Kabuteng ti kaaduan nga animal ti uram iti kabakiran, ngem kaay-ayo dayta dagiti kita ti insekto a maawagan iti black fire beetle. Apay? Gapu ta dagiti kaur-uram a kayo ket maitutop a pagitloganda. Kadagita met a lugar, pumanaw dagiti agkaan kadakuada isu a natalgedda a mangan, agpaadu, ken agitlog. Ngem kasano nga ammo dagiti black fire beetle ti ayan dagiti uram iti bakir?

Usigem: Iti asideg dagiti makintengnga a sakana, adda dagiti sensor a maawagan iti pit organ a makadetek iti infrared radiation manipud iti uram iti kabakiran. Ti radiation papudotenna dagiti pit organ ti insekto isu a masurotanna ti ayan ti apuy.

Ngem saan la a dayta ti sensor a pangdetekda iti uram. No maur-uram dagiti paboritoda a kayo, marikna dagiti rungo wenno antenada ti uray nagbassit a kemikal nga aggapu iti uram. Sigun iti dadduma a managsirarak, mabalin nga usaren dagiti black fire beetle dagiti rungoda a pangdetek iti asuk tapno masarakanda ti maysa a maur-uram a kayo uray no nasurok a 800 metro ti kaadayona. Gapu kadagita nga abilidadda, agparang a madlaw ken masarakanda dagiti uram iti kabakiran uray iti kaadayo a nasurok nga 48 kilometro!

Ad-adalen dagiti managsirarak dagiti pit organ ken rungo dagiti black fire beetle tapno mapasayaatda dagiti alikamen a pangdetek iti infrared radiation ken uram. Dagiti kadawyan a high-resolution infrared sensor ket masapul a mapalamiisan pay. Makatulong ngarud dagita nga insekto tapno makaaramid dagiti sientista kadagiti nasaysayaat a sensor nga agandar uray din kasapulan a palamiisan. Gapu kadagiti rungo dayta nga insekto, natignay dagiti inheniero nga agaramid kadagiti sistema a pangdetek iti uram a mas sensitibo ken makailasin iti nagdumaan dagiti kemikal nga agtaud kadagiti uram iti kabakiran ken ti dadduma pay a kemikal.

Pagsidsiddaawan dagiti managsirarak ti naisalsalumina a pamay-an ti black fire beetle a mangbirok iti pagitloganna. “Kasano a naaddaan dagitoy nga insekto iti abilidad nga agbirok iti maitutop a pagitloganda?” insaludsod ni E. Richard Hoebeke, maysa nga eksperto iti kasta nga insekto iti Cornell University, idiay United States. “Talaga a nagbassit ti ammotayo maipapan kadagiti insekto nga addaan kadagiti sensitibo ken komplikado unay a sensor.”

Ania ti makunam? Ti kadi abilidad ti black fire beetle nga agdetek kadagiti uram iti kabakiran ket timmaud babaen iti ebolusion? Wenno nadisenio dayta?