Indi mo malipatan ang malain nga ginhambal ukon ginhimo sang imo tiayon; ang masakit nga mga tinaga kag ang iya pagkawalay pasunaid indi madula sa imo hunahuna. Gani, ang imo pagpalangga sa iya nabuslan sang kaugot. Pero wala ka sing mahimo kundi agwantahon ang wala sing gugma nga pag-asawahay. Amo nga nagdugang pa gid ang imo kaugot sa imo tiayon.

Mahimo pa ini magbag-o. Pero binagbinagon anay naton ang pila ka impormasyon parte sa kaugot.

Ang kaugot makaguba sang pag-asawahay. Ngaa? Bangod ginapahuyang sini ang mga kinaiya nga pundasyon sang pag-asawahay, lakip ang gugma, pagsalig, kag katutom. Ginapakita sini nga ang kaugot indi resulta sang problema sang pag-asawahay; kundi amo mismo ang problema sang pag-asawahay. Gani, ang Biblia nagasiling: “Ang tanan nga madinumtanon nga paghinakit . . . kuhaon gikan sa inyo.”—Efeso 4:31.

Kon nagahupot ka sing kaugot, ginahalitan mo ang imo kaugalingon. Ang paghupot sing kaugot daw pareho sang pagtampa sa imo kaugalingon kag nagapaabot nga ang iban ang masakitan. “Ang miembro sang pamilya nga imo ginakaugtan mahimo nga OK lang, nagakalipay, kag mahimo wala gani ginatublag sini,” sulat ni Mark Sichel sa iya libro nga Healing From Family Rifts. Ang punto? “Ang kaugot mas makasakit sa imo sangsa imo ginakaugtan,” siling ni Sichel.

Ang kaugot isa ka desisyon. Mahimo indi ugyon ang iban sa sini. Mahimo masiling sila, ‘Ginapaugot gid ako sang akon tiayon.’ Pero ang problema amo nga ginapadaku mo gid ang butang nga indi man makontrol—ang ginahimo sang imo tiayon. Ang Biblia nagapanugda sing solusyon. Nagasiling ini: “Pamatud-an sang kada isa kon ano ang iya kaugalingon nga binuhatan.” (Galacia 6:4) Indi naton makontrol ang ginahambal ukon ginahimo sang iban, pero makontrol naton ang aton reaksion. Puede mo malikawan ang kaugot.

Indi pagbasula ang iban sa imo kaugot. Mahapos lang nga basulon ang imo tiayon. Pero dumduma nga ang kaugot isa ka desisyon. Amo man ang pagpatawad. Puede mo sundon ang laygay sang Biblia: “Indi pagpatunuri sang adlaw nga akig kamo.” (Efeso 4:26) Ang pagpatawad makabulig sa imo para mahapos solbaron ang problema ninyo sa pag-asawahay.—Prinsipio sa Biblia: Colosas 3:13.

Usisaa sing bunayag ang imo kaugalingon. Ang Biblia nagasiling nga ang iban nga tawo madali maakig kag magsingkal. (Hulubaton 29:22) Amo ka bala sina? Pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Madali bala ako manginit? Madali man bala ako maakig? Ginapadaku ko bala ang magagmay nga mga problema?’ Ang Biblia nagasiling nga “ang nagasulitsulit sang butang nagapabulag sang mahirup nga abyan.” (Hulubaton 17:9; Manugwali 7:9) Mahimo man ini matabo sa pag-asawahay. Gani kon madali ikaw maugot, pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Mahimo bala ako mangin mapinasensiahon sa akon tiayon?’—Prinsipio sa Biblia: 1 Pedro 4:8.

Hibalua kon ano gid ang importante. Ang Biblia nagasiling nga may “tion sa paghipus, kag tion sa pagpamolong.” (Manugwali 3:7) Indi kinahanglan nga istoryahan ang tanan nga kalain sing buot; kon kaisa kinahanglan lang nga “magpamalandong kamo sa inyo kaugalingon nga tagiposoon sa inyo higdaan, kag magpahimonong.” (Salmo 4:4) Kon kinahanglan ninyo istoryahan ang kalain sing buot, hulata anay nga magkalma kamo. “Kon nasakitan ako,” siling sang isa ka asawa nga si Beatriz, “ginatinguhaan ko nga magkalma anay. Kon kaisa marealisar ko nga indi gid man gali serioso ang iya nahimo, gani mas matinahuron na ako kon mag-istorya kami.”—Prinsipio sa Biblia: Hulubaton 19:11.

Hangpa ang kahulugan sang “pagpatawad.” Sa Biblia, ang tinaga nga “pagpatawad” gina-translate kon kaisa halin sa orihinal nga lenguahe nga nagapatuhoy sa pagpalampas sang isa ka butang. Gani, kon magpatawad ka indi buot silingon nga ginapakadiutay mo ang iya ginhimo ukon nga daw wala lang sing natabo; kundi nagakahulugan nga ginapalampas mo ini, bangod nahibaluan mo nga ang kaugot mismo makahalit sa imo panglawas kag sang inyo pag-asawahay.