1, 2. a) Ki opinyon diferan moun genyen sou kesyon libète pou moun deside a? b) Ki sa Labib anseye konsènan libète nou genyen pou n chwazi a, e ki kesyon nou pral egzamine?

MEN sa yon dam te di yon zanmi l lè l te gen yon desizyon pou l pran: “Pa fè m reflechi, annik di m sa pou m fè. Sa pi fasil.” Dam nan te prefere yo di l sa pou l fè olye l te itilize yon kado ki gen anpil valè Kreyatè a ba li, anpalan de libète li genyen pou l deside a. E ou menm? Èske w renmen pran desizyon poukont ou oubyen èske w prefere lòt moun deside nan plas ou? Ki jan w konsidere kesyon libète moun genyen pou yo deside a?

² Pandan plizyè syèk, moun fè anpil deba sou sijè sa a. Gen moun ki fè konnen kesyon libète moun genyen pou yo deside a pa egziste vre, Bondye te gentan deside alavans tout sa n ap fè. Gen lòt moun ki deklare sèl fason pou nou gen vrè libète pou nou deside a se si nou gen yon libète total. Men, pou nou byen konprann kesyon sa a, nou dwe chèche konnen sa Pawòl Bondye a di, anpalan de Bib la. Poukisa? Se paske l montre Jewova te kreye nou ak libète pou nou deside, sa vle di li te ban nou kapasite ak libète pou nou fè bon chwa. (Li Jozye 24:15.) Anplis de sa, Bib la reponn yon seri kesyon tankou: Ki jan n dwe sèvi ak libète nou genyen pou n deside a? Èske libète sa a gen limit? Nan ki sans fason nou sèvi ak libète nou genyen pou n chwazi a montre pwofondè lanmou nou gen pou Jewova? Ki jan n ka montre nou respekte desizyon lòt moun?

3. Ki egzanp Jewova bay nan fason li sèvi ak libète l genyen?

³ Se sèl Jewova ki gen yon libète total, men, fason l sèvi ak libète sa a se yon modèl pou nou. Pa egzanp, li te chwazi nasyon Izrayèl la kòm yon pèp pou non l, kòm “byen espesyal pa l”. (Det. 7:6-8.) Se pa yon chwa li te fè konsa konsa. Jewova te vle respekte yon pwomès li te fè zanmi l Abraram plizyè syèk anvan sa (Jen. 22:15-18). Mete sou sa, Jewova toujou sèvi ak libète l genyen an ann amoni ak lanmou ak jistis li gen lakay li. Sa parèt klè nan fason li te disipline Izrayelit yo ki te abandone vrè adorasyon an plizyè fwa. Lè yo te montre yo repanti ak tout kè yo, Jewova te dispoze demontre lanmou ak mizèrikòd pou yo, li te di: “M ap geri yo e yo pap aji yon fason ki montre yo pa fidèl ankò. M ap renmen yo san pèsonn pa fòse m.” (Oze 14:4). Ala yon bèl egzanp Jewova bay nan fason l sèvi ak libète l genyen nan enterè lòt moun!

4, 5. a) Kiyès an premye Bondye te bay libète pou l deside, e ki fason li te sèvi avè l? b) Ki kesyon nou chak dwe poze?

⁴ Lè Jewova te kòmanse kreye, avèk lanmou, li te chwazi bay kreyati entèlijan yo libète pou yo deside. Premye kreyati ki te resevwa kado sa a se premye Pitit Gason l lan, li menm ki “se pòtre Bondye envizib la”. (Kol. 1:15.) Anvan menm Jezi te vin sou tè a, li te chwazi ret fidèl ak Papa l e li pa t soutni Satan nan rebelyon l lan. Annapre, lè Jezi te vin sou tè a, li te sèvi ak libète l genyen pou l deside a pou l rejte tantasyon gwo Advèsè a (Mat. 4:10). Nan yon priyè sensè Jezi te fè nan nuit anvan l te mouri a, yon lòt fwa ankò, li te montre li detèmine pou l fè volonte Bondye. Men sa l te di: “Papa, si se volonte w, retire koup sa a devan m. Sepandan, se pa volonte pa m ki pou fèt, men se volonte pa w.” (Lik 22:42). Annou imite Jezi lè n sèvi ak libète nou genyen pou n deside a pou n onore Jewova e pou n fè volonte l! Èske sa vrèman posib?

⁵ Wi, nou kapab imite egzanp Jezi, paske nou menm tou nou fèt pòtre ak Bondye e nou sanble avè l (Jen. 1:26). Sepandan, nou gen limit. Nou pa gen libète total Jewova genyen an. Pawòl Bondye a montre libète nou genyen an gen limit e nou dwe respekte limit rezonab Jewova ban nou. Anplis de sa, madanm yo dwe soumèt devan mari yo e timoun yo dwe soumèt devan paran yo (Efe. 5:22; 6:1). Ki efè limit sa yo genyen sou fason nou sèvi ak libète nou genyen pou n deside a? Avni nou pou toutan kapab depann de repons kesyon sa a.

6. Bay yon egzanp ki montre poukisa l nòmal pou libète nou genyen an gen limit.

⁶ Piske libète nou genyen an gen limit, èske sa vle di nou gen vrè libète a? Wi! Poukisa nou kapab di sa? Lefètke libète moun genyen an gen limit sa kapab pwoteje yo. Pa egzanp, nou kapab sèvi ak libète nou genyen pou n deside a pou n kondui yon machin pou n al nan yon vil ki lwen. Men, èske n t ap santi n an sekirite pou n ap vwayaje sou yon wout kote pa gen okenn lwa sikilasyon, kote tout moun lib pou yo deside ak ki vitès oswa sou ki bò y ap kondui sou wout la? Li klè nou pa t ap santi n an sekirite. Limit yo nesesè pou tout moun ka jwi byenfè vrè libète a bay. Yon lòt fwa ankò, pou n wè jan l saj pou n respekte limit Jewova ban nou lè n ap sèvi ak libète nou genyen pou n deside a, annou egzamine kèk egzanp nan Bib la.

7. a) Ki jan libète Adan te genyen pou l deside a te fè l diferan ak bèt yo ki te nan jaden Edenn nan? b) Esplike youn nan fason Adan te sèvi ak libète l te genyen pou l deside a.

⁷ Lè Bondye te kreye Adan, premye moun nan, li te ba l menm kado li te bay  kreyati entèlijan yo ki nan syèl la, sètadi libète yo genyen pou yo deside. Sa te fè Adan pa t menm ak bèt yo, piske se ensten k ap dirije yo. Ann pran yon egzanp sou fason Adan te byen sèvi ak libète l te genyen pou l deside a. Bondye te kreye bèt yo anvan l te kreye moun. Men, Jewova te kite se premye pitit gason l te fè sou tè a ki bay bèt yo non, yon travay ki te bay premye pitit sa a anpil kè kontan. Bondye “te mennen yo bay gason an pou l wè ki jan l ap rele yo chak”. Apre Adan fin gade chak bèt e li ba yo chak yon non ki mache ak yo, Jewova pa t eseye chanje okenn nan chwa Adan te fè yo. Okontrè, “kèlkeswa non [gason an] te bay chak bèt, se non sa a bèt la te vin genyen.” — Jen. 2:19.

8. Ki jan Adan te mal sèvi ak libète l te genyen pou l deside a, e ki konsekans sa te genyen?

⁸ Malerezman, Adan pa t satisfè ak travay Bondye te ba l pou l fè tout tè a vin yon paradi e pou l pran swen l. Li pa t satisfè ak libète l te genyen tou pou l akonpli misyon Bondye te ba l la lè Bondye te di l: “Fè pitit, fè anpil pitit, plen tè a ak moun, epi se pou nou gen pouvwa sou tè a. Se pou nou gen pouvwa sou pwason [...], sou bèt k ap vole [...] e sou tout lòt bèt k ap fè mouvman sou tè a.” (Jen. 1:28). Olye de sa, li te chwazi kite limit Bondye te ba l lè l te manje fwi Bondye te entèdi l manje a. Move fason sa a Adan te sèvi ak libète l te genyen pou l deside a lakòz pitit pitit li yo ap soufri e y ap jemi depi plizyè milye ane (Wom. 5:12). Piske nou wè konsekans desizyon Adan te pran an genyen sa ta dwe pouse n byen sèvi ak libète nou genyen epi respekte limit Jewova ban nou.

9. Ki chwa Jewova te met devan pèp Izrayèl la, e ki jan nasyon an te reyaji?

⁹ Desandan Adan ak Èv yo te eritye enpèfeksyon ak lanmò akoz Adan ak Èv te dezobeyi Bondye. Men, yo te toujou gen posiblite pou yo sèvi ak libète yo genyen pou yo deside a. Sa parèt klè nan fason Bondye te boule ak nasyon Izrayèl la. Pa mwayen Moyiz, sèvitè l, Jewova te bay pèp la chwazi si yo aksepte oswa si yo rejte privilèj yo genyen pou yo vin byen espesyal Li (Egz. 19:3-6). Ki jan yo te reyaji? Yo te chwazi fè sa Bondye mande yon fason pou yo ka vin pèp ki pote non l, e yo te reponn ansanm: “Nou dakò fè tout sa Jewova di nou fè.” (Egz. 19:8). Malerezman, tank tan t ap pase, nasyon an te mal sèvi ak libète yo genyen pou yo chwazi a e yo pa t kenbe pwomès yo te fè a. Annou koute avètisman nou jwenn nan egzanp sa a epi annou toujou bay libète nou genyen pou n deside a anpil valè lè n kontinye ret pwòch ak Jewova e lè n obeyi lwa l yo ki jis. — 1 Kor. 10:11.

10. Ki egzanp ki montre li posib pou moun enpafè sèvi ak libète yo genyen pou yo deside a yon fason ki onore Bondye? (Gade foto ki nan kòmansman atik la.)

¹⁰ Nan Ebre chapit 11, nou jwenn non 16 sèvitè Jewova ki te chwazi sèvi ak libète yo genyen pou yo deside a toutpandan yo te respekte limit Jewova te ba yo. Kòm rezilta, yo te jwenn anpil benediksyon e yo gen yon espwa ki sèten pou lavni. Pa egzanp, Noye te montre li gen anpil lafwa e l te chwazi obeyi enstriksyon Bondye te ba l pou l konstwi yon lach pou pwoteje fanmi l ansanm ak lòt jenerasyon ki t ap gen annapre yo (Ebre 11:7). Abraram ak Sara te dispoze suiv direksyon Bondye te ba yo pou yo t al nan yon peyi li te pwomèt yo. Menm lè yo te fin kòmanse vwayaj sa a ki te long anpil, yo te gen “posiblite pou yo retounen” nan vil Ou, yon vil ki te rich anpil. Sepandan, lafwa yo te genyen te ede yo kite je yo fikse sou “sa Bondye te pwomèt” l ap fè alavni yo, yo t ap “chèche jwenn yon pi bon kote”. (Ebre 11:8, 13, 15, 16.) Moyiz te vire do bay trezò peyi Ejip yo, “li te pito yo maltrete l ansanm ak pèp Bondye a, olye pou l te pran plezi pou yon ti tan nan peche”. (Ebre 11:24-26.) Annou imite egzanp moun sa yo ki te viv nan tan lontan lè  nou bay libète nou genyen pou n deside a anpil valè ak lè n sèvi ak libète sa a pou n fè volonte Bondye.

11. a) Ki youn nan pi gwo benediksyon libète nou genyen pou n deside a fè n jwenn? b) Ki sa k pouse w byen sèvi ak libète w genyen pou w deside a?

¹¹ Byenke l ka parèt pi fasil pou n mande yon lòt moun pran desizyon nan plas nou, si n ta fè sa, sa t ap anpeche n jwenn youn nan pi gwo benediksyon libète nou genyen pou n deside a bay. Bib la pale de benediksyon sa a nan Detewonòm 30:19, 20. (Li vèsè yo.) Vèsè 19 la esplike ki chwa Bondye te met devan Izrayelit yo. Nan vèsè 20 an, nou aprann Jewova te ba yo yon bèl opòtinite pou yo montre l sa yo te gen nan kè yo. Nou menm tou, nou kapab chwazi adore Jewova. Pi gwo rezon nou genyen pou n sèvi ak libète Bondye ban nou pou n deside a se paske n vle demontre lanmou pou li e nou vle ba l onè ak glwa!

12. Ki sa nou pa dwe janm fè ak libète nou genyen pou n deside a?

¹² Imajine ou bay yon zanmi w yon kado ki gen anpil valè. Sa t ap fè w mal anpil si w ta aprann li jete kado w te ba l la nan fatra, oswa sa k pi rèd la, li te sèvi avè l pou l fè yon moun mal! Reflechi kounye a sou fason Jewova dwe santi l lè l ap gade jan anpil moun mal sèvi ak libète yo genyen pou yo pran desizyon nan lavi a pou yo menm fè lòt moun mal. Anfèt, jan Bib la te anonse sa, nan “dènye jou yo” lèzòm t ap vin “engra”. (2 Tim. 3:1, 2.) Nou pa dwe janm mal sèvi ak kado sa a ki gen anpil valè Jewova ban nou, ni nou pa ta dwe pran l pou yon bagay ki pa enpòtan. Donk, ki jan n ka evite mal sèvi ak libète nou genyen pou n deside a?

13. Bay youn nan fason nou ka evite mal sèvi ak libète nou genyen antanke kretyen an.

¹³ Nou tout gen libète pou n chwazi moun n ap frekante, stil rad n ap mete, aparans nou vle genyen ak detant n ap pran. Men, libète nou genyen an ka vin tounen yon “kouvèti pou nou fè sa ki mal” si nou ta chwazi vin esklav dezi lachè nou yo oswa si nou ta adopte vye mòd ak move tandans moun nan monn nan genyen. (Li 1 Pyè 2:16.) Olye n sèvi ak libète nou genyen an “kòm yon ankourajman pou nou satisfè dezi lachè”, nou vle pran detèminasyon pou n fè chwa k ap ede n suiv konsèy  sa a ki di: “Fè tout bagay pou glwa Bondye.” — Gal. 5:13; 1 Kor. 10:31.

14. Ki rapò ki genyen ant konfyans nou gen nan Jewova ak fason nou sèvi ak libète nou genyen pou n deside a?

¹⁴ Yon lòt fason nou ka konsève libète nou genyen pou n deside a se lè n met konfyans nan Jewova e nou kite l dirije nou anndan limit li fikse pou nou yo ki se yon pwoteksyon. Se li menm sèl ki ‘Sila a k ap anseye n pou byen n nan, Sila a k ap mennen n nan wout nou dwe mache a’. (Eza. 48:17.) Avèk imilite, nou dwe rekonèt verite ki nan pawòl sa yo Bondye te fè ekri: “Se pa lòm ki pou chwazi chemen l ap suiv. Se pa lòm ki pou deside ki kote l ap met pye l.” (Jer. 10:23). Pinga n janm pran nan pyèj pou n chwazi konte sou pwòp entèlijans nou, jan Adan ak Izrayelit ki te rebèl yo te fè sa. Olye de sa, annou “fè Jewova konfyans ak tout kè [nou].” — Pwo. 3:5.

15. Ki sa nou aprann nan prensip nou jwenn nan Galat 6:5 lan?

¹⁵ Youn nan limit libète nou genyen se respè nou dwe montre pou dwa lòt moun genyen pou yo pran pwòp desizyon yo nan lavi a. Poukisa? Piske nou tout gen libète pou n deside, pa gen de kretyen k ap toujou pran egzakteman menm desizyon. Sa gen ladan l desizyon ki menm gen rapò ak konduit nou e ak adorasyon nou. Sonje prensip nou jwenn nan Galat 6:5 lan. (Li vèsè a.) Lè n rekonèt chak kretyen dwe “pote pwòp chay pa l”, n ap respekte dwa lòt moun genyen pou yo sèvi ak libète yo genyen pou yo deside a.

16, 17. a) Ki jan libète moun genyen pou yo chwazi a te vin yon pwoblèm nan vil Korent? b) Ki jan Pòl te rezoud pwoblèm nan, e ki sa sa aprann nou sou dwa lòt moun genyen?

¹⁶ Ann pran yon egzanp nan Bib la ki montre rezon ki fè n dwe respekte libète frè nou yo genyen pou yo pran pwòp desizyon yo sou kesyon ki gen rapò ak konsyans yo. Kretyen nan vil Korent yo te konn fè gwo diskisyon sou kesyon manje vyann petèt lòt moun te deja ofri bay zidòl, men annapre, yo te vann nan mache. Men rezònman kèk ladan yo te fè: ‘Piske yon zidòl pa anyen, yon moun ka manje vyann nan ak konsyans li anpè.’ Men, lòt moun ki te konn adore zidòl sa yo lontan te panse si yo manje yon vyann konsa se zidòl yo t ap adore (1 Kor. 8:4, 7). Se te yon kesyon ki delika, e sa te ka lakòz divizyon nan kongregasyon an. Ki jan Pòl te ede kretyen nan vil Korent yo vin gen menm pwennvi ak Bondye sou kesyon an?

¹⁷ Toudabò, Pòl te fè toule de gwoup moun yo sonje manje pap fè yo vin pi pwòch ak Bondye (1 Kor. 8:8). Ansuit, li te avèti yo pou yo pa kite “dwa [yo] genyen pou [yo] chwazi a” vin tounen “yon obstak pou fè moun ki fèb yo peche”. (1 Kor. 8:9.) Apre sa, li te fè moun ki gen konsyans ki pi sansib yo konnen yo pa dwe jije moun ki chwazi manje vyann sa yo (1 Kor. 10:25, 29, 30). Kidonk, sou kesyon enpòtan sa a ki gen rapò ak adorasyon, se chak kretyen ki te bezwen pran yon desizyon selon konsyans li. Nan ka sa a, èske nou menm tou nou pa ta dwe respekte dwa frè nou yo genyen pou yo pran pwòp desizyon yo nan kesyon ki gen mwens enpòtans yo? — 1 Kor. 10:32, 33.

18. Ki jan w ap montre ou bay libète ou genyen pou w deside anpil valè?

¹⁸ Se Jewova ki ban nou libète nou genyen pou nou deside a, e se sa ki fè nou gen vrè libète a (2 Kor. 3:17). Nou bay kado sa a anpil valè paske li pèmèt nou pran desizyon ki montre Jewova jan nou gen anpil lanmou pou li. Ann kontinye montre nou bay bèl kado sa a anpil valè lè nou itilize l yon fason k ap onore Bondye e lè nou respekte fason lòt moun chwazi itilize kado pa yo a.