1, 2. (a) Ano ang mga opinyon sang mga tawo parte sa kahilwayan sa pagdesisyon? (b) Ano ang ginatudlo sang Biblia parte sa aton kahilwayan sa pagdesisyon, kag ano nga mga pamangkot ang binagbinagon naton?

SANG nagahimo sing desisyon ang isa ka babayi, ginsilingan niya ang iya abyan: “Indi ko na gusto magpamensar; ihambal na lang kon ano ang himuon ko. Mas mahapos ina.” Mas gusto niya nga suguon sia sangsa gamiton pa niya ang hamili nga regalo sang iya Manunuga, ang kahilwayan sa pagdesisyon. Kamusta ka naman? Ikaw bala ang nagadesisyon, ukon mas gusto mo nga iban ang magdesisyon para sa imo? Paano mo ginatamod ang kahilwayan sa pagdesisyon?

² Lainlain ang mga opinyon sang mga tawo parte sa sini. Wala nagapati ang iban nga may kahilwayan kita sa pagdesisyon kay natalana na kuno sang Dios ang tanan naton nga ginahimo. Ang iban nagasiling nga posible lang ini kon bug-os gid ang aton kahilwayan. Pero para mahangpan ini sing husto, dapat naton hibaluon ang ginasiling sang Pulong sang Dios, ang Biblia. Ngaa? Ginasiling sini nga gintuga kita ni Jehova nga may ikasarang kag kahilwayan sa paghimo sang aton desisyon. (Basaha ang Josue 24:15.) Ginasabat man sang Biblia ini nga mga pamangkot: Paano naton dapat gamiton ang aton kahilwayan sa pagdesisyon? May mga limitasyon bala ini? Paano naton mapakita nga ginapalangga gid naton si Jehova sa paggamit naton sang aton kahilwayan sa pagdesisyon? Paano naton matahod ang mga desisyon sang iban?

3. Ano nga halimbawa ang ginpakita ni Jehova sa paggamit sang iya kahilwayan?

³ Si Jehova lamang ang may bug-os nga kahilwayan, pero may matun-an kita sa iya paggamit sini. Halimbawa, ginpili niya ang pungsod sang Israel bilang katawhan nga tawgon sa iya ngalan, “isa ka hamili nga katawhan.” (Deut. 7:6-8) May rason sia sa pagpili sa ila. Gintuman ni Jehova ang iya ginpromisa sa iya abyan nga si Abraham siniglo na ang nagligad. (Gen. 22:15-18) Isa pa, pirme ginagamit ni Jehova ang iya kahilwayan nahisuno sa iya gugma kag katarungan. Makita ini sa pagdisiplina niya sa mga Israelinhon nga nagbiya sa matuod nga pagsimba sing madamo nga beses. Sang sinsero sila nga naghinulsol, ginpakita ni Jehova ang gugma kag kaluoy kag nagsiling: “Ayuhon ko ang ila pagkadimatutom. Higugmaon ko sila sing kinabubut-on.” (Os. 14:4) Maayo gid sia nga halimbawa sa paggamit sang iya kahilwayan para sa kaayuhan sang iban!

4, 5. (a) Sin-o ang una nga nakabaton sang regalo sang Dios nga kahilwayan sa pagdesisyon, kag paano niya ini gingamit? (b) Ano ang dapat ipamangkot sang kada isa sa aton?

⁴ Sang gintuga ni Jehova ang mga anghel kag tawo, ginhatagan niya sila sing kahilwayan sa pagdesisyon bangod sang iya gugma. Ang una nga nakabaton sini nga regalo amo ang iya panganay nga Anak, “ang larawan sang indi makita nga Dios.” (Col. 1:15) Antes magkadto si Jesus sa duta, ginpili niya nga mangin matutom sa iya Amay kag indi magrebelde upod kay Satanas. Sang ulihi, sang ari na sa duta si Jesus, gingamit niya ang iya kahilwayan sa pagdesisyon sang ginsikway niya ang mga pagsulay ni Satanas. (Mat. 4:10) Sang gab-i antes sia patyon, ginsambit ni Jesus sa iya pangamuyo nga determinado sia sa paghimo sang kabubut-on sang Dios. Nagsiling sia: “Amay, kon luyag mo, kuhaa sa akon ini nga kopa. Apang, indi ang akon kabubut-on ang matuman kundi ang imo.” (Luc. 22:42) Kabay pa nga ilugon naton si Jesus sa paggamit sang aton kahilwayan para padunggan si Jehova kag himuon ang iya kabubut-on! Posible bala ini?

⁵ Huo, masunod naton ang halimbawa ni Jesus, kay ginhimo man kita suno sa larawan sang Dios. (Gen. 1:26) Pero may mga limitasyon kita. Indi kita pareho kay Jehova nga may bug-os nga kahilwayan. Ginapaathag sang Pulong sang Dios nga ginbutangan ni Jehova sing mga limitasyon ang aton kahilwayan kag dapat naton ini sundon. Halimbawa, dapat magpasakop ang mga asawa sa ila bana kag ang mga anak sa ila mga ginikanan. (Efe. 5:22; 6:1) Ano ang epekto sini nga mga limitasyon sa paggamit naton sang aton kahilwayan sa pagdesisyon? Ang sabat sa sini nga pamangkot may labot sa aton mangin palaabuton.

6. Maghatag sing halimbawa kon ngaa dapat may mga limitasyon ang aton kahilwayan.

⁶ Matuod gid bala nga kahilwayan ang kahilwayan sa pagdesisyon nga may mga limitasyon? Huo! Ngaa? Ang mga limitasyon sa kahilwayan sang mga tawo makaamlig sa ila. Halimbawa, may kahilwayan kita kon gusto naton magdrayb pakadto sa isa ka malayo nga siudad. Pero mangin hilway bala kita sa katalagman kon magbiyahe kita sa dalan nga wala sang kasuguan sa trapiko kag pagusto lang ang tanan kon ano kadasig kag kon diin sila magdrayb? Indi gid. Kinahanglan ang mga limitasyon para mabaton sang tanan ang benepisyo sang matuod nga kahilwayan. Binagbinagon naton ang pila ka halimbawa sa Biblia nga nagapakita nga makabenepisyo kita kon sundon naton ang mga limitasyon nga ginbutang ni Jehova sa aton kahilwayan sa pagdesisyon.

7. (a) Ngaa tuhay si Adan sa iban nga tinuga sa Eden? (b) Ilaragway ang isa ka paagi nga gingamit ni Adan ang iya kahilwayan sa pagdesisyon.

 ⁷ Sang gintuga sang Dios ang una nga tawo nga si Adan, ginhatagan niya sia sing regalo nga ginhatag niya sa mga anghel, ang kahilwayan sa pagdesisyon. Bangod sini nga regalo, tuhay sia sa mga sapat. Binagbinaga kon paano husto nga gingamit ni Adan ang iya kahilwayan. Gintuga ang mga sapat antes sang tawo. Pero ginhatag ni Jehova sa iya una nga anak nga tawo ang kalipay sa paghingalan sa mga sapat. “Gindala [ini sang Dios] sa tawo agod hingalanan ini tanan.” Sa tapos maobserbahan ni Adan ang kada sapat kag mahatagan ini sing ngalan, wala nagpasilabot si Jehova sa pag-ilis sa ginpili ni Adan. Sa baylo, “kon ano ang itawag sang tawo sa tagsa ka buhi nga tinuga, amo ini ang iya ngalan.”—Gen. 2:19.

8. Paano gingamit ni Adan sing indi husto ang iya kahilwayan sa pagdesisyon, kag ano ang resulta?

⁸ Makapasubo nga indi nangin kontento si Adan sa ginhatag sa iya nga buluhaton nga pagpanguma kag pag-atipan sa paraiso. Wala sia malipay sa iya kahilwayan sa pagsunod sa ginsugo sang Dios sa iya: “Magpanganak kamo kag magdamo, pun-a ninyo ang duta kag dumalahan ini, kag gamhan ninyo ang mga isda . . . kag ang mga pispis kag ang tanan nga buhi nga mga sapat nga nagakamang sa duta.” (Gen. 1:28) Mas ginpili niya nga indi pagsundon ang ginbutang sang Dios nga mga limitasyon paagi sa pagkaon sa gindumilian nga bunga sang kahoy. Ining indi husto nga paggamit sang kahilwayan sa pagdesisyon nagresulta sa linibo ka tuig nga pag-antos kag kasakit sang mga kaliwat ni Adan. (Roma 5:12) Ang pagdumdom sa resulta sang desisyon ni Adan dapat magpalig-on sa aton nga gamiton sing husto ang aton kahilwayan kag sundon ang mga limitasyon nga ginbutang ni Jehova.

9. Ano ang ginpapili ni Jehova sa iya katawhan nga Israel, kag ano ang ila ginpili?

⁹ Napanubli sang mga kaliwat ni Adan kag ni Eva ang pagkadihimpit kag kamatayon. Pero may kahilwayan sila gihapon sa pagdesisyon. Makita ini sa pagpakig-angot sang Dios sa pungsod sang Israel. Paagi kay Moises, ginpapili sila ni Jehova kon batunon nila ukon indi ang kahigayunan nga mangin Iya hamili nga katawhan. (Ex. 19:3-6) Ano ang ila ginpili? Nagsugot sila sa mga kondisyon para mangin katawhan sang Dios nga tawgon sa iya ngalan kag nagsiling sila tanan: “Handa kami nga himuon ang tanan nga ginsiling ni Jehova.” (Ex. 19:8) Makapasubo nga indi husto ang paggamit sini nga pungsod sang ila kahilwayan sa pagdesisyon kay wala nila gintuman ang ila ginpromisa. Kabay pa nga makatuon kita sa sini kag pabaloran naton ang aton kahilwayan paagi sa pagpabilin nga suod kay Jehova kag pagtuman sa iya mga kasuguan.—1 Cor. 10:11.

10. Ano nga mga halimbawa ang nagapamatuod nga puede magamit sang indi himpit nga mga tawo ang ila kahilwayan sa pagdesisyon sa pagpadungog sa Dios? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

¹⁰ Mabasa naton sa Hebreo kapitulo 11 ang mga ngalan sang 16 ka alagad sang Dios nga naggamit sang ila kahilwayan sa pagdesisyon kag nagsunod sa mga limitasyon nga ginbutang ni Jehova. Gani nabaton nila ang madamo nga pagpakamaayo kag ang sigurado nga paglaum sa palaabuton. Halimbawa, nagtuo gid si Noe kag gintuman niya ang mga instruksion sang Dios sa pagtukod sing arka para maluwas ang iya pamilya kag ang palaabuton nga kaliwatan sang tawo. (Heb. 11:7) Kinabubut-on nga ginsunod ni Abraham kag ni Sara ang panuytoy sang Dios sa pagkadto sa duta nga ginsaad. Sang malawig na ang ila paglakbay, “may kahigayunan sila kuntani nga magbalik” sa manggaranon nga siudad sang Ur. Pero padayon sila nga nagtuo sa “katumanan sang mga saad” sang Dios sa palaabuton; kag gintinguhaan nila “ang mas maayo nga lugar.” (Heb. 11:8, 13, 15, 16) Gintalikdan ni Moises ang mga bahandi sang Egipto, kag “ginpasulabi pa niya nga pintasan upod sa katawhan sang  Dios sa baylo nga maagom ang umalagi nga pagpangalipay sa sala.” (Heb. 11:24-26) Kabay pa nga ilugon naton ang ila pagtuo paagi sa pagpabalor sa aton kahilwayan sa pagdesisyon kag paggamit sini sa paghimo sang kabubut-on sang Dios.

11. (a) Ano ang isa ka pagpakamaayo nga resulta sang kahilwayan sa pagdesisyon? (b) Ngaa gusto mo gamiton sing husto ang imo kahilwayan?

¹¹ Daw mas mahapos gid man kon iban ang magdesisyon para sa aton, pero indi naman naton mabaton ang pagpakamaayo nga resulta sang kahilwayan sa pagdesisyon. Mabasa ini sa Deuteronomio 30:19, 20. (Basaha.) Ginsambit sa bersikulo 19 nga ginpapili sang Dios ang mga Israelinhon. Mabasa sa bersikulo 20 nga ginhatagan sila ni Jehova sing kahigayunan nga ipakita ang ila gugma sa iya. Makadesisyon man kita nga simbahon si Jehova. Wala na sang mas maayo pa nga rason sa paggamit sang ginhatag sang Dios sa aton nga kahilwayan sangsa para ipakita ang aton gugma sa iya kag padunggan sia kag himayaon!

12. Ano ang indi gid naton dapat himuon sa aton kahilwayan sa pagdesisyon?

¹² Ibutang ta nga ginhatagan mo ang imo abyan sing malahalon nga regalo. Magalain gid ang imo buot kon mabal-an mo nga ginhaboy niya ini ukon gingamit niya ini sa paghalit sa iban! Hunahunaa kon ano ang batyagon ni Jehova kon makita niya ang indi husto nga paggamit sang madamo nga tawo sang ila kahilwayan sa pagdesisyon sa paghalit sa iban. Gintagna sang Biblia nga “sa katapusan nga mga adlaw” ang mga tawo mangin “indi mapinasalamaton.” (2 Tim. 3:1, 2) Kabay pa nga indi gid naton balewalaon ining hamili nga regalo ni Jehova ukon gamiton ini sing indi husto. Pero paano naton malikawan ang indi husto nga paggamit sang aton kahilwayan?

13. Paano naton malikawan ang indi husto nga paggamit sang aton kahilwayan bilang Cristiano?

¹³ May kahilwayan kita tanan sa pagpili sang aton mga abyan, pamayo kag pamustura, kag kalingawan. Pero mangin “tabon sa paghimo sing malain” ang aton kahilwayan kon pilion naton nga mangin ulipon sang aton makasasala nga mga handum ukon sundon ang makahuluya nga mga uso kag huyog sang kalibutan. (Basaha ang 1 Pedro 2:16.) Sa baylo nga gamiton ang aton kahilwayan “agod unahon ang mga handum sang unod,” dapat mangin determinado kita nga magdesisyon nga sundon ini nga laygay: “Himua  ang tanan para sa himaya sang Dios.”—Gal. 5:13; 1 Cor. 10:31.

14. Ngaa dapat kita magsalig kay Jehova kon ginagamit naton ang aton kahilwayan sa pagdesisyon?

¹⁴ Para magamit naton sing husto ang aton kahilwayan sa pagdesisyon, dapat man kita magsalig kay Jehova kag sundon ang ginbutang niya nga mga limitasyon nga makaamlig sa aton. Sia lamang ‘ang nagatudlo sa aton para sa aton kaayuhan, ang nagatuytoy sa aton sa dalanon nga dapat naton laktan.’ (Isa. 48:17) Dapat kita magpaubos kag magpati sa ginsiling sang iya Pulong: “Wala sing ikasarang ang tawo sa pagtuytoy sang iya dalanon. Wala sing ikasarang ang tawo sa pagtuytoy sang iya tikang.” (Jer. 10:23) Kabay pa nga indi kita magsalig sa aton kaugalingon nga paghangop, pareho sa ginhimo ni Adan kag sang rebelde nga mga Israelinhon. Kabay pa nga ‘magsalig kita kay Jehova sa bug-os naton nga tagipusuon.’—Hulu. 3:5.

15. Ano ang matun-an naton sa prinsipio sa Galacia 6:5?

¹⁵ May limitasyon ang aton kahilwayan kay dapat naton tahuron ang kinamatarong sang iban sa pagdesisyon. Ngaa? Bangod tanan kita may kahilwayan, indi naton mapaabot nga pareho gid pirme ang desisyon sang duha ka Cristiano. Matuod ini bisan parte sa paggawi kag pagsimba. Dumduma ang prinsipio sa Galacia 6:5. (Basaha.) Kon batunon naton nga ang kada Cristiano “magadala sang iya kaugalingon nga lulan,” tahuron naton ang kinamatarong sang iban sa paggamit sang ila kahilwayan sa pagdesisyon.

16, 17. (a) Paano nangin problema sa Corinto ang kahilwayan sa pagdesisyon? (b) Ano ang ginhimo ni Pablo para masolbar ini, kag ano ang ginatudlo sini sa aton?

¹⁶ Binagbinaga ang halimbawa sa Biblia nga nagapakita nga dapat naton tahuron ang kahilwayan sang aton mga kauturan sa pagdesisyon suno sa ila konsiensia. Lainlain ang opinyon sang mga Cristiano sa Corinto parte sa pagkaon sang karne nga ginhalad sa mga diosdios kag dayon ginbaligya sa balaligyaan sang karne. Nagrason ang pila: ‘Puede lang kaunon ang karne kay wala man sing pulos ang diosdios.’ Pero para sa mga nagasimba anay sa mga diosdios, ang pagkaon sa karne daw pareho na sa pagsimba. (1 Cor. 8:4, 7) Serioso ini nga problema nga mahimo magbahinbahin sa kongregasyon. Paano ginbuligan ni Pablo ang mga Cristiano sa Corinto nga mahibaluan ang pagtamod sang Dios sa sini?

¹⁷ Una, ginpahanumdom sila ni Pablo nga ang pagkaon indi makapasuod sa ila sa Dios. (1 Cor. 8:8) Masunod, ginpaandaman niya sila nga ang ila “kinamatarong sa pagpili indi [dapat] mangin kasandaran sa mga maluya.” (1 Cor. 8:9) Sang ulihi, ginhambalan niya ang may maluya nga konsiensia nga indi paghukman ang nagdesisyon nga magkaon sini nga karne. (1 Cor. 10:25, 29, 30) Gani sa sining importante nga butang parte sa pagsimba, dapat magdesisyon ang kada Cristiano suno sa iya konsiensia. Indi bala nga dapat man naton tahuron ang kinamatarong sang aton utod sa pagdesisyon parte sa indi tanto ka importante nga mga butang?—1 Cor. 10:32, 33.

18. Paano mo mapabaloran ang ginhatag sa imo nga kahilwayan sa pagdesisyon?

¹⁸ Ginhatagan kita ni Jehova sing kahilwayan sa pagdesisyon, kag matuod ini nga kahilwayan. (2 Cor. 3:17) Ginapabaloran naton ini nga regalo kay bangod sini makadesisyon kita sa paagi nga mapakita naton nga palangga gid naton si Jehova. Kabay pa nga padayon naton nga pabaloran ining hamili nga regalo paagi sa paggamit sini sa pagpadungog sa Dios kag pagtahod sa paggamit sini sang iban.