Magdiretso sa kaundan

Magdiretso sa listahan sang kaundan

Paano Ko Malikawan ang Pornograpiya?

Paano Ko Malikawan ang Pornograpiya?

Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .

Paano Ko Malikawan ang Pornograpiya?

“May retrato sang isa ka hublas nga babayi nga napatapik sa likod sang puertahan sang locker sang isa ka pamatan-on nga lalaki. Malapit sa akon ang iya locker.”​—Robert. *

“Nagapanalawsaw ako sa Internet para sa akon inugreport sa eskwelahan sang hinali lang nga nakita ko ang isa ka pornograpiko nga Web site.”​—Annette.

SANG kaedad mo ang imo mga ginikanan, mga tawo ang nagapangita sa pornograpiya kon luyag nila makakita sini. Sa karon, daw pornograpiya na ang nagapangita sa imo. Kaangay ni Robert nga ginsambit kaina, mahimo nga masiplatan mo ang isa ka bastos nga laragway nga yara sa imo kaeskwela. Ukon, kaangay ni Annette, mahimo nga makita mo ini sing di-hungod sa Internet. Ang isa ka 19 anyos nga lin-ay nagsiling, “Ginagamit ko kon kaisa ang Internet sa pagtulutan-aw sa iban nga mga Web site ukon sa pagpamalaklon ukon sa pagsekyar sang akon kuenta sa banko kag hinali lang nga may pornograpiya nga nagagua!” *

Nagaduging ini karon. Suno sa isa ka pagtuon, 90 porsiento sang mga pamatan-on nga nagapangidaron sing 8 tubtob 16 anyos ang indi hungod nga nakakita sing pornograpiya sa Internet​—sa masami, samtang ginahimo nila ang ila homework! Ang matuod, bangod minilyon ka Web site ang nagaunod sing ginatos ka milyon ka pahina (Web page) nga nagapakita sing bastos nga mga laragway, madali na karon makakita ang isa sing pornograpiya. Makita na gani ini karon sa cell phone. “Popular ini sa amon eskwelahan,” siling sang 16 anyos nga si Denise. “Ang pamangkutanay kada Lunes amo, ‘Ano nga mga laragway ang gin-download mo sa imo cell phone kahapon?’”

Bangod madamo gid karon ang nagatan-aw sing pornograpiya, mahimo mamangkot ka, ‘Malain gid bala ini?’ Huo ang sabat, bangod sa pila ka rason. Binagbinaga ang tatlo lang sini:

Ang pornograpiya nagapanubo sa dignidad sang mga nagahimo sini kag sang mga nagatan-aw sini.​—1 Tesalonica 4:3-5.

▪ Ang interes sa pornograpiya isa ka pag-ilog sa pagsalimuang sa sekso sang malaut nga mga espiritu sang panahon ni Noe.​—Genesis 6:2; Judas 6, 7.

Ang pagtan-aw sing pornograpiya masami nga nagadul-ong sa pagpakighilawas.​—Santiago 1:14, 15.

Ang pornograpiya makahalit sa mga masiod sini. Binagbinaga ang duha lamang ka halimbawa:

“Bata pa ako sang nagatan-aw na ako sing pornograpiya, kag binudlayan gid ako sa pag-untat sini. Tinuig na ang nagligad, apang indi gihapon makakas sa akon hunahuna ang mga laragway nga nakita ko anay. Daw nagapanago lang ini sa imo hunahuna, gani ginabatyag mo nga indi matinlo ang imo konsiensia. Ginapanubo sang pornograpiya ang imo pagtahod sa kaugalingon, gani mahimo batyagon mo nga mahigko ka kag walay pulos. Isa ini ka sekreto nga lulan nga ginakulo mo tubtob san-o.”​—Erica.

“Napulo ka tuig nga naadik ako sa pornograpiya, kag 14 anyos na nga nauntatan ko ini. Apang, dapat gihapon ako makigbato adlaw-adlaw. Ginapangita ko ini gihapon, apang indi na tanto kabaskog karon. Mabatyagan ko gihapon ang sugyot nga mang-usyuso. Nagasamong gihapon sa akon hunahuna ang mga laragway nga nakita ko anay. Kuntani wala ko ginsugdan ining makangilil-ad nga bisyo. Daw wala lang ini sang primero. Apang sayop gali ako. Ang pornograpiya makahalalit. Malain ini kag ginapanubo sini ang dignidad sang tanan nga nadalahig sa sini. Bisan ano pa ang isiling sang mga tawo nga nagasakdag sa sini, wala gid sing butang nga maayo sa pornograpiya.”​—Jeff.

Pagbinagbinag

Paano mo malikawan nga makita sing di-hungod ang pornograpiya? Analisaha anay ang kahimtangan.

Daw ano kasunson nga makita mo ang pornograpiya sing di-hungod?

Wala pa gid Talagsa lang

Kada semana Kada adlaw

Diin mo ini masami makita?

Sa internet Sa eskwelahan

Sa TV Sa iban pa

Paano mo ini pirme makita?

Binagbinaga ang masunod nga mga halimbawa:

May paagi bala nga mapadala ini sa imo sang imo mga kaeskwela paagi sa e-mail ukon cell phone? Kon amo, mahimo mo panason ini nga wala ini ginabuksan.

Kon naga-Internet ka, hinali bala ini nga nagagua sa kada tion nga gamiton mo ang pila ka partikular nga mga tinaga? Makabulig gid kon mahibaluan mo ini, agod mas espesipiko nga mga tinaga ang gamiton mo.

Sa ubos, isulat ang mga sirkunstansia antes mo nakita ang pornograpiya.

․․․․․

Bangod sini, ano ang mahimo mo agod mabuhinan ang mga kahigayunan nga makita mo sing di-hungod ang pornograpiya? (Isulat diri ang imo sabat.)

․․․․․

Ano ang ginahimo mo kon makakita ka sing pornograpiya?

Nagalikaw ako dayon.

Nagapang-usyuso ako sa makadali.

Ginahimutaran ko ini kag nagapangita sing dugang pa.

Kon gintsekan mo ang ikaduha ukon ikatlo nga sabat, ano ang mahimo mo sa sini?

․․․․․

Kon Paano Ini Mauntatan

Ang iban nga di-hungod nga nakakita sing pornograpiya nangin usyusera ukon usyusero kag, sang ulihi, nabuyo sa pagtan-aw sini. Indi ini mahapos untaton. Si Jeff nga ginsambit kaina nagsiling: “Antes ako magtuon sing Biblia, naadik ako sa halos tanan nga kilala nga mga droga. Apang sa tanan nga butang nga naadik ako, ang pornograpiya amo ang pinakamabudlay untaton.”

Kon nabuyo ka sa pagtan-aw sing pornograpiya, indi madulaan sing paglaum. Malandas mo ini. Paano?

Hangpa kon ano ang pornograpiya. Pahito ini ni Satanas agod panubuon ang isa ka butang nga gintuga ni Jehova nga maayo. Kon mahangpan mo ang pornograpiya base sa sini nga pagtamod, mabuligan ka nga ‘dumtan ang malaut.’​—Salmo 97:10.

Pensara ang mangin resulta sini. Ginaguba sang pornograpiya ang relasyon sang mag-asawa. Ginapanubo sini ang dignidad sang mga babayi kag mga lalaki. Amo man ang mga nagatan-aw sini. Gani, nagasiling ang Biblia: “Ang mahalongon nga tawo nakakita sang malaut kag nagapanago sia.” (Hulubaton 22:3) Isulat sa ubos ang isa ka halimbawa sang kalamidad nga mahimo matabo sa imo kon mabuyo ikaw sa pagtan-aw sing pornograpiya.

․․․․․

Mangako ka. “Nangako ako nga indi gid ako magtulok nga may paghamkon sa isa ka lin-ay,” siling sang matutom nga tawo nga si Job. (Job 31:1, Today’s English Version) Ang masunod amo ang pila ka ‘pangako’ nga mahimo mo sa imo kaugalingon:

Indi ako mag-Internet kon isahanon lamang ako sa kuarto.

Isira ko dayon ang Web site kon hinali nga may maggua nga binastos nga mensahe ukon laragway.

Makighambal ako sa isa ka hamtong nga abyan kon natintar ako liwat nga magtan-aw sing pornograpiya.

May mahunahuna ka bala nga isa ukon duha pa ka paagi nga makabulig sa imo sa pagpakigbato sa pornograpiya? Kon may yara, isulat ini sa ubos.

․․․․․

Ipangamuyo ini. Nangamuyo ang salmista kay Jehova: “Ipalayo ang akon mga mata sa pagtan-aw sing walay pulos.” (Salmo 119:37, NW) Matuod, mabudlay batuan ang butang nga makagalanyat sa makasasala nga unod. Apang luyag ni Jehova nga Dios nga magmadinalag-on ka, kag makahatag sia sa imo sing “gahom nga labaw sa kinaandan” agod nga mahimo mo kon ano ang husto!​—2 Corinto 4:7, NW.

Makighambal. Nahuya ka bala? Siguro gid! Apang, pensara kon ano ang mabatyagan mo kon mahaw-asan ka sang problema nga nagapabug-at sa imo. Ang tawo nga imo matu-aran mahimo nga mangin subong sang ‘isa ka utud nga natawo tungud sa kapiotan.’ (Hulubaton 17:17) Ang pagpili sing tawo nga imo masaligan sang imo mga problema masami nga isa ka importante nga tikang agod malandas mo ang imo pagkabuyo sa pornograpiya!

Kon nabuyo ka sa pagtan-aw sing pornograpiya, isulat sa ubos ang ngalan sang isa ka hamtong nga tawo nga sa banta mo indi ka matahap nga hambalan ang imo problema.

․․․․․

Saligi nga mahimo ka magmadinalag-on sa pagpakigbato sa pornograpiya. Ang matuod, sa kada tion nga malikawan mo ini, nakahimo ka na sing daku nga kadalag-an. Sugiri si Jehova tuhoy sini nga kadalag-an, kag pasalamati sia sa kusog nga ginhatag niya sa imo. Dumduma pirme nga kon malikawan mo ang salot sang pornograpiya, ginapasadya mo ang tagipusuon ni Jehova!​—Hulubaton 27:11.

Dugang pa nga mga artikulo sang serye nga “Young People Ask . . .” ang masapwan sa Web site nga www.watchtower.org/​ype

[Mga nota]

^ par. 3 Gin-islan ang mga ngalan sa sini nga artikulo.

^ par. 5 Ang termino nga pornograpiya nagapatuhoy sa bastos nga mga butang agod pukawon ang mga tawo nga nagatan-aw, nagabasa, ukon nagapamati. Nagalakip ini sa mga laragway kag mga butang man nga nasulat ukon mapamatian.

BINAGBINAGA INI

▪ Paano ginapanubo sang pornograpiya ang butang nga maayo?

▪ Ano nga praktikal nga mga tikang ang makaamlig sa imo batok sa pornograpiya?

▪ Paano mo mabuligan ang imo utod nga may problema sa pornograpiya?

[Retrato sa pahina 12, 13]

Mahimo gid ayhan nga magpadala ang imo mga klasmit sing pornograpiya paagi sa cell-phone?