1. (a) Apay a masapul a labanantayo ni Satanas nangnangruna ita? (b) Apay nga ammotayo a kabaelantayo a parmeken ni Satanas?

GUBGUBATEN ni Satanas dagiti napulotan nga adda pay laeng ditoy daga ken ti “sabsabali a karnero.” (Juan 10:16) Kayat ti Diablo nga alun-onen ti adu nga adipen ni Jehova iti ababan a nabatbati a tiempona. (Basaen ti Apocalipsis 12:9, 12.) Kabaelantayo kadi a parmeken ni Satanas? Wen! Kuna ti Biblia: “Busorenyo ti Diablo, ket isu agtalawto kadakayo.”—Sant. 4:7.

2, 3. (a) Apay a kayat ni Satanas a patien dagiti tattao nga isu ket saan nga agpaypayso a persona? (b) Kasanotayo nga ammo nga agpaypayso ni Satanas?

² Adu a tattao ti saan a pulos mamati iti kaadda ni Satanas. Parparbo laeng kano a karakter ni Satanas ken dagiti demonio nga agparang kadagiti nobela, nakabutbuteng a pelikula, ken video game. Para kadakuada, saan a masirib ti maysa no mamati kadagiti dakes nga espiritu. Panagkunam, maseknan kadi ni Satanas no ibilang ti adu a tattao nga isu ken dagiti demonio ket sarsarita laeng? Saan! Nalaklaka pay ketdi a bulseken ni Satanas ti pampanunot dagiti agduadua iti kaaddana. (2 Cor. 4:4) Kinapudnona, maysa dayta a pangallilaw ni Satanas a mangyaw-awan kadagiti tattao.

 ³ Kas ad-adipen ni Jehova, saantayo a karaman kadagiti nayaw-awan. Ammotayo a ni Satanas a Diablo ket agpaypayso a persona, ta nakisarita ken Eva babaen iti serpiente. (Gen. 3:1-5) Nakisao ken Jehova a kueskuestionaranna ti motibo ni Job. (Job 1:9-12) Pinadasna pay a sulisogen ni Jesus. (Mat. 4:1-10) Ken idi naipasdeken ti Pagarian idi 1914, ‘ginubat’ ni Satanas dagiti napulotan a natda ditoy daga. (Apoc. 12:17) Agtultuloy pay laeng a gubgubaten ni Satanas dagiti natda a kameng ti 144,000 ken dagiti sabsabali a karnero tapno dadaelenna ti pammatida. Tapno maparmektayo ni Satanas, determinadotayo koma a mangbusor kenkuana ken agtalinaedtayo a natibker iti pammati. Iti daytoy nga artikulo, usigentayo ti tallo a pamay-an a maaramidtayo dayta.

4. Apay a ni Satanas ti kangrunaan a pagarigan ti kinapannakkel?

⁴ Pulos a saan a napakumbaba ni Satanas. Kinapudnona, dayta a dakes nga espiritu ti kangrunaan a pagarigan ti kinapannakkel ken kinatangsit ta naituredna a kuestionaran ti kalintegan ni Jehova a mangituray ken pinagbalinna ti bagina a dios. Ngarud, tapno maparmektayo ni Satanas, masapul nga iwaksitayo ti kinapannakkel ket patanorentayo ti kinapakumbaba. (Basaen ti 1 Pedro 5:5.) Ngem ania ti panagpannakkel? Kanayon kadi a dakes dayta?

5, 6. (a) Kanayon kadi a dakes ti panagpannakkel? Ilawlawagmo. (b) Ania a kita ti panagpannakkel ti napeggad, ken ania dagiti pagarigan iti Biblia a mangipakita iti dayta?

⁵ Sigun iti maysa a diksionario, ti panagpannakkel (pride) ket “pannakarikna iti panagtalek ken panagraem iti bagi” ken “pannakarikna iti pannakapnek gapu ta adda nasayaat a nagapuanan wenno ik-ikutan ti maysa wenno dagiti nasinged kenkuana.” Saan met ketdi a dakes dayta. Kinuna ni apostol Pablo kadagiti taga-Tesalonica: “Dakami a mismo ipagpannakkeldakayo iti nagtetengngaan dagiti kongregasion ti Dios gapu iti panagibtur ken pammatiyo kadagiti amin a pannakaidadanesyo ken kadagiti rigat a sagsagabaenyo.” (2 Tes. 1:4) Gapuna, ti panangapresiar iti naaramidan ti sabsabali wenno uray ti panagpannakkeltayo ket mabalin a makagunggona. Saantayo koma nga ibain ti pamilia, kultura, ken lugar a dimmakkelantayo.—Ara. 21:39.

⁶ Iti sabali a bangir, adda kita ti panagpannakkel nga in-inut a mangdadael iti relasiontayo iti sabsabali ken iti pannakigayyemtayo ken Jehova. Daytoy ti mangituggod kadatayo nga agsakit ti nakemna ken mangilaksid iti kasapulan a balakad imbes a sipapakumbaba nga awatentayo dayta. (Sal. 141:5) Daytoy a panagpannakkel ket nadepinar kas “nalabes a panagtalek iti bagi” wenno “kinapangas a makita kadagiti tattao a mamati a nalalaingda ngem iti sabsabali.” Kagura ni Jehova dayta a kita ti panagpannakkel. (Ezeq. 33:28; Amos 6:8) Ngem maay-ayatan ni Satanas a makakita kadagiti napangas a tattao ta tultuladenda ti kinapannakkelna. Naragsakan la ketdi ni Satanas idi impakita da Nimrod, Faraon, ken Absalom ti di umiso a panagpannakkel! (Gen. 10:8, 9; Ex. 5:1, 2; 2 Sam. 15:4-6) Gapu iti kinapannakkel ni Cain, nadadael ti relasionna iti Dios. Binalakadan ni Jehova ngem dina inkankano dayta ket sidadarasudos a nagbasol.—Gen. 4:6-8.

7, 8. (a) Ania ti rasismo, ken kasano a nainaig dayta iti kinapannakkel? (b) Ilawlawagmo no kasano a ti kinapannakkel dadaelenna ti talna iti kongregasion.

⁷ Ita, ipakpakita dagiti tattao ti kinapannakkel iti adu a makadangran a pamay-an. No dadduma, adda pakainaigan ti kinapannakkel iti rasismo. Depinaren ti maysa a diksionario ti rasismo kas “panangidumduma wenno pananggura iti tattao a sabali ti pulina” ken “ti panamati a ti tunggal puli ket addaan iti bukod a kualidad ken abilidad, ken ti  dadduma a puli ket sigud a natantan-ok wenno nababbaba.” Ti panangipannakkel iti puli ket nagresulta iti gubat, riribuk wenno riot, ken uray iti nasaknap a panangpapatay.

⁸ Siempre, saan koma a mapasamak dagita iti uneg ti kongregasion Kristiano. Nupay kasta, ti di panagkikinnaawatan dagiti agkapammatian, a masansan a nangrugi iti kinapannakkel ket mabalin a kumaro. Kasta ti napasamak kadagiti Kristiano idi umuna a siglo, isu a prangka nga insaludsod ni Santiago kadakuada: “Manipud ania ti gubuayan dagiti gubat ken manipud ania ti gubuayan dagiti panagaapa iti nagtetengngaanyo?” (Sant. 4:1) Wen, no guraentayo ti sabsabali ken ibilangtayo a nangatngatotayo, mabalin a makapagsao ken makaaramidtayo iti banag a mangpasakit kadakuada. (Prov. 12:18) Nalawag a ti kinapannakkel dadaelenna ti talna iti kongregasion.

9. Kasano a matulongannatayo ti Biblia a mangparmek iti rasismo ken iti dadduma pay a kita ti di umiso a panagpannakkel? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)

⁹ No mariknatayo a kasla nangatngatotayo ngem iti sabsabali, masapul a laglagipentayo a “tunggal maysa a napannakkel iti puso nakarimrimon ken Jehova.” (Prov. 16:5) Nasken met nga usigentayo ti panangmatmattayo kadagiti tattao a sabali ti puli, nasionalidad, wenno kulturana. No mariknatayo a natantan-oktayo, laklaksidentayon ti kinapudno a “manipud iti maysa a tao inaramid [ti Dios] ti tunggal nasion dagiti tattao.” (Ara. 17:26) Kayatna ngarud a sawen nga adda laeng maymaysa a puli ta amin a tattao ket nagtaud ken Adan. Gapuna, kinamaag ti panamati a ti dadduma a puli ket siguden a natantan-ok wenno nababbaba. No kasta ti panagpampanunottayo, ipalpalubostayo a dadaelen ni Satanas ti Nakristianuan nga ayat ken panagtutunostayo. (Juan 13:35) Tapno maparmektayo ni Satanas, masapul nga iwaksitayo ti amin a kita ti di umiso a panagpannakkel.—Prov. 16:18.

10, 11. (a) Apay a nalaka a mapatanor ti panagayat iti lubong? (b) Kasano nga impakita ni Demas nga ay-ayatenna ti lubong?

¹⁰ Ni Satanas ti “agturay iti daytoy a lubong,” ken kontroladona dayta. (Juan 12:31; 1 Juan 5:19) Gapuna, adu a bambanag iti daytoy a lubong ti maikontra iti pagalagadan ti Biblia. Siempre, saan nga amin nga ituktukon ti lubong ket dakes. Nupay kasta, manamnamatayo nga usaren ni Satanas ti lubong a manggundaway iti tarigagaytayo ken sulisogennatayo nga agbasol wenno mangayat iti daytoy a lubong, ket isardengtayon ti agdayaw ken Jehova.—Basaen ti 1 Juan 2:15, 16.

¹¹ Kinapudnona, inayat ti dadduma a Kristiano idi umuna a siglo ti lubong. Kas pagarigan, insurat ni Pablo: “Binaybay-annakon ni Demas agsipud ta inayatna ti agdama a sistema ti bambanag.” (2 Tim. 4:10) Saan nga ibaga ti Biblia ti espesipiko nga aspeto ti lubong nga inayat ni Demas isu a pinanawanna ni Pablo. Mabalin nga ad-adda nga impateg ni Demas dagiti material a bambanag ngem ti panagserbina ken Jehova. No pudno dayta, naikapis la ketdi ni Demas kadagiti makaparagsak a naespirituan a pribilehio. Adda kadi maipaay ti lubong ken Demas a nasaysayaat ngem kadagiti bendision nga ipaay kenkuana ni Jehova kas katulongan ni Pablo?—Prov. 10:22.

12. Kadagiti ania a pamay-an a mabiktimanatayo ti “makaallilaw a pannakabalin ti kinabaknang”?

¹² Mabalin a mapasamak met dayta kadatayo. Kas Kristiano, normal laeng a tarigagayantayo nga ipaay ti kasapulan ti bagitayo ken ti kasapulan ti pamiliatayo. (1 Tim. 5:8) Kayat ni Jehova nga agbiagtayo a komportable—kas ipakita ti nagpintas nga aglawlaw nga impaayna kada Adan ken Eva. (Gen. 2:9) Ngem mabalin a gundawayan ni Satanas dayta a tarigagaytayo babaen iti “makaallilaw  a pannakabalin ti kinabaknang.” (Mat. 13:22) Adu ti mangipagarup a ti kuarta ken material a sanikua ti makaipaay iti ragsak wenno balligi. Makaallilaw ti kasta a panagpampanunot ken mabalin a pukawenna ti kapatgan a sanikuatayo—ti pannakigayyem ken Jehova. Pinakdaaran ni Jesus dagiti pasurotna: “Awan ti makabalin nga agpaadipen iti dua nga appo; ta mabalin a guraenna ti maysa ket ayatenna ti sabali, wenno agtalinaed iti maysa ket umsienna ti sabali. Saanyo a mabalin ti agpaadipen iti Dios ken iti Kinabaknang.” (Mat. 6:24) No agpaadipentayo iti Kinabaknang, saantayo a makapagserbi ken Jehova, ket dayta a talaga ti kayat ni Satanas nga aramidentayo! Ditay koma ipalubos a napatpateg ti kuarta wenno dagiti bambanag a magatangna ngem iti pannakigayyemtayo ken Jehova. Tapno maparmektayo ni Satanas, masapul nga itultuloytayo ti balanse a panangmatmat kadagiti material a bambanag.—Basaen ti 1 Timoteo 6:6-10.

13. Kasano nga itantandudo daytoy a lubong ti di umiso a panangmatmat iti panagasawa ken panagdenna?

¹³ Ti sabali pay a pangsulisog ni Satanas ket ti seksual nga immoralidad. Ibilang ti adu ita a ti kinamatalek iti asawa ken uray pay ti panagasawa ket lapped ken kadaananen. Kas pagarigan, kinuna ti maysa a sikat nga aktres: “Awan ti lalaki wenno babai a maymaysa laeng ti asawana. Awan ti ammok a matalek wenno desidido nga agmatalek iti asawana.” Kuna met ti maysa nga aktor: “Diak sigurado no nainkasigudan a maysa laeng ti asawatayo iti unos ti panagbiagtayo.” Maragsakan la ketdi ni Satanas no umsien dagiti nalatak a tattao ti sagut ti Dios a panagasawa. Saan a suportaran ti Diablo dayta nga urnos ken saanna a kayat nga agballigi dayta. Ngarud, tapno maparmektayo ni Satanas, masapul a matmatantayo ti urnos ti panagasawa sigun iti panangmatmat ti Dios.

14, 15. Kasanotayo a sarangten ti seksual nga immoralidad?

¹⁴ Naasawaantayo man wenno saan, masapul nga adaywantayo ti amin a kita ti seksual nga immoralidad. Saan a nalaka dayta! Kas pagarigan, no maysaka nga agtutubo, mabalin a mangmangngegmo a pagpangas dagiti kaeskuelaam ti pannakidennada iti asinoman a kayatda wenno ti sexting—panangipatulod iti seksual a mensahe wenno ladawan babaen iti selpon. Kinapudnona, iti dadduma a pagilian, maibilang ti sexting a panagiwaras iti child pornography. Kuna ti Biblia: “Ti mangyugali iti pannakiabig agbasbasol a maikaniwas iti bukodna a bagi.” (1 Cor. 6:18) Nagresulta iti nakaro a panagsagaba ken ipapatay dagiti sakit a mayakar babaen ti pannakidenna. Kasta met, kaaduan nga agtutubo a nakapadas a nakidenna ti nangibaga a pagbabbabawyanda ti inaramidda. Kayat ti media a patientayo nga awan ti dakes a resulta ti panangsalungasing iti linteg ti Dios. No patientayo dayta, mabiktimanatayo ti “makaallilaw a pannakabalin ti basol.”—Heb. 3:13.

¹⁵ No lablabanam ti sulisog a seksual nga immoralidad, ania ti mabalinmo nga aramiden? Bigbigem ti pagkapuyam. (Roma 7:22, 23) Ikararagmo iti Dios a pabilgennaka. (Fil. 4:6, 7, 13) Liklikam dagiti situasion a mangituggod iti immoralidad. (Prov. 22:3) Ken no maipasangoka iti sulisog, sarangtem a dagus dayta.—Gen. 39:12.

16. Ania ti inaramid ni Jesus idi sulisogen ni Satanas, ken ania ti maadaltayo iti ulidanna?

¹⁶ Nangipakita ni Jesus iti nagsayaat nga ulidan iti panangparmek iti sulisog. Saan a nagpaallilaw kadagiti kari ni Satanas wenno nagsarimadeng tapno panunotenna no naimbag wenno dakes dagita. Imbes ketdi, dagus nga insungbatna: “Adda a naisurat.”  (Basaen ti Mateo 4:4-10.) Pamiliar ni Jesus iti Sao ti Dios isu a nakapagkotar a dagus iti kasuratan idi naipasango iti sulisog. Tapno maparmektayo ni Satanas, ditay ipalubos a masulisogtayo nga agaramid iti seksual nga immoralidad.—1 Cor. 6:9, 10.

17, 18. (a) Ania ti dadduma pay a sulisog ni Satanas, ken apay a namnamaentayo dayta? (b) Anianto ti mapasamak ken Satanas, ken kasano a maparegtanatayo dayta nga agibtur?

¹⁷ Ti kinapannakkel, materialismo, ken seksual nga immoralidad ket tallo laeng kadagiti sulisog nga us-usaren ni Satanas. Ngem adda pay dadduma. Kas pagarigan, maipaspasango ti dadduma a Kristiano iti ibubusor ti pamilia wenno kaeskuelaan, wenno iti panangiparit ti gobierno iti trabaho a panangasaba. Namnamaentay dagita agsipud ta impakdaar ni Jesus kadagiti pasurotna: “Puntiriakayto ti pananggura dagiti amin a tattao maigapu iti naganko; ngem ti nakapagibtur agingga iti panungpalan isunto ti maisalakan.”—Mat. 10:22.

¹⁸ Kasanotayo a maparmek ni Satanas? Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna: “Babaen ti panagibturyo magun-odanyonto dagiti kararuayo.” (Luc. 21:19) Awan ti maaramidan ti tao a permanente a mangdangran kadatayo. Awan ti asinoman a makaikkat iti nakapatpateg a relasiontayo iti Dios, malaksid no ituloktayo. (Roma 8:38, 39) Uray no matay dagiti adipen ni Jehova, saan a maibilang dayta a balligi ni Satanas, ta pagungarento ida ni Jehova! (Juan 5:28, 29) Iti sabali a bangir, nalidem ti masanguanan ni Satanas. Kalpasan a madadael daytoy dakes a sistema, maipupokto ni Satanas iti mangliwengliweng nga abut iti 1,000 a tawen. (Apoc. 20:1-3) Iti ngudo ti Sangaribu a Tawen a Panagturay ni Jesus, “maluk-atanto ni Satanas iti nakaibaludanna” iti ababa a tiempo tapno padasenna nga iyaw-awan ti perpekto a sangatauan iti maudin a gundaway. Kalpasan dayta, madadaelton ti Diablo. (Apoc. 20:7-10) Awan ti namnama ni Satanas, ngem adda namnamam! Itultuloymo a busoren ni Satanas ken pagtalinaedem a natibker ti pammatim. Wen, kabaelam a parmeken ni Satanas!