1, 2. (a) Suno kay Jesus, ano ang ikaduha nga labing daku nga sugo sa Kasuguan? (b) Ano nga mga pamangkot ang aton binagbinagon karon?

PARA tilawan si Jesus, ang isa ka Fariseo namangkot sa iya: “Manunudlo, ano ang labing daku nga sugo sa Kasuguan?” Subong sang ginpakita sang nagligad nga artikulo, si Jesus nagsabat nga “ang labing daku kag nahauna nga sugo” amo: “Higugmaon mo si Jehova nga imo Dios sa bug-os mo nga tagipusuon kag sa bug-os mo nga kalag kag sa bug-os mo nga hunahuna.” Si Jesus nagdugang: “Ang ikaduha, nga kaangay sini, amo ini, ‘Higugmaon mo ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.’ ”—Mat. 22:34-39.

² Si Jesus nagsiling nga dapat naton higugmaon ang aton isigkatawo subong sang paghigugma naton sa aton kaugalingon. Gani maayo nga mamangkot kita: Sin-o gid bala ang aton isigkatawo? Paano naton mapakita ang gugma sa isigkatawo?

3, 4. (a) Ano nga ilustrasyon ang ginsugid ni Jesus sa pagsabat sang pamangkot: “Sin-o gid ang akon isigkatawo?” (b) Paano ginbuligan sang Samaritano ang tawo nga ginkawatan, ginbakol, kag ginbiyaan nga halos patay na? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

³ Mahimo nga para sa aton, ang aton isigkatawo amo ang aton kaingod ukon ang aton suod kag mabinuligon nga abyan. (Hulu. 27:10) Pero binagbinaga ang ginsiling ni Jesus sa nagapakamatarong sa kaugalingon nga tawo nga namangkot sa iya: “Sin-o gid ang akon isigkatawo?” Bilang sabat, ginsugid ni Jesus ang ilustrasyon parte sa mabinuligon nga Samaritano. (Basaha ang Lucas 10:29-37.) Mahimo magpaabot kita nga ang Israelinhon nga saserdote kag ang Levinhon mangin maayo nga isigkatawo sang nakita nila ang tawo nga ginkawatan, ginbakol, kag ginbiyaan nga halos patay na. Pero, ginlabayan lang nila sia kag wala ginbuligan. Ang nagbulig amo ang isa ka Samaritano—ang tawo nga bahin sang katawhan nga nagatahod sa Mosaikong Kasuguan pero ginatamay sang mga Judiyo.—Juan 4:9.

⁴ Sa iya panikasog nga mag-ayo ang tawo, ginbubuan sang mabinuligon nga Samaritano sing lana kag alak ang mga pilas sang tawo. Ang duha ka denario nga ginhatag niya sa tag-iya sang dalayunan para atipanon ang tawo nagabalor sing duha ka adlaw nga sueldo. (Mat. 20:2) Gani mahapos lang makita kon sin-o gid ang matuod nga isigkatawo sang nasamaran nga tawo. Pat-od nga ginatudluan kita sang ilustrasyon ni Jesus nga magpakita sing kaluoy kag gugma sa aton isigkatawo.

5. Paano ang mga alagad ni Jehova nagpakita sing gugma sa isigkatawo sang natabo ang kalamidad sining karon lang?

⁵ Mabudlay makakita sing mga maluluy-on kaangay sang mabinuligon nga Samaritano. Matuod gid ini sa sining mabudlay nga “katapusan nga mga adlaw” nga madamo ang wala sing kinaugali nga pagpalangga, mabangis, kag wala sing gugma sa kon ano ang maayo. (2 Tim. 3:1-3) Halimbawa, mahimo nga mangin mabudlay ang kahimtangan sa tion sang kalamidad. Binagbinaga ang natabo sang gindalasa sang Bagyo Sandy ang New York City sang ulihi nga bahin sang Oktubre 2012. Sa isa ka lugar sang siudad nga grabe nga nahalitan, ginakawatan pa ang mga residente nga nagaantos na bangod wala sing kuryente, pangpainit, kag iban pa nga kinahanglanon. Sa sina man nga lugar, ang mga Saksi ni Jehova nag-organisar sing programa para mabuligan nila ang isa kag isa kag ang iban. Ginahimo ini sang mga Cristiano bangod sang ila gugma sa ila isigkatawo. Ano ang iban pa nga paagi para mapakita ang gugma sa isigkatawo?

6. Paano naangot ang aton pagbantala sa pagbulig sa aton isigkatawo?

⁶ Buligi ang mga tawo sa espirituwal. Ginahimo naton ini paagi sa pagpanikasog nga isugid sa ila ang “lugpay gikan sa Kasulatan.” (Roma 15:4) Mangin mabinuligon kita nga isigkatawo kon ginapaambit naton ang kamatuoran sa Biblia sa aton pagbantala. (Mat. 24:14) Daku gid nga pribilehiyo ang pagpahayag sang mensahe sang Ginharian halin sa “Dios nga nagahatag sang paglaum”!—Roma 15:13.

7. Ano ang Bulawanon nga Pagsulundan, kag paano kita ginapakamaayo sa pagsunod sini?

⁷ Sunda ang Bulawanon nga Pagsulundan. Ini nga pagsulundan ginpaathag ni Jesus sa iya Sermon sa Bukid: “Ang tanan nga butang nga luyag ninyo nga himuon sang mga tawo sa inyo, dapat man ninyo himuon sa ila; sa katunayan, amo ini ang kahulugan sang Kasuguan kag sang pinamulong sang mga manalagna.” (Mat. 7:12) Kon ginapakig-angutan naton ang iban suno sa laygay ni Jesus, nagapanghikot kita nahisuno sa kahulugan sang “Kasuguan” (Genesis tubtob Deuteronomio) kag sang “mga manalagna” (tulun-an sang mga manalagna sa Hebreong Kasulatan). Ini nga mga sinulatan nagapakita nga ginapakamaayo sang Dios ang mga nagapakita sang gugma sa iban. Halimbawa, paagi kay Isaias, si Jehova nagsiling: “Bantayi ninyo ang katarungan, kag himoa ang pagkamatarung . . . Bulahan ang tawo nga nagahimo sini.” (Isa. 56:1, 2) Ginpakamaayo gid kita bangod nagapakig-angot kita sing mahigugmaon kag matarong sa aton isigkatawo.

8. Ngaa dapat naton higugmaon ang aton mga kaaway, kag ano ang posible nga resulta sini?

⁸ Higugmaa ang imo mga kaaway. “Nabatian ninyo nga ginsiling, ‘Higugmaon mo ang imo isigkatawo kag dumti ang imo kaaway,’ ” siling ni Jesus. “Apang, nagasiling ako sa inyo: Padayon nga higugmaa ang inyo mga kaaway kag ipangamuyo ang mga nagahingabot sa inyo; agod mangin anak kamo sang inyo Amay nga yara sa langit.” (Mat. 5:43-45) Amo man sini ang ginapadaku ni apostol Pablo sang nagsulat sia: “Kon ang imo kaaway ginagutom, pakauna sia; kon ginauhaw sia, hatagi sia sang mainom.” (Roma 12:20; Hulu. 25:21) Suno sa Mosaikong Kasuguan, kinahanglan buligan sang tawo ang iya kaaway kon matumba ang iya sapat nga may karga. (Ex. 23:5) Paagi sa sini, mahimo mangin maayo nga mag-abyan ang mga magkaaway. Bangod nagapakita sing gugma ang mga Cristiano, madamo sa aton mga kaaway ang nangin maayo sa aton. Kon pakitaan naton sing gugma ang aton mga kaaway—bisan ang mapintas nga mga manughingabot—mangin malipayon gid kita kon ang pila sa ila magbaton sang matuod nga Cristianismo!

9. Ano ang ginsiling ni Jesus parte sa pagpakighidait sa aton utod?

⁹ ‘Tinguhai ang pagpakighidait sa tanan nga tawo.’ (Heb. 12:14) Siempre nalakip sa ila ang aton mga kauturan, kay si Jesus nagsiling: “Kon nagadala ka sang imo dulot sa halaran kag madumduman mo didto nga ang imo utod may butang nga batok sa imo, bayai ang imo dulot sa atubangan sang halaran, kag maglakat ka; makighidait ka anay sa imo utod, kag sa pagbalik mo, ihalad ang imo dulot.” (Mat. 5:23, 24) Pakamaayuhon kita sang Dios kon higugmaon naton ang aton utod kag makighidait gilayon sa iya.

10. Ngaa indi kita dapat magpamantay sang sala sang iban?

¹⁰ Indi magpamantay sang sala. “Untati ninyo ang paghukom agod indi kamo paghukman,” siling ni Jesus “kay hukman kamo suno sa inyo paghukom; kag takson nila kamo suno sa inyo pagtakus. Nian, ngaa ginatan-aw mo ang dagami sa mata sang imo utod, apang wala mo ginasapak ang balayanon sa imo mismo mata? Ukon paano mo masiling sa imo utod, ‘Ipakuha sa akon ang dagami sa imo mata’; samtang, yari karon! may balayanon sa imo mismo mata? Salimpapaw! Kuhaa anay ang balayanon sa imo mata, agod makita mo sing maathag kon paano kuhaon ang dagami sa mata sang imo utod.” (Mat. 7:1-5) Mabaskog gid ini nga paagi para ipakita sa aton nga indi naton pagpakalainon ang iban sa ila gamay nga mga sala kay basi mas daku pa ang aton mga sala!

11, 12. Sa anong pinasahi nga paagi ginapakita naton ang gugma sa aton isigkatawo?

¹¹ Gusto naton higugmaon ang aton isigkatawo sa pinasahi nga paagi. Kaangay ni Jesus, ginabantala naton ang maayong balita sang Ginharian. (Luc. 8:1) Ginsugo ni Jesus ang iya mga sumulunod nga “maghimo sang mga disipulo sa mga tawo sang tanan nga pungsod.” (Mat. 28:19, 20) Paagi sa pagtuman sina nga sugo, ginatinguhaan naton nga buligan ang aton isigkatawo nga maghalin sa malapad kag masangkad nga dalan nga nagapadulong sa kalaglagan kag magsaylo sa makitid nga dalan padulong sa kabuhi. (Mat. 7:13, 14) Pat-od nga pakamaayuhon gid ni Jehova ina nga mga panikasog.

¹² Kaangay ni Jesus, ginabuligan naton ang mga tawo nga mangin mahunahunaon sa ila espirituwal nga kinahanglanon. (Mat. 5:3) Sa mga nagapamati, obligasyon naton nga ihatag ina nga kinahanglanon paagi sa pagpaambit sang “maayong balita sang Dios.” (Roma 1:1) Ang mga nagapamati sa mensahe sang Ginharian napasag-uli sa Dios paagi kay Jesucristo. (2 Cor. 5:18, 19) Gani paagi sa pagbantala sang maayong balita, ginapakita naton ang gugma sa aton isigkatawo sa importante nga paagi.

13. Ano ang imo pagtamod parte sa pagpakigbahin sa aton hilikuton subong mga manugbantala sang Ginharian?

¹³ Paagi sa epektibo nga mga pagduaw liwat kag mga pagtuon sing Biblia sa puluy-an, nalipay kita sa pagbulig sa mga tawo nga magsunod sa matarong nga mga talaksan sang Dios. Mahimo sini bag-uhon ang kabuhi sang nagatuon sa Biblia. (1 Cor. 6:9-11) Ang matuod, makalilipay gid nga makita kon paano ginabuligan sang Dios ang mga “husto nga nahuyog para sa kabuhi nga walay katapusan” nga magbag-o kag makatigayon sing suod nga kaangtanan sa iya. (Binu. 13:48) Para sa madamo, ang pagkawalay paglaum nabuslan sang kalipay, kag ang indi nagakaigo nga kabalaka nabuslan sang pagsalig sa aton Amay sa langit. Makalilipay gid nga makita ang pag-uswag sa espirituwal sang mga bag-uhan! Magaugyon ka bala nga pagpakamaayo gid ang pagpakita sang gugma sa aton isigkatawo sa pinasahi nga paagi subong mga manugbantala sang Ginharian?

14. Sa imo kaugalingon nga mga tinaga, isugid ang pila ka bahin sang gugma nga mabasa sa 1 Corinto 13:4-8.

¹⁴ Kon iaplikar naton ang ginsulat ni Pablo parte sa gugma sa pagpakig-angot sa aton isigkatawo, malikawan naton ang madamo nga problema, mangin malipayon, kag matigayon ang pagpakamaayo sang Dios. (Basaha ang 1 Corinto 13:4-8.) Binagbinagon naton sing makadali ang ginsiling ni Pablo parte sa gugma kag tan-awon kon paano naton maaplikar ang iya ginsiling sa aton kaangtanan sa aton isigkatawo.

15. (a) Ngaa dapat kita mangin mapinasensiahon kag mainayuhon? (b) Ngaa dapat naton likawan ang kaimon kag pagpahambog?

¹⁵ “Ang gugma mapinasensiahon kag mainayuhon.” Subong nga nagpakita ang Dios sing pagpasensia kag kaayo sa pagpakig-angot sa indi himpit nga mga tawo, kinahanglan man nga mangin mapinasensiahon kita kag mainayuhon kon ang iban makahimo sing sayop sa aton, wala sing pangirakira, ukon bastos pa gani. “Ang gugma indi maimon,” gani ang matuod nga gugma wala nagatugot sa aton nga mahisa sa mga pagkabutang ukon mga pribilehiyo sang iban sa kongregasyon. Dugang pa, kon may gugma kita, wala kita nagapahambog ukon nagapabugal. Kay man, “ang matinaastaason nga panolok kag ang bugalon nga tagiposoon, ang suga sang malauton, ini sila sala.”—Hulu. 21:4.

16, 17. Paano kita makapanghikot nahisuno sa 1 Corinto 13:5, 6?

¹⁶ Bangod sa gugma, nagagawi kita sing disente sa aton isigkatawo. Wala kita nagabutig, nagapangawat, ukon nagahimo sing bisan ano nga nagalapas sa mga kasuguan kag prinsipio ni Jehova. Ang gugma magapugong man sa aton nga ituon lang ang aton mga mata sa aton kaugalingon nga kaayuhan, sa baylo nga sa kaayuhan sang iban.—Fil. 2:4.

¹⁷ Bangod sa matuod nga gugma, indi kita madali maakig kag “wala [kita] nagaisip sang kahalitan,” nga daw ginalista ang indi mahigugmaon nga ginahimo sang iban sa aton. (1 Tes. 5:15) Kon maghupot kita sing kaakig, indi naton mapahamut-an ang Dios, kag daw kaangay lang nga ginahuypan naton ang kalayo para magdabdab ini, nga makahalit sa aton kag sa iban. (Lev. 19:18) Ang gugma nagapahalipay sa aton sa kamatuoran, pero wala ini nagatugot nga ‘magakasadya kita sa pagkadimatarong,’ bisan pa ang tawo nga naakig sa aton ginpintasan ukon nagaantos sang pila ka inhustisya.—Basaha ang Hulubaton 24:17, 18.

18. Ano ang matun-an naton parte sa gugma suno sa 1 Corinto 13:7, 8?

¹⁸ Binagbinaga ang dugang pa nga pagpaathag ni Pablo sa gugma. Sia nagsiling nga ang gugma ‘nagaagwanta sang tanan nga butang.’ Kon ginpaakig kita sang iban pero mangayo sia sing pasaylo, ang gugma magapahulag sa aton nga patawaron sia. Ang gugma ‘nagapati sa tanan nga butang’ sa Pulong sang Dios, gani nagapasalamat kita sang espirituwal nga pagkaon nga aton mabaton. Ang gugma ‘nagalaum sang tanan nga butang’ nga narekord sa Biblia kag nagapahulag ini sa aton nga ipaambit sa iban ang aton paglaum. (1 Ped. 3:15) Nagapangamuyo man kita kag nagalaum nga mangin maayo ang resulta sa mabudlay nga mga kahimtangan. Ang gugma ‘nagabatas sang tanan nga butang,’ nahimuan man kita sing sala, ginahingabot, ukon iban pa nga pagtilaw. Dugang pa, “ang gugma wala gid nagauntat.” Ipakita ini sang matinumanon nga mga tawo tubtob sa walay katapusan.

19, 20. Ano nga laygay sa Kasulatan ang dapat magpahulag sa aton nga padayon nga ipakita ang gugma sa aton isigkatawo?

¹⁹ Paagi sa pag-aplikar sa laygay sang Biblia, padayon naton nga mapakita ang gugma sa aton isigkatawo. Ina nga gugma nagahugpong sa tanan nga tawo, indi lang sa pareho naton sing rasa. Dapat man naton dumdumon ang ginsiling ni Jesus: “Higugmaon mo ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.” (Mat. 22:39) Ginapaabot sang Dios kag ni Cristo nga higugmaon naton ang aton isigkatawo. Kon indi naton mapat-od ang aton himuon sa isa ka sitwasyon may kaangtanan sa aton isigkatawo, mangamuyo kita sa Dios para giyahan niya kita paagi sa balaan nga espiritu. Sa paghimo sini, matigayon naton ang pagpakamaayo ni Jehova kag makapanghikot kita sing mahigugmaon.—Roma 8:26, 27.

²⁰ Ang sugo nga higugmaon ang aton isigkatawo subong sang aton kaugalingon ginatawag nga “harianon nga kasuguan.” (Sant. 2:8) Sa tapos mapatuhuyan ang pila ka sugo sa Mosaikong Kasuguan, si Pablo nagsiling: “Ang bisan ano pa nga sugo, natingob sa sini nga pulong, nga amo, ‘Higugmaon mo ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.’ Ang gugma wala nagahimo sang malaut sa isigkatawo sang isa; busa ang gugma amo ang katumanan sang kasuguan.” (Roma 13:8-10) Gani dapat naton padayon nga ipakita ang gugma sa isigkatawo.

21, 22. Ngaa dapat naton higugmaon ang Dios kag ang aton isigkatawo?

²¹ Samtang ginapamalandungan naton kon ngaa dapat naton ipakita ang gugma sa aton isigkatawo, mas maayo kon hunahunaon naton ang ginsiling ni Jesus nga ang iya Amay ‘nagapabutlak sang iya adlaw sa mga tawo nga malaut kag sa mga maayo kag nagapaulan sa mga tawo nga matarong kag di-matarong.’ (Mat. 5:43-45) Kinahanglan naton higugmaon ang aton isigkatawo, matarong man sia ukon indi. Subong sang ginsambit kaina, ang isa ka importante nga paagi nga mapakita ina nga gugma amo ang pagpaambit sang mensahe sang Ginharian sa iya. Daku gid nga pagpakamaayo ang mabaton sang aton isigkatawo kon mamati sia sa maayong balita kag tinagipusuon nga mag-apresyar sa sini!

²² Madamo kita sing rason nga higugmaon si Jehova sing bug-os tagipusuon, kalag, kag hunahuna. Madamo man sing paagi para mapakita ang gugma sa aton isigkatawo. Paagi sa pagpakita sing gugma sa Dios kag sa aton isigkatawo, ginaapresyar naton ang ginsiling ni Jesus parte sa sining importante nga mga butang. Labaw sa tanan, mapahamut-an naton ang aton mahigugmaon nga Amay sa langit, si Jehova.