Mga Panudlo sang Biblia—Wala Nagalubad nga Kaalam
IMADYINA INI: Naga-tour ka sa isa ka museo nga may madamo sing dumaan nga monumento. Kalabanan sini may mga buhobuho, napug-is, kag may mga pingas na. Ang pila sini may mga kulang na. Pero may isa nga wala gid sing diperensia; ang masibod nga desinyo sini kompleto gihapon. “Mas bag-o bala ini sangsa iban?” pamangkot mo sa tour guide. “Indi,” sabat niya, “mas daan ina sa kalabanan, kag wala pa gid ina kaagi kay-o.” “Ginhalungan gid bala ini?” pamangkot mo. “Wala, a,” siling niya, “mas grabe gani ang naagyan sini nga hangin kag ulan. Kag madamo ang nagtinguha nga gub-on ini.” Mahimo maghunahuna ka, ‘Ano ayhan ang materyales sini?’
Ang Biblia pareho sa sining dalayawon nga monumento. Dumaan na ini nga libro—mas daan sa kalabanan. Siempre may dumaan man nga mga libro. Pero pareho sang naguba nga mga monumento, ang kalabanan sang dumaan nga sinulatan naguba na pagligad sang tion. Halimbawa, ang ginasiling sini parte sa siensia, nagasumpakil na sa bag-o kag napamatud-an nga kamatuoran. Ang mga laygay sini parte sa medisina masami nga makahalit na imbes nga makabulig. Kag kalabanan sang dumaan nga mga sinulatan mga bahin na lang, kay ang iban nga bahin sini wala na nakita ukon guba na.
Pero, lain gid ang Biblia. Ginsugdan ang pagsulat sini sang nagligad nga sobra 3,500 ka tuig, pero kompleto gihapon ini. Kag bisan pa pirme ini ginatinguhaan nga dulaon sa sulod sang mga siglo—ginasunog, ginadumilian, kag ginapakadiutay—ang ginasiling sini kompleto gihapon. Wala gid ini nagadaan bisan pa may bag-o nga mga ihibalo, kag madamo ini sang abanse nga ginsiling parte sa palaabuton.—Tan-awa ang kahon nga “Daan Ukon Abanse?”
MGA PRINSIPIO NGA KINAHANGLAN NATON SUBONG
Pero basi magpensar ka, ‘Mapuslanon gid bala ang mga panudlo sang Biblia sa aton panahon?’ Para masabat ina, pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Ano ang pinakamalala nga mga problema sang mga tawo subong? Diin sa sini ang ginakahadlukan gid?’ Basi mapensaran mo ang inaway, polusyon, krimen, ukon korapsion. Binagbinagon naton karon ang pila ka prinsipio nga ginatudlo sang Biblia. Samtang ginabinagbinag ini, pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Kon sundon sang mga tawo ini nga mga prinsipio, mangin mas maayo bala ang kahimtangan sang kalibutan?’
MAHIDAITON
“Malipayon ang mga makihidaiton, kay tawgon sila nga mga anak sang Dios.” (Mateo 5:9) “Himua ang masarangan ninyo sa pagpakighidait sa tanan nga tawo.”—Roma 12:18.
MALULUY-ON KAG MAPINATAWARON
“Malipayon ang mga maluluy-on, kay pakitaan sila sing kaluoy.” (Mateo 5:7) “Padayon nga batasa ninyo ang isa kag isa kag magpinatawaray kamo sing kinabubut-on bisan pa ang isa may rason nga magreklamo sa isa. Subong nga si Jehova * nagpatawad sing kinabubut-on sa inyo, amo man sini ang himuon ninyo.”—Colosas 3:13.
PAG-INTIENDIHANAY BISAN LAINLAIN ANG RASA
“Ginhimo [sang Dios] halin sa isa ka tawo ang tagsa ka pungsod sang mga tawo, agod mag-istar sa bug-os nga duta.” (Binuhatan 17:26) “Ang Dios wala sing ginapasulabi, apang sa tagsa ka pungsod, nahamuot sia sa tawo nga nagakahadlok sa iya kag nagahimo sing matarong.”—Binuhatan 10:34, 35.
WALA NAGAHALIT SA DUTA
“Ginpaistar ni Jehova nga Dios ang tawo sa hardin sang Eden sa pagpanguma kag sa pag-atipan sini.” (Genesis 2:15) Ang Dios ‘magalaglag sa mga nagalaglag sang duta.’—Bugna 11:18.
PAGLIKAW SA KASAKON KAG IMORALIDAD
“Magbantay kag mag-andam kamo sa tanan nga sahi sang kakagod, kay bisan pa ang tawo madamo sing pagkabutang, indi ini makahatag sa iya sang kabuhi.” (Lucas 12:15) “Ang seksuwal nga imoralidad kag ang tanan nga sahi sang kahigkuan ukon kakagod indi gid paghinambitan sa tunga ninyo, kay indi ini nagakaigo sa mga tawo nga balaan.”—Efeso 5:3.
TAMPAD KAG KAPISAN
“Luyag namon magkabuhi sing bunayag sa tanan nga butang.” (Hebreo 13:18) “Ang kawatan indi na magpangawat; sa baylo magpangabudlay sia.”—Efeso 4:28.
PAGBULIG SA MGA NAGAKINAHANGLAN
“Lugpayi ang mga ginapung-awan, sakdaga ang mga maluya, kag mangin mapinasensiahon sa tanan.” (1 Tesalonica 5:14) ‘Atipana ang mga ilo kag mga balo nga mga babayi sa ila kapipit-an.’—Santiago 1:27.
Ang Biblia wala lang naglista sini nga mga prinsipio. Mapuslanon gid ini, kag ginatudluan kita sini nga pabaloran ini nga mga prinsipio kag iaplikar sa aton matag-adlaw nga pagkabuhi. Kon mas madamo nga tawo ang nagasunod sini nga mga panudlo, indi bala nga diutay lang kuntani ang problema sang
mga tawo? Gani ang mga prinsipio sang Biblia maaplikar gihapon subong kag suno gid ini sa tion! Kon amo, ano ang mabulig sa imo sang mga panudlo sang Biblia?KON PAANO KA MAKABENEPISYO SA MGA PANUDLO SANG BIBLIA
Ang isa sa pinakamaalam nga tawo nagsiling: “Ang kaalam ginapamatud-an nga matarong paagi sa mga resulta sini.” (Mateo 11:19, footnote) Komporme ka bala sa sini? Mahibaluan mo nga mapuslanon ang kaalam kon maayo ang resulta sa pag-aplikar sini. Gani mahimo ka magrason: ‘Kon praktikal gid man ang laygay sang Biblia, indi bala dapat may maayo ini nga epekto sa akon kabuhi? Paano ini makabulig sa akon mga problema subong?’ Binagbinaga ang isa ka halimbawa.
Sang una, si Delphine * masako katama, kontento, kag malipayon. Pero gulpi lang natabo sa iya ang sunodsunod nga mga trahedya. Napatay ang iya tin-edyer nga bata. Nagbulagay sila sang iya bana. Namigado pa gid sia. Sia nagsiling: “Lain na gid ang akon kahimtangan—wala sing bata, wala sing bana, wala sing balay. Daw wala ako sing pulos—indi na ako pareho sang una, naluyahan na ako, kag wala na nagapamensar sang akon palaabuton.”
Nangin maathag gid kay Delphine ini nga kamatuoran: “Ang kalawigon sang amon kabuhi 70 ka tuig, Salmo 90:10.
ukon 80 ka tuig, kon mas mapagros ang isa. Apang puno ini sing kabudlayan kag kasubo; madasig ini nga nagalipas, kag wala na kami.”—Sa sining mabudlay nga tion, daku gid ang nabulig sang Biblia kay Delphine. Pareho sang binagbinagon sa masunod nga tatlo ka artikulo, nasapwan man sang madamo nga nakabulig sa ila ang Biblia kon sundon nila ang laygay sini sa ila mga problema. Narealisar nila nga ang Biblia pareho sa monumento nga ginsiling kaina. Indi gid ini pareho sa madamo nga libro nga nagadaan kag indi na mapuslanon subong. Indi ayhan bangod pinasahi ang Biblia? Mahimo ayhan nga nagaunod gid ini sang panghunahuna sang Dios—kag indi sang tawo?—1 Tesalonica 2:13.
Ayhan narealisar mo man nga malip-ot lang ang kabuhi kag madamo sing problema. Kon daw indi ka na makabutwa sa imo mga problema, sa diin ka nagapangita sing paumpaw, bulig, kag masaligan nga laygay?
Binagbinagon naton ang tatlo ka panguna nga paagi nga makabulig sa aton ang Biblia. Nagatudlo ini sa imo kon paano
-
malikawan ang mga problema tubtob posible.
-
masolbar ang mga problema.
-
mabatas ang mga kahimtangan nga indi mo malikawan.
Binagbinagon ini sa masunod nga mga artikulo.
^ par. 10 Si Jehova ang ngalan sang Dios sa Biblia.—Salmo 83:18.
^ par. 24 Sa sini kag sa masunod nga tatlo ka artikulo, gin-islan ang pila ka ngalan.