsulat sia: “Padayon nga padakua ang [inyo mga anak] sa disiplina kag pagtadlong ni Jehova sa panghunahuna.” (Efeso 6:4) Dapat magpadayon ang kabataan sa pagtuon tuhoy kay Jehova. Dapat nila tun-an ilabi na nga higugmaon sia, kag dapat nila handumon ang pag-alagad sa iya. Daku man sa sini ang matudlo sang huwaran. Kon makita sang mga lampukon nga ginahigugma sang ila mga ginikanan ang Dios ‘upod sa ila bug-os nga tagipusuon kag ila bug-os nga kalag kag ila bug-os nga hunahuna’ kag nga nagapatubas ini sing maayong mga bunga sa kabuhi sang ila mga ginikanan, mahimo gid nga maimpluwensiahan sila nga himuon man ini. (Mateo 22:37) Sing kaanggid, kon makita sang mga pamatan-on nga ang ila mga ginikanan may makatarunganon nga pagtamod sa materyal nga mga  butang, ginauna ang Ginharian sang Dios, mabuligan sila sa pagpalambo sing amo man nga panimuot sang hunahuna.—Manugwali 7:12; Mateo 6:31-33.

12, 13. Anong mga punto ang dapat tandaan agod ang pangpamilya nga pagtuon mangin madinalag-on?

¹² Ang semanal nga pangpamilya nga pagtuon sa Biblia isa ka talalupangdon nga bulig sa pagpaalinton sing espirituwal nga mga prinsipio sa mga pamatan-on. (Salmo 119:33, 34; Hulubaton 4:20-23) Importante gid ining regular nga pagtuon. (Salmo 1:1-3) Dapat mahangpan sang mga ginikanan kag sang ila mga anak nga ang pangpamilya nga pagtuon dapat unahon sangsa iban nga mga butang, indi ang kabaliskaran sini. Dugang pa, importante ang husto nga panimuot agod mangin epektibo ang pangpamilya nga pagtuon. Ang isa ka amay nagsiling: “Ang sekreto amo ang pagpaluntad sang manugdumala sing matawhay apang matinahuron nga atmospera sa tion sang pangpamilya nga pagtuon—dipormal apang wala nagalinangulango. Mahimo nga mabudlay kon kaisa matigayon ang husto nga pagkabalanse, kag dapat pirme pasibuon sang mga pamatan-on ang ila panimuot. Kon indi maayo ang matabo sa isa ukon duha ka tion, magpailob kag mangin malaumon sa masunod nga tion.” Ini gihapon  nga amay nagsiling nga kon mangamuyo sia antes sang tagsa ka pagtuon, espesipiko nga ginapangabay niya kay Jehova nga hatagan sing husto nga pagtamod ang tanan nga nadalahig.—Salmo 119:66.

¹³ Ang paghiwat sing pangpamilya nga pagtuon salabton sang tumuluo nga mga ginikanan. Matuod, ang iban nga mga ginikanan mahimo nga wala sing abilidad sa pagtudlo, kag mahimo nga nabudlayan sila mangita sing mga paagi agod mangin makawiwili ang pangpamilya nga pagtuon. Walay sapayan, kon ginahigugma ninyo ang inyo tin-edyer nga mga anak “sa buhat kag sa kamatuoran,” handumon ninyo nga buligan sila sa mapainubuson kag bunayag nga paagi nga mag-uswag sila sa espirituwal. (1 Juan 3:18) Mahimo nga magareklamo sila kon kaisa, apang mahimo gid nga mamutikan nila ang inyo tudok nga interes sa ila kaayuhan.

14. Paano ang Deuteronomio 11:18, 19 maaplikar kon nagapaalinton sing espirituwal nga mga butang sa mga tin-edyer?

¹⁴ Ang pangpamilya nga pagtuon indi ang lamang nga okasyon sa pagpaalinton sing mga butang nga importante sa espirituwalidad. Madumduman bala ninyo ang sugo ni Jehova sa mga ginikanan? Sia nagsiling: “Iaplikar ninyo ining akon mga pulong sa inyo tagipusuon kag sa inyo kalag kag ibugkos ninyo sila nga tanda sa inyo kamot, kag mangin filacteria sila sa ulot sang inyo mga mata. Itudlo man ninyo ini sa inyo mga anak, nga nagahambal nahanungod sini kon nagalingkod kamo sa inyo balay kag kon nagalakat kamo sa dalanon  kag kon nagahigda kamo kag kon nagabangon kamo.” (Deuteronomio 11:18, 19; tan-awa man ang Deuteronomio 6:6, 7.) Wala ini nagakahulugan nga pirme sermonan sang mga ginikanan ang ila mga anak. Apang ang isa ka mahigugmaon nga ulo sang pamilya dapat pirme mangin alisto sa mga kahigayunan nga palig-unon ang espirituwal nga pagtamod sang iya pamilya.

15, 16. (a) Ano ang disiplina? (b) Sin-o ang may salabton sa pagdisiplina, kag sin-o ang may salabton sa pagpat-od nga dapat ini pamatian?

¹⁵ Ang disiplina amo ang paghanas nga nagatadlong, kag nagalakip ini sing komunikasyon. Ang disiplina nagadala sing ideya nga pagtadlong sa baylo nga pagsilot—bisan pa mahimo nga mangin kinahanglanon ang pagsilot. Ang inyo mga anak nagkinahanglan sing disiplina sang mas bata pa sila, kag karon nga tin-edyer na sila, kinahanglan nila gihapon ang pila ka porma sini, ayhan sing kapin pa gani. Nahibaluan sang maalamon nga mga tin-edyer nga matuod ini.

¹⁶ Ang Biblia nagasiling: “Ang bisan sin-o nga buangbuang nagatamay sang disiplina sang iya amay, apang maalamon ang bisan sin-o nga nagatahod sang pagsabdong.” (Hulubaton 15:5) Daku ang matun-an naton gikan sa sining kasulatan. Ginapahangop sini nga ang disiplina ihatag. Ang isa ka tin-edyer indi makapakita sing ‘pagtahod sa pagsabdong,’ kon wala ini ginahatag. Ginahatag ni Jehova sa mga ginikanan ang salabton sa pagdisiplina, labi na sa amay. Apang, ang salabton sa pagpamati sa sini nga disiplina iya sang tin-edyer. Makatuon sia sing kapin pa kag mas diutay nga mga sala ang mahimo niya kon pamatian niya ang maalamon nga disiplina sang iya amay kag iloy. (Hulubaton 1:8) Ang Biblia nagasiling: “Ang isa nga nagasikway sang disiplina nagadangat sa kaimulon kag kahuluy-an, apang ang isa nga nagatahod sa pagsabdong amo ang isa nga ginapadunggan.”—Hulubaton 13:18.

17. Ano nga pagkabalanse ang dapat tinguhaan sang mga ginikanan kon nagadisiplina?

¹⁷ Kon nagadisiplina sa tin-edyer nga mga anak, dapat mangin balanse ang mga ginikanan. Dapat nila likawan  nga mangin tuman ka estrikto sa bagay nga ginapaugtas nila ang ila mga anak, kag ayhan madula pa sang ila mga anak ang ila pagsalig sa kaugalingon. (Colosas 3:21) Apang indi man luyag sang mga ginikanan nga mangin tuman ka matinuguton sa bagay nga mawasi sang ila mga pamatan-on ang kinahanglanon nga paghanas. Ining pagkamatinuguton mahimo mangin makahalalit. Ang Hulubaton 29:17 nagasiling: “Tadlunga ang imo anak kag magahatag sia sa imo sing pahuway kag magahatag sia sing kalipay sa imo kalag.” Apang, ang bersikulo 21 nagasiling: “Kon ginapagusahan sang isa ang iya alagad kutob sa iya pagkabata, sa iya kabuhi sa ulihi mangin walay kabalaslan sia.” Bisan pa ining bersikulo nagahambal tuhoy sa isa ka alagad, naaplikar man ini sa bisan sin-o nga pamatan-on sa sulod sang panimalay.

18. Pamatuod sang ano ang disiplina, kag ano ang malikawan kon ang mga ginikanan nagapadapat sing dalayon nga disiplina?

¹⁸ Sa kamatuoran, ang nagakaigo nga disiplina isa ka pamatuod sang gugma sang ginikanan sa iya anak. (Hebreo 12:6, 11) Kon ikaw isa ka ginikanan, nahibaluan mo nga mabudlay himuon ang dalayon, makatarunganon nga pagdisiplina. Agod wala sing gamo, mahimo nga daw mas mahapos nga tugutan ang isa ka batinggilan nga tin-edyer sa paghimo sang luyag niya. Apang, sa ulihi, ang ginikanan nga nagahimo sini magaani sing isa ka panimalay nga indi makontrol.—Hulubaton 29:15; Galacia 6:9.

19, 20. Paano maatubang sing maalamon sang mga ginikanan ang kalingawan para sa ila tin-edyer nga mga anak?

¹⁹ Sang una nga panahon ang kabataan masami ginapaabot nga magbulig sa sulod sang puluy-an ukon sa uma. Sa karon, madamo nga tin-edyer ang may daku nga tion sa pagliwaliwa nga sila lang. Agod pun-an ini nga tion, ang kalibutan sang komersio nagaaman sing madamo gid nga malingawlingawan. Idugang sa sini ang katunayan nga wala ginaapresyar sang kalibutan ang mga talaksan sang Biblia sa moralidad, nian may mga sangkap ikaw para sa posible nga kapahamakan.

 ²⁰ Busa, ang mainandamon nga ginikanan nagahupot sang kinamatarong sa paghimo sing hingapusan nga mga desisyon tuhoy sa kalingawan. Apang, indi pagkalimti nga ang tin-edyer nagadaku. Sa pagligad sang tagsa ka tuig, mahimo gid nga paabuton niya nga pakig-angutan sia subong isa ka adulto. Sa amo, maalamon para sa isa ka ginikanan nga magtugot sing dugang nga kahilwayan sa pagpili sing kalingawan samtang nagahamtong ang tin-edyer—basta lamang ining mga pagpili nagapakita sing pag-uswag padulong sa espirituwal nga pagkahamtong. Kon kaisa, mahimo nga ang isa ka tin-edyer maghimo sing dimaalamon nga mga pagpili sa musika, mga kaupod, kag iban pa. Kon matabo ini, dapat ini hambalan upod sa tin-edyer nga anak agod nga mas maayo nga mga pagpili ang himuon sa palaabuton.

21. Paano ang pagkarasonable sa kadamuon sang tion nga ginahinguyang sa kalingawan makaamlig sa isa ka tin-edyer?

²¹ Daw ano kadaku nga tion ang dapat itigana sa kalingawan? Sa iban nga kadutaan ang mga tin-edyer ginapapati nga may kinamatarong sila sa dalayon nga kalingawan. Sa amo, mahimo planuhon sang isa ka lampukon ang iya iskedyul sa bagay nga magsugod sia sa isa ka “paglipaylipay” kag magpadayon sa masunod naman. Yara sa mga ginikanan nga ipaalinton ang leksion nga dapat man tigan-an sing tion ang iban pa nga mga butang, subong sang pangpamilya, personal nga pagtuon, pagpakig-upod sa hamtong sa espirituwal nga mga tawo, Cristianong mga miting, kag mga hilikuton sa sulod sang panimalay. Punggan sini ang “mga kalipayan sining kabuhi” nga lumsan ang Pulong sang Dios.—Lucas 8:11-15.

22. Upod sa ano dapat ibalanse ang kalingawan sa kabuhi sang isa ka tin-edyer?

²² Si Hari Solomon nagsiling: “Nahibaluan ko nga wala na sing maayo pa sa ila sangsa magkalipay kag maghimo sing maayo tubtob nga nagakabuhi sila; kag nga ang tagsa ka tawo man magkaon kag mag-inom, kag makita ang kaayuhan sang bug-os niya nga kinabudlayan. Amo ini ang dulot sang Dios.” (Manugwali 3:12, 13) Huo, ang pagkalipay isa ka bahin sang balanse nga kabuhi. Apang amo man ang lakas  nga pagpangabudlay. Madamo nga tin-edyer karon ang wala makahibalo sang kaayawan nga nagagikan sa lakas nga pagpangabudlay ukon sang pagbatyag sing pagtahod sa kaugalingon nga nagagikan sa pag-atubang sa isa ka problema kag paglubad sini. Ang iban wala mahatagi sing kahigayunan sa pagpalambo sing isa ka kalantip ukon trabaho nga magamit niya sa pagsakdag sang iya kaugalingon sa ulihi. Isa ini ka matuod nga hangkat para sa ginikanan. Pat-uron mo bala nga matigayon sang imo anak ini nga mga kahigayunan? Kon magmadinalag-on ikaw sa pagtudlo sa imo tin-edyer nga anak nga apresyahon kag kalipayan pa gani ang lakas nga pagpangabudlay, magapalambo sia sing isa ka maayo nga pagtamod nga magahatag sa iya sing mga kaayuhan tubtob nagakabuhi sia.

23. Paano mapalig-on sang mga ginikanan ang ila tin-edyer nga mga anak?

²³ Bisan pa kon may mga problema kamo sa inyo tin-edyer nga anak, matuod gihapon ang kasulatan: “Ang gugma wala gid nagakapaslawan.” (1 Corinto 13:8) Indi gid pag-untati nga ipakita ang gugma nga walay duhaduha ginabatyag mo. Pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Ginadayaw ko bala ang tagsa ka bata kon nagmadinalag-on sia sa pag-atubang sa mga problema ukon sa paglandas sang mga balagbag? Ginahimuslan ko bala ang mga kahigayunan nga ipabutyag ang akon gugma kag apresasyon sa akon mga anak, antes magligad ining mga kahigayunan?’ Bisan pa kon kaisa nagakatabo ang indi paghangpanay, kon ang mga tin-edyer ginapasalig sang inyo gugma sa ila, mahimo gid nga magabalik sila sa sini nga gugma.

24. Anong Makasulatanhon nga prinsipio ang isa ka kabilugan nga talaksan sa pagpadaku sa kabataan, apang ano ang dapat tandaan?

²⁴ Sa pagkamatuod, samtang nagahamtong ang kabataan, sila sa ulihi magahimo sing mabug-at gid nga mga desisyon para sa ila kaugalingon. Sa pila ka kaso mahimo nga indi maluyagan sang mga ginikanan ining mga desisyon. Ano kon ang ila anak mamat-od nga indi magpadayon sa  pag-alagad kay Jehova nga Dios? Mahimo ini matabo. Bisan gani ang iban sang espiritu nga mga anak ni Jehova nagsikway sang iya laygay kag nagrebelde. (Genesis 6:2; Judas 6) Ang kabataan indi mga kompyuter, nga sarang maprograma sa paghikot suno sa luyag naton. Mga tinuga sila nga may kahilwayan sa pagdesisyon, may salabton sa atubangan ni Jehova sa mga desisyon nga ginahimo nila. Walay sapayan, ang Hulubaton 22:6 naaplikar gihapon subong isa ka kabilugan nga talaksan: “Hanasa ang bata sa dalanon nga dapat niya paglaktan; bisan kon magtigulang na sia indi sia magtalikod sa sini.”

25. Ano ang labing maayong paagi nga mapakita sang mga ginikanan ang pagpasalamat kay Jehova sa pribilehiyo sang pagkaginikanan?

²⁵ Gani nian, pakitai ang inyo mga anak sing daku nga gugma. Himua ang inyo labing masarangan sa pagsunod sa mga prinsipio sang Biblia sa pagpadaku sa ila. Maghatag sing maayong huwaran sang diosnon nga paggawi. Sa amo mahatagan ninyo ang inyo mga anak sing labing maayong kahigayunan nga maghamtong agod mangin responsable, mahinadlukon sa Dios nga mga adulto. Amo ini ang labing maayong paagi nga mapakita sang mga ginikanan ang ila pagpasalamat kay Jehova sa pribilehiyo sang pagkaginikanan.