NADISENIO KADI?
Ti Payak ti Kulibangbang
NAKARASRASI dagiti payak ti kulibangbang. Marigatanen a tumayab uray matapukan la bassit wenno matedtedan iti linnaaw. Ngem nadalus ken namaga latta dagiti payakna. Ania ti sekretona?
Usigem: Ti Giant Blue Morpho butterfly (Morpho didius) ket ad-adalen dagiti managsirarak iti Ohio State University. Natakuatanda nga uray kasla nalamuyot dagiti payak dayta a kulibangbang, ti rabawna ket nakalupkopan iti nagbabassit nga agrurutap a siksik nga umasping kadagiti baldosa (tiles) ti atep. Gapu pay ketdi kadagiti babbabassit nga agbabatog a likkaong iti rabaw dagiti siksikna, nalaka nga agayus dagiti tedted ti danum wenno maregreg ti rugit. Ikagkagumaan dagiti inheniero a tuladen ti rabaw dagiti payak tapno makaaramidda kadagiti de kalidad a pagkalupkop kadagiti alikamen iti industria ken medisina a di mastrek ti rugit ken danum.
Ti payak ti kulibangbang ket maysa manen a pagarigan no kasano nga ikagkagumaan ti siensia a tuladen dagiti disenio a makita kadagiti sibibiag a banag. Kuna ti managsirarak a ni Bharat Bhushan: “Ti nakaparsuaan ket napno kadagiti pagsidsiddaawan a disenio, manipud bassiusit agingga iti kadakkelan, a ginasut a tawenen a mangmangted iti inspirasion kadagiti tattao.”
Ania ti makunam? Babaen kadi iti ebolusion a timmaud ti payak ti kulibangbang? Wenno nadisenio dayta?