Idanon ti Lightbearer ti Naespirituan a Lawag iti Abagatan a Daya nga Asia
Iti nasapa a paset ti 1930’s, saan pay a nakadanon ti panangasaba dagiti Saksi ni Jehova iti Indonesia, Malaysia, ken Papua New Guinea. Kasano a nakadanon ti naimbag a damag kadagitoy a lugar? Gimmatang ti sangay iti Australia (sangay iti Australasia itan) iti de motor a bangka a 16 a metro (52 pie) a dua ti postena. Napanaganan dayta iti Lightbearer ta usaren dagiti payunir a a mangisaknap iti naespirituan a lawag iti adayo a luglugar.—Mateo 5:14-16.
Panangasaba iti New Guinea
Idi Pebrero 1935, naglayag nga agpaamianan ti pito a payunir manipud Sydney, iti makindaya nga igid ti baybay ti Australia, ket nagturongda iti Port Moresby, New Guinea. Bayat ti panaglayagda, nagkalapda iti ikan sa nagsardengda iti nadumaduma a sangladan tapno aggasolina, gumatang iti kanayonan a makan, ken agpatarimaan. Idi Abril 10, 1935, naglayagda manipud Cooktown, Queensland. Pinaandarda ti makina ti bangka bayat ti panagturongda iti delikado a Great Barrier Reef. Ngem adda karkarna nga uni ti makina isu a kasapulan a maiddep. Agsublida ngata wenno ituloyda ti aglayag nga agturong iti New Guinea? Kuna ti kapitan a ni Eric Ewins a saanda a kayat ti agsubli. Isu a nagtultuloy a naglayag ti Lightbearer ket natalged a nakasangpet iti Port Moresby idi Abril 28, 1935.
Bayat a tartarimaanen ti maysa a mekaniko ti makina ti bangka, dagiti payunir, malaksid ken Frank Dewar, inkasabada ti naimbag a damag idiay Port Moresby. Inladawanda ni Frank kas “nagaget a payunir.” Kuna ni Frank, ‘Nangalaak kadagiti libro ket nagnagnaak iti agarup 32 a kilometro [20 milia] wenno nasursurok pay tapno kasabaak dagiti lumugar.’ Idi agsublin, sabalin ti nagnaanna ket masapul a ballasiwenna ti bassit a karayan nga adda dagiti buayana. Ngem nagan-annad ket nakasubli a sitatalged. Nagballigi ti panagregget dagiti payunir iti ministerio. Nagbalin a Saksi ni Jehova idi agangay ti dadduma a nangawat iti literatura ti Biblia.
Panangasaba Idiay Java
Idi natarimaan ti makina ti Lightbearer, pimmanawen iti Port Moresby sa nagturong iti isla ti Java iti Dutch East Indies (a kaaduan a pasetna ket Indonesia itan). Kalpasan ti sumagmamano a panagsardengda a mangala iti suplay, simmangladda idiay Batavia (Jakarta itan) idi Hulio 15, 1935.
Iti dayta a gundaway, saanen a simmurot ni Charles Harris iti Lightbearer ta nagbati idiay Java, ket sireregta nga inkaskasabana sadiay ti naimbag a damag. b “Kadagidi a tiempo,” imbagana, “kaaduanna nga agipaimakami laeng iti literatura ti Biblia sa mapankamin iti sumaruno nga ili. Nangalaak kadagiti publikasion iti Arabic, Chinese, Dutch, English, ken Indonesian. Nakasagana dagiti tattao nga umawat iti literaturatayo, isu a makaipaimaak idi iti agarup 17,000 a literatura iti tinawen.”
Nadlaw dagiti autoridad a Dutch ti regta ni Charles. Naminsan, adda opisial a nagdamag iti maysa a Saksi, a mangaskasaba idi idiay Java, no mano a Saksi ti mangaskasaba iti East Java, nga ayan ni Charles. “Maymaysa,” kuna ti kabsat. “Ti kunam patiek dayta?” imbugkaw ti opisial. “Adukayo la ketdi sadiay, ta adu ti maiwarwaras a literaturayo.”
Panangasaba Idiay Singapore ken Malaysia
Manipud Indonesia, nagturong ti Lightbearer idiay Singapore, ket nakadanon idi Agosto 7. Iti tunggal nagsardengan dagiti kakabsat, impatokarda dagiti nairekord a lektiur babaen ti napigsa nga amplifier ken trompa ti bangka. Masansan nga adu ti naginteres iti daytoy a pamay-an ti panangipakaammo iti naimbag a damag. Kinapudnona, inreport ti Singapore Free Press nga “adda nakapigpigsa a boses iti rabaw ti danum . . . idi rabii ti Mierkoles,” sa innayonna: “Naidumduma a lektiur . . . a naggapu . . . iti bangka a ‘Lightbearer,’ a mangipapaay kadagiti lektiur ti Watch Tower iti Singapore sipud isasangpetna manipud Australia.” Imbaga met ti report a “no nasayaat ti paniempo, silalawag a mangngeg dagita a lektiur . . . iti dua wenno tallo a milia [3 agingga iti 4 km] iti rabaw ti danum.”
Bayat nga adda ti Lightbearer idiay Singapore, naibaon ni Frank Dewar iti baro nga annongenna. Kastoy ti malagipna idi pumanawen: “Nangrugikami nga agpayunir idiay Singapore bayat nga aggigiankami iti bangka. Idi aglayag manen ti Lightbearer, adda imbaga ni Eric Ewins a nakasdaawak. Imbagana: ‘Frank, imbagam idi a Siam (Thailand itan) ti pinilim a teritoria. Ditoy lang ti kabaelanmi a pangitulodan kenka. Isu a siksikan ti mapan sadiay!’ Immangesak iti nauneg sa imbagak: ‘Kasano ngaruden ket diak met ammo no kasano ti mapan idiay Siam!’” Imbaga ni Eric a mabalin ni Frank ti agtren nga agpa-Kuala Lumpur, iti lugar a Malaysia itan. Sinurot dayta ni Frank ket napan idiay Kuala Lumpur sa nakadanon idiay Thailand sumagmamano a bulan kalpasanna. c
Iti panaglayag ti Lightbearer nga agturong iti makinlaud nga igid ti Malaysia, nagsardeng iti Johore Bahru, Muar, Malacca, Klang, Port Swettenham (Port Klang itan), ken Penang. Iti tunggal sangladan, impatokar dagiti kakabsat dagiti lektiur iti Biblia iti trompa manipud iti bangka. “Ad-adda nga aginteres dagiti tattao iti bangkami ngem iti lugan dagiti alien,” imbaga ni Jean Deschamp, maysa a Saksi nga agserserbi idi idiay Indonesia. Idi naipatokardan dagiti lektiur, dimsaag dagiti kakabsat ket nagipaimada iti literatura kadagiti interesado.
Panangasaba Idiay Sumatra
Manipud Penang, naglayag dagiti kakabsat iti Strait of Malacca nga agpa-Medan, Sumatra (paset itan ti Indonesia). Malagip ni Eric Ewins: “Makapainteres ken nagsayaat ti kapadasanmi idiay Medan, ket adu ti dimngeg iti naimbag a damag.” Nakaipaima dagiti kakabsat iti agarup 3,000 a literatura iti dayta a lugar.
Iti panagpaabagatan ti Lightbearer, nangasaba dagiti kakabsat kadagiti kangrunaan a sangladan iti makindaya nga igid ti Sumatra. Idi Nobiembre 1936, nagsubli ti bangka idiay Singapore, a sadiay a simmina ni Eric Ewins. Sumagmamano a lawas kalpasanna, inkasarna ni Irene Struys, maysa a Saksi nga agnanaed idiay Singapore. Intultuloy da Eric ken Irene ti panagpayunirda idiay Sumatra. Siempre, kasapulan itan ti Lightbearer ti baro a kapitan.
Panangasaba Idiay Borneo
Ni Norman Senior, a maysa a nasanay nga aglayag, ti nagbalin a baro a kapitan. Manipud Sydney, simmangpet idiay Singapore idi Enero 1937. Kalpasanna, manipud Singapore, naglayag dagiti kakabsat nga agturong idiay Borneo ken Celebes (Sulawesi itan). Adu ti nakasabaanda idi simmangladda nga uray la agarup 480 a kilometro (300 milia) ti nadanonda.
Idi nakadanon ti Lightbearer iti sangladan ti Samarinda idiay Borneo, saan a pinalubosan ti hepe ti sangladan a mangasaba dagiti kakabsat kadagiti lumugar. Nupay kasta, idi inlawlawag ni Norman ti trabahotayo a panangasaba, nakikooperar ti lalaki ket nangala iti sumagmamano a literatura.
Iti sabali a gundaway, adda ministro iti lugar a nangawis ken Norman nga agpalawag iti simbaanna. Ngem imbes nga agpalawag, nangipatokar ni Norman iti lima a plaka dagiti lektiur iti Biblia, ket nagustuan dagita ti ministro. Nangala pay ketdi iti sumagmamano a literatura nga itedna kadagiti gagayyemna. Ngem daytoy laeng a ministro ti naayatan iti naimbag a damag. Saan a nagustuan ti dadduma pay a ministro ti trabaho dagiti Saksi ni Jehova. Kinapudnona, nakapungtotda iti natured a panangasaba dagiti kakabsat ken pinilitda pay ketdi dagiti autoridad a mangiparit iti iseserrek ti Lightbearer iti dadduma pay a sangladan.
Panagsubli Idiay Australia
Idi Disiembre 1937, gapu iti panangiparit a sinugsogan dagiti ministro ken papadi, nagsubli ti Lightbearer idiay Australia. Simmanglad dayta iti Sydney Harbor iti umiso a tiempo tapno maatenderan dagiti kakabsat ti maysa a kombension dagiti Saksi ni Jehova idi Abril 1938. Nasurok idin a tallo a tawen ti napalabas kalpasan a nagrubbuat idiay Sydney ti Lightbearer. Nailako ti bangka idi nasapa a paset ti 1940’s, kalpasan laeng a naiparit idiay Australia ti trabaho dagiti Saksi. “Naitungpal ti bangka ti panggepna,” kinuna ni Brother Ewins, a nangibaga a ti panagserbina a nakalugan iti Lightbearer ti maysa a “kararagsakan a tawtawen ti biagna.”
Ti Manayon a Gapuanan ti Lightbearer
Dagiti kakabsat a nakalugan iti Lightbearer immulada ti bin-i ti Pagarian iti nakalawlawa a rehion nga adu ti populasionna. Ket iti laksid ti ibubusor, in-inut a nagbunga ti trabahoda. (Lucas 8:11, 15) Kinapudnona, adda itan nasurok nga 40,000 nga agibumbunannag iti Pagarian kadagiti lugar a nangasabaan dagidiay a nagkauna a payunir. Anian a nagsayaat a gapuanan ti sumagmamano laeng a natured a lallaki ken ti naglugananda a bangka a mayanatup ti naganna!