Ammoyo Kadi?
Ania a kaugalian dagiti Judio ti makagapu a kinondenar ni Jesus ti panagsapata?
ADDA umiso nga usar dagiti sapata sigun iti Mosaiko a Linteg. Ngem nairuamen dagiti tattao idi tiempo ni Jesus nga inaldaw a mangusar iti sapata tapno laeng patien dagiti tattao ti ibagada. Usarenda daytoy naalas nga ugali tapno agbalin a nakappapati ti imbagada; ngem namindua a kinondenar dayta ni Jesus. Insurona: “Ti koma latta saoyo a Wen kaipapananna ti Wen, ti saoyo a Saan, Saan.”—Mat. 5:33-37; 23:16-22.
Sigun iti Theological Dictionary of the New Testament, nakapigpigsa ti “pagannayasan dagiti Judio a mangpatalged iti amin nga ibagada babaen iti sapata.” Mabalin a makita dayta iti linaon ti Talmud, nga espesipiko nga ibagana dagiti maibilang idi nga agpaypayso a sapata wenno saan.
Saan laeng a ni Jesus ti nangkondenar iti dayta. Kas pagarigan, kuna ti Judio a historiador a ni Flavius Josephus maipapan iti maysa a Judio a sekta: “Likliklikanda ti agsapata, ken ibilangda dayta a nakarkaro pay ngem iti panagulbod, ta kunada a nakondenaren ti tao nga agsapata tapno laeng patien ti dadduma ti imbagana.” Kuna met ti sursurat dagiti Judio a pagaammo kas Wisdom of Sirach, wenno Ecclesiasticus (23:11): “Nakadakdakes ti tao nga agsapsapata.” Nalawag ngarud no apay a kinondenar ni Jesus ti ugali dagiti tattao a mangtagtagilag-an iti sapata. No kanayon nga agsaotayo iti pudno, saan a masapul nga agsapatatayo tapno patiendatayo.