Apa Panjenengan Ngerti?
Sakliyané saka Alkitab, apa bukti liyané sing nduduhké nèk wong-wong Israèl tau dadi budhak ing Mesir?
Nurut Alkitab, Yusuf digawa menyang Mesir karo wong-wong Midian. Sakwisé kuwi, Yakub, yaiku bapaké Yusuf, lan keluargané pindhah saka Kanaan menyang Mesir. Ing Mesir, wong-wong kuwi manggon ing salah siji dhaérah ing Delta Sungai Nil * yaiku Gosyèn. (Pd. 47:1, 6) Ing kono, wong-wong Israèl jumlahé ”dadi akèh”. Kuwi nggawé wong Mesir dadi wedi. Mula, wong-wong Israèl didadèkké budhak karo wong Mesir.—Pa. 1:7-14.
Ana kritikus-kritikus sing nganggep nèk crita kuwi dudu kisah nyata. Ning, ana bukti-bukti sing nduduhké nèk wong-wong keturunané Sèm * kuwi pancèn tau dadi budhak ing Mesir.
Misalé, saka hasil penggalian ing Mesir sisih lor, para arkéolog nemokké dhaérah-dhaérah sing tau dienggoni karo wong-wong ing jaman mbiyèn. Nurut Dr. John Bimson, ana bukti sing nduduhké nèk ing dhaérah-dhaérah kuwi ana luwih saka 20 dhaérah sing dadi panggonané wong-wong keturunané Sèm. Sakliyané kuwi, salah siji ahli budaya Mesir kuno sing jenengé James K. Hoffmeier kandha, ”Kira-kira ing taun 1800 nganti 1540 SM, wong-wong keturunané Sèm sing ana ing Asia sisih kulon padha pindhah ing Mesir.” Dhèwèké ya kandha, ”Iki cocog karo kandhané Alkitab merga peristiwa sing dicathet ing buku Purwaning Dumadi soal Abraham, Ishak, lan Yakub ya kelakon ing jaman kuwi.”
Bukti liyané ana ing potongan papirus sing asalé saka taun 2000 nganti 1600 SM sing ditemokké ing Mesir sisih kidul. Papirus kuwi isiné daftar jenengé budhak-budhak ing salah siji omah ing Mesir sisih kidul. Saka daftar kuwi, awaké dhéwé isa ngerti nèk ana luwih saka 40 wong keturunané Sèm sing dadi budhak ing kono. Budhak-budhak kuwi dadi tukang masak, tukang tenun, lan buruh. Hoffmeier kandha, ”Ing Thebaid sing ana ing Mesir sisih kidul waé, ana luwih saka 40 wong keturunané Sèm sing dadi budhak ing siji omah. Dadi, mesthiné wong-wong keturunané Sèm sing manggon ing dhaérah Delta Sungai Nil jumlahé luwih akèh.”
Arkéolog sing jenengé David Rohl kandha nèk jeneng-jeneng budhak ing daftar kuwi ”ana sing mèh padha karo jeneng-jeneng sing ana ing Alkitab”. Misalé, ing papirus sing disebutké mau, ana budhak-budhak sing jenengé mèh padha karo jenengé Isakhar, Asyèr, lan Sifra. (Pa. 1:3, 4, 15) Rohl ya kandha, ”Iki bukti sing isa dipercaya nèk wong-wong Israèl pancèn tau dadi budhak ing Mesir.”
Dr. Bimson kandha, ”Kisah soal perbudhakan ing Mesir lan kisah-kisah sing ana ing buku Pangentasan kuwi pancèn didhukung karo bukti-bukti sejarah.”
^ par. 3 Sungai Nil nduwé cabang-cabang sing ngarah menyang Laut Tengah. Dhaérah sing ana ing tengah-tengahé cabang-cabang kuwi disebut Delta Sungai Nil.
^ par. 4 Sèm kuwi salah siji anaké Nuh. Wong-wong sing termasuk keturunané Sèm yaiku wong Élam, wong Asiria, wong Khaldéa, wong Ibrani, lan wong Siria. Sakliyané kuwi, ana suku-suku ing Arab sing asalé ya saka keturunané Sèm.
