Nahibaluan Mo Bala?
Paano napamatud-an sang mga arkeologo nga matuod gid nga tawo si Belsasar sang Babilonia kag isa sia ka hari?
MADUGAY na nga nagapati ang mga kritiko sang Biblia nga si Hari Belsasar, nga mabasa sa libro sang Daniel, indi matuod. (Dan. 5:1) Amo ini ang ila pagpati bangod wala sing makita nga ebidensia ang mga arkeologo nga matuod gid sia nga tawo. Pero nagbag-o ang ila pagpati sang 1854. Ngaa?
Sadto nga tuig, gin-usisa sang konsul sang Britain nga si J. G. Taylor ang pila ka kagulub-an sa siudad sang Ur sang una, nga amo ang nabagatnan nga Iraq subong. Nakita niya sa isa ka daku nga torre ang pila ka daga nga cylinder ang korte, nga mga napulo ka sentimetro ang kalabaon. Makita sa sini ang cuneiform nga mga sinulatan. Nasulat sa isa ka daga ang pangamuyo nga kuntani maglawig ang kabuhi sang hari sang Babilonia nga si Nabonido kag sang iya panganay nga anak nga si Belsasar. Bisan ang mga kritiko nagaugyon nga ang nadiskobrehan nga mga daga nagapakita nga matuod gid nga tawo si Belsasar.
Pero wala lang ginasiling sang Biblia nga matuod gid nga tawo si Belsasar. Nagsiling man ini nga nangin hari sia. Sang una, indi mag-ugyon sa sini ang mga kritiko. Halimbawa, sang mga 1875, ang isa ka scientist nga si William Talbot nga taga-England nagsulat nga may mga nagasiling nga “nagdungan sa paggahom bilang hari si Bel-sar-ussur [Belsasar] kag si Nabonido nga iya amay. Pero wala sang bisan ano nga ebidensia para pamatud-an ini.”
Nahusay ini sang nakit-an ang iban nga mga daga nga nagapakita nga pila ka tuig nga wala nagaistar sa kapital nga siudad ang amay ni Belsasar nga si Hari Nabonido. Sin-o ang naggahom sa pungsod sang wala sia? “Sang nagkadto si Nabonido sa iban nga pungsod,” siling sang Encyclopaedia Britannica, “ginbilin niya kay Belsasar ang trono kag ang madamo niya nga mga soldado.” Gani, sadto nga tion, ginbuslan anay ni Belsasar ang iya amay sa paggahom sa Babilonia. Ang isa ka arkeologo nga si Alan Millard, nga nagatuon parte sa mga lenguahe sang una, nagsiling nga nagakaigo lang nga “tawgon sang Libro sang Daniel si Belsasar nga ‘hari.’”
Pero, para sa mga alagad sang Dios, makita mismo sa Biblia ang pinakaimportante nga ebidensia nga masaligan gid ang libro sang Daniel kag gintuytuyan sang Dios ang pagsulat sa sini.—2 Tim. 3:16.